Articulus 2

Secundo quaesitum est utrum aliquis prohibitus a principe saeculari debeat dimittere praedicationem.

Et videtur quod non.

Argumentum 1

Nolite timere eos qui occidunt corpus, dicitur praedicatoribus, Matth., X, 28. Ergo timore principium non debent dimittere.

Argumentum 2

Praeterea, Act., V, 29: deo oportet magis obedire quam hominibus. Sed deus praecipit praecipue praelatis quod praedicent: II ad timoth., IV, 2: praedica verbum. Ergo, etc..

Argumentum 3

Praeterea, nullus debet obedire alicui in eo in quo peccat praecipiens. Sed princeps peccat prohibendo hoc. Ergo, etc..

Sed Contra 1

Contra. Act., XIII, 46: quia repulistis verbum dei, etc..

Sed Contra 2

Praeterea, Matth. X, 23: si vos persecuti fuerint in una civitate, fugite in aliam.

Corpus

Respondeo. Dicendum, quod hic est opus duplici distinctione: quia quando aliquis prohibetur praedicare, vel prohibetur solum a tyranno, aut simul a tyranno et populo.

Si primo modo, sic, cum de multitudine sint aliqui qui audire volunt, non est dimittenda praedicatio, quamvis sit sic moderanda quoad tempora et loca, ut ex timore ad tyrannum non impediatur: et quandoque etiam tunc liceret praedicare occulte per domos, sicut ab apostolis legitur factum.

Si secundo modo, tunc debet cedere praedicator et fugere ad alia loca secundum mandatum domini. Et hoc etiam Gregorius dicit in dialogo, quod quando omnes sunt mali et indurati, debet eis dicere illud apostoli, Act. XIII, 46: quia repulistis a vobis verbum dei, etc..

Alia distinctio est hic habenda: quia praedicator aut habet curam animarum, aut non; idest aut praedicat ex necessitate officii, aut propria sponte.

Si primo modo, sic non debet dimittere gregem etiam propter periculum mortis, dummodo possit aliquod bonum facere remanendo cum grege.

Si secundo modo, sic etiam si posset ibi inter tales fructificare, non tenetur ibi stare, nec ad ponendum animam suam nisi in casu, puta si aliquis vellet corrumpere fidem; et tunc ubi fides periclitaretur, teneretur animam pro fratribus ponere, quia hoc est in praecepto in tali casu. Si autem non imminet talis casus, sic est in consilio, quia omnia consilia in casu sunt in praecepto.

Ad 1

Ad primum ergo dicendum, quod deus praecipit praedicare, tamen ordinate, et eo modo quo utile sit saluti animarum.

Ad 2

Ad secundum dicendum, quod non est aliquid dimittendum quod sit secundum deum, timore mortis. Quod si aliquis sine causa et sine necessitate se ingerat ad periculum, non fit sapienter.

Ad 3

Ad tertium dicendum, quod falsum est.

Nam secundum Augustinum, aliquando imperator peccat praecipiendo, quod devotus miles non peccat obediendo; maxime si militi non constet illud esse peccatum.