Patrologiae Cursus Completus

 Patrologiae Cursus Completus

 Elenchus Operum Quae In Hoc Quinto Tomo Continentur.

 Elenchus Operum Quae In Hoc Quinto Tomo Continentur.

 In Quintum Tomum Praefatio.

 In Quintum Tomum Praefatio.

 Syllabus Codicum Ad Quos Recogniti Sunt Sermones Tomi Hujus Quinti, Et Notae Quibus Codices Indicantur.

 Syllabus Codicum Ad Quos Recogniti Sunt Sermones Tomi Hujus Quinti, Et Notae Quibus Codices Indicantur.

 Manuscripti Codices.

 Editi Codices.

 S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Sermones Ad Populum Omnes Classibus Quatuor Nunc Primum Comprehensi. Prima Classe Continentur Sermones De Sc

 S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Sermones Ad Populum Omnes Classibus Quatuor Nunc Primum Comprehensi. Prima Classe Continentur Sermones De Sc

 Classis Prima. De Scripturis.

 Classis Prima. De Scripturis.

 Sermo Primus De eo quod scriptum est, Gen. et Joan. contra Manichaeos Manichaeorum in veterem Legem calumniae.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo II De tentatione Abrahae a Deo

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo III De Agar et Ismaele

 Fragmentum . Quomodo ad Agar et Ismael pertineant haeretici et schismatici.

 Sermo IV De Jacob et Esau In festo Vincentii martyris habitus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Caput XXV.

 Caput XXVI.

 Caput XXVII.

 Caput XXVIII.

 Caput XXIX.

 Caput XXX.

 Caput XXXI.

 Caput XXXII.

 Caput XXXIII.

 Caput XXXIV.

 Sermo V De luctatione Jacob cum angelo Habitus paulo ante Pascha.

 Sermo VI De eo quod apparuit Dominus Moysi in rubo

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo VII De lectione Exodi, de rubo in quo flamma erat et rubus non comburebatur

 Sermonis VIII , De decem plagis et decem praeceptis,

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo IX De decem Chordis

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Sermo X . De judicio Salomonis inter duas mulieres meretrices.

 Sermo XI De Elia et vidua Sareptana.

 Sermo XII De eo quod scriptum est in Job, cap. etc., et de eo quod in Evangelio dicitur, Matth. contra Manichaeos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo XIII De eo quod scriptum est in Psalmo

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo XIV De versu 14 Psalmi Habitus Carthagine in basilica Novarum, die dominico.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XV De versu 8 Psalmi Habitus in Regione tertia, in basilica sancti Petri Carthaginensis.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo XVI De eo quod scriptum est in Psalmo

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo XVII De eo quod dicitur in Psalmo etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XVIII De eodem versu Psalmi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XIX De eo quod scriptum est in Psalmo et in Psalmo Habitus in basilica Restituta in die Munerum

 Sermo XX De versu 12 Psalmi et de versu 5 Psalmi etc.

 Sermo XXI De eo quod scriptum est in Psalmo

 Sermo XXII De versu 3 Psalmi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo XXIII De versu 24 Psalmi et de visione Dei

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Sermo XXIV De versu 2 Psalmi

 Sermo XXV De versiculo 12 Psalmi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo XXVI De verbis Psalmi etc. Et de verbis Apostoli ad Galat. cap. etc., et cap. et ad Rom. cap. etc., et cap. etc. Contra haeresim Pelagianorum

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Sermo XXVII De titulo et prioribus versiculis Psalmi et de verbis Apostoli ad Rom. etc. Contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XXVIII De versiculo 3 Psalmi

 Sermo XXIX De versu 1 Psalmi Habitus Carthagine, in basilica Restituta, die Pentecostes in Vigiliis

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XXX De verbis Psalmi Et Apostoli, Rom. Contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo XXXI De verbis Psalmi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XXXII In Psalmum De Golia et David, ac de contemptu mundi

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Caput XXV.

 Caput XXVI.

 Caput XXVII.

 Caput XXVIII.

 Sermo XXXIII De versu 9 ejusdem Psalmi

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XXXIV In haec verba Psalmi etc. De cantico novo et vita nova.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XXXV De eo quod scriptum est in Proverbiis Salomonis, Cap. sec.

 Sermo XXXVI De eo quod scriptum est in Proverbiis Salomonis, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo XXXVII De lectione Proverbiorum Salomonis, ab eo loco ubi dictum est, etc., usque, Cap. Quae de muliere forti dicuntur in illo Proverbiorum capi

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput. V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Sermo XXXVIII De verbis Ecclesiastici etc. Et de verbis Psalmi etc. De continentia et sustinentia.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo XXXIX De eo quod scriptum est Ecclesiastici, Et de verbis Apostoli, Tim. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo XL . De eodem loco Ecclesiastici etc. In eos qui conversionem de die in diem differunt, quorum alii male sperando, alii desperando pereunt

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XLI De eo quod scriptum est Ecclesiastici

 Sermo XLII De eo quod scriptum est in Isaia, cap. Et in Psalmo

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo XLIII De eo quod scriptum est in Isaia, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XLIV De verbis Isaiae cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo XLV De eo quod in Isaia, cap. scriptum est, Et de Apostolo,

 Sermo XLVI De Pastoribus in Ezechiel cap. ab illis verbis, etc., usque, Contra Donatistas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Sermo XLVII De ovibus, in Ezechiel cap. ab illis verbis, etc., usque, Contra Donatistas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.— Et servus meus David princeps in medio eorum. Ego Dominus locutus sum: non nescio quis haereticus. Ego Dominus locutus sum.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Sermo XLVIII De verbis Michaeae prophetae, cap. etc. Deque Psalmo etc

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo XLIX In eumdem Michaeae locum, de justitia quae facienda jussa est: et in Matthaei caput de conductis in viuea.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo L De eo quod scriptum est in Aggaeo propheta, cap. Contra Manichaeos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo LI De concordia Evangelistarum Matthaei et Lucae

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Sermo LII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc., de Trinitate

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo LIII De verbis Evangelii Matthaei, etc. sed de hoc maxime quod dictum est, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Sermo LIV De eo quod scriptum est in Evangelio Matthaei, cap. et contra, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo LV * . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.,

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo LVI De Evangelio Matthaei, cap. de oratione Dominica, ad Competentes.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Sermo LVII Rursum in Matthaei caput de oratione Dominica, ad Competentes.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Sermo LVIII Item in Matthaei caput de oratione Dominica, ad Competentes.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo LIX Item in Matthaei cap. de oratione Dominica, ad Competentes.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo LX De verbis Evangelii, Matthaei, cap. exhortatorius ad faciendas eleemosynas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo LXI De verbis Evangelii Matthaei etc. Exhortatorius ad faciendas eleemosynas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo LXII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc. Necnon de verbis Apostoli, I Cor. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo LXIII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Sermo LXIV De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc. Habitus in solemnitate Martyrum.

 Caput Primum.

 Caput II

 Caput III.

 Sermo LXV De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo LXVI . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Sermo LXVII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo LXVIII Item de verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo LXIX De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo LXX Rursum de verbis Evangelii Matthaei, etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Sermo LXXII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo LXXIII De verbis Evangelii Matthaei, ubi Dominus Jesus parabolas seminantis exponit. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo LXXIV . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Sermo LXXV De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo LXXVI Rursus in Matthaei cap. de Domino ambulante super aquas maris, et de Petro titubante

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo LXXVII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo LXXVIII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Sermo LXXIX Rursum de verbis Evangelii Matthaei, ubi se Jesus demonstravit in monte tribus discipulis. Cap.

 Sermo LXXX De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc. Ubi de oratione.

 Caput Primum.

 Sermo LXXXI De verbis Evangelii Matthaei, ubi admonemur ab scandalis mundi cavere. Cap.

 Sermo LXXXII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc. Et de verbis Salomonis, Prov. cap. sec. LXX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo LXXXIII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo LXXXIV De verbis Evangelii Matthaei, cap.

 Caput Primum.

 Sermo LXXXV De verbis Evangelii Matthaei, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo LXXXVI De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Sermo LXXXVII Habitus die dominica, de eo quod scriptum est, Matth. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo LXXXVIII De verbis Evangelii Matthaei, ubi de duobus caecis sedentibus secus viam, et clamantibus, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Capita VII et VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput. XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Sermo LXXXIX De verbis Evangelii Matthaei, cap. ubi Jesus arborem arefecit et de illis Lucae, cap. ubi finxit se longius ire

 Sermo XC De verbis Evangelii Matthaei, cap. ubi de nuptiis filii regis. Contra Donatistas, de charitate.

 Sermo XCI De verbis Evangelii Matthaei, ubi Dominus interrogavit Judaeos, cujus filium dicerent esse Christum. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XCII De eisdem verbis Evangelii Matthaei, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo XCIII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo XCIV De verbis Evangelii Matthaei, ubi servus piger, qui talentum acceptum noluit erogare, damnatur. Cap. Episcopus unde dictus. Episcopatus off

 Sermo XCV . De verbis Evangelii Marci, ubi miraculum septem panum refertur. cap.

 Sermo XCVI De verbis Evangelii Marci, cap. etc., deque verbis Joan.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo XCVII De verbis Evangelii Marci, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo XCVIII De verbis Evangelii Lucae, cap. et de tribus mortuis quos Dominus suscitavit

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XCIX De verbis Evangelii Lucae, cap. etc. De remissione peccatorum, contra Donatistas.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Sermo C De verbis Evangelii Lucae, ubi agitur de tribus, quorum unus dixit, et reprobatus est alius non audebat, et excitatus est tertius differebat

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CI De verbis Evangelii Lucae, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CII De verbis Evangelii Lucae, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CIII De verbis Evangelii Lucae, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CIV Rursus in illud Evangelii Lucae, ubi de Martha et Maria. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CV De verbis Evangelii Lucae, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CVI De verbis Evangelii Lucae, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CVII De verbis Evangelii Lucae, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CVIII De verbis Evangelii Lucae, cap. etc., deque verbis Psalmi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CIX De verbis Evangelii Lucae, etc., deque istis, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CX De verbis Evangelii Lucae, ubi dicitur de arbore ficulnea, per triennium fructum non ferente ac de muliere habente decem et octo annos in in

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CXI De verbis Evangelii Lucae, ubi regnum Dei dicitur deque eo quod ibi scriptum est, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CXII De verbis Evangelii Lucae, etc., cap. Habitus in basilica Restituta

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CXIII De verbis Evangelii Lucae, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CXIV . De verbis Evangelii Lucae, etc. De remissione peccatorum, cap.

 Sermo CXV De verbis Evangelii Lucae, Deque duobus qui in templum ascenderunt ut orarent: ad de parvulis Christo oblatis, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXVI De verbis Evangelii Lucae, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CXVII De verbis Evangelii Joannis, cap. etc. Contra Arianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CXVIII De eisdem verbis Evangelii Joannis, etc., cap.

 Sermo CXIX De eisdem verbis Joannis, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CXX De eisdem verbis Joannis, etc., cap.

 Sermo CXXI De verbis Evangelii Joannis, etc., cap.

 Sermo CXXII De verbis Evangelii Joannis, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CXXIII De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CXXIV De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXXV Rursum in Joannis cap. De quinque porticibus, ubi multitudo languentium jacebat et de piscina Siloe, cap.

 Sermo CXXVI De verbis Evangelii Joannis, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CXXVII De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap. necnon de verbis Apostoli, etc., Cor., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CXXVIII De verbis Evangelii Joannis, etc., cap. deque verbis Apostoli, etc., Galat. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CXXIX De verbis Evangelii Joannis, cap. etc. Contra Donatistas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CXXX . De verbis Evangelii Joannis, ubi narratur miraculum de quinque panibus et duobus piscibus. Cap.

 Sermo CXXXI De verbis Evangelii Joannis, cap. etc, deque verbis Apostoli et Psalmorum, contra Pelagianos Habitus ad Mensam S. martyris Cypriani, calen

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CXXXII De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXXXIII De verbis Evangelii Joannis, ubi Jesus non se ascensurum ad diem festum dixerat, et tamen ascendit, cap.

 Sermo CXXXIV De verbis Evangelii Joannis, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CXXXV De verbis Evangelii Joannis, Contra Arianos. Et de eo quod ait illuminatus ille qui erat caecus natus, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CXXXVI . In eamdem lectionem Evangelii Joannis, de illuminatione caeci nati. Cap.

 Sermo CXXXVII In Evangelii Joannis caput De pastore, et mercenario, et fure

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CXXXVIII De verbis Evangelii Joannis, etc., contra Donatistas. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CXXXIX De verbis Evangelii Joannis, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXL De verbis Evangelii Joannis, cap. Contra quoddam dictum Maximini Arianorum episcopi, qui cum Segisvulto comite constitutus in Africa blasphe

 Sermo CXLI De verbis Evangelii Joannis, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXLII De iisdem verbis Evangelii Joannis, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CXLIII De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CXLIV De verbis eisdem Evangelii Joannis, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CXLV De verbis Evangelii Joannis, cap. Et de verbis Lucae, cap.

 Sermo CXLVI De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CXLVII De eisdem verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CXLVIII De verbis Actuum Apostolorum, cap. etc., die dominico octavarum Paschae dictus ad sanctos Martyres viginti.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CXLIX In quo quaestiones propositae ex Actibus Apostolorum, cap. et ex Evangelio, solvuntur seu de quatuor quaestionibus: prima, de visione Pet

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Sermo CL De verbis Actuum Apostolorum, etc. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CLI De verbis Apostolis, etc., Rom. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CLII . De sequentibus verbis Apostoli, Rom. et usque ad, etc.

 Sermo CLIII De verbis Apostoli, Rom. etc. Contra Manichaeos aperte, et tacite contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CLIV De verbis Apostoli, Rom. etc. Contra Pelagianos, qui dicunt hominem sine peccato esse posse in hac vita

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CLV De verbis Apostoli, Rom. etc., Contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Sermo CLVI De verbis Apostoli, Rom. etc. Contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Sermo CLVII De verbis Apostoli, Rom. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CLVIII De verbis Apostoli, Rom. etc. Contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CLIX De verbis eisdem Apostoli, Rom. seu de justificatione: necnon de verbis Jacobi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CLX De verbis Apostoli, I Cor. cap. Et de versu Psalmi

 Sermo CLXI De verbis Apostoli, etc. Cor. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CLXII . De verbis Apostoli, Cor. cap.

 Fragmentum.

 Sermo CLXIII De verbis Apostoli, Galat. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CLXIV De verbis Apostoli, Galat. cap. et de istis, Contra Donatistas, paulo post habitam Carthagine Collationem pronuntiatus

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CLXV De verbis Apostoli, Ephes. cap. etc., deque gratia et libera voluntate, contra Pelagianos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CLXVI Sermo de verbis Apostoli, Ephes. cap. et Psalmi

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CLXVII De Verbis Apostoli, Ephes. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXVIII De verbis apostoli, Ephes., cap. Sive de gratia Dei, secundum Vasis electionis confessionem atque doctrinam, quoniam fides misericordiae

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CLXIX De verbis Apostoli, Philipp., cap etc. Contra Pelagianos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Sermo CLXX De iisdem verbis Apostoli, Philipp., cap. deque verbis Psalmi ac postremo de lectione Evangelii Joannis, cap.

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CLXXI De verbis Apostoli, etc. Philipp., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CLXXII De verbis Apostoli, Thess. cap. Et de operibus misericordiae, quibus mortui adjuvantur

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CLXXIII De eisdem verbis Apostoli, Thess. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXXIV De verbis Apostoli, Tim. Cap. etc. deque lectione Evangelii Lucae, cap. ubi de Zacchaeo. Contra Pelagianos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CLXXV De eisdem verbis Apostoli, etc. Tim. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CLXXVI De tribus lectionibus Apostoli, Tim. cap. etc. Psalmi etc., ac Evangelii Lucae, cap. ubi de decem leprosis a Domino mundatis. Contra Pela

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CLXXVII De verbis Apostoli, etc. Tim. cap.

 Sermo CLXXVIII De verbis Apostoli, Tit. cap. Contra rerum alienarum raptores

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CLXXIX De verbis Apostoli Jacobi, Ac de illis ibidem, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CLXXX De verbis apostoli Jacobi, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CLXXXI De verbis Epistolae Joannis, cap. Contra Pelagianos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CLXXXII De verbis Epistolae I Joannis, cap. etc. Contra Manichaeos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CLXXXIII Rursum de verbis Epistolae Joannis, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Classis II. De Tempore.

 Classis II. De Tempore.

 Sermo CLXXXIV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXXXV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXXXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXXXVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CLXXXVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXXXIX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXC

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CXCI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CXCII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CXCIII

 Sermo CXCIV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXCV

 Sermo CXCVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXCVII . De Calendis Januariis, contra Paganos

 Fragmenta .

 Sermo CXCVIII

 Sermo CXCIX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CC

 Cap. Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCIV

 Sermo CCV

 Sermo CCVI

 Sermo CCVII

 Sermo CCVIII

 Sermo CCIX

 Sermo CCX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CCXI De fraterna concordia, et condonatione offensarum.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CCXII . Feria secunda post Dominicam quintam Quadragesimae

 Sermo CCXIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CCXIV In traditione Symboli, III.

 Sermo CCXV

 Sermo CCXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CCXVII . De oratione Christi, Joan. cap.

 Sermo CCXVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Sermo CCXIX

 Sermo CCXX Quis mortuus pro nobis. Solemnitas Paschae.

 Sermo CCXXI Quod in Genesi dies a luce, nunc a nocte computentur.

 Sermo CCXXII Vigilandum adversus diabolum. Rectores mundi diabolus et angeli ejus. In coelestibus quibusnam habitant. Diabolus e cordibus piorum eject

 Sermo CCXXIII

 Sermo CCXXIV Ad populum et ad Infantes, seu eo die baptizatos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXXV Ad Infantes.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXXVI Ad populum et ad Infantes.

 Sermo CCXXVII Ad Infantes, de Sacramentis.

 Sermo CCXXVIII Ad populum et ad Infantes.

 Sermo CCXXIX De Sacramentis fidelium, feria II Paschae

 Fragmentum.

 Sermo CCXXX De versu Psalmi

 Sermo CCXXXI De resurrectione Christi secundum Marcum.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCXXXII De resurrectione Christi secundum Lucam.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCXXXIII. De resurrectione Christi secundum Marcum

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXXXIV De resurrectione Christi secundum Lucam

 Sermo CCXXXV De eadem lectione Evangelii Lucae, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCXXXVI De eadem lectione Evangelii Lucae, cap.

 Sermo CCXXXVII De ultima lectione Evangelii Lucae, cap. XXIV, 37-39 cum refutatione Manichaeorum.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXXXVIII . In diebus Paschalibus, IX. De eadem lectione Evangelii Lucae, cap.

 Sermo CCXXXIX De Resurrectione Christi secundum Marcum et Lucam.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCXL De Resurrectione corporum, contra Gentiles.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCXLI De Resurrectione corporum, contra Gentiles.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCXLII De Resurrectione corporum, contra Gentiles.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCXLIII De resurrectione Domini secundum Joannem, in illud, cap, Et de membrorum usu post resurrectionem.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CCXLIV De eadem lectione Evangelii Joannis, cap

 Sermo CCXLV De eadem lectione Evangelii, Joannis, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXLVI De eadem lectione Evangelii Joannis, cap.

 Sermo CCXLVII . In diebus Paschalibus, XVIII. De alia lectione Evangelii Joannis, cap.

 Sermo CCXLVIII De lectione Evangelii Joannis, cap. et de duabus piscationibus, una ante passionem, altera post resurrectionem

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCXLIX De eadem lectione et de duabus piscationibus.

 Sermo CCL De eadem lectione et de duabus piscationibus.

 Sermo CCLI De eadem lectione et de duabus piscationibus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCLII De eadem lectione et de duabus piscationibus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CCLIII De ultima lectione Evangelii Joannis, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCLIV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCLV De Alleluia.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCLVI De Alleluia.

 Sermo CCLVII . In diebus Paschalibus, XXVIII De versu Psalmi Omnis homo mendax.

 Sermo CCLVIII . In diebus Paschalibus, XXIX. Quem dixit ad basilicam Majorem De versu Psalmi

 Sermo CCLIX

 Sermo CCLX Habitus eodem die in ecclesia Leontiana, de monitis baptizatorum

 Sermo CCLXI Habitus Carthagine in basilica Fausti.

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CCLXII Habitus in basilica Leontiana.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCLXIII

 Sermo CCLXIV . De Ascensione Domini, IV.

 Sermo CCLXV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX

 Caput X.

 Sermo CCLXVI De versu Psalmi etc. Contra Donatistas.

 Sermo CCLXVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCLXVIII

 Sermo CCLXIX

 Caput Primum.

 Sermo CCLXX

 Sermo CCLXXI

 Sermo CCLXXII Ad Infantes, de Sacramento.

 Classis III. De Sanctis.

 Classis III. De Sanctis.

 Sermo CCLXXIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CCLXXIV

 Sermo CCLXXV

 Sermo CCLXXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCLXXVII In quo disputatur de corpore spirituali post resurrectionem, et utrum ejusmodi corporis oculis videri Deus possit.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Sermo CCLXXVIII De vocatione apostoli Pauli, et commendatione dominicae orationis

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Sermo CCLXXIX De Paulo apostolo

 Caput Primum.

 Sermo CCLXXX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCLXXXI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCLXXXII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCLXXXIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCLXXXIV

 Sermo CCLXXXV

 Sermo CCLXXXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCLXXXVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCLXXXVIII De voce et verbo.

 Sermo CCLXXXIX

 Sermo CCXC

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCXCI

 Sermo CCXCII In quo disputatur contra Donatistas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXCIII

 Sermo CCXCIV De Baptismo parvulorum, contra Pelagianos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Sermo CCXCV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCXCVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CCXCVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCXCVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCXCIX * . De Natali apostolorum Petri et Pauli, V. In quo disputatur contra Pelagianorum haeresim.

 Sermo CCC

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CCCI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CCCII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Sermo CCCIII

 Sermo CCCIV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCV

 Sermo CCCVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CCCVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCCVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCIX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCCX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCCXI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Sermo CCCXII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCCXIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCXIV

 Sermo CCCXV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CCCXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCXVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCCXVIII

 Sermo CCCXIX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCCXX De homine sanato per orationes S. Stephani. Ubi Augustinus episcopus se excusat, quod sermonem facere non potuerit.

 Sermo CCCXXI . Ubi libellum sanati hominis promisit, feria secunda Paschae.

 Sermo CCCXXII . Ubi libellum promissum sanati hominis praesentavit, feria tertia Paschae.

 Sermo CCCXXIII . Habitus post libellum de sancto Stephano.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCCXXIV . Quo Augustinus complet partem sermonis mox praecedentis miraculo interrupti.

 Sermo CCCXXV

 Sermo CCCXXVI

 Sermo CCCXXVII

 Sermo CCCXXVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CCCXXIX

 Sermo CCCXXX

 Sermo CCCXXXI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCCXXXII

 Sermo CCCXXXIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCCXXXIV

 Sermo CCCXXXV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CCCXXXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 [Caput VI .

 Sermo CCCXXXVII

 Caput Primum

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCXXXVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCCXXXIX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCXL

Sermo V . De luctatione Jacob cum angelo . Habitus paulo ante Pascha.

1. Boni imitandi, mali vero donec ultimo judicio discretio fiat, tolerandi. Haec maxime regula disciplinae necessaria est viro christiano, ut verbum Dei 0053 audiat, cum est in hoc saeculo, ut attendat eum qui venit saeculum salvare primo per misericordiam, et postea discutere per judicium . Et ideo Dominus noster Jesus Christus imitandum se nobis praebuit; ut quoniam christiani sumus, aut ipsum imitemur, aut alios qui eum imitati sunt. Sunt enim quidam eorum qui christiani vocantur et non sunt, quos partim digessit Ecclesia, tanquam stercora; ut sunt omnes haereses, et omnia schismata, quae etiam comparantur sarmentis infructuosis de vite praecisis, et paleis quas ante ventilationem de area ventus rapit: sunt autem alii, qui intus mali sunt, et ipsa communione catholica continentur; quos necesse est toleret christianus bonus usque in finem, quia ventilatio messis hujus areae non erit nisi dies judicii. Haec semper cantavimus vobis, et in nomine Christi arbitramur quia haerent pectoribus vestris. Istae lectiones quae vobis leguntur, numquid modo primum vobis leguntur, et non eaedem quotidie repetuntur? Sicut autem lectiones Dei quotidie opus est ut repetantur, ne saeculi mala et spinae nascantur in cordibus vestris, et effocent semen quod ibi seminatum est: sic oportet et sermonem Dei vobis semper repeti, ne obliti dicatis vos non audisse, quod dicimus nos dixisse.

2. Debita remittenda inimicis. Inimicus sic diligendus, ut tamen corripiatur. Accedunt multi, et modo tempus est ut in nomine Dei festinent accipere gratiam Baptismi, credentes dimitti sibi omnia peccata quae antea commiserunt, prorsus omnia; et exire inde nihil debentes Domino: quemadmodum servus ille, qui rationem reddebat domino suo, et invenit illum debere decem millia talentorum; sic tamen recessit nihil debens, non quia nihil ipse debebat, sed quia ille misericors erat, dimisit omnia, et debitorem absolvit. Et tamen, fratres, quomodo nos terruit vehementer idem ipse servus? Quia noluit dimittere conservo suo, vel differre solutionem centum denariorum, replicavit illi dominus decem millia talentorum, quae illi dimiserat (Matth. XVIII, 23-34) . Hi ergo qui exituri sunt de Baptismo nihil debentes, et absoluti omnibus peccatis, caveant ne si quis in illos peccaverit, et noluerint ipsi dimittere, non solum deinceps non illis dimittatur, sed etiam omnia quae dimissa fuerant, replicentur. Nemo ergo dicat: Quis istud facit, aut quis istud fecit? Dicendo sibi istud homines moriuntur. Dilige inimicum tuum, dicit Dominus: et tu, Quis istud facit? Quia ipse non fecit, putat quia nemo potuit facere. Res in corde est: unde vides quis illud facit? Putas enim quia non dimisit ille qui clamat? Forte enim aliquando clamat aliquis, et jubet caedi hominem, et putas quia non dimisit. Quare? Tu quando caedis filium tuum, tenes odium in corde tuo? Ergo res in corde est: solus Deus videt si dimissum est. Aliquando enim non caedit aliquis, videtur parcere manu, et saevit in corde, et optat male homini intus, et vult eum necari: tenet contra illum malam voluntatem, quamvis nihil illi corporaliter reddere videatur. 0054 E contra sunt, qui corporaliter videntur quasi reddere; sed corporalis illa correptio quasi dilectio est : ad bonam vitam vult illum pervenire; et tanto magis vult eum corripi, quanto illum amat. Sic et Deus numquid non nos diligit? non ad hoc nos hortatur, ut diligamus inimicos nostros, ut quomodo possumus, similes illi simus? Nam sic dixit: Estote autem vos perfecti, sicut Pater vester qui in coelis est; qui solem suum oriri facit super bonos et malos, et pluit super justos et injustos (Matth. V, 48, 45) . Quanta ergo dilectio est in Domino, quando pro peccatoribus et impiis Christum crucifigendum misit, et pretio sanguinis ejus nos redemit, qui ei inimici eramus, amando ea quae fecit pro eo qui fecit? Cum ergo ista faceremus, misit Deus, sicut Apostolus dicit, Filium suum (Galat. IV, 4) ; et eum pro nobis impiis, ab aliis impiis occidendum tradidit. Et si nondum fidelibus tantum munus datum est, quid ergo servatur fidelibus? Ecce quomodo Deus diligit homines. Attendamus, fratres; numquid non illos flagellat? numquid non illos corripit? Si non illos corripit, unde fames? unde aegritudines? unde pestilentiae et morbi? Omnes enim istae correptiones Dei sunt. Sicut ergo ille diligit, et tamen corripit: sic et tu, si habes aliquem in potestate, quamvis serves affectum dilectionis, noli tamen negare flagellum correptionis. Quia si negaveris, non tenebis dilectionem: quia ille moritur in peccatis, qui forte correptus ea relinqueret; et magis tibi imputatur verum odium.

3. Luctandum, ut Christi charitatem et patientiam imitatione prosequamur. Nemo ergo dicat: Quis istud potest? Contendite hoc implere in cordibus vestris; tenete , ut diligatis. Luctamini, et vincetis. Christus enim ibi vincit. Contra quid luctamini? Contra peccatum luctamini, contra verba hominum male dicentium: Ergo non te vindicas? ergo remanebis indefensus, et non illi ostendis? o si mecum haberet! Luctamini, et vincite. Si enim vellet Christus jubere terrae, quando a Judaeis tanta passus est, ut aperta sorberet persecutores ejus, non posset? Si ergo qui habuit potestatem, sic eos pertulit, quousque levaretur in crucem, et pendens in cruce ait, Pater, ignosce illis, quia nesciunt quid faciunt (Luc. XXIII, 34) ; tu, serve redempte sanguine crucifixi Domini tui, non imitaberis Salvatorem tuum? Quid enim illi opus erat tanta pati, cui licebat et non pati? Nam sic dixit, Potestatem habeo ponendi animam meam, et potestatem habeo sumendi eam: nemo tollit eam a me; sed ego pono eam, et iterum sumam eam (Joan. X, 18) . Et sic fecit. Quid enim factum est, fratres? Pendebat in cruce, quomodo Competentibus legimus: at ubi vidit completas in se omnes Scripturas, ut illi darent etiam acetum, Perfectum est, ait: et inclinavit caput, et emisit spiritum; quasi ad hoc staret, ut impleretur . Cum vellet ergo, animam suam posuit. Et ideo ille Deus erat, illi homines, qui juxta illum erant crucifixi. Ille citius 0055 moritur, illi tardius. Et cum jussum esset ut corpora deponerentur de cruce propter sabbatum, ut sepelirentur, invenerunt illos latrones viventes, et eis crura fregerunt; Dominum autem jam defunctum, et tamen unus ipsorum lancea percussit latus ejus, et profluxit sanguis et aqua (Joan. XIX, 30-34) . Ecce pretium tuum. Quid enim profluxit de latere, nisi sacramentum quod accipiunt fideles? Spiritus, sanguis, et aqua. Spiritus quem emisit, et sanguis et aqua quae de latere profluxerunt. De ipso sanguine et aqua significatur nata Ecclesia. Et quando exivit sanguis et aqua de latere? Cum jam dormiret Christus in cruce: quia Adam in Paradiso somnum accepit, et sic illi de latere Eva producta est. Ecce ergo pretium tuum. Imitare humilitatem et vestigia Domini tui, et noli dicere, Quis istud facit? Est circa te forte et qui non facit. Sed in illa turba si tu feceris, sic tibi computabitur, quomodo si invenias in area unum granum, et paleas infinitas. Difficile invenis duo grana simul juncta: sed inter grana palea commixta est. Sic inter eos qui servire volunt Deo, strepitus et multitudo est malorum hominum circumdans illos undique; quia quocumque se verterint, non inveniunt nisi malos suasores. Esto ergo ut granum, et noli curare de palea. Veniet tempus ut separetur. Ideo cantavimus, Judica me, Deus, et discerne causam meam de gente non sancta (Psal. XLII, 1) . Ecclesia illud dicit gemens inter peccatores. Putatis, fratres, quia ad hoc vult se discerni Ecclesia, ut ab haeresibus tanquam sarmentis praecisis separetur? Jam ab ipsis separata est. Numquid ita dicit Ecclesia, Judica me, Deus, et discerne causam meam, ut a parte Donati, aut ab Arianis, vel a Manichaeis segregetur? Non se rogat discerni, nisi ab his qui ei mixti sunt, quos oportet ut toleret usque in finem. Sed hoc dicit, Judica me, Deus, et discerne causam meam: id est, ne cum ipsis judicer et perdar in die judicii. Nam nunc dictum est, Dimitte zizania crescere (Matth. XIII, 30) : et tolerantur modo mali a bonis, in die judicii separandi.

4. Jacob et Esau figurae populi Christiani et Judaici. Et ideo Jacob ille, qui modo lectus est, populum significat christianum: ipse est enim minor filius; quia populus Judaeorum Esau est. De Jacob quidem nata est gens Judaeorum, sed in figura magis Esau Judaei intelliguntur: quia populus major reprobatus est, populus autem minor primatum accepit. Cum etiam in utero luctarentur, et taedium mater pateretur, quia impellebantur viscera ejus, ait: Quid mihi sic? Melius mihi erat sterilitas, quam ut hoc paterer. Dictum est ei a Domino, quod duo populi in utero ejus confligerent, et duae gentes, et quia major serviet minori (Galat. XXV, 22, 23) . Quod dictum est cum in utero essent, hoc dictum est iterum in benedictione Isaac, cum benediceret minorem; putabat autem se benedicere majorem. Personam Legis ferebat Isaac. Videtur Lex data Judaeis: et ipsum regnum datum est Christianis. Attendite quia Lex videtur regnum promittere. Judaeis dicitur, Propterea auferetur a vobis regnum, et dabitur genti facienti justitiam 0056 (Matth. XXI, 43) . Auferetur ab Esau, et dabitur Jacob. Hirsutus natus erat et pilosus Esau, id est plenus peccatis; haerebant in illo peccata: ille autem ut acciperet primatum, accepit pelles haedorum in brachiis; et sic illum benedixit pater, palpans brachia ipsius, et inveniens hirsutum. Sed illi capilli et peccata portabantur a Jacob, non haerebant in Jacob. Sic ergo et Ecclesia Dei aliena peccata portat, non sua, tolerans usque in finem; sicut et Dominus Jesus Christus aliena portavit. Et benedixit minorem pater. Et quomodo benedixit? Mysterium sanctum, quales futuri erant . Volunt enim oculos acutos Scripturae. Benedixit filium suum minorem: et videtur deceptus quasi benedixisse alium pro alio. Venit ille qui ierat ad venationem, apportans quod pater jusserat, et dicit: Pater, manduca, sicut voluisti. Dixit Isaac: Quis es tu? Et ille: Ego sum Esau filius tuus major. Et dicit: Ergo tu es Esau? Quis est autem jam qui attulit mihi escam, et manducavi, et benedixi illum, et benedictus est (Gen. XXVII, 31-40) ? O irasci deceptori! o irasci fallaci! Imo dic: Quare me decepit? quare me fefellit? tollat benedictionem illam frater ipsius, et sit in malis. Nonne clamat haec res in mysterio facta, ut major serviat minori? Accipit ergo talem et ipse benedictionem. Sed subjunxit: Eris servus fratris tui. Cum ille diceret, Numquid finitae sunt benedictiones? benedic et me; ait, Cum illum talem feci, tibi quid habeo dare? Et dixit: Benedic et me, pater. Et extorsit, et accepit benedictionem prope similem, a rore coeli et fertilitate terrae omnem abundantiam. Et subjecit statim, Et servies fratri tuo. Et erit tibi sic, cum solveris jugum ejus a cervice tua. Quid est illud quod dictum est, Et erit tibi sic, cum solveris jugum ejus a cervice tua; nisi quia ostendit illos, quos Esau praefigurabat, sic esse peccatores, ut in potestate haberent, et in libero arbitrio, mutari et fratri conjungi ?

5. Judaei Christianorum servi. Attendite mysterium. Ecce Judaeus servus est Christiani. Et hoc manifestum est, et implevit orbem terrarum, sicut videtis, Jacob. Et ut noveritis quia de futuro dicebantur ista, considerate ipsam historiam, et videte quia non sunt impleta in ipsis duobus, Major serviet minori (Id. XXV, 23) . Ditatus enim legitur Esau multum, et regnare coepit in tota abundantia (Id. XXXVI, 7) . Ille autem Jacob, ut pasceret oves alienas. Et cum coepisset redire, et timere fratrem suum, sicut modo legebatur, mittit munera nescio quanta pecorum, mittit et servum qui dicat, Ecce munera fratris tui (Id. XXXII, 18) . Noluit eum videre, priusquam muneribus placaret; et postea illum acceptis muneribus vidit. Et cum ad eum Jacob venisset, adoravit eum a longe (Id. XXXIII, 3) . Quomodo ergo, Major serviet minori, quando minor videtur adorare majorem? Sed ideo ista in historia non sunt impleta, ut intelligantur de futuro dicta. Minor filius accepit primatum, et major filius perdidit primatum. Ecce Jacob implevit terram, 0057A tenuit gentes et regna. Jussit imperator Romanus, jam Christianus, ut ad ipsam Jerusalem non accederent Judaei . Et sparsi per orbem terrarum, facti sunt quasi custodes Librorum nostrorum. Quomodo servi, quando eunt in auditorium domini ipsorum, portant post illos codices, et foris sedent; sic factus est filius major filio minori . Nam aliquando movent aliqua in Scripturis; et de Judaeorum codicibus certi aliquid cognoscitur. Ideo ergo sparsi sunt, ut nobis Libros servent. Major ergo minori servit. Videte enim cum quanta dignitate sit populus Christianus, et in quanta defectione sit populus Judaeorum. Quando forte ausi sunt vel modicum movere se contra Christianos, quae illis contigerint audistis in recenti tempore. Ergo modo verum est, Major serviet minori. Quomodo ergo illa benedictio, Erit tibi a rore coeli et a fertilitate terrae? Quomodo minorem, sic et majorem benedixit. Sed majori dictum est, Et eris servus fratris tui. Et erit hoc, cum solveris jugum ejus a cervice tua. Quanti sunt qui solverunt jugum a cervice sua, et facti sunt fratres nostri. Quanti Judaei crediderunt, attendite. Et modo, si quem Judaeum inveneris, et evangelizaveris illi Dominum Jesum Christum, et crediderit, nonne solvit jugum a cervice sua? Et quanta hoc fecerunt primis temporibus fidei millia? Omnino qui tunc crediderunt, sicut legimus, ex servis facti sunt fratres et cohaeredes.

6. Lucta Jacob cum angelo. Non ergo Ecclesia quae dicit, Judica me, Deus, et discerne causam meam de gente non sancta, ab Esau se vult discerni, a quo jam discreta est, sed a Christianis malis. Iste enim Jacob, in quo figuratur populus Christianus, audistis quemadmodum luctatus sit cum Domino. Dominus enim illi apparuit, id est, angelus gestans personam Dei: luctatus est cum illo, et volebat illum tenere et comprehendere. Luctabatur ille; praevaluit, et tenuit; cum teneret, non dimisit nisi benedictus. Dominus det, fratres, explicare tantum mysterium. Luctatur, praevalet; et vult benedici ab eo cui praevaluit. Quid est ergo quod luctatur, et vult tenere? Ait Dominus in Evangelio, Regnum coelorum vim patitur, et qui vim faciunt, diripiunt illud (Matth. XI, 12) . Hoc est quod dicebamus jamdudum: Luctare, ut teneas Christum, ut diligas inimicum (Supra, n. 3) . Tenes enim Christum hic, si inimicum dilexeris. Et quid dicit ipse Dominus, id est, angelus in persona Domini, cum praevaleret, et teneret eum? Tetigit latitudinem femoris ejus, et exaruit, et ideo claudicabat Jacob. Dicit ei: Dimitte me, jam enim mane est. Et ille: Non 0058 te dimitto, nisi benedixeris me. Et benedixit illum: quomodo? Mutando illi nomen. Non vocaberis Jacob, sed Israel: quoniam praevaluisti cum Deo, praevalebis et cum hominibus (Gen. XXXII, 24-28) . Ista benedictio est. Videte unum hominem: ex parte tangitur, et arescit; et ex parte benedicitur. Ipse unus homo ex parte aruit, et claudicat; et ex parte benedicitur, et viget.

7. Angelus teneri nolens quid significet. Quid est autem (quantum Dominus suggerit, dicimus, sine praejudicio melioris intellectus): quid est, Ecce mane jam venit, dimitte me? Hoc est quod Dominus dicit post passionem mulieri, quae volebat illi tenere pedes: Noli me tangere; nondum enim ascendi ad Patrem (Joan. XX, 17) . Quid est hoc? Nam et cum legeretur ipsa lectio, tractavi inde aliquando, quomodo diceretur, Noli me tangere; nondum ascendi ad Patrem. Quare? Nemo illum tetigit corporaliter, nisi cum ascendit ad Patrem? Adhuc hic erat, palpavit cicatrices discipulus qui non credebat. Quomodo ergo nolebat se tangi, nisi quia hoc figurate dictum est? Illa mulier Ecclesia erat: et hoc est, Noli me tangere, noli me carnaliter tangere; sed qualis sum, aequalis Patri. Noli me tangere: quia non me, sed carnem meam tangis. Dicit enim in evectione profectus sui Paulus, Et si noveramus secundum carnem Christum, sed nunc jam non novimus; et, Vetera transierunt, ecce facta sunt nova; omnia autem ex Deo (II Cor. V, 16-18) . Quid est, Et si noveramus secundum carnem Christum, sed nunc jam non novimus? Quia quando eum carnaliter noveramus, non putabamus nisi quia homo erat tantum: at vero postquam gratia ejus illuxit nobis, intelleximus Verbum aequale Patri. Tenebat ergo, et luctabatur, quasi eum carnali habitu Jacob amplecti volens. Ille autem dicebat, Dimitte me; carnaliter: quia ecce jam mane est, ut spiritualiter illumineris: id est, Noli me putare hominem . Dimitte, quia jam mane est. Mane in luce veritatis intelleximus, et sapientiae, per quam facta sunt omnia. Ipsa perfrueris, cum nox ista transierit, hoc est, iniquitas hujus saeculi. Tunc enim fiet mane, cum venerit Dominus, ut ita a nobis videatur, quemadmodum ab Angelis videtur. Quia nunc videmus per speculum in aenigmate, tunc autem facie ad faeiem (I Cor. XIII, 12) . Teneamus ergo hoc, fratres, quod dictum est, Dimitte me, quia jam mane est. Sed ille quid dixit, Non te dimittam, nisi me benedixeris? Quia per carnem nos prius benedicit Dominus. Norunt fideles quid accipiunt; quia per carnem benedicuntur; et sciunt quia non essent benedicti, nisi caro illa crucifixa daretur pro saeculi vita. Quomodo autem benedicitur? Quia praevaluit Deo, quia tenuit fortiter, et perseveravit, et de manibus non dimisit, quod amisit Adam. Teneamus ergo fideles quod accepimus, ut benedici mereamur.

8. Jacob et benedictus et claudicans. Pars arida 0059 Jacob Christianos malos significat; ut in ipso Jacob et benedictio sit, et claudicatio. Benedictus est ex parte bene viventium, claudicat ex parte male viventium. Sed adhuc in uno homine est utrumque: erit autem diremptio et discretio postea; quod optat in Psalmo Ecclesia, dicens: Judica me, Deus, et discerne causam meam de gente non sancta (Psal. XLII, 1) . Ita sane, quia dicit Evangelium, Si scandalizaverit te pes tuus, abscinde eum et projice abs te. Expedit enim tibi unum pedem habentem intrare in regnum Dei, quam cum duobus pedibus ire in ignem aeternum (Matth. XVIII, 8) . Isti ergo mali praescindi habent in fine. Modo clauda est Ecclesia, unum pedem fortiter ponit, alterum invalidum habet. Paganos attendite, fratres. Inveniunt aliquando Christianos bonos, servientes Deo, et admirantur, et adducuntur, et credunt. Aliquando attendunt male viventes, et dicunt: Ecce Christiani! Sed isti male viventes ad latitudinem pertinent femoris Jacob tacti, qui aruit . Tactus autem Domini, manus est Domini corripiens et vivificans. Ideo ex parte benedicitur, et ex parte arescit. Et istos male viventes in Ecclesia ostendit Dominus; quia inde est quod scriptum est in Evangelio, quia cum crevisset herba, apparuerunt zizania: quia cum coeperint homines proficere, tunc incipiunt malos sentire. Haec nota sunt vobis, ex dono Dei efficitur ut cognoscantur. Sed modo toleranda sunt zizania usque ad finem messis, ne forte eradicando zizania, eradicetur simul et triticum (Id. XIII, 26, 29, 30) . Veniet autem tempus ut exaudiatur Ecclesia dicens, Judica me, Deus, et discerne causam meam de gente non sancta: cum Dominus venerit in claritate sua cum Angelis sanctis, et colligentur ante eum omnes gentes, et segregabit eos, sicut pastor segregat oves ab haedis: et ponentur justi ad dexteram, haedi autem ad sinistram: et illis dicetur, Venite, benedicti Patris mei, percipite regnum; illis autem, Ite in ignem aeternum, qui praeparatus est diabolo et angelis ejus (Id. XXV, 31-41) .