Patrologiae Cursus Completus

 Patrologiae Cursus Completus

 Elenchus Operum Quae In Hoc Quinto Tomo Continentur.

 Elenchus Operum Quae In Hoc Quinto Tomo Continentur.

 In Quintum Tomum Praefatio.

 In Quintum Tomum Praefatio.

 Syllabus Codicum Ad Quos Recogniti Sunt Sermones Tomi Hujus Quinti, Et Notae Quibus Codices Indicantur.

 Syllabus Codicum Ad Quos Recogniti Sunt Sermones Tomi Hujus Quinti, Et Notae Quibus Codices Indicantur.

 Manuscripti Codices.

 Editi Codices.

 S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Sermones Ad Populum Omnes Classibus Quatuor Nunc Primum Comprehensi. Prima Classe Continentur Sermones De Sc

 S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Sermones Ad Populum Omnes Classibus Quatuor Nunc Primum Comprehensi. Prima Classe Continentur Sermones De Sc

 Classis Prima. De Scripturis.

 Classis Prima. De Scripturis.

 Sermo Primus De eo quod scriptum est, Gen. et Joan. contra Manichaeos Manichaeorum in veterem Legem calumniae.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo II De tentatione Abrahae a Deo

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo III De Agar et Ismaele

 Fragmentum . Quomodo ad Agar et Ismael pertineant haeretici et schismatici.

 Sermo IV De Jacob et Esau In festo Vincentii martyris habitus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Caput XXV.

 Caput XXVI.

 Caput XXVII.

 Caput XXVIII.

 Caput XXIX.

 Caput XXX.

 Caput XXXI.

 Caput XXXII.

 Caput XXXIII.

 Caput XXXIV.

 Sermo V De luctatione Jacob cum angelo Habitus paulo ante Pascha.

 Sermo VI De eo quod apparuit Dominus Moysi in rubo

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo VII De lectione Exodi, de rubo in quo flamma erat et rubus non comburebatur

 Sermonis VIII , De decem plagis et decem praeceptis,

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo IX De decem Chordis

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Sermo X . De judicio Salomonis inter duas mulieres meretrices.

 Sermo XI De Elia et vidua Sareptana.

 Sermo XII De eo quod scriptum est in Job, cap. etc., et de eo quod in Evangelio dicitur, Matth. contra Manichaeos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo XIII De eo quod scriptum est in Psalmo

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo XIV De versu 14 Psalmi Habitus Carthagine in basilica Novarum, die dominico.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XV De versu 8 Psalmi Habitus in Regione tertia, in basilica sancti Petri Carthaginensis.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo XVI De eo quod scriptum est in Psalmo

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo XVII De eo quod dicitur in Psalmo etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XVIII De eodem versu Psalmi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XIX De eo quod scriptum est in Psalmo et in Psalmo Habitus in basilica Restituta in die Munerum

 Sermo XX De versu 12 Psalmi et de versu 5 Psalmi etc.

 Sermo XXI De eo quod scriptum est in Psalmo

 Sermo XXII De versu 3 Psalmi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo XXIII De versu 24 Psalmi et de visione Dei

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Sermo XXIV De versu 2 Psalmi

 Sermo XXV De versiculo 12 Psalmi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo XXVI De verbis Psalmi etc. Et de verbis Apostoli ad Galat. cap. etc., et cap. et ad Rom. cap. etc., et cap. etc. Contra haeresim Pelagianorum

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Sermo XXVII De titulo et prioribus versiculis Psalmi et de verbis Apostoli ad Rom. etc. Contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XXVIII De versiculo 3 Psalmi

 Sermo XXIX De versu 1 Psalmi Habitus Carthagine, in basilica Restituta, die Pentecostes in Vigiliis

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XXX De verbis Psalmi Et Apostoli, Rom. Contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo XXXI De verbis Psalmi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XXXII In Psalmum De Golia et David, ac de contemptu mundi

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Caput XXV.

 Caput XXVI.

 Caput XXVII.

 Caput XXVIII.

 Sermo XXXIII De versu 9 ejusdem Psalmi

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XXXIV In haec verba Psalmi etc. De cantico novo et vita nova.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XXXV De eo quod scriptum est in Proverbiis Salomonis, Cap. sec.

 Sermo XXXVI De eo quod scriptum est in Proverbiis Salomonis, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo XXXVII De lectione Proverbiorum Salomonis, ab eo loco ubi dictum est, etc., usque, Cap. Quae de muliere forti dicuntur in illo Proverbiorum capi

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput. V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Sermo XXXVIII De verbis Ecclesiastici etc. Et de verbis Psalmi etc. De continentia et sustinentia.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo XXXIX De eo quod scriptum est Ecclesiastici, Et de verbis Apostoli, Tim. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo XL . De eodem loco Ecclesiastici etc. In eos qui conversionem de die in diem differunt, quorum alii male sperando, alii desperando pereunt

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo XLI De eo quod scriptum est Ecclesiastici

 Sermo XLII De eo quod scriptum est in Isaia, cap. Et in Psalmo

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo XLIII De eo quod scriptum est in Isaia, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XLIV De verbis Isaiae cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo XLV De eo quod in Isaia, cap. scriptum est, Et de Apostolo,

 Sermo XLVI De Pastoribus in Ezechiel cap. ab illis verbis, etc., usque, Contra Donatistas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Sermo XLVII De ovibus, in Ezechiel cap. ab illis verbis, etc., usque, Contra Donatistas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.— Et servus meus David princeps in medio eorum. Ego Dominus locutus sum: non nescio quis haereticus. Ego Dominus locutus sum.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Sermo XLVIII De verbis Michaeae prophetae, cap. etc. Deque Psalmo etc

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo XLIX In eumdem Michaeae locum, de justitia quae facienda jussa est: et in Matthaei caput de conductis in viuea.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo L De eo quod scriptum est in Aggaeo propheta, cap. Contra Manichaeos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo LI De concordia Evangelistarum Matthaei et Lucae

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Sermo LII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc., de Trinitate

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo LIII De verbis Evangelii Matthaei, etc. sed de hoc maxime quod dictum est, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Sermo LIV De eo quod scriptum est in Evangelio Matthaei, cap. et contra, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo LV * . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.,

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo LVI De Evangelio Matthaei, cap. de oratione Dominica, ad Competentes.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Sermo LVII Rursum in Matthaei caput de oratione Dominica, ad Competentes.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Sermo LVIII Item in Matthaei caput de oratione Dominica, ad Competentes.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo LIX Item in Matthaei cap. de oratione Dominica, ad Competentes.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo LX De verbis Evangelii, Matthaei, cap. exhortatorius ad faciendas eleemosynas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo LXI De verbis Evangelii Matthaei etc. Exhortatorius ad faciendas eleemosynas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo LXII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc. Necnon de verbis Apostoli, I Cor. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo LXIII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Sermo LXIV De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc. Habitus in solemnitate Martyrum.

 Caput Primum.

 Caput II

 Caput III.

 Sermo LXV De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo LXVI . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Sermo LXVII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo LXVIII Item de verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo LXIX De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo LXX Rursum de verbis Evangelii Matthaei, etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Sermo LXXII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo LXXIII De verbis Evangelii Matthaei, ubi Dominus Jesus parabolas seminantis exponit. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo LXXIV . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Sermo LXXV De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo LXXVI Rursus in Matthaei cap. de Domino ambulante super aquas maris, et de Petro titubante

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo LXXVII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo LXXVIII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Sermo LXXIX Rursum de verbis Evangelii Matthaei, ubi se Jesus demonstravit in monte tribus discipulis. Cap.

 Sermo LXXX De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc. Ubi de oratione.

 Caput Primum.

 Sermo LXXXI De verbis Evangelii Matthaei, ubi admonemur ab scandalis mundi cavere. Cap.

 Sermo LXXXII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc. Et de verbis Salomonis, Prov. cap. sec. LXX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo LXXXIII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo LXXXIV De verbis Evangelii Matthaei, cap.

 Caput Primum.

 Sermo LXXXV De verbis Evangelii Matthaei, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo LXXXVI De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Sermo LXXXVII Habitus die dominica, de eo quod scriptum est, Matth. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo LXXXVIII De verbis Evangelii Matthaei, ubi de duobus caecis sedentibus secus viam, et clamantibus, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Capita VII et VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput. XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Sermo LXXXIX De verbis Evangelii Matthaei, cap. ubi Jesus arborem arefecit et de illis Lucae, cap. ubi finxit se longius ire

 Sermo XC De verbis Evangelii Matthaei, cap. ubi de nuptiis filii regis. Contra Donatistas, de charitate.

 Sermo XCI De verbis Evangelii Matthaei, ubi Dominus interrogavit Judaeos, cujus filium dicerent esse Christum. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XCII De eisdem verbis Evangelii Matthaei, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo XCIII De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo XCIV De verbis Evangelii Matthaei, ubi servus piger, qui talentum acceptum noluit erogare, damnatur. Cap. Episcopus unde dictus. Episcopatus off

 Sermo XCV . De verbis Evangelii Marci, ubi miraculum septem panum refertur. cap.

 Sermo XCVI De verbis Evangelii Marci, cap. etc., deque verbis Joan.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo XCVII De verbis Evangelii Marci, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo XCVIII De verbis Evangelii Lucae, cap. et de tribus mortuis quos Dominus suscitavit

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo XCIX De verbis Evangelii Lucae, cap. etc. De remissione peccatorum, contra Donatistas.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Sermo C De verbis Evangelii Lucae, ubi agitur de tribus, quorum unus dixit, et reprobatus est alius non audebat, et excitatus est tertius differebat

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CI De verbis Evangelii Lucae, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CII De verbis Evangelii Lucae, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CIII De verbis Evangelii Lucae, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CIV Rursus in illud Evangelii Lucae, ubi de Martha et Maria. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CV De verbis Evangelii Lucae, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CVI De verbis Evangelii Lucae, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CVII De verbis Evangelii Lucae, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CVIII De verbis Evangelii Lucae, cap. etc., deque verbis Psalmi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CIX De verbis Evangelii Lucae, etc., deque istis, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CX De verbis Evangelii Lucae, ubi dicitur de arbore ficulnea, per triennium fructum non ferente ac de muliere habente decem et octo annos in in

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CXI De verbis Evangelii Lucae, ubi regnum Dei dicitur deque eo quod ibi scriptum est, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CXII De verbis Evangelii Lucae, etc., cap. Habitus in basilica Restituta

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CXIII De verbis Evangelii Lucae, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CXIV . De verbis Evangelii Lucae, etc. De remissione peccatorum, cap.

 Sermo CXV De verbis Evangelii Lucae, Deque duobus qui in templum ascenderunt ut orarent: ad de parvulis Christo oblatis, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXVI De verbis Evangelii Lucae, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CXVII De verbis Evangelii Joannis, cap. etc. Contra Arianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CXVIII De eisdem verbis Evangelii Joannis, etc., cap.

 Sermo CXIX De eisdem verbis Joannis, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CXX De eisdem verbis Joannis, etc., cap.

 Sermo CXXI De verbis Evangelii Joannis, etc., cap.

 Sermo CXXII De verbis Evangelii Joannis, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CXXIII De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CXXIV De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXXV Rursum in Joannis cap. De quinque porticibus, ubi multitudo languentium jacebat et de piscina Siloe, cap.

 Sermo CXXVI De verbis Evangelii Joannis, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CXXVII De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap. necnon de verbis Apostoli, etc., Cor., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CXXVIII De verbis Evangelii Joannis, etc., cap. deque verbis Apostoli, etc., Galat. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CXXIX De verbis Evangelii Joannis, cap. etc. Contra Donatistas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CXXX . De verbis Evangelii Joannis, ubi narratur miraculum de quinque panibus et duobus piscibus. Cap.

 Sermo CXXXI De verbis Evangelii Joannis, cap. etc, deque verbis Apostoli et Psalmorum, contra Pelagianos Habitus ad Mensam S. martyris Cypriani, calen

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CXXXII De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXXXIII De verbis Evangelii Joannis, ubi Jesus non se ascensurum ad diem festum dixerat, et tamen ascendit, cap.

 Sermo CXXXIV De verbis Evangelii Joannis, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CXXXV De verbis Evangelii Joannis, Contra Arianos. Et de eo quod ait illuminatus ille qui erat caecus natus, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CXXXVI . In eamdem lectionem Evangelii Joannis, de illuminatione caeci nati. Cap.

 Sermo CXXXVII In Evangelii Joannis caput De pastore, et mercenario, et fure

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CXXXVIII De verbis Evangelii Joannis, etc., contra Donatistas. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CXXXIX De verbis Evangelii Joannis, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXL De verbis Evangelii Joannis, cap. Contra quoddam dictum Maximini Arianorum episcopi, qui cum Segisvulto comite constitutus in Africa blasphe

 Sermo CXLI De verbis Evangelii Joannis, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXLII De iisdem verbis Evangelii Joannis, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CXLIII De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CXLIV De verbis eisdem Evangelii Joannis, Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CXLV De verbis Evangelii Joannis, cap. Et de verbis Lucae, cap.

 Sermo CXLVI De verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CXLVII De eisdem verbis Evangelii Joannis, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CXLVIII De verbis Actuum Apostolorum, cap. etc., die dominico octavarum Paschae dictus ad sanctos Martyres viginti.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CXLIX In quo quaestiones propositae ex Actibus Apostolorum, cap. et ex Evangelio, solvuntur seu de quatuor quaestionibus: prima, de visione Pet

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Sermo CL De verbis Actuum Apostolorum, etc. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CLI De verbis Apostolis, etc., Rom. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CLII . De sequentibus verbis Apostoli, Rom. et usque ad, etc.

 Sermo CLIII De verbis Apostoli, Rom. etc. Contra Manichaeos aperte, et tacite contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CLIV De verbis Apostoli, Rom. etc. Contra Pelagianos, qui dicunt hominem sine peccato esse posse in hac vita

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CLV De verbis Apostoli, Rom. etc., Contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Sermo CLVI De verbis Apostoli, Rom. etc. Contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Sermo CLVII De verbis Apostoli, Rom. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CLVIII De verbis Apostoli, Rom. etc. Contra Pelagianos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CLIX De verbis eisdem Apostoli, Rom. seu de justificatione: necnon de verbis Jacobi etc.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CLX De verbis Apostoli, I Cor. cap. Et de versu Psalmi

 Sermo CLXI De verbis Apostoli, etc. Cor. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CLXII . De verbis Apostoli, Cor. cap.

 Fragmentum.

 Sermo CLXIII De verbis Apostoli, Galat. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CLXIV De verbis Apostoli, Galat. cap. et de istis, Contra Donatistas, paulo post habitam Carthagine Collationem pronuntiatus

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CLXV De verbis Apostoli, Ephes. cap. etc., deque gratia et libera voluntate, contra Pelagianos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CLXVI Sermo de verbis Apostoli, Ephes. cap. et Psalmi

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CLXVII De Verbis Apostoli, Ephes. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXVIII De verbis apostoli, Ephes., cap. Sive de gratia Dei, secundum Vasis electionis confessionem atque doctrinam, quoniam fides misericordiae

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CLXIX De verbis Apostoli, Philipp., cap etc. Contra Pelagianos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Sermo CLXX De iisdem verbis Apostoli, Philipp., cap. deque verbis Psalmi ac postremo de lectione Evangelii Joannis, cap.

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CLXXI De verbis Apostoli, etc. Philipp., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CLXXII De verbis Apostoli, Thess. cap. Et de operibus misericordiae, quibus mortui adjuvantur

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CLXXIII De eisdem verbis Apostoli, Thess. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXXIV De verbis Apostoli, Tim. Cap. etc. deque lectione Evangelii Lucae, cap. ubi de Zacchaeo. Contra Pelagianos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CLXXV De eisdem verbis Apostoli, etc. Tim. cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CLXXVI De tribus lectionibus Apostoli, Tim. cap. etc. Psalmi etc., ac Evangelii Lucae, cap. ubi de decem leprosis a Domino mundatis. Contra Pela

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CLXXVII De verbis Apostoli, etc. Tim. cap.

 Sermo CLXXVIII De verbis Apostoli, Tit. cap. Contra rerum alienarum raptores

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CLXXIX De verbis Apostoli Jacobi, Ac de illis ibidem, etc. Cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CLXXX De verbis apostoli Jacobi, etc., cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CLXXXI De verbis Epistolae Joannis, cap. Contra Pelagianos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CLXXXII De verbis Epistolae I Joannis, cap. etc. Contra Manichaeos

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CLXXXIII Rursum de verbis Epistolae Joannis, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Classis II. De Tempore.

 Classis II. De Tempore.

 Sermo CLXXXIV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXXXV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXXXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXXXVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CLXXXVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CLXXXIX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXC

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CXCI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CXCII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CXCIII

 Sermo CXCIV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXCV

 Sermo CXCVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CXCVII . De Calendis Januariis, contra Paganos

 Fragmenta .

 Sermo CXCVIII

 Sermo CXCIX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CC

 Cap. Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCIV

 Sermo CCV

 Sermo CCVI

 Sermo CCVII

 Sermo CCVIII

 Sermo CCIX

 Sermo CCX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Sermo CCXI De fraterna concordia, et condonatione offensarum.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CCXII . Feria secunda post Dominicam quintam Quadragesimae

 Sermo CCXIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CCXIV In traditione Symboli, III.

 Sermo CCXV

 Sermo CCXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CCXVII . De oratione Christi, Joan. cap.

 Sermo CCXVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Sermo CCXIX

 Sermo CCXX Quis mortuus pro nobis. Solemnitas Paschae.

 Sermo CCXXI Quod in Genesi dies a luce, nunc a nocte computentur.

 Sermo CCXXII Vigilandum adversus diabolum. Rectores mundi diabolus et angeli ejus. In coelestibus quibusnam habitant. Diabolus e cordibus piorum eject

 Sermo CCXXIII

 Sermo CCXXIV Ad populum et ad Infantes, seu eo die baptizatos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXXV Ad Infantes.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXXVI Ad populum et ad Infantes.

 Sermo CCXXVII Ad Infantes, de Sacramentis.

 Sermo CCXXVIII Ad populum et ad Infantes.

 Sermo CCXXIX De Sacramentis fidelium, feria II Paschae

 Fragmentum.

 Sermo CCXXX De versu Psalmi

 Sermo CCXXXI De resurrectione Christi secundum Marcum.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCXXXII De resurrectione Christi secundum Lucam.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCXXXIII. De resurrectione Christi secundum Marcum

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXXXIV De resurrectione Christi secundum Lucam

 Sermo CCXXXV De eadem lectione Evangelii Lucae, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCXXXVI De eadem lectione Evangelii Lucae, cap.

 Sermo CCXXXVII De ultima lectione Evangelii Lucae, cap. XXIV, 37-39 cum refutatione Manichaeorum.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXXXVIII . In diebus Paschalibus, IX. De eadem lectione Evangelii Lucae, cap.

 Sermo CCXXXIX De Resurrectione Christi secundum Marcum et Lucam.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCXL De Resurrectione corporum, contra Gentiles.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCXLI De Resurrectione corporum, contra Gentiles.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCXLII De Resurrectione corporum, contra Gentiles.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCXLIII De resurrectione Domini secundum Joannem, in illud, cap, Et de membrorum usu post resurrectionem.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CCXLIV De eadem lectione Evangelii Joannis, cap

 Sermo CCXLV De eadem lectione Evangelii, Joannis, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXLVI De eadem lectione Evangelii Joannis, cap.

 Sermo CCXLVII . In diebus Paschalibus, XVIII. De alia lectione Evangelii Joannis, cap.

 Sermo CCXLVIII De lectione Evangelii Joannis, cap. et de duabus piscationibus, una ante passionem, altera post resurrectionem

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCXLIX De eadem lectione et de duabus piscationibus.

 Sermo CCL De eadem lectione et de duabus piscationibus.

 Sermo CCLI De eadem lectione et de duabus piscationibus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCLII De eadem lectione et de duabus piscationibus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CCLIII De ultima lectione Evangelii Joannis, cap.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCLIV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCLV De Alleluia.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCLVI De Alleluia.

 Sermo CCLVII . In diebus Paschalibus, XXVIII De versu Psalmi Omnis homo mendax.

 Sermo CCLVIII . In diebus Paschalibus, XXIX. Quem dixit ad basilicam Majorem De versu Psalmi

 Sermo CCLIX

 Sermo CCLX Habitus eodem die in ecclesia Leontiana, de monitis baptizatorum

 Sermo CCLXI Habitus Carthagine in basilica Fausti.

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Sermo CCLXII Habitus in basilica Leontiana.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCLXIII

 Sermo CCLXIV . De Ascensione Domini, IV.

 Sermo CCLXV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX

 Caput X.

 Sermo CCLXVI De versu Psalmi etc. Contra Donatistas.

 Sermo CCLXVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCLXVIII

 Sermo CCLXIX

 Caput Primum.

 Sermo CCLXX

 Sermo CCLXXI

 Sermo CCLXXII Ad Infantes, de Sacramento.

 Classis III. De Sanctis.

 Classis III. De Sanctis.

 Sermo CCLXXIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Sermo CCLXXIV

 Sermo CCLXXV

 Sermo CCLXXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCLXXVII In quo disputatur de corpore spirituali post resurrectionem, et utrum ejusmodi corporis oculis videri Deus possit.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Sermo CCLXXVIII De vocatione apostoli Pauli, et commendatione dominicae orationis

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Sermo CCLXXIX De Paulo apostolo

 Caput Primum.

 Sermo CCLXXX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCLXXXI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCLXXXII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCLXXXIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCLXXXIV

 Sermo CCLXXXV

 Sermo CCLXXXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCLXXXVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCLXXXVIII De voce et verbo.

 Sermo CCLXXXIX

 Sermo CCXC

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCXCI

 Sermo CCXCII In quo disputatur contra Donatistas

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCXCIII

 Sermo CCXCIV De Baptismo parvulorum, contra Pelagianos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Sermo CCXCV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCXCVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CCXCVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCXCVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCXCIX * . De Natali apostolorum Petri et Pauli, V. In quo disputatur contra Pelagianorum haeresim.

 Sermo CCC

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CCCI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CCCII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Sermo CCCIII

 Sermo CCCIV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCV

 Sermo CCCVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Sermo CCCVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCCVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCIX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCCX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCCXI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Sermo CCCXII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCCXIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCXIV

 Sermo CCCXV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CCCXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCXVII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCCXVIII

 Sermo CCCXIX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Sermo CCCXX De homine sanato per orationes S. Stephani. Ubi Augustinus episcopus se excusat, quod sermonem facere non potuerit.

 Sermo CCCXXI . Ubi libellum sanati hominis promisit, feria secunda Paschae.

 Sermo CCCXXII . Ubi libellum promissum sanati hominis praesentavit, feria tertia Paschae.

 Sermo CCCXXIII . Habitus post libellum de sancto Stephano.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Sermo CCCXXIV . Quo Augustinus complet partem sermonis mox praecedentis miraculo interrupti.

 Sermo CCCXXV

 Sermo CCCXXVI

 Sermo CCCXXVII

 Sermo CCCXXVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Sermo CCCXXIX

 Sermo CCCXXX

 Sermo CCCXXXI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCCXXXII

 Sermo CCCXXXIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Sermo CCCXXXIV

 Sermo CCCXXXV

 Caput Primum.

 Caput II.

 Sermo CCCXXXVI

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 [Caput VI .

 Sermo CCCXXXVII

 Caput Primum

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCXXXVIII

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Sermo CCCXXXIX

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Sermo CCCXL

Sermo XLV . De eo quod in Isaia, cap. LVII, 13, scriptum est, Qui autem dediti erunt mihi , possidebunt terram, et inhabitabunt montem sanctum meum. Et de Apostolo, Has ergo promissiones habentes, charissimi, mundemus nos ab omni coinquinatione carnis et spiritus, perficientes sanctificationem in timore Dei. (II Cor. VII, 1.)

1. Divinae misericordiae tribuendum quod opportune acciderit nulla hominum cura. In omnibus lectionibus, quas recitatas audivimus, si animadvertit Charitas vestra primam lectionem Isaiae prophetae, quia omnia quae lecta sunt nec meminisse nec dicere possumus, recentissimum arbitror residere potuisse in cordibus vestris, quo conclusit Lector: Qui autem dediti mihi erunt, possidebunt terram, et inhabitabunt montem sanctum meum. Deinde ascendit apostolica lectio, et inde coepit: Has ergo promissiones habentes, charissimi, mundemus nos ab omni coinquinatione carnis et spiritus, perficientes sanctificationem in timore Dei. Procurante divina misericordia, quae nos regit, et quae nobis esurientibus escas praeparat, non solum corporum reficiendorum, propter quas oriri facit solem super bonos et malos, et pluit super justos et injustos; sed etiam propter famem cordis nostri, quam patimur in hac eremo, et morimur, nisi manna pluat: mensam ergo suam nobis praeparante Domino, nulla humana industria procurante, quod ipse novit, factum est, ut se lectiones sic sequerentur, ut in Isaia promitteretur nobis aliquid, in Apostolo autem diceretur, Has ergo promissiones habentes, charissimi, mundemus nos ab omni coinquinatione carnis et spiritus, perficientes sanctificationem in timore Dei; quasi una lectio esset Prophetae et Apostoli. Quid enim ait Apostolus? Has ergo promissiones habentes, charissimi: et ibi non est dictum quas promissiones, non quia non ibi sunt; sed 0263 quia non inde coepit lector: et tanquam quaerebat animus auditoris, de quibus promissionibus dicat Apostolus, Has ergo promissiones habentes, charissimi, mundemus nos ab omni coinquinatione carnis et spiritus. Magnum enim negotium nobis imponitur, et non parvus labor, mundare nos ab omni coinquinatione carnis et spiritus: et nemo suscipit hunc laborem, nisi audiat promissionis mercedem. Cum ergo laborem mundationis carnis et spiritus nemo suscipiat, nisi praemio invitatus; nescio quomodo factum est ut Lector ab indictione laboris inciperet, et a promissione mercedis non inciperet. Sed Deus noluit fraudare auditorem intentum. Si forte dubitabat suscipere laborem mundationis carnis et spiritus, qui non audierat mercedem, armet se ad principium lectionis apostolicae: promissiones autem si quaerit, attendat ad finem lectionis propheticae. Ubi enim finivit prophetica lectio, ibi est promissio: unde coepit Apostoli lectio, ibi est operis indictio.

2. Cupiditates non finiuntur, sed augentur, si praesentia propter terrenas promissiones contemnantur. Erigamus ergo nos, et mundemus ab omni coinquinatione carnis et spiritus, has promissiones habentes. Quas promissiones? Qui autem mihi dediti erunt, dicit Dominus per Isaiam, possidebunt terram, et inhabitabunt montem sanctum meum. Has ergo promissiones habentes, mundemus nos ab omni coinquinatione carnis et spiritus. Dicit aliquis: Et propterea me mundabo a coinquinatione carnis et spiritus, ut possideam terram et inhabitem montem? Procul dubio quaerendum quid sibi vult possessio terrae et montis habitatio: ne forte sperent homines, latas possessiones se accepturos, et non finiant cupiditatem, sed differant; imo augeant, et contemnant parva, putantes se de ipso genere accepturos esse majora. Quis enim non contemnat unam centuriam, si illi promittatur quia possessurus est centum? Aut quis non contemnat delicias unius prandii, forte pauperioris et frugalioris, si dicatur ei: Nisi te continueris, non venies ad illam coenam lautissimam et opimam? Qui sic continent a quibusdam praesentibus, non finiunt cupiditates . Timendo ne perdant quod amplius desiderant, ea quae minora sunt contemnunt; ipsa est tamen cupiditas. Numquid non est avarus, qui contemnit centum folles, ut acquirat mille? Non tibi videatur jam finisse avaritiam, quia invenisti cum contemnentem folles centum. Mille cogitat, ideo centum contempsit . Sunt homines, qui obsequuntur plerumque senibus filios non habentibus, et contemnunt in illis multa, sed majora ex ipsis sperant. Istos misericordes putamus, an cupidos? Ideo plus probantur filii pauperum, quando obsequuntur parentibus pauperibus; quia pietas illos ducit, non merces. Filii autem divitum quando obsequuntur parentibus suis, non probatur pietas, et si est, latet: quia et si videtur a Deo, ab hominibus videri non potest. Adeo et ipsi parentes male sentientes plerumque de 0264 filiis suis, cum putant quia propter pecuniam illis obsequuntur filii sui, cum expediat aliquando filiis eorum ut emancipentur a parentibus, exigit forte aliquod commodum uxorem ducturus, aut perveniendi ad aliquem honorem, ut donent illi res suas, et dicunt: Non donabo; nam jam non mihi obsequetur . Qualem sententiam tulit de filio suo, quia ad pecuniam illi obsequitur, non attendens paternam charitatem? Si ergo times ne accepta pecunia non tibi obsequatur filius tuus, non est amabilis pietas, sed venalis. Quanto melior filius pauperis, filius aliquando senis aerumnosi et egentis, qui nihil exspectans a patre suo, quia non habet quod ei dimittat, laboribus et aerumna sudoris pascit patrem suum? Aliquando et filii divitum attendentes timorem Dei, non quia exspectant aliquid a parentibus suis, sed quia parentes sunt et genuerunt et educaverunt, et Deus praecepit dicens, Honora patrem tuum et matrem tuam (Exod. XX, 12) , ideo obsequuntur: sed latet affectus, ubi propositum est praemium. Eo autem isti acceptiores sunt apud Deum, quia mentem ipsorum non possunt videre homines, et Deus solus videt, nec laudari ab hominibus possunt: sicut Job qui colebat Deum. Putaverunt enim daemones quod propter mercedem coleret Deum. Ubi autem probatus est quia gratis coleret? Quia perditis omnibus dixit, Dominus dedit, Dominus abstulit; sicut Domino placuit, ita factum est: sit nomen Domini benedictum (Job I, 21) .

3. Scripturae obscura loca ex locis aliis apertis illustrantur. Quare ista dixi, fratres? Quia quotidie non tacet Scriptura monere , ut temporalia contemnentes, aeterna diligamus: non tacet omnis pagina divina loqui nobis, aliquando aperte, aliquando in mysterio obscure. Sed nemo fraudari se putet, quando obscure pagina divina loquitur. Ubi ad te prodit voluntas Dei, hoc est ubi aperta est, ibi illam dilige, ibi illam ama, quando aperte monet. Et qualis est in aperto, talis est in obscuro; qualis est in sole, talis est in umbra. Talem illam sequaris , si talem illam legis. Obscurum est enim, ut dixi, Possidebit terram, et inhabitabit montem sanctum meum. Nam si carnaliter accipimus, non nos mundabimus ab omni coinquinatione carnis et spiritus; et sine causa nobis procuravit Deus finem lectionis propheticae conjunctum cum principio lectionis apostolicae, si propter possidendum montem terrenum ad avaritiam nos praeparamus, non ad pietatem. Sed quid debemus intelligere montem? Obscurum est quid dixerit montem. Sed si deseruisset nos Deus, nusquam aperte diceret quid sit mons. Ubi autem dicit aperte, ibi ama montem. Ubi aperte 0265 tibi commendat montem, et ipsa Scriptura se aperit quid dicat montem, ibi illum ama. Etiam ubi audieris promitti montem talem, illum sequere: qualem amasti in aperto, talem intellige in obscuro. Ubi putamus dictum montem, ut possimus nos mundare ab omni coinquinatione carnis et spiritus? Quis mons nobis promissus est?

4. Terra Viventium nobis promissa. Primo terra qualis nobis promittitur sciamus, quam suspirat quodam loco propheta David, et dicit: Spes mea es tu, portio mea in terra viventium (Psal. CXLI, 6) . Procul dubio ergo est quaedam terra viventium, quia ista terra morientium est. Aut si aliquis in ista terra nasceretur nisi moriturus, non diceret illam terram viventium, nisi comparans istam terram et inveniens eam terram esse morientium. Est ergo terra viventium: nam cum aeterna et coelestis sit, terra dicitur quia possidetur, non quia aratur. Habet enim possessorem sine labore: quia et ista possessorem suum exercet in labore, et fatigat in timore. Quid tibi dicitur? Surge, ara terram, ut possis habere unde vivas. Et velis nolis, gemens et suspirans surgis, et operaris; quia sequitur te sententia damnati Adam: In labore vultus tui edes panem tuum (Gen. III, 19) . Cum autem transierit omnis labor et gemitus, erimus in terra viventium. Nihil ibi nascitur et crescit: quidquid ibi est, eodem modo est, sic est semper . Non ibi alternant hiems et aestas, nox et dies. Hic seminatur, ut ibi metatur; si tamen seminatur. Quis est enim qui seminat hic, ut ibi metat? Qui erogat pauperibus. Erogatio pauperibus seminatio est in terra. Semina hic, et ibi invenies messem: aestate non secatur, ut transeat; sed et manducatur, et cum gaudio permanet. Ibi enim justitia saginaris. Terra illa habet panem suum. Quis est iste panis? Qui huc inde ad nos venit: Ego sum, inquit, panis vivus qui de coelo descendi (Joan. VI, 51) . Qualis est iste panis? Beati qui esuriunt et sitiunt justitiam, quoniam ipsi saturabuntur (Matth. V, 6) .

5. Mons Christus et Ecclesia. Audivimus panem de terra illa, audiamus et montem. Inhabitabunt, inquit, in monte sancto meo. Puto enim invenimus in alia sancta Scriptura, quia mons et ipse Christus est. Qui est panis, ipse est et mons: sed panis, quia pascit Ecclesiam; mons autem, quia corpus ejus est Ecclesia. Ipsa Ecclesia est mons: et quid est ipsa Ecclesia? Corpus Christi. Adjunge illi caput, et fit unus homo. Caput et corpus, unus homo. Caput quis est? Hic qui natus est de virgine Maria, qui suscepit carnem mortalem sine peccato, qui a Judaeis caesus, flagellatus, contemptus, crucifixus; qui traditus est propter delicta nostra, et resurrexit propter justificationem nostram. Ipse est caput Ecclesiae, ipse panis de illa terra. Corpus autem ejus quod est? Conjux ejus, id est Ecclesia. Erunt enim duo in carne una. Sacramentum hoc magnum est: ego autem dico in Christo et in Ecclesia (Ephes. V, 31 et 32) . Sic et Dominus in Evangelio, cum de viro et de uxore diceret: Igitur 0266 jam non sunt duo, sed una caro (Matth. XIX, 6) . Ergo unum voluit esse hominem Deum Christum et Ecclesiam. Ibi caput, et hic membra. Noluit resurgere cum membris, sed ante membra, ut haberent quod sperarent membra. Sed ideo mori voluit caput, ut prius resurgeret caput; prius ire in coelum caput, ut in capite suo spem haberent caetera membra, et exspectarent impleri erga se quod praemissum est in capite. Quid enim opus erat Christo mori, Verbo Dei, per quod facta sunt omnia, de quo dicitur: In principio erat Verbum, et Verbum erat apud Deum, et Deus erat Verbum: omnia per ipsum facta sunt (Joan. I, 1, 3) ? Et crucifigitur, et irridetur, et lancea percutitur, et sepelitur; et omnia per ipsum facta sunt. Sed quia dignatus est esse caput Ecclesiae, desperaret de se Ecclesia quia resurgeret , si videret quia non resurrexisset caput. Resurrexit ergo caput, et visum est resurgere caput. Primo a mulieribus visum est, et nuntiatum est viris. Primae mulieres viderunt resurgentem Dominum, et Evangelistis futuris Apostolis a mulieribus Evangelium annuntiatum est, et per mulieres illis Christus annuntiatus. Evangelium enim latine bonus nuntius est. Qui graece noverunt, sciunt quid sit Evangelium. Evangelium ergo bonus nuntius. Quid tam bonum nuntium possumus dicere, quam quia resurrexit Salvator noster; aut quid majus illi praedicaturi erant, quam quod eis feminae nuntiaverunt? Sed quare femina nuntiavit Evangelium? Quia per feminam mors emendata est. Etenim feminam nuntiantem mortem consolata est femina nuntians vitam, quia mortua erat propinans mortem. Per feminam seductus est Adam, ut caderet in mortem: per feminam nuntiatus est Christus, jam resurgens non moriturus. Sic et nos futuri sumus resurgere, et erimus mons sanctus Dei. In hoc monte habitat qui deditus est Deo. Qui autem mihi dediti erunt, possidebunt terram, et inhabitabunt montem sanctum meum; id est, non recedent ab Ecclesia. Modo laboremus in Ecclesia, postea haereditabimus Ecclesiam. Quando enim ibi erit gaudium nostrum sempiternum, non ibi erimus nisi possessores, non autem laborabimus.

6. Quomodo mons Christus et Ecclesia. Sed evidenter inveniamus alibi montem istum: nam quasi obscurum videtur. Potest aliquis dicere: Ubi mons Ecclesia? et quando mons Christus? et quando mons corpus Christi? Evidentissime Daniel dicit: nemo inde dubitat. Visionem vidit Daniel; jam numquid indiget expositore? Videat Charitas vestra. Quaedam verba ibi forte indigent expositione, quae in nomine Christi exposita aperientur vobis. Videte si potest dici nisi de Christo. Vidi, dixit Daniel, et ecce lapis abscissus de monte sine manibus. Non hoc dixit, Sine manibus erat ille lapis: sed sine opere humano praecisus lapis de monte; non humanae manus accesserunt, ut lapis de monte praecideretur. Novit Charitas vestra quia non praeciduntur lapides de monte, nisi accedentibus manibus humanis. Ille autem praecisus est de 0267 monte sine manibus: et venit, et confregit omnia regna terrarum. Nescio si versatur ante oculos vestros nisi Christus, de quo dictum est, Adorabunt eum omnes reges terrae (Psal. LXXI, 11) . Ipse confregit omnia regna terrarum. Superbus rex ante se nullum regem vult habere; modo omnes reges Christum habent regem, Confregit ergo omnia regna terrarum, ut ille regnet. Et quid dicit iste? Crevit lapis ille, et factus est mons grandis, ita ut impleret universam faciem terrae (Dan. II, 34, 35) . Jam puto quia agnoscitis Christum. Audistis de terra, Qui dediti mihi erunt, possidebunt terram. Audistis et de monte, Et inhabitabunt montem sanctum meum. Has ergo promissiones habentes, charissimi, mundemus nos ab omni coinquinatione carnis et spiritus. Sed forte vultis nosse quid est praecidi sine manibus. Hoc enim quasi obscure ibi positum est: quibusdam vero jam occurrit, antequam dicam: sed patiantur moras aliquas propter alios, qui cogitare inde non possunt, nisi per nos aliquid audierint. Quid est, sine manibus? Sine opere hominis. Et illud advertat Charitas vestra, fratres, lapidem praecisum de monte, et factum esse montem. De monte praecisus, et mons factus est crescendo: sed qualis mons factus? Non talis, qualis ille unde praecisus est: nam de illo monte, unde praecisus est, non dictum est, Crevit et implevit universam terram. Duo montes sunt ergo: primus mons Synagoga, secundus Ecclesia: primus mons, populus Judaeorum; secundus mons, populus Christianus. Sed ut fieret populus Christianus magnus mons, et impleret universam terram, de illo monte praecisus est lapis, quia de Judaeis venit Christus. Quare ergo sine manibus? Sine opere humano. Christus enim natus de virgine, sine complexu maritali conceptus est.

7. Qualis mons Christus. Contra Donatistas. Ergo manifestum istum montem habemus. Non nobis proponamus montes, aut qualis est Giddaba , aut quales sunt quicumque nobis nominantur. Aliquando enim carnaliter accipientes homines; ut puta, legunt, Exaudiet illum de coelo sancto suo (Psal. XIX, 7) : bene aliquando de monte, et loquitur Christum : et currunt homines in montem orare, quasi ibi exaudiat Deus. Carnaliter sapientes, quia vident plerumque nubes inhaerere in lateribus montium, ascendunt in montes, ut proximi sint Deo. Oratione tua vis contingere Deum? humilia te. Iterum, quia diximus, Vis contingere Deum? humilia te: ne carnaliter accipias, descendens in hypogaeas, ut ibi roges Deum. Nec hypogaeas, nec montem quaeras. In corde tuo habe humilitatem, et Deus tibi dabit altitudinem; veniet ad te, et erit tecum in cubiculo tuo. Ergo qualem montem habemus Christum, Ecclesiam habemus, Ecclesiam amemus. Crevit et implevit mons iste universum orbem terrarum. Manifestum est quia non sunt 0268 in isto monte qui in parte sunt, et non tenent nobiscum universam terram. Commemoramini, fratres, quia omnis pagina armat et implet nos contra linguas hominum, quas quotidie patimur. Si dixisset, Crevit ille mons, et implevit universam Africam; numquid dicerent illi, nisi quia pars Donati est? Compressit linguas ipsorum crescendo. Tantum crevit, ut obturet ora verbosorum. Quo enim iit crescendo? Per universam terram. Nam mons ille, unde praecisus est, non crescendo implevit universam terram: quia etsi impleverunt universam terram Judaei, quia debellati sunt, et suam terram perdiderunt; dispersi sunt per terram poena meritorum, non magnitudine incrementorum. Dominus autem Christus lapis augularis, subegit regna hominum, fregit regna daemonum, humiliavit omnes reges ut cresceret, crevit et implevit universam faciem terrae. Audeo dicere, adhuc crescit, adhuc sunt loca quae implet.

8. Mundities carnis et spiritus praecipitur. Tu ergo ama ipsum montem, et para te habitare ipsum montem in aeternum; et munda te ab omni coinquinatione carnis et spiritus, has promissiones habens. Quas promissiones? Si vis possidere terram, et inhabitare montem sanctum, munda te ab omni coinquinatione carnis et spiritus. Quae sunt coinquinationes carnis? Intendat Charitas vestra, et hoc debemus dicere. Quae sunt coinquinationes carnis? Non ubi casu transit homo, et tangit aliquid aut pede, aut etiam facie; aut si contingat homini labi pede, et ita cadere, ut in lutum, aut in coenum veniat, coinquinata est facies. Facilis est ista coinquinatio; quomodo solet dici, lavatur, et exit . Coinquinatio vero carnis, quae cavenda est, non huc exit, nisi de coinquinatione spiritus, et sic coinquinat carnem. Coinquinatio spiritus quae est? Libido. Coinquinatio carnis? Perpetratio adulterii. Habes duo: surrexit libido, jam coinquinatus est spiritus; nondum accessit adulterium, nondum caro coinquinata est. Sed quid prodest quia caro munda est, et habitator carnis immundus? Ille qui forte mundus est in carne, adulterum eum Deus tenet in corde, sicut Dominus dicit: Amen dico vobis, qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, jam moechatus est eam in corde suo (Matth. V, 28) . Ista est coinquinatio spiritus. Quando autem fit perfecta sanctificatio? Quando est et carnis et spiritus. Sunt enim homines, qui temperant se a factis, et non temperant se a cogitationibus malis: faciunt mundationem carnis, et non faciunt mundationem spiritus. Tales ideo non faciunt, quia timent homines. Libido ardet, timor revocat. Quid times? Inveniri et damnari; inveniri et expompari. Ergo incoinquinata videtur caro, sed non est perfecta sanctificatio: quia quid dicit Apostolus? Mundemus nos ab omni coinquinatione carnis et spiritus: ut quomodo te temperas a malis factis, sic te temperes a mala voluntate, a malis cogitationibus. A malo facto contine, et mundas te a coinquinatione carnis: a mala voluntate abstine 0269 te, et mundas te a coinquinatione spiritus.

9. Sanctificatio in timore Dei perficitur. Et sequitur, Perficientes sanctificationem in timore Dei. Magnifice addidit, in timore Dei. Ecce quia non perficit homo sanctificationem, nisi in timore Dei. Quae est perfecta sanctificatio? Sanctificatio et corporis et spiritus. Si sit corporis, et spiritus non sit, imperfecta est. Nam illud non potest esse spiritus sanctificatio, et corporis non esse. Esse corporis, et non esse spiritus, potest: esse spiritus, et non esse corporis, non potest. Qui enim est mundus spiritu, operari flagitia non potest. Unde hoc? Ex corde enim procedunt, ait Dominus, adulteria, homicidia (Matth. XV, 19) . Homo enim non potest perpetrare per membra, quod non sibi in corde dixerit. Verbum in corde concepit, et deputatum est in opus. Ideo quodam loco Dominus: Mundate quae intus sunt, ait, et quae foris sunt, munda erunt (Id. XXIII, 26) . Non dixit, Mundate quae foris sunt. Si a corpore inciperet, restabat ut moneret nos ut mundaremus et animum: si autem ab animo, non opus est ut mundemus corpus; quia animi munditiam sequitur corporis munditia. Ergo apostolus Paulus quia coepit a carne, opus erat ut diceret et de spiritu, Perficientes sanctificationem. Mundemus nos ab omni coinquinatione carnis et spiritus: quia potest incoinquinata esse caro, non faciens adulteria, fornicationes, et talia; sed tamen esse libidines, et cogitationes, et malae voluntates in anima. Et subjecit, Perficientes sanctificationem in timore Dei. Quis ergo facit sanctificationem corporis, et non facit animae? Qui homines timet, et non Deum. Nam qui in timore Dei est, perficit sanctificationem . Ideo certe noluisti perpetrare adulteria, ne sciret homo; timore hominum tenuisti carnem a commissis malis: ideo noluisti committere ubi videt homo. Si et Deum times, noli et ibi, ubi videt Deus, et perfecisti sanctificationem. Intende: O si possem, ait aliquis, pervenire ad illam feminam! sed non possum, diligenter custoditur, maritum vigilantem habet, ministrum non habeo; si ausus fuero, comprehendor. Facit quasi mundationem corporis: intus autem quia vult, non facit mundationem spiritus. Ideo timebat in corpore facere, ne videret homo; et non timet intus facere, ubi videt Deus: oculos hominis vitat, et Dei non timet. Quis ergo perficit sanctificationem? Qui in timore Dei est. Perficientes sanctificationem in timore Dei. Timor hominum forte corpus potest ab immunditia temperare; animam autem, nonnisi timor Dei. Sanctificavit animum? Securus est de corpore. Qui vestitus est, mundus sit, et vestis ipsa munda erit. Inhabitator bonus et sanus sit, et non timeat ruinam domus suae.

10. Carnis futura commutatio. Caro hominis in corpus angeli convertenda. Quid enim ista caro? Non illam debemus contemnere. Quid enim hoc? Fenum, sed aurum erit. Noli contemnere fenum, mutabitur in aurum. Ille enim, qui potens fuit mutare 0270 aquam in vinum, potens est mutare fenum in aurum, et de carne facere angelum. Si de sordibus fecit hominem, de homine non faciet angelum? Attendat enim Charitas vestra unde factus est homo, et videte si vel cogitare illud volumus. De istis sordibus fecit hominem et praefecit aliis animabilibus; de homine non faciet angelum? Faciet prorsus. Amicos suos sibi fecit homines, non illos facturus est angelos? Jam non dicam vos servos, sed amicos (Joan. XV, 15) . Adhuc carnem portantibus, adhuc morientibus, adhuc in ista egestate et fragilitate vitae versantibus dixit, Jam vos non dicam servos, sed amicos. Et quid est daturus amicis? Quod in se ipso ostendit resurgente. Coronabuntur, et convertentur in gloriam coelestem, et erunt aequales Angelis Dei (Luc. XX, 36) . Nulla erit corruptio, nulla titillatio. Non ibi nobis dicetur, Mundate vos ab omni coinquinatione carnis et spiritus. Non laborabimus, nec nobis promittetur praemium; quia jam accepimus. Nec nobis dicetur ut gemamus; quia jam laudamus. Sicut enim caro mortalis convertitur in corpus angeli; sic et gemitus convertetur in laudes. Hic poenitentia, et pressura, et gemitus: ibi laudes, laetitia, et gaudium. Postea ergo, modo non est laetitia. Sed ubi? In spe. Nondum tenes, sed sperando gaudes: quia qui promisit non potest decipere; quia qui promisit, habet et dat.