O R I O N E M . 117

clesiam deberent, ibique festivo praecepto satisfacere. Porro nemo non videt hanc conditionem esse gravosam, et sensim forte ad id etiam conducere, ut divini officii recitatio in ec- clesia S. Crucis obsolescat. Videretur itaque causam pieta- tis inter fideles fovendae, et rationem divini cultus servan- di atque augendi plane consulere ut dispensatio a positiva ecclesiastica lese concedatur.

Quod eo vel firmius retineri potest si consideretur ca- nonica lex communisque DD. sententia in hac re, videlicet iterationem sacri prohibitam quidem esse, ast non absolute, sed, ceu monet cap. Consuluisti 3 De celeb. mis., dumta- xat « nisi aliter causa necessitatis suadeat. » Idest, ut explicat ibi Glossa, nisi aliter suadeat « causa honesta- tis vel utilitatis, » dummodo res sit non de utilitate cele- brantis, sed missam audientis, DD. apud Lucidi tom. 2 nov. edit. p. 632. Atqui in themate ageretur non de utili- tate celebrantis, sed missam audientium.

GRATIA DENEGANDA VIDETUR. Verum ex altera parte pen- sare oportet causam honestatis et utilitatis non esse adeo extendendam, ut pro quolibet utili, honestoque motivo dispen- satio a gravissima lege concedatur. Notum est enim Bene- dictum XIV const. Declarasti nobis facilitatem iterandi sa- crum profligasse dicendo « theologos morales nimis indul- genter plures casus excogitasse; et ideo monuisse sacri ite- rationem non licere nisi 1. aut parochus duas paroecias vel duos populos ita seiunctos habeat, ut alter ipsorum parocho celebranti per dies festos adesse nullo modo possit, ob locorum distantiam; vel 2. quando una tantum sit ecclesia, in qua missa celebratur, ad quam insimul universus populus con- venire nequit; in utroque casu autem « dummodo alius sa- cerdos nullo modo inveniri possit. »

Et quamvis notum sit ob aequipollentes etiam rationes sacri iterationem permitti; in themate tamen, nedum causae in benedictina constitutione enunciatae, sed ipsae etiam ae- quipollentes deesse videntur.

Ex aequipollenti enim ratione gratia iterationis permit-