216. Hymnus "Altus Prosator" sancti Columbae.

R. Quis potest Deo placere Novissimo in tempore
Variatis insignibus Veritatis ordinibus
Exceptis contemptoribus Mundi praesentis istius?

1. Altus prosator, vetustus
Dierum et ingenitus
Erat absque origine
Primordii et crepidine,
Est et erit in saecula
Saeculorum infinita;
Cui est unigenitus
Christus et sanctus spiritus
Coaeternus in gloria
Deitatis perpetua.
Non tres deos depromimus,
Sed uuum Deum dicimus
Salva fide in personis
Tribus gloriosissimis.

2. Bonos creavit ''Angelos
Ordines et Archangelos
Princijyatuum ac Sedium,
Potestatum, Virtutium,
''Uti non esset bonitas
Otiosa ac maiestas
Trinitatis in omnibus
Largitatis muneribus,
Sed haberet, caelestia
In quibus privilegia
Ostenderet magnopere
Possibili fatimine.

3. Caeli de regni apice
Stationis angelicae
Claritate prae fulgoris,
Venustate speciminis
Superbiendo ruerat
Lucifer, quem formaverat,
Apostataeque angeli
Eodem lapsu lugubri
Auctoris cenodoxiae,
Pervicacis invidiae,
Ceteris remanentibus
In suis principatibus.

4. Draco magnus taeterrimus,
Terribilis et antiquus,
Qui fuit serpens lubricus,
Sapientior omnibus
Bestiis et animantibus
Terrae ferocioribus,
Tertiam partem siderum
Traxit secum in barathrum
Locorum infernalium
Diversorumque carcerum
Refugas veri luminis
Parasito praecipites.

5. Excelsus mundi machinam
Praevidens et harmoniam,
Caelum et terram fecerat,
Mare, aquas condiderat,
Herbarum quoque germina,
Virgultorum arbuscula,
Solem, lunam ac sidera,
Ignem ac necessaria,
Aves, pisces et pecora,
Bestias, animalia,
Hominem demum regere
Protoplaustum praesagmine.

6. Pactis simul sideribus,
Aetheris luminaribus,
Conlaudaverunt angeli
Factura pro mirabili
Immensae molis Dominum,
Opificem caelestium,
Praeconio laudabili,
Debito et immobili
Concentuque egregio
Grates egerunt Domino
Amore et arbitrio,
Non naturae donario.

7. Grassatis primis duobus
Seductisque paerntibus
Secundo ruit diabolus
Cum suis satellitibus,
Quorum horrore vultuum
Sonoque volitantium
Consternarentur homines
Metu territi fragiles,
Non valentes carnalibus
Haec intueri visibus,
Qui nunc ligantur fascibus,
Ergastulorum nexibus.

8. Hic sublatus e medio
Deiectus est a Domino,
Cuius aeris spatium
Constipatur satellitum
Globo invisibilium
Turbido perduellium,

Ne malis exemplaribus
Imbuti ac sceleribus
Nullis unquam tegentibus
Saeptis ac parietibus
Fornicarentur homines
Palam omnium oculis.

9. Invehunt nubes pontias
Ex fontibus brumalias
Tribus profundioribus
Oceani dodrantibus
Maris, caeli climatibus,
Caeruleis turbinibus
Profuturas segitibus,
Tineis et germinibus,
Agitatae flaminibus
Thesauris emergentibus,
Quique paludes marinas
Evacuant reciprocas.

10. Raduca ac tyrannica
Mundique momentanea
Regum praesentis gloria
Nutu Dei deposita ;
Ecce, gigantes gemere
Sub aquis magno ulcere
Comprobantur, incendio
Aduri ac supplicio
Cocyti que Charybdibus
Strangulati turgentibus,
Scyllis obtecti fluctibus
Eliduntur et scrupibus.

11. Ligatas aquas nubibus

Frequenter crebrat Dominus,
Ut ne erumpant protinus
Simul ruptis obicibus,
Quarum uberioribus
Venis velut uberibus
Pedetentim natantibus
Telli per tractus istius
Gelidis ac ferventibus
Diversis in temporibus
Usquam influunt flumina
Nunquam deficientia.

12. Magni Dei virtutibus
Appenditur dialibus
Globus terrae et circulus
Abysso magnae inditus
Suffulta Dei, iduma
Omnipotentis valida,
Columnis velut vectibus
Eundem sustentantibus,
Promontoriis et rupibus
Solidis fundaminibus
Velut quibusdam basibus
Firmatus immobilibus.

13. Nulli videtur dubium
In imis esse infernum,
Ubi habentur tenebrae,
Vermes et dirae bestiae,
Ubi ignis sulphureus
Ardens flammis edacibus,
Ubi rugitus hominum,
Fletus et stridor dentium,
Ubi Gehennae gemitus
Terribilis et antiquus,
Ubi ardor flammaticus,
Sitis famisque horridus.

14. Orbem infra, ut legimus,
Incolas esse novimus,
Quorum genu precario
Frequenter flectit Domino,
Quibusque impossibile
Librum scriptum revolvere
Obsignatum signaculis
Septem de Christi monitis,
Quem idem resignaverat,
Postquam victor exstiterat
Explens sui praesagmina
Adventus prophetalia.

15. Plantatum a prooemio
Paradisum a Domino
Legimus in primordio
Genesis nobilissimo,
Cuius ex fonte flumina
Quattuor sunt manantia,

Cuius etiam florido
Lignum vitae in medio,
Cuius non cadunt folia
Gentibus salutifera,
Cuius inenarrabiles
Deliciae ac fertiles.

16. Quis ad condictum Domini
Montem ascendit Sinai?
Quis audivit tonitrua
Ultra modum sonantia,
Quis clangorem perstrepere
Inormitatis buccinae?
Quis quoque vidit fulgura
In gyro coruscantia,
Quis lampades et iacula
Saxaque collidentia
Praeter Israhelitici
Moysen iudicem populi?

17. Regis regum rectissimi
Prope est dies Domini,
Dies irae et vindictae,
Tenebrarum et nebulae
Diesque mirabilium
Tonitruorum fortium,
Dies quoque angustiae,
Maeroris ac tristitias,
In quo cessabit mulierum
Amor ac desiderium
Hominumque contentio
Mundi huius et cupido.

18. Stantes erimus pavidi
Ante tribunal Domini
Reddemusque de omnibus
Rationem affectibus,
Videntes quoque posita
Ante obtutus crimina
Librosque conscientiae
Patefactos in facie ;
In fletus amarissimos
Ac singultus erurnpemus
Subtracta necessaria
Operandi materia.

19. Tuba primi archangeli
Strepente admirabili
Erumpent munitissima
Claustra ac poliandria,
Mundi praesentis frigola
Hominum lucescentia
Undique conglobantibus
Ad compagines ossibus,
Animabus aethralibus
Eisdem obviantibus
Rursumque redeuntibus
Debitis mansionibus.

20. Uagatur ex climactere
Orion caeli cardine
Derelicto Virgilio,
Astrorum splendidissimo,
Per metas Thetis ignoti
Orientalis circuli ;
Girans certis ambagibus
Redit priscis reditibus,
Oriens post biennium
Vesperugo in vesperum ;
Sumpta in problematibus
Tropicis intellectibus.

21. Xristo de caelis Domino
Descendente celsissimo
Praefulgebit clarissimum
Signum crucis et vexillum,
Tectisque luminaribus
Duobus principalibus
Cadent in terram sidera
Ut fructus de ficulnea,
Eritque mundi spatium
Ut fornacis incendium ;
Tunc in montium specubus
Abscondent se exercitus.

22. Ymnorum cantionibus
Sedulo tinnientibus,
Tripudiis sanctis milibus
Angelorum vemantibus
Quattuorque plenissimis
Animalibus oculis
Cum viginti felicibus
Quattuor senioribus,
Coronas admittentibus
Agni Dei sub pedibus,
Laudatur tribus vicibus
Trinitas aeternalibus.

23. Zelus ignis furibundos
Consumet adversarios
Nolentes Christum credere
Deo a patre venisse.
Nos vero evolabimus
Obviam ei protinus
Et sic cum ipso erimus
In diversis ordinibus
Dignitatum pro meritis
Praemiorum perpetuis
Permansuri in gloria
A saeculis in saecula.