232 ROMANA

loquendi, idest aperitionis oris, ius reclamandi contra apo- stolicas litteras forte deesset; perpendi insuper debet soda- litatem non esse dominam aut patronam capellaniae , sed dumtaxat sortis depositariam et custodem. Et quamvis so- dalitium semel atque iterum provocet ad pecuniam pro ca- pellaniae redemptione a se commodatam, nil tamen inde pro- ficere potest. Nam cum de commodata summa, eiusque usuris aliisque expensis quamprimum atque ad unguem in- demnis facta fuerit sodalitas ex missarum suspensione, verius ac congruentius dici oportet, ipsammet capellaniam suismet proventibus se redemisse; et nullum ferme meritum sodali- tatem iuvare. Quin imo si cui laus tribuenda peculiariter est, id potissimum Santarellio debetur, qui dum sortem in manibus tenebat, eamque pro lubitu sibi servare poterat, ex conscientia tamen dimisit, et sodalitati concredidit.

Unde tandem videtur argumentum in sodalitatem rétor- quer! merito posse et quasi ad hominem inferri: siquidem maius erga capellaniam meritum ac ius patrono est quam sodalitati: si itaque iustum visum est sodalitati onera reduci et mis- sarum stipendia in ecclesiae commodum augeri, ceu ipsa fa- tetur; aequum iustumque a fortiori debet habere, simile be- neficium in patroni utilitatem constitui et esse concessum. Perspicua namque sunt iura patroni. Sane cap. Nobis 25 De iurepatr. expresse disponit, quod si patronus « ad ino- piam vergat, ab ecclesia illi modeste succurratur , sicut in sacris est canonibus institutum. » Et in cap. Quicumque 30 caus. 16 q. 7 pariter cavetur: « Quicumque fidelium propria devotione de facultatibus suis aliquid ecclesiae con- tulerint, si forte ipsi aut filii eorum reducti fuerint ad ino- piam, ab eadem ecclesia suffragium vitae pro temporis usu percipiant.

Nec magis denique movet altera obiectio de inutilitate subsidii in pueruli aeducationem impendendi; quandoquidem de hoc SSmus iam iudicavit et idcirco de eo loqui, praeser- tim sine venia, amplius non licet. Unde concludi ex his omnibus potest, secundam rescripti partem, quae est de re-