PANORMITANA 279

cepi, frigidae naturae est, et non potest illa facere propter quae illum accepi, si probari potest per rectum iudicium se- parari potestis, et illa, si vult, nubat in domino. » Prima fronte videtur Carolam non exisse ad normam huius consti-

o

tutionis, quia post quatuor annos mulier curiam panormita- nam adivit. Sed e contra essentialem iuris praescriptionem Carolam observasse opinamur. Puella enim intra duos men- ses, cum didicisset quid sibi vellet consummatio matrimonii, mediante actione patris sui, nam sub patris potestate adhuc erat, si curiam non adivit, sed civilem potestatem, procla- mavit tamen; si ipsa post quatuor annos iudicium ecclesia- sticum petiit valide et iuridice actionem instituit. Proclamatio sollicita est indicium primitivum existentis impedimenti ac pro- inde in iure requiritur, ut sollicite fìat, sed non praescribitur li- mitatio temporis, ita ut in nullitatem incurrat quaecumque actio posterior fiat. Non datur praescriptio in huiusmodi causis, ne animabus sponsorum detrimentum reddatur. Co- scius, lib. 1 de separat, thor. ait « Si uxor virgo e-t , ac virginem remansisse constet post multos annos reclamare potest et audiri meretur. » Verum in processu legitur quod Franciscus Locasto pater Carolae reclamantis sub iuramenti sanctitate affirmavit non adisse Curiam panormitanam pro- pter angustias multas et ratione paupertatis; desperabat enim gratis iudicium fore acturum. Idem iureiurando deposuit Gu- lielmus eius filius. Sed quare triennalis cohabitatio ad ex- perimentum fuit omissa ? Huiusmodi experimentum requiri- tur quando impedimentum impotentiae dubium evadit, non exigitur quando pro certo habetur. Antea per mittebantur simul cohabitare coniuges impotentes, ut frater et soror; ve- rum ex hodierna Ecclesiae disciplina non amplius id conce- ditur, praesertim si coniuges iuvenes sint, licet non insti- terunt, pro declaratione nullitatis matrimonii.

Sixtus V literis ad Episcopum novariensem missis Apo- stolicae Sedis in Hispania legatum praecepit tales contra- hentes minime simul cohabitare. Celestinus III {iri Beer. 55 Requisisti), ait: « Requisisti quantum tempus indulgendum