462 AQUÉN. SEU MASSILIEN,

procedens argumentosam invocat theoriam, de iis qui cum matrimonium ineundi ius habent, parochum vero omnino adire non possunt, ut in Gallus non raro contigit, grassante elapso saeculo revolutione, valide coram testibus etiam sine parochi praesentia contrahere certissime valent, prout ex- presse tradidit Pius VI in epistola ad episcopum Lucionen- sem anno 1793. Quo posito sic in re nostra argumentatur sacramenti vindex : divina et ecclesiastica lege inspecta ba- ro et Lazarina ius certe habebant matrimonium ineundi : atqui quominus id facerent lege civili prohibebantur in Gal- lus; Lazarina enim 16 annos nata tunc erat, et ex civili iure ante annum duodevicesimum a nuptiis absolute arceba- tur, post duodevicesimum usque ad quintum et vicesimum, nonnisi de parentum consensu , qui in themate non erat sperabilis, ad nuptias admittebatur; ideoque ne divina et ecclesiastica lex frustraretur, et sponsi a iusto iuris exer- citio prohiberentur, ubilibet extra patriam contrahere pote- rant , quasi iure vagorum.

Piis de clandestinitatis vitio dictis, ad impedimentum ra- ptus gradum faciens defensor, in primis observat, S. C. Concilii semel iam edixisse non constare de raptu; cum au- tem nil novi hoc in puncto ulterius hodie producatur , id- circo rationes, quibus a suscepta sententia recedendum sit, prorsus deesse.

Iustissimam autem fuisse praecedentem S. C. C reso- lutionem , ex eo evinci quod quinque testes , qui de raptu testificantur, non sint omni exceptione maiores. Sic e. g. Emmanuel Gavot in primo examine alia prorsus et oppo- sita ratione ac in secundo loquitur.

Porro haec diversitas loquendi magis ad actricis inten- tioni morem gerendum, quam in obsequium veritatis videtur facta, praesertim cum diversa factorum aestimatio excusari aut explicari non possit ex diuturno temporis lapsu inter unam et alteram depositionem et ex diversa testis aetate et iudicio magis provecto; nam breve tempus unum inter et alterum examen intercessit.