IANUEN. 661

tiae cum sit privatio iuris quaesiti, per doctrinam Ioannis Andreae...; unde neque peccaret qui sciens patronum occulte incidisse in hanc poenam, procuraret ab eo praesentationem, quia adhuc retinet titulum coloratum et possessionem imo vero titulum utilem seu quasi dominium utile ». Nihilomi- nus vis sententiae declaratoriae, uti ipsum vocabulum signi- ficat, tota est in legitime comprobando facto unde orta est privatio alicuius iuris.

Siquidem poenae ipso facto incurrendae non possunt co- ram societate haberi uti iam inflictae nisi constet factum sive crimen reapse patratum fuisse. Huic declarationi inser- vit sententia declaratoria, cuius intentio est non poenas in- fligere, sed poenas iam in aliquem ipso iuris decreto latas publice recognoscere ut effectus inde sequentes plenam sor- tiantur vim quoad rem publicam. Quocirca sententiae decla- ratoriae pronunciatio comprobans poenam iam latam, eamdem urget uti iam inflictam ab ipso momento patrati criminis. Rem ita confirmat Thesaurus op. Part. I cap. 6 solvens quaestionem : « An poena latae sententiae, secuta senten- tia declaratoria, retrahatur » docet enim : Respondeo quod etiam in iis casibus, quibus dictum est poenam latae sen- tentiae non ligare ante sententiam declaratoriam, adhuc pro eo tempore intermedio poenam huiusmodi non carere effectu. Nam primo declaratoria sequens retrotrahitur ad diem poe- nae incursae seu commissi delicti, ita ut actus medio tem- pore gesti irriti censeantur ; unde si declaretur aliquis hodie hereticus vel maiestatis laesae reus eo ipso cassantur alie- nationes factae a die criminis commissi et fructus ab eo die confiscan tur ».

In themate vero si poenae privationis iuris patronatus declaratoria sententia pronunciata nondum fuit, hodie uti- liter ferri potest, imo facti negotio res expeditur, quia cum factum usurpationis a patrono peractae sit notorium et nulla tergiversatione negari possit, minime necesse est declarato- riae sententiae praemittere cognitionem iudicialem siquidem in notoriis nulla probatio et nulla defensio, ut fert effatum.