722 PARISIEN.

tum in casu praesenti sermo esse debet. Iam vero ex o- mnibus quae consensum afficere possunt conditiones, in ma- trimoniis contrahendis, illae tantum invalidant quae contra- riae sunt substantiae matrimonii vel « bonis » eius. Hoc certum est ex Cap. fin. de conditione ubi s. Pontifex de- crevit « Si conditiones contra substantiam coniugii inseran- tur » matrimonialis contractus, quantumvis favorabilis caret effectu. Super quo textu, notat Glossa, tres conditio- nes assignentur irritantes matrimonium, quia sunt contra- riae « bonis » ipsius Prima conditio « Si generationem prolis evites, » Contra « bonum » prolis. Secunda « donec inve- niam aliam ditiorem etc. contra «bonum Sacramenti». Tertia « si pro quaestu adulterandam etc. « contra « bonum » fidei. Absque ullo dubio, aliae etiam conditiones, licet hic non expressae, invalidant matrimonium quotiescumque, non minus quam istae, substantiae eius adversentur; et proinde certum est, si quis consenserat in matrimonium solubile tan- tum vel temporaneum, talis conditio esset contra substan- tiam, et nullum esset matrimonium: huiusmodi vero condi- tio concipi potest; vel 1. alia mente reposita 'unius ex con- trahentibus, quo casu invalidum foret matrimonium in foro interno, sed non in foro externo ob defectum totalem pro- bationis. - Vel 2. in pactum deducta a duobus contrahenti- bus: et tunc matrimonium invalidum in foro etiam externo. Vel 3. demum - ita manifestata ab una, ut altera possit in- telligere consensum esse conditionalem. Circa hunc casum docet de Angelis, citans Fagnanum cum communi, matrimo- nium valere « sd enim, ait, ab uno tantum adiecta fuerit, conditio, altero contradicente aut saltem tacente, matrimo- nium valet, cum censeatur ab ea conditione recessisse, po- sita contradictione aut taciturnitate alterius »Tom. III. par. I p. 149 - quod tenendum puto contra ponentem conditionem, et in favorem innocentis. Si appellatio, ut in casu nostro, fit ab innocente, locus est, existimo, interpretationi magis li- berali iuris, ita ut si probari possit conditionem fuisse ma- nifestatam, ut de eius existentia, tempore contractus, am-