COLLATIO II.

(Vers. 14.). Verbum caro factum est et habitavit in nobis.

1. In verbis istis exprimitur nobis duplex indi cium caritatis. Primum est in hoc, quod Dominus noster exhibet se nobis fratrem.

Secundum in hoc, quod exhibet se nobis familiarem.

Primum fecit Dominus carnem assumendo, quod notatur, cum dicitur: Verbum caro factum est: secundum, in nobis habitando, quod notatur, cum dicitur: Et ha- -iitamt in nobis. Eramus enim abiecti: sed Deus adhibet remedium contra abiectionem, cum exhibet se fratrem. Eramus desolati: sed Deus adhibet remedium contra desolationem, cum se exhibet nobis familiarem.

2. Nostrae igitur alriectioni est remedium, quia Verbum caro factum est. Sed cuiusmodi Verbum - et qualiter caro factum est ?

Verbum, inquam, maiestate altissimum, virtute immensum, duratione aeternum.

Altissimum est maiestate: nam " Verbum erat apud Deum, et Deus erat Verbum "; ideo Ecclesiastici vigesimo quarto: "Ego in altissimis habito " etc.; et Sapientiae decimo octavo: " Omnipotens sermo tuus, Domine, a regalibus sedibus venit".

Immensum est virtute, quia " per ipsum omnia facta sunt", Ioannis primo: item in Psalmo: " Verbo Domini caeli firmati sunt " etc; ad Hebraeos primo: " Portans omnia verbo virtutis suae ".

Aeternum est duratione, qui a "Verbum erat in principio apud Deum "; Psalmus: "In aeternum, Domine, Verbum tuum permanet in caelo..

3. Hoc Verbum, inquam, coro factum est, scilicet carni unitum, m cane contentum, in carne natum et passum. - Carni unitur Verbum, et ecce, maiestas humilis: ad Philippenses secundo : " Cum in forma Dei esset etc, exinanivit semetipsum, formam servi accipiens " etc. Hanc humiliationem maiestatis viderunt pastores, Lucae secundo, quoniam " videntes cognoverunt de verbo, quod dictum erat illis de puero hoc"; cognoverunt enim Verbum Dei reclinatum in praesepio, quod erat eis dictum de puero.

4. In carne continetur Verbum, et ecce, immensitas brevis: ad Romanos nono : " Verbum abbreviatum fecit Dominus super terram "; vere abbreviatum, quia positione factum est breve quod erat natura productum, in praesepio breve quod erat ubique, utique immensum.

5. In carne nascitur Verbum, et ecce, aeternitas temporalis: ad Galatas quarto : (Ubi venit plenitudo temporis, misit Deus Filium suum factum ex muliere, factum sub Lege.. Si factum: ergo temporale. Hoc est Verbum factum, de quo Lucae secando: " Transeamus usque Bethlehem et videamus hoc verbum, quod factum est. etc. Videamus, inquam, Verbum secundum carnem factum, qui videre nunquam potuimus Verbum, quod secundum Divinitatem nec est factum nec creatum, sed genitum.

Psalmus: "Cantate, inquit, Domino, quia mirabilia fecit". Fecit enim, ut sit maiestas abiecta, et immensitas parva, aeternitas facta: quod totum memorat Evangelista, cum dicit: Veroum coro factum est.

6. Sequitur: Et habitavit in nobis: in nobis, id est in nostra humanitate - vel: in nobis, id est in nostra societate

vel: in nobis, id est in nostra mente. In nostra humanitate habitavit corporaliter, in nostra societate habitavit sacramentaliter, in nostra mente spiritualiter. - Habitat ergo Verbum in nostra Au7nonttote,- de quo tertio Regum octavo : " Dixit Dominus, ut habitaret in nebula." nebula, humanitas assumta, de qua profluxit omnium medicina. - Habitat in nostra societate sacramentaliter: de quo Matthaei ultimo: " Ego vobiscum sum usque ad consummationem saeculi"; et Psalmus: "In pace ., id est in fratrum concordia, "factus est locus eius.: "in Sion, id est in Ecclesia, "habitatio eius.. -Habitat in nostra mente spiritualiter: Ioannis decimoquinto: "Manete in me, et ego in vobis.: secundi Machabaeorum decimo quarto: "Tu, Domine universorum, qui nullius indiges, voluisti, templum habitationis tuae fieri in nobis" .

7. Vel aliter: Habitauit in nobis, id est intra nos; ubi potest notari, quod Dominus habitat intra nos ad sanctificandum, inter nos ad regendum, circa nos ad protegendum. - Obsessi sumus, sed Dominus habitat circa nos ad protegendum: ideo " non commovebitur in aeternum qui habitat in Ierusalem , quia Dominus in circuitu populi sui ", secundum quod dicitur in Psalmo ;et Isaiae vigesimo sexto: " Salvator ponetur in ea ", id est in Ecclesia, " murus et antemurale ". - Ignari sumus, et ipse habitat inter nos ad regendum: Apocalypsis vigesimo primo: " Ecce, tabernaculum Dei cum hominibus, et habitabit cum illis: et ipsi populus eius erunt, et ipse Deus cum eis erit eorum Deus ".

Miseri sumus , sed ipse habitat intra nos ad consolandum et sanctificandum: de quo potest intelligi quod supra habitum est secundi Machabaeorum decimo quarto, et quod hic dicitur: Habitavit in nobis.