S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI DE DONO PERSEVERANTIAE LIBER AD PROSPERUM ET HILARIUM SECUNDUS .

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 3. Cur autem perseverantia ista poscitur a Deo, si non datur a Deo? An et ista irrisoria petitio est, cum id ab eo petitur quod scitur non ipsum dare,

 4. Legite aliquanto intentius ejus expositionem in beati Cypriani martyris libro, quem de hac re condidit, cujus est titulus, De Dominica Oratione: et

 5. Quid? cum dicimus, Veniat regnum tuum num aliud poscimus, nisi ut veniat et nobis, quod esse venturum non dubitamus omnibus sanctis? Ergo et hic,

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 9. Jam vero cum dicunt sancti, Ne nos inferas in tentationem, sed libera nos a malo (Matth. VI, 9-13) quid aliud quam ut in sanctitate perseverent, p

 CAPUT VI.

 11. Sed ne forte dicatur, usque in finem perseverantiam non amitti quidem, cum data fuerit, id est, cum perseveratum fuerit usque in finem: sed tunc a

 12. At enim, «voluntate sua quisque deserit Deum, ut merito deseratur a Deo.» Quis hoc negaverit? Sed ideo petimus ne inferamur in tentationem, ut hoc

 CAPUT VII.

 14. Hanc gratiam posuit in illo, in quo sortem consecuti sumus, praedestinati secundum propositum ejus qui universa operatur. Ac per hoc sicut operatu

 15. Propter quod et posci a se voluit, ne inferamur in tentationem: quia et si non inferimur, nulla 1002 ab eo ratione discedimus. Quod poterat nobis

 CAPUT VIII.

 17. «Sed cur,» inquit, «non solum in parvulorum, verum etiam in geminorum una atque eadem causa, tam diversum judicium?» Nonne similis quaestio est, c

 18. «Sed si jam,» inquit, «hoc oportebat, ut damnatis non omnibus, quid omnibus deberetur ostenderet, atque ita gratius suam gratiam vasis misericordi

 19. Adhuc pergat et dicat, Cur quibusdam qui eum coluerunt bona fide, perseverare usque in finem non dedit? Cur putas, nisi quia non mentitur qui dici

 20. Hoc autem Ambrosius ut diceret, in eo libro 1004 loquebatur quem de Fuga saeculi scripsit, docens, hoc saeculum non corpore, sed corde fugiendum:

 CAPUT IX.

 22. Ut enim non dicam quam sit possibile Deo, aversas et adversas in fidem suam hominum convertere voluntates, et in eorum cordibus operari, ut nullis

 23. Si enim quaeratur a nobis, cur apud eos tanta miracula facta sint qui videntes ea non fuerant credituri, et apud eos facta non sint qui crederent

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 26. Cur autem «causam parvulorum ad exemplum majorum,» sicut scribitis, «non patiuntur afferri» (Supra, in Epist. Hilarii, n. 8) homines, qui contra P

 27. Denique in primo Retractationum libro, quod opus meum nondum legistis, cum ad eosdem libros retractandos venissem, hoc est, de Libero Arbitrio, it

 CAPUT XII.

 29. Defenditur autem sine meritis Dei gratia, id est vera gratia, etiamsi parvuli baptizati, sicut Pelagiani sentiunt, non eruuntur de potestate teneb

 30. Frustra itaque mihi de illius libri mei vetustate praescribitur, ne agam causam sicut debeo agere parvulorum, et inde gratiam Dei non secundum me

 31. Videtis enim , charissimi, quam sit absurdum, et a fidei sanitate atque sinceritate veritatis alienum, ut dicamus parvulos mortuos secundum ea jud

 CAPUT XIII.

 33. Unde satis dilucide ostenditur, et inchoandi, et usque in finem perseverandi gratiam Dei non secundum merita nostra dari sed dari secundum ipsius

 CAPUT XIV.

 35. An quisquam dicere audebit, Deum non praescisse quibus esset daturus ut crederent, aut quos daturus esset Filio suo, ut ex eis non perderet quemqu

 36. Nec praedestinationis igitur praedicatione impedienda est praedicatio fidei perseverantis et proficientis, ut quod oportet audiant, quibus datum e

 37. Quamvis ergo dicamus Dei donum esse obedientiam tamen homines exhortamur ad eam. Sed illis qui veritatis exhortationem obedienter audiunt, ipsum

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 40. Dicatur ergo verum, maxime ubi aliqua quaestio ut dicatur impellit et capiant qui possunt: ne forte cum tacetur propter eos qui capere non possun

 41. Aut enim sic praedestinatio praedicanda est, quemadmodum eam sancta Scriptura evidenter eloquitur, ut in praedestinatis sine poenitentia sint dona

 CAPUT XVII.

 42. Quod autem dixi de castitate, hoc de fide, hoc de pietate, hoc de charitate, de perseverantia, et, ne pergam per singula, hoc de omni obedientia q

 43. Quod ut apertius propter tardiusculos explicemus, remorationem meam ferant, quibus ingenio praevolare donatum est. Dicit apostolus Jacobus, Si qui

 44. Ecce, ut de continentia taceamus, et de sola in hoc loco sapientia disputemus nempe supra memoratus apostolus Jacobus dicit, Quae desursum est sa

 45. Neque isti, propter quos haec dicimus, qui praedicatione praedestinationis et gratiae exhortationem clamitant impediri, ad sola illa exhortantur d

 46. At enim, «vitio suo quisque deserit fidem, cum cedit tentationi atque consentit, qua cum illo agitur ut deserat fidem.» Quis negat? Sed non ideo d

 47. Haec itaque dona Dei, quae dantur electis secundum Dei propositum vocatis, in quibus donis est et incipere credere, et in fide usque ad vitae huju

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 49. Unde supra dicti tractatores excellentissimi divinorum eloquiorum, et gratiam Dei veram, sicut praedicanda est, praedicarunt, id est, quam nulla m

 50. Isti tales tantique doctores dicentes non esse aliquid, de quo tanquam de nostro, quod nobis Deus non dederit, gloriemur nec ipsum cor nostrum et

 CAPUT XX.

 52. Quod autem dicunt, «non opus fuisse hujuscemodi disputationis incerto minus intelligentium tot 1026 corda turbari: quoniam non minus utiliter sine

 53. Quid autem meorum opusculorum frequentius et delectabilius innotescere potuit, quam libri Confessionum mearum? Cum et ipsos ediderim antequam Pela

 CAPUT XXI.

 55. Et ego quidem in illo libro, cujus est titulus, De Correptione et Gratia, qui sufficere non potuit omnibus dilectoribus nostris, puto me ita posui

 56. Quocirca, si hominibus, qui propterea me dilexerunt, quia pervenit ad eos, antequam me diligerent, aliqua mei laboris utilitas, nolo existere ingr

 CAPUT XXII.

 58. Quamvis ergo ita se habeat de praedestinatione definita sententia voluntatis Dei, ut alii ex infidelitate, accepta voluntate obediendi, convertant

 59. Nec illud quod sequitur, est omnino dicendum, id est: «Caeteri vero qui in peccatorum delectatione remoramini, ideo nondum surrexistis, quia necdu

 60. Item quod sequitur, et dicitur, «Verumtamen si qui estis nondum vocati, quos gratia sua praedestinaverit eligendos, accipietis eamdem gratiam, qua

 61. Jam vero quod illis verbis connectitur, miror si ullo modo potest in populo christiano quisquam infirmus patienter audire, cum dicitur eis: «Et si

 62. Illum etiam modum, quo utendum esse in praedestinationis praedicatione nos diximus, loquenti apud populum non existimo debere sufficere, nisi hoc

 CAPUT XXIII.

 64. Praesertim, quoniam quid oremus, sicut oportet, nescimus sed ipse Spiritus, ait Apostolus, interpellat pro nobis gemitibus inenarrabilibus. Qui e

 65. Haec igitur quae poscit a Domino, et semper ex quo esse coepit, poposcit Ecclesia, ita Deus vocatis suis daturum se esse praescivit, ut in ipsa pr

 CAPUT XXIV.

 67. Nullum autem est illustrius praedestinationis exemplum quam ipse Jesus: unde et in primo libro jam disputavi (De Praedestinatione Sanctorum, nn. 3

 68. Qui legunt haec, si intelligunt, agant Deo gratias: qui autem non intelligunt, orent ut eorum ille sit doctor interior, a cujus facie est scientia

Chapter 8 [V.]—The Fifth Petition. It is an Error of the Pelagians that the Righteous are Free from Sin.

In the fifth sentence of the prayer we say, “Forgive us our debts, as we also forgive our debtors,”13    Matt. vi. 12. in which petition alone perseverance is not found to be asked for. For the sins which we ask to be forgiven us are past, but perseverance, which saves us for eternity, is indeed necessary for the time of this life; but not for the time which is past, but for that which remains even to its end. Yet it is worth the labour to consider for a little, how even already in this petition the heretics who were to arise long after were transfixed by the tongue of Cyprian, as if by the most invincible dart of truth. For the Pelagians dare to say even this: that the righteous man in this life has no sin at all, and that in such men there is even at the present time a Church not having spot or wrinkle or any such thing,14    Eph. v. 27. which is the one and only bride of Christ; as if she were not His bride who throughout the whole earth says what she has learnt from Him, “Forgive us our debts.” But observe how the most glorious Cyprian destroys these. For when he was expounding that very clause of the Lord’s Prayer, he says among other things: “And how necessarily, how providently, and salutarily are we admonished that we are sinners, since we are compelled to entreat for our sins; and while pardon is asked for from God, the soul recalls its own consciousness. Lest any one should flatter himself that he is innocent, and by exalting himself should more deeply perish, he is instructed and taught that he sins daily, in that he is bidden daily to entreat for his sins. Thus, moreover, John also in his Epistle warns15    “Potens” or “ponens” are different readings. us, and says,16    1 John i. 8. ‘If we say that we have no sin, we deceive ourselves, and the truth is not in us.’”17   Cyprian, as above. And the rest, which it would be long to insert in this place.

CAPUT V.

8. Quinto orationis loco dicimus, Dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris. In qua sola petitione non invenitur posci perseverantia. Praeterita enim sunt peccata, quae nobis ut dimittantur oramus: perseverantia vero quae in aeternum salvos facit, tempori quidem hujus vitae, non tamen peracto, sed ei quod usque ad ejus finem restat, est necessaria. Operae pretium est tamen paulisper intueri, quomodo et in hac petitione jam tunc lingua Cypriani, tanquam telo invictissimo veritatis, longe postea futuri confodiebantur haeretici. Etiam hoc enim Pelagiani audent dicere, hominem justum in hac vita nullum habere omnino peccatum, et in talibus hominibus esse jam praesenti tempore Ecclesiam non habentem maculam, aut rugam, aut aliquid ejusmodi (Ephes. V, 27), quae una et sola sponsa sit Christi: tanquam sponsa ejus non sit, quae per universam terram quod ab eo didicit, dicit, Dimitte nobis debita nostra. Sed attendite quomodo istos gloriosissimus Cyprianus interimat. Cum enim locum ipsum dominicae orationis exponeret, ait inter caetera: «Quam necessarie autem, quam providenter et salubriter 0999 admonemur quod peccatores sumus, qui pro peccatis rogare compellimur: ut dum indulgentia de Deo petitur, conscientiae suae animus recordetur. Ne quis sibi quasi innocens placeat, et se extollendo plus pereat, instruitur et docetur se peccare quotidie, dum quotidie pro peccatis jubetur orare. Sic denique et Joannes in Epistola sua ponens dixit, Si dixerimus quia peccatum non habemus, nos ipsos decipimus, et veritas in nobis non est» (I Joan. I, 8): et caetera quae hic inserere longum est.