S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI DE GESTIS PELAGII Ad Aurelium episcopum. LIBER UNUS .

 0319 1. Posteaquam in manus nostras , sancte papa Aureli, ecclesiastica gesta venerunt, ubi Pelagius ab episcopis quatuordecim provinciae Palaestinae

 CAPUT PRIMUM.

 3. Aliud est autem, hominem per scientiam legis ad non peccandum adjuvari et aliud est, non posse esse sine peccato, nisi qui scientiam legis habueri

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 6. Denique in illo libro, ubi illa capitula Pelagius scripsit, huic positioni , qua dixit, «Omnes voluntate propria regi, et suo desiderio unumquemque

 7. Nam et illud quod posuit de Psalmo in eodem Capitulorum libro, ut quasi probaret, «Omnes voluntate propria regi,» Dilexit maledictum, et veniet ei

 8. Quae cum ita sint, filii Dei qui hoc noverunt, et se Dei Spiritu regi et agi gratulantur, quomodo moveri potuerunt, cum audirent vel legerent a Pel

 9. Item recitatum est quod in libro suo Pelagius 0325 posuit, «In die judicii iniquis et peccatoribus non esse parcendum, sed aeternis eos ignibus exu

 10. Quod autem addidit Pelagius, «Et si quis aliter credit, Origenista est:» hoc acceperunt judices, quod revera in Origene dignissime detestatur Eccl

 11. Quomodo autem fiet hoc judicium, difficile in Scripturis sanctis comprehendi potest: modis enim multis significatur, quod uno modo futurum est. Na

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 14. Numquidnam ergo fratres nostros, ut etiam hoc inter caetera objicerent, sine causa verba ista moverunt? Non utique: sed Veteris Testamenti nomen m

 15. Quomodo ergo non merito commoverentur filii promissionis, filii liberae Jerusalem in coelis aeternae, cum ista discretio apostolica atque catholic

 CAPUT VI.

 17. Numquid hic poterant judices, vel debebant, incognita et incerta damnare, quando nemo contra aderat, qui ea quae ad viduam reprehensibilia scripta

 18. An et illud fortasse tractandum est, utrum recte dictum sit «non tanquam haereticos, sed tanquam stultos anathematizandos qui ita sentirent, quoni

 19. Nos sane cum hanc Pelagii defensionem in illa, quam prius accepimus, chartula legeremus , aderant quidam sancti fratres, qui se Pelagii libros exh

 20. Illud sane quod Pelagius suum esse confessus est, adhuc latebrosum est: sed puto quod in istorum gestorum consequentibus partibus elucebit. Ait en

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 24. Ad haec sibi objecta, sicut gesta testantur. Pelagius ita respondit: «De posse quidem hominem sine peccato esse, dictum est,» inquit, «superius: d

 25. His autem quaestionibus, et istarum sententiarum contentiosissimis assertionibus jam usquequaque ferventibus, multorum fratrum perturbabatur infir

 26. Unde nunc duo illa videamus, quae noluit anathematizare Pelagius, qui etiam sua esse cognovit sed ut illud, quod in eis offendebat, auferret, quo

 CAPUT XII.

 28. Sed ad hoc objectum vigilanti circumspectione respondit, quam sine dubio catholici judices approbaverunt. «Dictum est,» inquit, «a nobis, sed ita,

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 31. Dicam etiam aliquid laetius . Superius metuebam (Supra, n. 20), cum diceret Pelagius, adjuvante gratia Dei posse esse hominem sine peccato, ne for

 32. Sed quod ista sequitur, me rursum sollicitat. Cum enim de quinto capitulo libri Coelestii huic fuisset objectum, quod «affirment unumquemque homin

 33. Quid est ergo, unde me de hoc capitulo sollicitum factum esse praedixi? Hoc videlicet, quod ait Pelagius, «Donare Deum ei, qui fuerit dignus accip

 34. Hoc forte dicet: Ego non ex operibus, sed ex fide dixi Apostolum dignum fuisse, cui tantae illae gratiae donarentur non enim opera, quae bona ant

 35. Quid est ergo quod idem dicit apostolus, Bonum certamen certavi, cursum consummavi, fidem servavi de caetero superest mihi corona justitiae, quam

 36. Redditur ergo debitum praemium Apostolo digno: sed ipsum apostolatum indebitum gratia donavit 0342 indigno. An hoc me dixisse poenitebit? Absit: e

 37. Merito, quod gesta indicant, etiam hoc usus est testimonio sanctus Joannes Jerosolymitanae antistes Ecclesiae, sicut interrogatus quae apud illum

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 41. Cur ergo, ait aliquis, hoc judices approbaverunt? Fateor, ideo jam ipse ambigo: sed nimirum, aut breve dictum eorum audientiam et intentionem faci

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV.

 CAPUT XXV.

 50. At nunc si Pelagius Deum cogitat, si non est ingratus ejus misericordiae, qui eum ad episcoporum judicium propterea perduxit, ut haec anathemata d

 CAPUT XXVI.

 52. «Domino dilectissimo, et desideratissimo fratri Pelagio, Augustinus, in Domino salutem. Gratias ago plurimum, quod me litteris tuis exhilarare dig

 CAPUT XXIX.

 CAPUT XXX.

 55. Quid sibi ergo vult, quod in hac epistola ita gloriari ausi sunt, ut non solum possibilitatem non peccandi, sed etiam facilitatem, sicut in libro

 CAPUT XXXI.

 CAPUT XXXII.

 CAPUT XXXIII.

 58. Postea etiam de libro Coelestii capitula sibi objecta in eadem chartula multa congessit neque his intervallis quae continent gesta, duas responsi

 CAPUT XXXIV.

 CAPUT XXXV.

 61. Quoniam necesse erat impleri quod praedixit apostolus Paulus, Oportet et haereses esse, ut probati manifesti fiant in vobis (I Cor. XI, 19): post

 62. Ista haeresis cum plurimos decepisset, et fratres, quos non deceperat, conturbaret Coelestius quidam talia sentiens, ad judicium Carthaginensis E

 63. Ex iis etiam, quae Coelestium dixisse vel scripsisse, tanquam dogmata discipuli ejus, sunt objecta Pelagio sua quaedam et ipse cognovit, sed alit

 64. Has ex nomine Coelestii quatuor sententias non sic approbaverunt episcopi judices, sicut eas Coelestius sensisse dicebatur: sed sicut de his respo

 65. Nunc similiter recapitulando illa paulo attentius videamus, quae illum contraria reprobare et anathematizare dixerunt. In hoc enim potius tota hae

 66. De his autem quae post hoc judicium ibi a nescio quo cuneo perditorum, qui valde in perversum perhibentur Pelagio suffragari, incredibili audacia

16. [VI.]—The Sixth Item of the Accusation, and Pelagius’ Reply.

The next objection was to the effect that Pelagius in that same book of his wrote thus: “A man is able, if he likes, to be without sin;” and that writing to a certain widow he said, flatteringly: “In thee piety may find a dwelling-place, such as she finds nowhere else; in thee righteousness, though a stranger, can find a home; truth, which no one any longer recognises, can discover an abode and a friend in thee; and the law of God, which almost everybody despises, may be honoured by thee alone.” And in another sentence he writes to her: “O how happy and blessed art thou, when that righteousness which we must believe to flourish only in heaven has found a shelter on earth only in thy heart!” In another work addressed to her, after reciting the prayer of our Lord and Saviour Jesus Christ, and teaching her in what manner saints ought to pray, he says: “He worthily raises his hands to God, and with a good conscience does he pour out his prayer, who is able to say, ‘Thou, O Lord, knowest how holy, and harmless, and pure from all injury and iniquity and violence, are the hands which I stretch out to Thee; how righteous, and pure, and free from all deceit, are the lips with which I offer to Thee my supplication, that Thou wouldst have mercy upon me.’” To all this Pelagius said in answer: “We asserted that a man could be without sin, and could keep God’s commandments if he wished; for this capacity has been given to him by God. But we never said that any man could be found who at no time whatever, from infancy to old age, had committed sin: but that if any person were converted from his sins, he could by his own labour and God’s grace be without sin; and yet not even thus would he be incapable of change ever afterwards. As for the other statements which they have made against us, they are not to be found in our books, nor have we at any time said such things.” Upon hearing this vindication, the synod put this question to him: “You have denied having ever written such words; are you therefore ready to anathematize those who do hold these opinions?” Pelagius answered: “I anathematize them as fools, not as heretics, for there is no dogma.” The bishops then pronounced their judgment in these words: “Since now Pelagius has with his own mouth anathematized this vague statement as foolish verbiage, justly declaring in his reply, ‘That a man is able with God’s assistance and grace to be without sin,’ let him now proceed to answer the other heads of accusation against him.”

CAPUT VI.

16. Post haec objectum est, quod Pelagius in eodem libro scripserit suo, «Posse hominem, si velit, esse sine peccato:» et quod scribens ad viduam adulatorie dixerit, «Inveniat apud te pietas, quae nusquam invenit, locum: inveniat ubique peregrina in te sedem justitia: veritas quam jam nemo cognoscit, domestica tibi et amica fiat: et lex Dei quae ab omnibus prope hominibus contemnitur, a te sola honoretur.» Et iterum ad ipsam: «O te felicem et beatam, si justitia, quae in coelo tantum esse credenda est, apud te solam inveniatur in terris!» Et in alio ad ipsam libro, post orationem Domini et Salvatoris nostri, docens quemadmodum debeant sancti orare, ait: «Ille ad Deum digne elevat manus, ille orationem bona conscientia effundit, qui potest dicere, Tu nosti, Domine, quam sanctae, et innocentes, et mundae sunt ab omni molestia et iniquitate et rapina, quas ad te extendo manus; quemadmodum justa et munda labia, et ab omni mendacio libera, quibus offero tibi deprecationem, ut mihi miserearis.» Ad hoc autem Pelagius respondens ait: Posse quidem hominem sine peccato esse, et Dei mandata custodire, si velit, diximus: hanc enim possibilitatem Deus illi dedit. Non autem diximus quod inveniatur aliquis, ab infantia usque ad senectam, qui nunquam peccaverit: sed quoniam a peccatis conversus, proprio labore et Dei gratia possit esse sine peccato; nec per hoc tamen in posterum inconversibilis. Reliqua vero quae subjecerunt, neque in libris nostris sunt, neque talia unquam diximus.» His auditis Synodus dixit: «Quoniam negas te talia scripsisse, anathematizas illos qui sic tenent?» Pelagius respondit: «Anathematizo quasi stultos, non quasi haereticos; siquidem non est dogma.» Deinde judicaverunt episcopi dicentes: «Nunc quoniam propria voce anathematizavit Pelagius 0330 incertum stultiloquium, recte respondens, hominem cum adjutorio Dei et gratia posse esse sine peccato, respondeat et ad alia capitula.»