COLLATIO XXV.

(Vers. 28. 2b.). Qui in monumentis sunt audient vocem Filii Dei, et qui audierint vivent.

1. In istis verbis tangitur ordo spiritualis resuscitationis, et tanguntur ibi tria. Tangitur enim ibi status mortis et status vitae et via perveniendi ad vitam de morte. - Status mortis est status culpae, et hic tangitur, cum dicitur: Qui in monumentis sunt.

Via perveniendi ad vitam est verbum doctrinae, et haec tangitur, cum dicitur: Audient vocem Filii Dei vivi. - Status vitae est status gratiae, et hic tangitur, cum dicitur: Et qui audierint vivent) ac si diceretur: qui sunt in morte culpae audient vocem doctrinae et vivent vita gratiae.

2. Qui in monumentis sunt audient etc.

Nota, quod mortuus spiritualis, id est peccator, aliquando significatur in Scriptura esse quasi in thalamo, aliquando quasi in vico, aliquando quasi in monumento. Quasi in thalamo est mortuus, quando occiditur peccator interius, id est in consensu ; quasi in vico, quando exterius defertur in opere: quasi in monumento, quando ulterius sepelitur in mala consuetudine.

Mortuus ergo spiritualis aliquando iacet in thalamo, quando peccat in solo consensu: et talis significatur per filiam archisynagogi, quam suscitavit Iesus in thalamo, Matthaei nono , Lucae octavo.

Item, mortuus spiritualis aliquando effertur in vico, quando peccat in opere: et talis significatur per " adolescentem, filium unicum viduae, matris suae", quem suscitavit in porta civitatis, Lnrae septimo.

Item, mortuus spiritualis aliquando sepelitur in monumento, quando peccat ex consuetudine: et talis significatur per Lazarum, quem susrivit Iesus quatuor dies habentem in monumento, Ioannis undecimo. - Non ergo desperet peccator, sive peccaverit in voluntate, sive in opere, sive in consuetudine, quia etiam qui in monumentis sunt vivent, si audierint vocem doctrinae.

3. Audient, inquit, vocem Filii Dei. Audient, inquam, ad intelligendum, ad credendum, ad obediendum. Sic enim est audiendum verbum, ut intelligamus, secundum quod dicitur in Psalmo : " Audi, filia, et ride ", id est, intellige, " et inclina aurem tuam " etc. - Sic etiam audiendum est, ut credamus: Ioannis quinto: "Qui verbum meum audit et credit in me habet vitam aeternam ". - Sic audiendum est, ut obediamus. Taliter audiebat de quo dicitur in Psalmo: " In auditu auris obedivit mihi".

- Propter haec tria dicitur Apocalypsis secundo: " Qui habet aures audiendi audiat ".

4. Primo modo non audiunt qui verbo Dei non intendunt: de quibus in Psalmo :" Non audivit populus meus vocem meam, et Israel non intendit mihi ". - Secundo modo, qui verbo Dei non credunt, de quibus Isaiae sexto: " Excaecacor populi huius et aures eius aggrava, ne forte videat oculis suis et auribus suis audiat et corde suo intelligat et convertatur, et sanem eum ". - Tertio modo non audiunt, si qui verbo Dei non obediunt: similes sunt illi, de quo dicitur Iacobi primo: " Quia, si quis auditor est verbi et non factor, hic comparabitur viro consideranti vultum nativitatis suae in speculo "; et talibus dicitur Ioannis octavo: " Propterea vos non auditis, quia ex Deo non estis ".

Nos ergo audiamus vocem Filii Dei ad intelligendum, ad credendum et ad obediendum, ut simus " auditores et factores verbi, non auditores tantum "; et sic poterimus vivere per verbum.

5. Sequitur: Et qui audient vivent.

Vivent, inquam, per fidem veritatis, per amorem bonitatis et per opera virtutis. Hic enim est triplex vivendi modus spiritualis, ut vivamus per fidem, secundum quod dicitur Habacuc secundo : Iustus meus in sua fide vivit". Vivamus etiam per caritatem: primae Ioannis tertio: " Scimus, quoniam translati sumus de morte ad vitam, quoniam diligimus fratres. Qui enim non diligit manet in morte ". Vivamus etiam per opera virtutis, de quibus Proverbiorum quarto: " Vita enim sunt invenientibus ea "; Ezechielis decimo octavo: " Si fuerit vir iustus et fecerit iudicium et iustitiam etc.: vita vivet et non morietur a.

- Exeamus ergo de monumento culpae, et audiamus verbum doctrinae, et vivemus vita gratiae .

Annotatio 49.

(Vers. 14.). Ecce, sanus factus es. 1. Nota, quod quosdam sanavit Dominus manu, quosdam verbo, quosdam autem nutu solo. - Tactu

manus sanavit leprosum ; Lucae quinto : " Extendens Iesus manum, tetigit eum dicens: Volo, mundare: et confestim discessit lepra ab eo ".

Virtute, scilicet verbi, sanavit paralyticum: Ioannis quinto: "Dixit enim Iesus: Tolle grabatum tuum et ambula. Et statim sanus factus est.

Nutu solius voluntatis sanavit filium reguli, qui " infirmabatur Capharnaum ", Ioannis quarto, quem nec vidit nec tetigit, sed solius voluntatis imperio sanavit eum, cum dixit patri suo: " Filius tuus vivit ".

2. Ita intellige, quod Dominus sanat quosdam flagello correctionis: Iob quinto : " Vulnerat et medetur, percutit, et manus eius sanabunt ". - Quosdam sanat alloquendo solo verbo praedicationis: Sapientiae decimo sexto: " Neque herba neque malagma sanavit eos, at sermo tuus, Domine, qui sanat omnia ".

Quosdam autem sanat illustrando gratia inspirationis, secundum quod dicitur Malachiae quarto: " Orietur vobis timentibus Deum sol iustitiae, et sanitas in pennis eius ".

Annotatio 20.

(Vers. 13.). Is autem, qui sanus fuerat effectus, nesciebat, quis esset, supple: qui sanaverat eum.

Attende, quam magna est misericordia Dei solius: sanaverat eum, et nondum cognoscebatur ab eo. Quanta faceret pro illo, si ab illo diligeretur, si ab illo rogaretur, qui ipsum sanabat, antequam ab eo cognosceretur? In hoc ergo est magna misericordia Dei erga nos, quia beneficia eius praeveniunt nostram cognitionem, nostram dilectionem, nostrum obsequium sive nostram operationem.

Nostram cognitionem praevenit, ut hic patet, cum dicitur: Is qui sanus effectus fuerat, nesciebat, quis esset.

Nostram dilectionem ; unde ad Romanos quinto : " Cum adhuc inimici essemus, reconciliati sumus per mortem Filii eius ".

Nostrum obsequium sive operationem; ad Titum tertio: " Non ex operibus iustitiae, quae fecimus nos, sed secundum suam misericordiam salvos nos fecit".

Annotatio 21.

(Vers. 19.). Non potest Filius a se facere quidquam, nisi quod viderit Patrem facientem.

Nota, quod aliquem esse alterius filium probant tria: mansio, aemulatio et imitatio. Solet enim filius imitari patrem, aemulari pro patre, succedere patri in mansione. Haec tria probaverunt, Christum esse Filium Dei. Tenuit enim Patris mansionem: unde Lucae secundo : " Quid est, quod me quaerebatis: nesciebatis, quia in his quae Patris mei sunt, oportet me esse"? - Habuit Patris zelum sive aemulationem, ex cuiusmodi zelo Ioannis secundo dicebat: " Auferte ista hinc, et nolite facere domum Patris mei domum negotiationis. Recordati sunt discipuli, quia scriptum est: Zelus domus tuae comedit me ". - Habuit etiam Patris imitationem, de qua hic dicitur: Non potest Filius a se facere quidquam, nisi quod viderit Patrem facientem, et quaecumque ille facit, haec similiter et Filius facit.

Capitulum VI. Post haec abiit Iesus.