separamus territorium, prout in praesens lege civili circumscribitur, munici-
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale420
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale422
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale424
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale426
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale428
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale430
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale432
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale434
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale436
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale438
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale440
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale442
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale444
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale446
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale448
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale450
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale452
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale454
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale456
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale458
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale460
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale462
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale464
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale466
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale468
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale470
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale472
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale474
nanza quotidiana alla sofferenza sia dei nostri vicini e familiari sia di ogni
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale478
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale480
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale482
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale484
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale486
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale488
Congregatio pro Doctrina Fidei 489
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale490
Congregatio pro Doctrina Fidei 491
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale492
Congregatio pro Doctrina Fidei 493
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale494
Congregatio pro Doctrina Fidei 495
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale496
Congregatio pro Doctrina Fidei 497
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale498
Congregatio pro Doctrina Fidei 499
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale500
Congregatio pro Doctrina Fidei 501
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale502
Congregatio pro Doctrina Fidei 503
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale504
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale506
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale508
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale492
verum a quocumque dicatur a Spiritu Sancto est ».7 Ideo magni est momenti
praestantiam provehere huiusmodi Spiritus actionis, generantis affinitatem
et corda admoventis ad veritatem, dum humanam scientiam maturandam
curat in sapientia et in animi effusione, plena fiduciae, erga veritatem.8
Attamen hodie proferuntur, et in dies frequentius occurrunt, quaestiones
et interrogationes prorsus de legitima ratione ceteris proponendi - ut vicis-
sim adhaereant - quod verum sibi esse videatur. Huiusmodi propositio
habetur saepe ut insidiae contra hominum libertatem. Quae notio de humana
libertate, abruptis necessitudinum necessariis vinculis cum veritate, una ex-
stat ex declarationibus « illius relativismi, qui cum nihil habeat ut definitum,
metrum rerum omnium proponit ultimum tantum suipsius ego cum suis
cupiditatibus, et sub specie libertatis unicuique fit custodia ».9 Inter diversas
agnosticismi et relativismi formas, quae in coaevis insunt doctrinis, « licita
sententiarum varietas iam indistincto concessit pluralismo, principio niso
omnes opinationes idem prorsus valere: unum hoc est signorum latissime
disseminatorum illius diffidentiae de veritate, quam hodiernis in adiunctis
deprehendi passim licet. In idem diffidens iudicium incidunt etiam quaedam
vitae notiones ex Oriente profectae; in iis, enim, veritati negatur propria eius
indoles, cum pro concesso sumatur pari modo veritatem diversis iudicari in
doctrinis, vel inter se contradicentibus ».10 Quodsi homo negaverit suam pri-
mariam veritatis capacitatem, item si de sua dubitet facultate realiter cognos-
cendi quid verum sit, periclitatur ne amittat quod peculiari modo intellectum
eius alligare valet eiusque cor allicere.
5. Hac de re, decipitur, in veritate inquirenda, quicumque autumat con-
fidere se posse tantum viribus suis, quin animadvertat necessario aliorum
subsidio quemque egere. Homo « ab incunabulis variis inseritur traditionibus,
ex quibus non tantum loquelam et culturae institutionem accipit, verum
etiam plurimas veritates, quibus, quasi innata ratione, credit. [...] In vita
hominis, veritates simpliciter creditae numerosiores exstant quam illae quas
7 S. Thomas Aquinas, Summa Theologiae, I-II, q. 109, a. 1, ad 1. 8 Cfr Ioannes Paulus II, Litterae encyclicae Fides et ratio, 14 Septembris 1998, n. 44: AAS
91 (1999), 40. 9 Benedictus XVI, Sermo, quo inauguratur Conventus ecclesialis Romanae Dioecesis de
familia et communitate Christiana, 6 Iunii 2005: AAS 97 (2005), 816. 10 Ioannes Paulus II, Litterae encyclicae Fides et ratio, 14 Septembris 1998, n. 5: AAS 91
(1999), 9-10.