COLLATIO LXXVI.

(Vers. 17.). Petre, amas me?

In verbis istis exigit Dominus a Petro spiritualem dilectionem, cum dicit: Petre, amas me? Nec solum exigit spiritualem, sed loquens per discretionem, amorem non spiritualem interdicit: Amas, inquit, me? quasi dicat: me et non aliud a me,

vel aliud contra me. - Nota igitur, quod est amori Christi, et hic est laudabilis: et est amor mundi, et hic culpabilis.

2. De amore mundi Sapientiae decimo quinto : " Malorum amatores digni sunt morte ". Et notandum est, quod iste amor est triplex. Est enim amor carnalitatis: secundae ad Timotheum tertio : " Erunt homines se ipsos amantes "; et post paululum: " Voluptatum amatores magis quam Dei

Est etiam amor cupiditatis, de quo Ecclesiastici decimo: " Nihil iniquius quam amare pecuniam. Hic enim animam suam habet venalem ".

Est etiam amor ambitionis, de quo Matthaei vigesimo tertio: " Amant primos accubitus in coenis et primas cathedras in synagogis ".

3. Iste amor reiiciendus est propter multas rationes: primo, quia criminosus: Sapientiae decimo quinto : " Malorum amatores" etc. Nec mirum: inducit enim anima peccatrix fornicationem, sponso vidente: unde Ezechielis vigesimo tertio: " Fornicata est Oolla super me et insanivit in amatores suos ".

Secundo, quia laboriosus: Osee secundo: (Dixit : Vadam post amatores meos "; et additur: Ideo " sequetur amatores suos et non apprehendet eos".

Tertio, quia sumluosus; Ezechielis decimo sexto . " Omnibus meretricibus dantur mercedes, tu autem dedisti mercedem amatoribus tuis et donabas eis, ut intrarent ad te ad fornicandum "; Proverbiorum vigesimo primo: " Qui amat vinum et pinguia non ditabitur ".

Quarto, quia infructuosus: Ecclesiastici quinto: " Qui amat divitias fructum non capiet ex eis ", quod est verum de omni amore inordinato: ad Romanos sexto: " Quem fructum habuistis, in quibus nunc erubescitis "? Osee secundo: " Quaeret amatores suos et non inveniet ".

Quinto, quia instabilis: cito enim deficit: Ieremiae trigesimo : " Omnes amatores tui obliti sunt tui, non te quaerent"; et Ieremiae quarto: "Frustra componens, contempserunt te amatores tui, animam tuam quaerent".

Sexto, quia seditiosus. Convertitur enim ad inimicitias: quod figuratum est secundi Regum decimo tertio, ubi loquitur, quod postquam Amon corruperat Thamar, sororem suam, " odivit eam odio magno nimis, ita quod maius esset odium, quo oderat eam, amore, quo eam ante dilexerat".

Propter haec omnia relinquendus est amor mundi.

4. Ampleclendus est amor Christi, ad exemi pinna eius quae dixit " Regnum mundi et omnem amorem saeculi contempsi propter amorem Domini mei Iesu Christi ", scilicet amorem, quem exigit Dominus dicens: Petre, amas me?- Nota, quod ampleclendus est amor bonus, quia facilis est ad acquirendum, delectabilis ad habendum, securus ad possidendum.

5. Facilis est ad acquirendum. Ipse enim omnes diligit, qui eum volunt diligere; Proverbiorum octavo : " Ego diligentes me diligo "; et Ioannis decimo sexto, amantibus se, ne parum videatur illis promittere amorem suum, promittit non solum suum amorem, sed etiam paternum, dicens: " Ipse enim Pater amat vos, quia vos me amastis "; et Ieremiae tertio: " Tu autem fornicata es cum amatoribus tuis, et tamen revertere ad me, et ego suscipiam te ". Ecce, quia facilis est ad acquirendum.

Est etiam delectabilis ad liabendum; Sapientiae octavo : "In amicitia illius delectatio bona ". Vere bona, quia casta, non polluta; unde beata Agnes: " Ipsum amo, quem cum amavero, casta sum: cum tetigero, munda sum: cum accepero, virgo sum ". Est ergo delectatio munda nec non et delectabilis amicitia: Proverbiorum quinto: " Cerva gratissima et gratissimus filios; ubera eius inebrient te omni tempore, et in amore eius delectare iugiter ". Ecce, quia delectabilis ad habendum.

Est nihilominus securus ad possidendum: Ieremiae trigesimo primo : " In caritate perpetua dilexi te "; primae ad Corinthios decimo tertio: " Caritas nunquam excidit ". Et nota, quod ideo securus est ad possidendum, quia amator spiritualis intra se habet amatum; unde Augustinus : " Intus in me est quod amo, ubi lucet quod non capit locus, ubi sonat quod non rapit tempus, ubi fragrat quod non spargit flatus, ubi sapit quod nulla minuit edacitas, ubi haeret quod nulla avellit anxietas ". Ecce, amoris inseparabilitas.

6. Notandum autem, quod amor iste debet esse in affectione praecipuus, in cohabitatione assiduus, in opere officiosus.

Requirit enim intensionem affectionum: ideo dicitur Matthaei decimo : " Qui amat patrem aut matrem plus quam me non est me dignus"; et Iudicum decimo sexto dicitur tepide amantibus: "Quomodo tu dicis, quia amas me, cum animus tuus non sit mecum "?

Requirit etiam assiduitatem cohabitationis, secundum illud Deuteronomii trigesimo tertio: " Beniamin, amantissimus Domini, habitabit confidenter in eo; tota die quasi in thalamo commorabitur ". - Requirit etiam ofpeiositatem operis: unde Gregorius : "Amor Dei nunquam est otiosus: operatur enim magna, si est: quodsi operari renuit, amor non est"; unde Deuteronomii undecimo: " Ama Dominum Deum tuum et observa praecepta eius" etc.; et Ioannis ultimo Petro confitenti amorem statim iniungitur officium: " Pasce oves meas"; et dicit Beda: " Haec est sola et vera probatio integri in Deum amoris, si erga fratres studueris curam solliciti exercere laboris ".

Annotato 74.

(Vers. 3.). Ascenderunt in navem.

Nota, quod navis est religio. Haec est enim navis utilis ad transfretandum: Matthaei nono : " Ascendens Iesus in naviculam transfretavit et venit in civitatem suam ".

Ad negotiandum: Proverbiorum ultimo: " Pacta est quasi navis institoris de longe portans panem suum ".

Ad piscandum: unde hic de discipulis volentibus piscari dicitur: Exierunt et ascenderunt in navem.

Religiosi igitur lransfretanl laborando, negotiantur orando, piscantur praedicando, ad quae omnia valet religio.

Annotato 75.

(Vers. 6.). Mittite in dexteram navigii rete.

Nota, quod quatuor hic dicuntur de piscatoribus: primo, quod rete expandunt: secundo, quod pisces comprehendunt: tertio, quod pisces trahunt: quarto, quod extrahunt: quae omnia patent in littera.

Piscatores ergo spirituales rete expandunt praedicando; pisces comprehendunt peccatores convertendo: pisces trahunt per bona exempla promovendo: extrahunt autem ad caelestia regna perducendo.

Annotato 76.

(Vers. 7.). Succinxit se et misit te in mare.

Nota, quod mare aliquando transitur natando, ut hic dicitur de Petro: aliquando navigando, ut hic dicitur de aliis: Alii autem navigio venerunt: aliquando calcando, ut Matthaei decimo quarto dicitur de Petro. - Nota, quod mare natando transeant qui in mundi sollicitudinibus se immergunt ; et isti submergendi periculo se exponunt.

Mare vero transnavigant qui caute mundanis occupationibus se exercent.

Mare vero calcavi qui omnino a mundi sollicitudinibus se abstrahunt et mundana ad solam sustentationem habent. Isti ultimi a mari portantur, sed nec laborant nec immerguntur; priores vero portantur et laborant, sed non immerguntur. Primi vero et portantur et laborant et immerguntur.

Annotatio 77.

(Vers. 16.). Pasce agnos meos. Nota, quod quidam pascunt agnos, quidam lu- , pos, quidam se ipsos.

Agnos pascunt boni praelati ; . de quibus Isaiae quadragesimo : " Sicut pastor gregem suum pascet" etc.

Lupos pascunt mercenarii: Ioannis decimo: " Mercenarius videt lupum venientem et dimittit oves et fugit" etc.

Se ipsos pascunt fures, quibus dicitur Ezechielis trigesimo quarto: "Vae pastoribus Israel, qui pascebant semetipsos " etc. - Ecce ergo, in grege Domini quidam sunt fures, qui pascunt semetipsos: quidam mercenarii, qui pascunt lupos: quidam pastores veri, qui pascunt agnos.

Annotatio 78.

(Vers. 33.). Sic eum volo manere, donec veniam.

Nota, quod potestativum est velle Domini Iesu. i? Nam velle eius mundat leprosum: Matthaei octavo : " Tetigit eum dicens: Volo, mundare ".

Servat discipulum: Ioannis ultimo: Sic eum volo manere.

Glorificat ministrum: Ioannis decimo septimo: " Volo, Pater, ut ubi ego sum, illic sit et minister meus".

Est ergo voluntas Christi, quae mundat culpam leprae, servat vitam gratiae, tribuit vitam gloriae.