Haec dicit dominus: quis est hic etc.. Hic incipit removere impedimenta liberationis: et primo removet impedimenta; secundo apponit remedia, cap. 53: quis credidit auditui etc.. Circa primum removet tria impedimenta. Primo defectum divinorum beneficiorum; secundo abjectionem personarum, cap. 51: audite me qui sequimini etc.; tertio inopiam rerum, cap. 52: consurge, consurge etc.. Circa primum tria. Primo excludit impedimentum; secundo ponit seipsum in exemplum: dominus dedit mihi etc.; tertio concludit salubre consilium, quis ex vobis timens etc.. Circa primum duo. Primo excludit defectum divinorum beneficiorum ex parte divinae voluntatis, secundo ex parte divinae potestatis: numquid abbreviata etc.. Circa primum tria. Primo excludit divinae voluntatis defectum, quasi non vellet ex seipso deus benefacere: excludens duplicem modum alienationis; scilicet modum alienandi uxorem, qui erat per libellum repudii, sicut dicitur Deut. 24: quod quidem eis permissum est ad duritiam cordis ipsorum, Matth. 19: quis est hic etc..
Sed contra. Jer. 3: pro eo quod moechata esset etc.. Et dicendum, quod dominus, quantum est in se non repudiavit eos; sed ipsi per peccata sua deum dimiserunt.
Excludit etiam modum alienandi possessionem: aut quis est creditor etc., quasi: vos qui estis mea hereditas. Supra 19: ei vendiderim, non habens aliud quid solvam, unde patet quod ex quo non alienavi vos a meo dominio, quod paratus sum benefacere quantum ex me est. Secundo ostendit humanae voluntatis peccatum: ecce enim in iniquitatibus, Rom. 7: ego enim homo carnalis sum, venumdatus sub peccato. Tertio ponit argumentum: quia veni, per inspirationem; vocavi, per prophetas. Prov. 1: vocavi, et renuistis.
Numquid abbreviata? hic excludit defectum ex parte divinae potestatis, excludens primo potestatis defectum, abbreviata, ut etiam longinquos non subjicere mihi possim: parvula, contra potestates. Infra 59: ecce non est abbreviata manus domini. Secundo ponit divinae potentiae signum, ecce. Primo in aquis: in increpatione, idest jussione, faciam, si volo, sicut feci in exitu Israel de Aegypto: Exod. 14, ponam flumina, sicut Arnon, numer. 21, et jordanem, Josue 4: computrescent, sicut Exod. 7, quando aquae versae sunt in sanguinem. Psalm. 105: increpuit mare rubrum et exsiccatum est.
Secundo ostendit signa potentiae suae in caelis: induam caelos, aereos, tenebris; sicut in Aegypto, Exod. 10. Psal. 146: qui operit caelum nubibus.
Dominus dedit. Hic ponit seipsum in exemplum: et primo quantum ad beneficii percepti gratiam; tum quantum ad eloquentiam: linguam eruditam, sustentare, confortationibus: job 4: vacillantes confirmaverunt; tum etiam quantum ad sapientiam, erigit, ad attendendum, mane, a principio praedicationis meae, vel a principio aetatis.
Vel quia tunc solitus erat orare. Psal. 62: in matutinis meditabor in te. Aperuit, ad intelligendum.
Psal. 84: audiam quid loquatur in me dominus deus. Matth. 23: magister vester unus est, christus. Secundo ponit seipsum in exemplum quantum ad obedientiam, ponens perfectam oboedientiam: ego autem non contradico, sed recipio, et accepto ipsius inspirationem, retrorsum non abii, a bono proposito.
Supra 45: vae qui contradicit factori suo. Ponit etiam obediendi constantiam, quia obedientiam pro nullo periculo dimisit: corpus meum dedi; idest, exposui me ut talia paterer. Vel forte ad litteram haec passus est. Sed in christo plene impletum, Matth. 26 et 27. Jer. 12: dedi dilectam animam meam in manus inimicorum. Tertio ponit seipsum in exemplum quantum ad fiduciam quam in deo habebat, primo ponens paratam defensionem: dominus deus auxiliator, jer. 20: dominus mecum est tamquam bellator fortis.
Secundo fiduciae securitatem: et posuit, ut timore vel rubore non moverer. Ezech. 3: ut adamantem et silicem dedi te. Tertio assignat securitatis rationem ex potestate adjuvantis: juxta est qui justificat, scilicet deus. Quis contradicet? verbis.
Stemus simul. Job 17: pone me, domine, juxta te, et cujusvis manus pugnet contra me. Adversarius, factis. Condemnet, falsis judiciis. Rom. 8: deus qui justificat, quis est qui condemnet? iterum ex infirmitate impugnantis: ecce omnes quasi vestimentum, vetustate, in quo naturalis defectus; tinea, in quo violentus. Job 13: qui quasi putredo consumendus sum, et quasi vestimentum quod comeditur a tinea. Ac si diceret: ex omnibus his sicut ego post accepta beneficia deo obedio, et in ipso confido, ita et vos.
Quis ex vobis? hic concludit ex exemplo suo salubre consilium: et primo ponit consilium; secundo ponit consilii contemptum, ecce omnes vos.
Consilium autem dat ut in deo confidant: unde tria facit. Primo requirit confidentium idoneitatem, quae est ex timore et obedientia, servi, Isaiae, vel cujuscumque alterius. Psalm. 24: quis est homo qui timet dominum? secundo ostendit confidentiae necessitatem: qui ambulavit in tenebris, erroris, vel adversitatis. Joan. 11: qui ambulat in nocte, offendit. Tertio ponit ipsum consilium: speret in nomine, supra 10: residuum Israel etc.. Ecce omnes. Hic ponit consilii contemptum, ponens tria. Primo culpam: accendentes, peccatis vestris, ignem, vobis merentes, accincti, quasi ligati in peccatis vestris: vel expediti ad peccatum. Supra 1: erit fortitudo vestra ut favilla stupae. Secundo ponit poenam, ambulate, quasi dicat, recipite poenam. Ps. 9: in laboribus manuum suarum comprehensus est peccator. Tertio ponit punientis potentiam, de manu, scilicet potentiae dei. Dormietis, somno mortis.
Nota super illo verbo, in iniquitatibus venditi estis, quod homo pro peccato vendit multa. Primo animi virtutem. Thren. 1: dederunt pretiosa quaeque pro vili. Secundo caelestem hereditatem. 3 Reg. 21: propitius sit mihi dominus, ne vendam hereditatem patrum meorum. Tertio animae libertatem. Eccl. 10: nihil est iniquius quam amare pecuniam. Quarto divini amoris honorem. Oseae 3: diligit dominus.
Item super illo verbo, ego autem non contradico, nota quod deo contradicunt primo infideles divinae veritati. Eccl. 4: ne contradicas verbo veritatis. Secundo impatientes divinae correptioni.
Job 9: quis contradicit ei (etc.); tertio impoenitentes divinae bonitati.
Supra 41: et erunt quasi non sint: quarto inoboedientes divinae auctoritati, Oseae 4: populus tuus.
Item super illo verbo, in doloribus dormietis, quod peccatores dolent in morte. Primo propter corporalium amissionem. Job 27: dives cum dormierit, nihil secum afferet. Secundo propter conscientiae contradictionem. Sap. 5: poenitentiam agentes, et prae angustia spiritus gementes.
Tertio propter futurae gloriae desperationem. Thren.
Ult.: cecidit corona capitis nostri. Vae nobis, quia peccavimus. Quarto propter poenae timorem.
Psal. 47: ibi dolores ut parturientis etc..