γὰρ ὁ τοιοῦτος τῆς τοῦ δεσπότου βασιλείας ὁλοκλήρου μέτοχος· τοῦτο γὰρ δηλοῖ τὸ ἐπὶ πᾶσιν τοῖς ὑπάρχουσιν αὐτοῦ καταστήσει αὐτόν. οὐ λέγει τίς ἐστιν οὗτος, ἀλλ' ἀορίστως, ἵνα δείξῃ τὸ σπάνιον καὶ τὸ πολυτίμιον τῶν ὀρθῶν δι δασκάλων. καλῶς δὲ ἀμφότερα ἀπαιτεῖν-ἂν δὲ θάτερον ἀπῇ, τὸ ἕτερον χωλεύει. 277 Mt 24, 48-51 Ὅτι δὲ ὁ λόγος κατὰ τῶν ἡγουμένων τῶν ἐν τρυφαῖς σχολαζόντων· κακὸν γὰρ καὶ πονηρὸν δοῦλον ὠνόμασε τὸν ἀμελῆ διδάσκαλον, ὃς διὰ τὸ ἀπεῖναι τὸν κριτὴν καὶ μὴ ὁρᾶσθαι διὰ τὸ ἀνεξίκακον τύπτει πικρῶς τοὺς ὑπὸ χεῖρα καὶ συναναμίγνυται τοῖς φιλοσάρκοις· οἱ γὰρ ἁμαρτάνοντες ὡς μὴ παρόντος τοῦ κριτοῦ ἁμαρτάνουσιν καὶ ὡς μὴ λογιζόμενοι κρίσιν. διὰ δὲ τοῦ τύπτεσθαί τινας ἐξ αὐτῶν δείκνυσι τοὺς κατὰ ψυχὴν βλαπτομένους ἐκ τῆς τῶν ἡγουμένων τρυφῆς, καθώς φησιν· ὁ ἀπόστολος· "οὕτως δὲ ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν". ἐπαπειλεῖ οὖν τοῖς τρυφῶσι τὰ ἔσχατα ὑποστῆναι· ἀποσχίζει γὰρ αὐτὸν καὶ διαιρεῖ ἀπ' αὐτοῦ μετ' ἀλγηδόνων τῷ ζῶντι ἑαυτοῦ λόγῳ τοῦ ἑνωθέντος αὐτῷ ἐν τῷ αἰῶνι πνεύματος ἤγουν τοῦ θείου χαρίσματος· οἱ ὑποκρινόμενοι γὰρ τὰ ὀρθὰ φρονεῖν μὴ φρονοῦντες δὲ ὡς δεῖ, ἀλλὰ τὴν ἀρετὴν μὲν ἔξωθεν σχήματι μόνῳ περικείμενοι διχῇ τμηθήσονται κατὰ τὴν φοβερὰν ἡμέραν τῆς κρί σεως, ἥ ἐστιν ἀπὸ τοῦ πνεύματος εἰς τὸ διηνεκὲς ἀλλοτρίωσις· νῦν μὲν γὰρ εἰ καὶ μὴ ἀνακέκραται τοῖς ἀναξίοις, ἀλλ' οὖν παρεῖναί πως δοκεῖ τοῖς ἅπαξ ἐσφραγισμένοις τὴν ἐκ τῆς ἐπιστροφῆς αὐτῶν σωτηρίαν ἀναμένων. τότε δὲ ἐξ ὅλης τῆς βεβηλωσάσης αὐτοῦ τὴν χάριν ψυχῆς ἀποτμηθήσεται καὶ μετὰ τῶν ὑποκριτῶν τὸ μέρος αὐτοῦ τεθήσεται. ὑποκριτὰς δέ φησι τοὺς τὰ ὀρθὰ μὲν διδάσκειν πειρωμένους, δι' ὧν δὲ ποιοῦσιν καταβλάπτοντας πλείω τοὺς μαθητευομένους. ἐπὶ τοίνυν, φησίν, τῶν οὐ κατὰ τὸ δέον χρησομένων ἐν τῷ παρόντι βίῳ τῇ ἐγχειρισθείσῃ αὐτοῖς λειτουργίᾳ παρὰ κυρίου οὐ μόνον οὐ προσθήσει ἑτέραν, ἀλλὰ καὶ τὴν ἤδη μετουσίαν αὐτοῖς ἐγγενομένην τοῦ πνεύματος, οὗ ἔτυχον πρὸς ἐκ κλησιαστικὴν λειτουργίαν προχειρισθέντες, ἀφελόμενος, οὕτως αὐτοὺς παραδώσει τῇ κολάσει· οὐ γὰρ οἷόν τε σὺν τῷ πνεύματι παραδοθῆναί τινα εἰς κόλασιν· οὐ γὰρ σωματικὴν ὑποφαίνει τομήν, ἀλλὰ τὴν τῆς υἱοθεσίας τοῦ πνεύματος γύμνωσιν. κολάζονται τοίνυν ἀνθ' ὧν ἐγέλων, βρύξουσι δὲ "τοὺς ὀδόντας" λογιζόμενοι τὸ τέλος τοῦ πόνου καὶ τὴν ὑπερβολὴν τῆς κολάσεως. 278 Mt 24, 51 Τί ἐστιν τὸ διχοτομηθῆναι, ἐξετάσωμεν. ὅτε γέγονεν ἐν ἀρχαῖς ὁ Ἀδάμ, τὸ ἐντελέστατον κάλλος ἀποδιδοὺς τῇ φύσει ὁ θεὸς μέτοχον αὐτὸν ἀποτελεῖ τοῦ ἰδίου πνεύματος· "ἐνεφύσησε" γὰρ "εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ πνοὴν ζωῆς"· τὸ γὰρ ἀληθῶς ζωοποιοῦν τὸ πνεῦμά ἐστι τῆς ζωῆς, τοῦτ' ἔστι Χριστοῦ. ἐπειδὴ δὲ παρώλισθεν ἐξ ἀπάτης εἰς ἁμαρ τίαν, ἀπενοσφίσθη τὸ πνεῦμα. εὐδοκήσαντος δὲ τοῦ θεοῦ καὶ πατρὸς "ἀνακεφαλαιώσασθαι τὰ πάντα ἐν τῷ Χριστῷ" καὶ εἰς τὸ ἀρχαῖον ἀνα κομίσαι κάλλος τὴν τῶν ἀνθρώπων φύσιν, ἀπελάβομεν διὰ τῆς χάριτος, ὅπερ ἡ τῆς ἁμαρτίας παρεισδρομὴ ἡμᾶς ἐζημίωσεν· ἐνεφύσησε γὰρ Χριστὸς ἡμῖν μετὰ τὴν ἀνάστασιν καὶ εἰς τὸ ἀρχαῖον ἡμᾶς ἀνακαινίζων κάλλος· "λάβετέ" φησι "πνεῦμα ἅγιον". ἑνοῦται τοιγαροῦν ἡμῖν τὸ πνεῦμα· "ὁ κολλώμενος" γὰρ "τῷ κυρίῳ ἓν πνεῦμά ἐστιν". οὐκοῦν ἐν τοῖς κατ' εὐσέβειαν σπουδάσμασι καταληφθέντες ἐπὶ τοῦ τέλους τὸ πλῆρες ἀπολαμβάνομεν, ὡς ἐν ἀρραβῶνος τάξει τὸ πνεῦμα νῦν ἔχοντες, κατηγορούμενοι δὲ ἐν ἁμαρτίαις καὶ αὐτὸν ζημιούμεθα τὸν ἀρραβῶνα τοῦ πνεύματος· ἀποτέμνεται γὰρ καὶ ἀπανίσταται ὥσπερ κατὰ τὸν τῆς κρίσεως καιρόν. καὶ ταύτην εἶναί φαμεν, ἣν ἐνθάδε φησὶ διχοτόμησιν· οὐ γὰρ οἷόν τε σὺν τῷ πνεύματι δοθῆναί τινα εἰς κόλασιν. 279 Mt 24, 51 Ἐν τῷ καιρῷ τῆς συντελείας ἀφαιρεῖται τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον· οὐ γὰρ οἷόν τε σὺν τῷ πνεύματι δοθῆναί τινα εἰς κόλασιν.