Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Operum Quae In Hoc Quinto Tomo Continentur.
Elenchus Operum Quae In Hoc Quinto Tomo Continentur.
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Sermones Ad Populum.
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Sermones Ad Populum.
Classis IV. De Diversis.
Sermo CCCXLI De eo quod Christus tribus modis in Scripturis intelligitur contra Arianos habitus
Sermo CCCXLII De Sacrificio vespertino In quo explicatur initium Evangelii Joannis.
Sermo CCCXLIII De Susanna et Joseph: cum exhortatione ad castitatem
Sermo CCCXLIV De amore Dei et amore seculi
Sermo CCCXLV De contemptu mundi.
Sermo CCCXLVI . De peregrinatione nostra in hac vita, per fidem.
Sermo CCCXLVIII De timore Dei,
Sermo CCCXLIX De Charitate, et de caeco illuminato,
Sermo CCCLI De utilitate agendae poenitentiae,
Sermo CCCLII De utilitate agendae poenitentiae,
Sermo CCCLIII In die octavarum Infantium: quos exhortatur verbis Petri apostoli, etc.
Sermo CCCLV De Vita et Moribus clericorum suorum,
Sermo CCCLVI De Vita et Moribus clericorum suorum,
Sermo CCCLVIII De pace et charitate.
Sermo CCCLIX De eo quod scriptum est in Ecclesiastico, cap. etc. De lite et concordia cum Donatistis
Sermo CCCLX Ad vigilias Maximiani de quodam Donatista qui reversus est ad Ecclesiam.
Sermo CCCLXI De Resurrectione mortuorum,
Sermo CCCLXII De Resurrectione mortuorum,
Sermo CCCLXIII De cantico Exodi Cap.
Classis V. Sermones Dubii. Quos inter qui visi sunt minus referre Augustinum, typis minutioribus exhibentur.
Sermo CCCLXIV De Samsone Judic. capp.
Sermo CCCLXV De versu 7 Psalmi etc.
Sermo CCCLXVII De verbis Evangelii Lucae, cap. ubi de divité et Lazaro
Sermo CCCLXVIII De verbis Evangelii Joannis, cap. et de verbis Apostoli, ad Ephesios, cap.
Sermo CCCLXXXIV De Trinitate, sive de Scripturis veteribus et novis contra Arianos
Sermo CCCLXXXV De amore hominis in hominem
Sermo CCCLXXXVI De dilectione inimicorum
Sermo CCCLXXXVII De correptione proximi
Sermo CCCLXXXVIII . De faciendis eleemosynis,
Sermo CCCLXXXIX De faciendis eleemosynis,
Sermo CCCXC De faciendis eleemosynis,
Sermo CCCXCIII De poenitentibus
Sermo CCCXCIV . De Natali Ss. Perpetuae et Felicitatis.
Sermo CCCXCV . De Ascensione Domini,
Sermo CCCXCVI . In assumptione episcopi.
Sermo S. Presbyteri Eraclii, Discipuli S. Augustini, Ipso Praesente Habitus .
Sermo S. Presbyteri Eraclii, Discipuli S. Augustini, Ipso Praesente Habitus .
S. Aurelii Augustini Sermonum Quorumdam Qui Adhuc Desiderantur Fragmenta Reperta In Collectaneis Eugypii, Bedae, Flori Ac Joannis Romanae Ecclesiae Di
Ex Sermone contra Pelagianos, in Eugypii tomo 2, cap. 287 aut 288
Ex Sermone de Passione Domini, in Collectione Bedae et Flori ad Rom. V.
Item ex Sermone de Passione Domini, Beda et Florus ad Rom. XII.
Item ex Sermone de Passione, Beda et Florus ad Rom. XV.
Item ex Sermone de Passione, Beda et Florus ad Galat. VI.
Item ex Sermone de Passione, Beda et Florus ad Ephes. IV.
Ex Sermone de Resurrectione Domini, Beda et Florus ad Rom. VI.
Ex Sermone octavarum Paschae, inter Collectanea Joannis diaconi in Genesim nondum vulgata
Ex Sermone de Quinquagesima resurrectionis, Florus ad I Cor.
Ex Sermone de Apostolo Paulo, in conversione cujusdam Fausti pagani, Florus ad Rom. XIV.
Ex Sermone de Natali sancti Quadrati Beda nondum vulgatus ad Cor.
Item ex Sermone de tribus virgis, Beda nondum vulgatus ad I Thess.
Ex Sermone de bono Nuptiarum, Beda et Florus ad I Cor.
Ex Sermone de verbis Apostoli, Non est nobis collucatio, etc. Beda et Florus ad Ephes.
Ex Sermone de Sabbato, Florus ad II Cor.
Ex Sermone de Calendis Januariis contra Paganos, Joannes diaconus in Leviticum.
Item ex Sermone de Calendis Januariis contra Paganos, Joannes diaconus, ibid.
Appendix tomi quinti Operum S. Augustini Complectens Sermones Supposititios, In Quatuor Classes Subjecto Nunc Primum Ordine Digestos. Prima Classis Co
Classis Prima. De Veteri Et Novo Testamento.
Classis Prima. De Veteri Et Novo Testamento.
Sermo Primus . De ligno dignoscentiae boni et mali. Gen.
Sermo II . De vocatione Abrahae, etc. Gen.
Sermo IV . De vacca, ariete vel capra trium annorum, turture quoque et columba. Gen.
Sermo V . De tribus viris qui beato Abrahae apparuerunt. Gen.
Sermo VI . De immolatione Isaac,
Sermo VII . De immolatione Isaac,
Sermo VIII . De puero Abraham, qui missus est ad Rebeccam
Sermo X . De conceptu Rebeccae. Gen.
Sermo XVI . De eo quod scriptum est, etc. Exod.
Sermo XVII . De colluctatione Aegyptiorum et Israelitarum
Sermo XX . De decem plagis Aegyptiorum. Exod. cap.
Sermo XXI . De decem Plagis et decem Praeceptis. Exod. cap. et cap.
Sermo XXII . De eo quod scriptum est, Exod. cap.
Sermo XXIII . De Pharaonis saevitia et submersione. Exod. capp.
Sermo XXIV . De via trium dierum. Exod.
Sermo XXV . De amara aqua et manna. Exod. capp.
Sermo XXVI . De Raphidin, de petra percussa, et de Amalec. Exod.
Sermo XXVII . De filiis Israel
Sermo XXVIII . De exploratoribus et de botro
Sermo XXXII . De serpente aeneo et de virga Moysi
Sermo XXXIII . De Balaam et Balac
Sermo XXXVII . De David et Isai patre suo, et de Golia
Sermo XXXVIII . De plaga populi propter David, et de altaris aedificatione in area Areuna Jebusaei
Sermo XXXIX . De judicio Salomonis inter duas meretrices: contra Arianam haeresim
Sermo XLIV . De Elisaeo et Giezi puero
Sermo XLV . De Elisaeo, et securi in gurgite lapsa
Sermo LII . De beato Job, et de verbis Psalmi etc.
Sermo LIII . De verbis Psalmi etc.
Sermo LIV . De eo quod Propheta dicit in Psalmo
Sermo LV . De eo quod scriptum est in Psalmo
Sermo LVI . De verbis Psalmi etc., necnon Proverbiorum, cap. etc.
Sermo LVII . De muliere forti et de Ecclesia, in Proverbiorum cap.
Sermo LVIII . In eumdem locum Proverbiorum, cap.
Sermo LIX . De tribus pueris missis in fornacem ignis
Sermo LXI . De Pace, in illud Evangelii Matthaei cap. etc.
Sermo LXII . De verbis Evangelii Matthaei, cap. et cap. etc.
Sermo LXIII . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXIV . De verbis Evangelii Matthaei, etc. et de Oratione dominica, cap.
Sermo LXV . Rursum in Matthaei cap.
Sermo LXVI . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXVII . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc., deque duabus viis, arcta et lata.
Sermo LXVIII . De eisdem verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXX . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXXI . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc., deque aliis locis, exhortatorius ad bona opera
Sermo LXXIII . De verbis Evangelii Matthaei, cap.
Sermo LXXIV . De verbis Evangelii Matthaei, cap. deque adulterino habitu virorum ac mulierum
Sermo LXXV . De verbis Evangelii Matthaei, capp. etc.
Sermo LXXVI . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXXVII . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc.
Sermo LXXVIII . Rursum in Matthaei cap. etc., exhortatorius ad faciendas eleemosynas.
Sermo LXXIX . De verbis Evangelii Matthaei, cap. etc., de lapsu Petri
Sermo LXXXI . De verbis Evangelii Marci, cap. etc.
Sermo LXXXII . De verbis Evangelii Lucae, cap. etc.
Sermo LXXXIII . De verbis Evangelii Lucae, cap.
Sermo LXXXIV . De verbis Evangelii Lucae, cap. etc., cum expositione Orationis dominicae
Sermo LXXXV . De verbis Evangelii Lucae, cap. etc. deque Joannis cap. etc.
Sermo LXXXVI . De verbis Evangelii Lucae, cap. etc.
Sermo LXXXVII . De verbis Evangelii Lucae, cap. etc.
Sermo LXXXVIII . Rursum de verbis Evangelii Lucae, cap. etc.
Sermo LXXXIX . De verbis Evangelii Lucae, cap. et de verbis Apostoli ad Rom., cap. etc.
Sermo XC . De verbis Evangelii Joannis, cap. etc.
Sermo XCI . Rursum in Joannis cap. de sex hydriis aquae mutatae in vinum in nuptiis Cana Galilaeae.
Sermo XCII . Item in Joannis cap. de nuptiis in Cana Galilaeae
Sermo XCIII . De verbis Evangelii Joannis, cap. etc., et de non differendo Baptismo
Sermo XCIV . De verbis Evangelii Joannis, cap. etc. necnon cap. etc.
Sermo XCV . De verbis Evangelii Joannis, cap. etc.
Sermo XCVI . Rursus in Evangelii Joannis cap. de suscitatione Lazari
Sermo XCVII . De verbis Evangelii Joannis, cap.
Sermo XCVIII . De iisdem verbis Evangelii Joannis, cap.
Sermo XCIX . De verbis Actuum, cap. etc.
Sermo C . De verbis Actuum, cap.
Sermo CI . De verbis Actuum, cap. etc.
Sermo CII . De verbis Apostoli, Rom. cap.
Sermo CIII . De verbis Apostoli, Rom. cap. etc.
Sermo CIV . De verbis Apostoli, Cor. cap. etc.
Sermo CV . De verbis Apostoli, Cor. etc.
Sermo CVI . De verbis Apostoli, Cor. cap.
Sermo CVIII . De verbis Apostoli, Cor. cap.
Sermo CIX . De verbis Apostoli, Cor. cap. De resurrectionis futurae certitudine
Sermo CX . De eisdem verbis Apostoli, Cor. cap.
Sermo CXII . De verbis Apostoli, Tim. cap.
Sermo CXIII . De verbis Apostoli, ad Hebr. cap.
Sermo CXIV . De verbis Apostoli, ad Hebr. cap. etc.
Appendicis Classis II. Sermones De Tempore.
Appendicis Classis II. Sermones De Tempore.
Sermo CXV . De Adventu Domini, I
Sermo CXVI . De Adventu Domini, II
Sermo CXVII . In Natali Domini, I
Sermo CXVIII . In Natali Domini, II
Sermo CXIX . In Natali Domini, III
Sermo CXX . In Natali Domini, IV
Sermo CXXI . In Natali Domini, V
Sermo CXXII . In Natali Domini, VI
Sermo CXXIII . In Natali Domini, VII
Sermo CXXIV . In Natali Domini, VIII
Sermo CXXV . In Natali Domini, IX
Sermo CXXVI . In Natali Domini, X
Sermo CXXVII . In Natali Domini, XI
Sermo CXXVIII . In Natali Domini, XII
Sermo CXXIX . De Calendis Januariis, I
Sermo CXXX . De Calendis Januariis, II
Sermo CXXXI . In Epiphania Domini, I
Sermo CXXXII . In Epiphania Domini, II
Sermo CXXXIII . In Epiphania Domini, III
Sermo CXXXIV . In Epiphania Domini, IV
Sermo CXXXV . In Epiphania Domini, V
Sermo CXXXVI . In Epiphania Domini, VI
Sermo CXXXVII . In Epiphania Domini, VII
Sermo CXXXVIII . In Epiphania Domini, VIII
Sermo CXXXIX . In Epiphania Domini, IX.
Sermo CXL . In Quadragesima, I
Sermo CXLII . In Quadragesima, III
Sermo CXLIII . In Quadragesima, IV
Sermo CXLIV . In Quadragesima, V
Sermo CXLV . In Quadragesima, VI
Sermo CXLVI . In Quadragesima, VI
Sermo CXLVII . In Quadragesima, VIII
Sermo CXLVIII . In Quadragesima, IX
Sermo CXLIX . In Coena Domini. De eo quod scriptum est in Evangelio Joannis, cap. etc.
Sermo CL . De Passione Domini, I
Sermo CLI . De Passione Domini, II
Sermo CLII . De Passione Domini III et de Susanna
Sermo CLIII . De Passione Domini, IV
Sermo CLIV . De Passione Domini, V et de beato Latrone
Sermo CLV . De Passione Domini, VI seu de Cruce et Latrone
Sermo CLVI . De Passione Domini, VII
Sermo CLVII . In Vigilia Paschae, I. De verbis Genesis, cap. etc.
Sermo CLVIII . In Vigilia Paschae
Sermo CLXXI . In Pascha, XIII. De Resurrectione mortuorum
Sermo CLXXII . Dominica in octavis Paschae, ad Neophytos
Sermo CLXXVI . In Ascensione Domini, I
Sermo CLXXVII . In Ascensione Domini, II
Sermo CLXXVIII . In Christo divina et humana natura.
Sermo CLXXIX . In Ascensione Domini, IV
Sermo CLXXX . In Ascensione Domini, V
Sermo CLXXXI . In Ascensione Domini, VI
Sermo CLXXXII . In Pentecoste, I
Sermo CLXXXIII . In Pentecoste, II
Sermo CLXXXV . In Pentecoste, IV
Sermo CLXXXVI . In Pentecoste, V
Sermo CLXXXVII . In Pentecoste, VI
Appendicis Classis III. Sermones De Sanctis.
Appendicis Classis III. Sermones De Sanctis.
Sermo CLXXXVIII . In festo S. Vincentii
Sermo CLXXXIX . In festo Conversionis S. Pauli
Sermo CXC . In Cathedra S. Petri, I
Sermo CXCI . In Cathedra S. Petri, II.
Sermo CXCII . In Cathedra S. Petri, III
Sermo CXCIII . De Annuntiatione Dominica,
Sermo CXCIV . De Annuntiatione Dominica,
Sermo CXCV . De Annuntiatione Dominica,
Sermo CXCVI . In Natali Joannis Baptistae, I
Sermo CXCVII . In Natali Joannis Baptistae
Sermo CXCVIII . In Natali Joannis Baptistae, III
Sermo CXCIX . In Natali Joannis Baptistae, IV
Sermo CC . In Natali Joannis Baptistae, V
Sermo CCI . In Natali apostolorum Petri et Pauli, I
Sermo CCII . In Natali apostolorum Petri et Pauli, II
Sermo CCIII . In Natali apostolorum Petri et Pauli, III
Sermo CCIV . In Natali apostolorum Petri et Pauli, IV
Sermo CCV . In Natali apostolorum Petri et Pauli, V
Sermo CCVI . In Natali sancti Laurentii, I
Sermo CCVII . In Natali sancti Laurentii, II
Sermo CCVIII . In festo Assumptionis B. Mariae
Sermo CCIX . In festo omnium Sanctorum
Sermo CCX . In Natali sancti Stephani protomartyris, I
Sermo CCXI . In Natali sancti Stephani, II
Sermo CCXII * . In Natali sancti Stephani, III
Sermo CCXIII . In Natali sancti Stephani, IV
Sermo CCXIV . In Natali sancti Stephani, V
Sermo CCXV . In Natali sancti Stephani, VI
Sermo CCXVI . In Natali sancti Stephani, VII
Sermo CCXVII . In Natali sancti Stephani, VIII
Sermo CCXVIII . In Natali sanctorum Innocentium I,
Sermo CCXIX . In Natali sanctorum Innocentium II,
Sermo CCXX . In Natali sanctorum Innocentium, III
Sermo CCXXI . In Natali sanctorum Innocentium, IV Et de verbis Apocalypsis, etc., cap. cap.
Sermo CCXXII . De sanctis Apostolis
Sermo CCXXIII . De uno sancto Martyre
Sermo CCXXIV . De Martyribus, I
Sermo CCXXVI . De Martyribus, III
Sermo CCXXVII . De Martyribus, IV
Sermo CCXXVIII . In festivitate Virginum de lectione Evangelica.
Sermo CCXXIX . In Dedicatione ecclesiae vel altaris Consecratione, I
Sermo CCXXX . In Dedicatione ecclesiae vel altaris Consecratione, II
Sermo CCXXXI . In Dedicatione ecclesiae vel altaris Consecratione, III. Et de verbis Regum cap. etc.
Appendicis Classis IV. Sermones De Diversis.
Appendicis Classis IV. Sermones De Diversis.
Sermo CCXXXII . De sancta Trinitate
Sermo CCXXXIII . De Fide catholica, I
Sermo CCXXXIV . De Fide catholica, II
Sermo CCXXXV . De Fide catholica, III
Sermo CCXXXVI . De Fide catholica, IV
Sermo CCXXXVII . De Symbolo, I: ac de deitate et omnipotentia Patris
Sermo CCXLII . De Symbolo, VI: ad Competentes
Sermo CCXLIII . De Symbolo, VII
Sermo CCXLIV . De Symboli fide et bonis moribus
Sermo CCXLV . De mysterio Trinitatis et Incarnationis, I
Sermo CCXLVI . De mysterio Trinitatis et Incarnationis, II
Sermo CCXLVII . Quare natus et passus sit Christus
Sermo CCXLVIII . De Sepultura Domini
Sermo CCXLIX . De extremo Judicio, I
Sermo CCL . De Judicio extremo, II
Sermo CCLI . De Judicio extremo, III
Sermo CCLIV . De Confessione peccatorum, et Poenitentia
Sermo CCLXI . Admonitio de illis qui publicam poenitentiam petunt.
Sermo CCLXII . De Poenitentia.
Sermo CCLXIV . Expositio fidei, et interpretatio nominis ejus.
Sermo CCLXV . De christiano nomine cum operibus non christianis
Sermo CCLXVI . Quales sint christiani boni, et quales mali
Sermo CCLXVII . Ad Competentes exhortatorius
Sermo CCLXVIII . De mandatis Dei servandis
Sermo CCLXXII . De diligendis inimicis, I
Sermo CCLXXIII . De diligendis inimicis, II
Sermo CCLXXV . Quare sancti viri et justi in hoc saeculo in peccatoribus vindicaverint
Sermo CCLXXVI . De dilectione parentum, et de decimis.
Sermo CCLXXVII . De reddendis decimis
Sermo CCLXXIX . De Martyribus vel Phylacteriis
Sermo CCLXXX . De Dominica et aliis diebus festis pie celebrandis
Sermo CCLXXXII . Admonitio ut populus ad integrum Missas perexspectet.
Sermo CCLXXXIII . Admonitio orandum esse attente, et de sermonibus otiosis.
Sermo CCLXXXIV . De quadam psallendi consuetudine, in die Epiphaniae
Sermo CCLXXXV . De ritu psallendi, etc.
Sermo CCLXXXVI . Ut genua flectantur in oratione, et de verbis otiosis vitandis.
Sermo CCLXXXVII . De periculo sacerdotis et de raptorum correptione
Sermo CCXCI . De Castitate et Munditia
Sermo CCXCII . De Castitate conjugali
Sermo CCXCIII . De incauta familiaritate extranearnm mulierum
Sermo CCXCIV . Admonitio ut ebrietatis malum totis viribus caveatur
Sermo CCXCV . Admonitio contra ebrietatis malum
Sermo CCXCVII . De Humilitate et Timore Domini
Sermo CCXCVIII . De Adversitate temporali
Sermo CCXCIX . De esuriendo et sitiendo Dei verbo.
Sermo CCC . Qualiter excipiendum Dei verbum
Sermo CCCII . De studio sapientiae, lectione et meditatione legis Dei
Sermo CCCIII Admonitio populi ut lectiones divinas audire studeant, etc.
Sermo CCCIV . De Misericordia, et Indulgentia
Sermo CCCVII . De similitudine ulmi et vitis, seu, quid sibi invicem conferans divers et pauper
Sermo CCCXIV . De erepto energumeno.
Sermo CCCXVI . De sancto Laurentio
Sermo CCCXVII . In Natali Martyrum Massae Candidae
Index Rerum Quae In Hoc Quinto Volumine Continentur.
Index Rerum Quae In Hoc Quinto Volumine Continentur.
S. Augustini Episcopi Sermonum Ordo Novus Cum Ordine Veteri Comparatus.
S. Augustini Episcopi Sermonum Ordo Novus Cum Ordine Veteri Comparatus.
Augustini Sermones De Scripturis.
Appendix. Sermones De Scripturis.
S. Augustini Episcopi Sermonum Ordo Vetus Cum Ordine Novo Comparatus.
S. Augustini Episcopi Sermonum Ordo Vetus Cum Ordine Novo Comparatus.
In fine tomi XI editionis Benedictinae, praeter haud pauca additamenta ad praesentem tomum V pertinentia, quae nos in decursu voluminis loco suo natur
Sermo XLII . De Elisaeo, II .
1. In Elisaeo Christus exhibetur. In vidua paupere, 1828 Ecclesia. Illa a debitis per oleum, haec a peccatis per charitatem soluta. Sicut de beato Elia diximus, fratres charissimi, quod typum habuerit Domini Salvatoris: ita et sanctum Elisaeum confidenter et secure asserimus Salvatoris nostri imaginem praetulisse. Clamavit enim ad beatum Elisaeum, sicut in lectione divina audistis, vidua quaedam, et voce flebili supplicavit, dicens: Vir meus mortuus est, et ecce creditores veniunt, et volunt mihi tollere filios meos. Ille autem interrogavit eam, quid haberet in domo sua. Respondit mulier, et ait: Vivit Dominus, quia non habeo, nisi modicum olei, quo ungar. Et dixit Elisaeus: Pete vasa a vicinis tuis, et clauso ostio, mitte ex illo oleo in omnia vasa; et cum plena fuerint, vende, et redde creditoribus tuis. Vidua ista, fratres charissimi, typum Ecclesiae praeferebat; sicut et illa quae meruit beatum Eliam excipere. Vidua ergo ista, id est, Ecclesia, debitum grave contraxerat, non solidorum, sed peccatorum. Debitum habebat, et creditorem crudelissimum sustinebat: quia se diabolo multis peccatis obnoxiam fecerat. Sic enim et propheta praedixit: In peccatis vestris venditi estis, et in sceleribus vestris dimisi matrem vestram (Isai. L, 1) . Vidua ergo illa pro tam grandi debito captiva quodam modo tenebatur. Captiva erat, quia redemptor nondum venerat. Sed posteaquam viduam istam verus redemptor Christus Dominus visitavit, ab omnibus debitis liberam fecit. Unde enim illa vidua liberata sit, videamus. Unde, nisi de augmento olei? In oleo misericordia intelligitur. Ergo viduae illi ideo debitum creverat, quia oleum misericordiae peccando perdiderat. Considerate, fratres: defecit oleum, et debitum crevit; crevit oleum, et periit debitum: creverat cupiditas, et periit charitas: redit charitas, et perit iniquitas. Veniente vero Elisaeo Christo Domino, vidua, hoc est, Ecclesia, per augmentum olei, id est, donum gratiae et misericordiae, vel charitatis pinguedine, de peccatorum debito liberatur.
2. Vasa vacua, Gentes. Quid tamen ei beatus Elisaeus dixerit, videamus. Pete vasa multa a vicinis et proximis tuis, et clauso ostio infunde in vasculis vicinorum. Qui erant isti vicini, nisi Gentium populi? Et licet vidua illa Ecclesiae typum habuerit, tamen vidua erat; et ideo vicini illi unde vasa petebantur, populum Gentium figurabant. Quae tamen vasa vacua exhibebantur, ut oleum misericordiae accipere mererentur: quia omnes Gentes, antequam donum gratiae consequantur, fide et charitate et bonis operibus vacuae esse probantur. Denique omnes qui ad salutare Baptismum consequendum Ecclesiae offeruntur, et chrisma et oleum benedictionis accipiunt; ut jam non vasa vacua, sed Deo plena, et templum Dei esse mereantur.
3. Amor proprius inops et indigens. Charitas dives, et omnibus abundans. Erogando crescit. Considerate ergo, fratres charissimi: quamdiu vidua illa oleum in vasculo proprio habuit, nec sibi sufficiebat, nec debitum reddere poterat. Verum est, charissimi, qui se solum diligit, nec sibi sufficit, nec peccatorum suorum debitum reddit: cum vero in alienis vasculis, id est, omnibus vicinis et propinquis, et omnibus omnino hominibus coeperit oleum charitatis infundere, tunc et sibi sufficere, et ab omnibus se debitis poterit liberare. Et vere, fratres, talis est natura sancti amoris et verae charitatis, ut erogando crescat; et quantum in aliis plus expenditur, tantum in se abundantius cumuletur. Cibum corporis si volueris egenti tribuere, ad praesens quod illi dederis, tu habere non poteris: panem charitatis si dederis centum hominibus, integer manet; si universo mundo largiri volueris, tibi nihil deficit: imo non solum non deficit, sed omnium illorum quibus largitus fueris, lucrum tibi multipliciter crescit. Verbi gratia, unum 1829 panem charitatis habebas; si nemini dedisses, ipsum solum haberes: mille hominibus dedisti, mille panes acquisisti; quia tanta est possessio charitatis, ut et singulis tota sit, et omnibus integra esse possit. Ergo et aliis dedisti, et tu nihil penitus perdidisti: imo non solum non perdidisti, sed sicut jam dixi, quidquid aliis a te collatum est, tu centupliciter acquisisti. Ergo, fratres charissimi, agnoscite viduam non alio, nisi de oleo, a suis creditoribus absolutam; et intelligite Ecclesiam catholicam non aliunde, nisi per oleum misericordiae Dei, de suis fuisse criminibus liberatam.
4. Vasa charitatis, homines, implentur cum amantur. Sed hoc attendite, fratres, quod mulier illa quamdiu habuit vasa, ubi oleum infunderet, tamdiu oleum crevit. Nam dixit filio suo, Affer mihi vas. Et ille respondit, Non habeo. Et ait Scriptura stetisse oleum, posteaquam ubi poneret, non invenit. Sic, dilectissimi fratres, tamdiu charitas augetur, quamdiu tribuitur. Et ideo etiam ex industria debemus vasa quaerere, ubi oleum possimus infundere: quia probavimus quod dum aliis infundimus, plus habemus. Vasa charitatis, homines sunt. Si charitatis oleo volumus abundare, non solum bonos, sed etiam malos debemus diligere: bonos, quia boni sunt; malos, ut boni fiant. Habet enim hanc virtutem oleum charitatis, ut et bonos meliores faciat, et malos de peccatorum tenebris ad lucem veritatis reducat.
5. Clauso ostio vel aperto quis agat. Quod autem ait Scriptura, clauso ostio viduam illam oleum in vasculis infudisse; hoc significavit, ut unusquisque eleemosynam clauso ostio faciat, id est, pro solo Dei amore; non ideo ut laudetur ab hominibus, sed ut apud Deum invenire gratiam mereatur. Qui enim pro laude humana eleemosynam facit, aperto ostio facit; quia apertum omnibus patet. Qui vero pro sola vita aeterna et pro remissione peccatorum bona opera fecerit, etiamsi publice faciat, clauso ostio facit: quia de illa eleemosyna non hoc quaerit quod videtur, sed quod non videtur. Laus enim humana videtur; aeternum praemium non videtur. Sed audi quid dicit Apostolus: Quae enim videntur, temporalia sunt; quae autem non videntur, aeterna (II Cor. IV, 18) . Securus ergo unusquisque eleemosynam faciat, tantum ut pro illa gloriam humanam non requirat.
6. Mulier Sunae ex sterilitate ad foecunditatem transiens, Ecclesiae typus. Post haec audivimus, quod dum beatus Eisaeus transiret per Sunam, quaedam mulier magna susceperit eum, et dixerit ad virum suum: Animadverto quod homo iste vir Dei sit: faciamus illi caenaculum, et ponamus ei in eo lectum, mensam, sellam et candelabrum; ut quando venerit, maneat ibi. Et mulier illa sterilis erat, sed orante Elisaeo, genuit filium. Sic et Ecclesia, antequam Christus veniret, sterilis fuit. Et sicut illa, orante Elisaeo, genuit filium; ita et Ecclesia, veniente ad se Christo, genuit populum Christianum. Sed filius mulieris illius, dum Elisaeus absens esset, mortuus est: sic et filius Ecclesiae, hoc est, populus Gentium, antequam Christus veniret, peccatis mortuus erat. Descendente de monte Elisaeo, filius viduae huic vitae redditur; descendente de coelo Christo, filius Ecclesiae, id est, populus Gentium suscitatur: sed hoc qualiter factum sit, videamus.
7. Praeceptum non resalutandi in Scriptura quid vetet. Ut puer Elisaei, sic nec Moyses potuit vitam reddere. Mortuo enim filio suo, mulier illa abiit, et vestigiis se sancti Elisaei prostravit. Beatus vero Elisaeus dedit baculum suum puero, et dixit ad eum: Vade, et mitte baculum meum super faciem pueri. Si te salutaverit homo, non resalutes eum (IV Reg. IV) . Hoc loco, fratres, videte, ne alicui subrepat impia cogitatio, et dicat quod augurium beatus Elisaeus observare voluerit; et ideo jusserit puero suo, ut salutantem se in via non resalutaret. Frequenter hoc in Scripturis legimus: sed pro celeritate est dictum, non pro aliqua superflua et sacrilega observatione praeceptum, ac si 1830 diceret, Ita velociter ambula, ut nullis fabulis in via occupari aut retardari praesumas. Abiit ergo puer, et misit baculum super faciem pueri; et penitus non surrexit. Puer iste typum habuit beati Moysi. Misit enim eum Deus cum baculo in Aegyptum: sed baculus sine Christo flagellare Aegyptum potuit; de originali vero vel actuali peccato liberare vel resuscitare non potuit. Nihil enim, dicente Apostolo, ad perfectum adduxit Lex (Hebr. VII, 19) . Opus erat ut qui baculum miserat, ipse descenderet. Baculus sine Elisaeo nihil valebat; quia crux sine Christo nihil poterat.
8. Elisaeus se inclinans puerum, Christus se humilians mundum resuscitavit. Venit ergo beatus Elisaeus, et ascendit in coenaculum; quia venturus erat Christus, et ascensurus crucis patibulum. Inclinavit se Elisaeus, ut puerum resuscitaret; humiliavit se Christus, ut mundum in peccatis jacentem erigeret. Misit Elisaeus oculos super oculos, manus super manus. Videte, fratres, quantum se vir ille perfectae aetatis contraxit, ut parvulo mortuo et jacenti congrueret. Quod enim Elisaeus in puero praefiguravit, hoc in toto genere humano Christus implevit. Audi Apostolum dicentem, Humiliavit semetipsum, factus obediens usque ad mortem (Philipp. II, 8) . Quia parvuli eramus, parvulum se fecit; quia mortui jacebamus, pius se medicus inclinavit: quia et revera, fratres, nemo potest jacentem erigere, si se noluerit inclinare. Quod autem puer oscitavit septies, septiformis gratia sancti Spiritus ostenditur, quae humano generi, ut resuscitetur, in adventu Christi tribuitur. De ipso Spiritu dicit Apostolus, Si quis Spiritum Christi non habet, hic non est ejus (Rom. VIII, 9) . Ipsum etiam Spiritum Dominus dedit discipulis, quando insufflavit et dixit, Accipite Spiritum sanctum (Joan. XX, 22) . Os enim quodam modo super os posuit, quando insufflando Spiritum dedit. Gratias ergo agamus piissimo Redemptori, qui nos nullis praecedentibus meritis suscitavit; et non solum de morte perpetua eripuit, sed etiam adjuvante gratia ipsius, si bene egerimus, aeterna praemia repromisit. quod ipse praestare dignetur, qui cum Patre et Spiritu sancto vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.