Parabolae et exempla quaedam beati patris Francisci.

 Parab. I. Circa pauperes spiritu infallibilem esse Dei providentiam.

 Parab. II. De custodia et mortificatione oculorum.

 Exemplum I. De perfecto et vero obediente.

 Exemplum II. De eodem.

 Exemplum III. De curis et solicitudinibus uxoratorum.

 Exemplum IV. De religione minorum et ejus amplitudine.

Parab. I. Circa pauperes spiritu infallibilem esse Dei providentiam.

Innocentio III., cui dura nimis et intolerabilis videbatur regula minorum et impossibile victum et vestitum suppetiturum tantam paupertatem profitentibus, hanc proposuit parabolam: " Virgo quaedam pauper, sed speciosa nimis, in solitario et deserto loco degebat, quam ut illius regionis rex vidit, ejus egregiam pulchritudinem admiratus in suam duxit uxorem. Cum qua per annos aliquot in deserto commoratus quosdam ex ea habuit filios et matris prae se ferentes venustam speciem et naturalia quaedam delineamenta regis habentes. Ad curiam suam et regni solium reverso monarcha filios pia mater enutrit, enutritos vero ad regem transmisit dicens: Filii magno rege sati estis, in sua degit curia, ego solitudinem hanc nolui nec potui deserere, vos patrem convenite et, cujus stirpis sitis, declarate. Ille vobis necessaria et vestrae nobilitati decentia largietur. Quod ut fecerunt, rex statim sua in filiis agnovit indicia et matris pulchritudinem et venustatem. Quibus placide ait: Ego vere meos vos cognosco natos et ut prolem regiam vos educabo; si enim alienos et servos ex mea mensa et stipendiis alendos curavi, quanto mihi solicitior cura erit pro filiis meis et tam speciosa prole matris vestrae, quam ego vehementer diligo Cujus filios omnes, quos ex me susceperit, ad mensam meam sedere faciam et in curia mea alendos providebo. Rex iste, sanctissime pater, est Christus Dominus, coeli et terrae Dominus, speciosa virgo paupertas, quae in deserto hujus mundi ab hominibus repulsa et contempta in solitariis locis degebat. Hujus pulchritudinem rex regum Christus e coelo descendens adamavit et mundum ingrediens eam sibi statim in praesepio desponsavit. Plures ex ea in hoc deserto filios procreavit, apostolos, anachoretas, monachos, ac alios quamplures, voluntariam profitentes paupertatem, quos signa ipsius regiae Christi paupertatis, humilitatis et obedientiae gestantes illa transmisit ad coelestem regem, qui benigne eos suscepit et promisit se illos alituram dicens: Ego, qui solem meum facio oriri super justos, et injustos, qui Mauris infidelibus et paganis a fide mea alienis de mensa et thesauris meis victum et vestitum praebeo, sustento et enutrio, quanto magis haec vobis libentiori animo concedam et, quae fuerint necessaria. impendam vobis et omnibus, qui ex sponsa mea charissima paupertate procreati fuerint. Ad hunc coelestem regem, beatissime pater, domina et regia sponsa paupertas hos suos mittit filios, prioribus et senioribus nequaquam viliores nec a patris aut matris pulchritudine degeneres, summam et perfectam paupertatem profitentes. Non est ergo formidandum, quod fame pereant aeterni regis filii et haeredes, qui ad imaginem regis Christi per spiritus sancti virtutem de paupere matre nati; nam et ipsi per spiritum paupertatis sunt in religione paupercula abunde nutriendi. Si enim rex coelorum imitatoribus suis promittit regnum aeternum, quanto magis illa subministrabit, quae communiter largitur bonis et malis. " Hanc parabolam Christi vicarius cum diligenter audisset, miratus est valde et indubitanter Christum in homine locutum recognoscens regulam approbavit. Bon. c III. n. 8.