Lectio 1

Hic propheta disputat de punientis justitia: et primo ponitur prophetae disputatio; secundo domini responsio, ibi, reliqui domum meam. Circa primum tria. Primo captat benevolentiam ex persona judicis: justus quidem tu es, domine. Ps. 118: justus es, domine, et rectum judicium tuum. Et ex honestate causae: verumtamen juxta loquar ad te. Job 13: ad omnipotentem loquar, et disputare cum deo cupio. Et sic uterque eorum tenet locum opponentis. Sed Habacuc tenet locum respondentis, cap. 2: super custodiam meam stabo, et figam gradum super munitionem. Secundo proponit causam quantum ad adversarios, proponens eorum prosperitatem quantum ad temporalium abundantiam: quare prosperatur via, processus, impiorum, per infidelitatem, qui praevaricantur, contra legem agendo, et inique agunt, contra proximum? job 12: abundant tabernacula praedonum, et audacter provocant deum, cum ipse dederit omnia in manus eorum. Ps. 72: zelavi super iniquos, pacem peccatorum videns. Et quantum ad prosperitatis augmentum, plantasti, in bonis temporalibus: et per similitudinem arboris, et radicem miserunt, confirmatis prosperitatibus, proficiunt, sicut arbor crescit, per augmentum prosperitatis, et faciunt fructum, implentes opere quod mente disponunt. Job 21: quare impii vivunt, sublimati sunt, confortatique divitiis? et proponit eorum iniquitatem; prope es tu ori eorum, et longe a renibus, affectibus, quae duo simul videntur adversari divinae justitiae. Isa. 29: populus hic labiis me honorat, cor autem eorum longe est a me. In quo datur intelligi, quod imperfectis bonis, imperfectam retributionem recipiunt. Ex parte autem sua dat intelligere justitiam: et tu, domine, nosti, ab aeterno, vidisti, quomodo recte ambulo coram te: etsi enim haec loquar, non tamen in his scandalum patior. Supra 1: priusquam te formarem in utero, novi te. Et dat intelligere correctionem, probasti: a poenis probatus, inventus sum tecum ambulans. Ps. 16: probasti cor meum, et visitasti nocte, igne me examinasti, et non est inventa in me iniquitas. Tertio ostendit poenam per modum imprecationis: et primo imprecatur poenae inflictionem: congrega eos; quasi dicat: quia justus es, non potest esse quod impios non punias.

Ideo ita eos in prosperitatibus exaltas, sicut qui impinguat gregem ad occisionem. Ergo ex quo impinguati sunt, et injusti sunt, congrega eos: in quo significatur quod paschali tempore, quando ad festum convenerant in urbe, obsessi sunt.

Sanctifica eos: loquitur per similitudinem animalium, quae occidebantur ad immolandum. Isa. 34: victima domini in bosra, et interfectio magna in terra edon. Et excludit poenae dilationem, quia tempus est ut puniantur in propriis personis, non in possessionibus, neque in terrae nascentibus: usquequo lugebit terra? Ps. 106: posui flumina in desertum, et exitus aquarum in sitim; terram fructiferam in salsuginem a malitia inhabitantium in ea. In animalibus: consumptum est animal. Ezech. 9: dixerunt: dereliquit dominus terram, et dominus non videt.

Secundo quasi exauditus, contra puniendos ponit insultationem: et primo ex parte hostium quantum ad potentiam: si cum peditibus currens laborasti, quomodo contendere poteris cum equis? quasi dicat: si vicinae gentes quae pedites pugnant, tibi multum laborem fecerunt, quomodo poteris resistere chaldaeis, et Aegyptiis, qui equis potentes sunt? job 6: qui timent pruinam, irruet super eos nix. Et quantum ad captivitatis terram: cum autem in terra pacis secura fueris; idest, etsi etiam in terra tua semper pacem habuisses, quid facies, quando eris trans jordanem, cujus gurgites sunt tumentes, quia scilicet superbi sunt? Eccli. 10: qui gloriatur in substantia, paupertatem vereatur. Secundo quantum ad sanguine junctos, commemorans pristinam injuriam: nam et fratres, scilicet idumaei, et domus, scilicet Moabitae et Amonitae. Cant. 1: filii matris meae pugnaverunt contra me. Et indicit cautelam: ne credas eis, cum locuti fuerint tibi bona, quasi volentes tibi foederari ad resistendum chaldaeis.

Infra 27: fac tibi vincula et catenas, et pones eas in collo tuo, et mittes eas ad regem edon, et ad regem Moab etc.. Supra 9: unusquisque a proximo suo se custodiat, et in omni fratre suo non habeat fiduciam: quia omnis frater supplantans supplantabit, et omnis amicus fraudulenter incedet, et vir fratrem suum deridebit, et veritatem non loquetur.