ANONYMI TRACTATUS AD NOVATIANUM HAERETICUM: QUOD LAPSIS SPES VENIAE NON EST DENEGANDA.

 1205D I. COGITANTI mihi et intolerabiliter animo aestuanti, quidnam agere deberem de miserandis fratribus qui 1206D vulnerati non propria voluntate, s

 II. Quid igitur vanis rebus extolleris? damna potius quam lucra consequeris. Quid te ex quo pauperior factus es, divitem credis? Audi in Apocalypsi Do

 III. Et ego quidem, fratres dilectissimi, non temere ista cogitans, nec humana sapientia conspirans, sed ut coelestis Domini dignatione necessarie et

 IV. Sumamus jam nunc et secundam personam columbae ex arca emissae diluvii scilicet tempore, quando omnes abyssi proruperunt, quando cataractae coeli

 V. Illa arca figuram Ecclesiae, sicut superius diximus, portabat, quae verberabatur hinc atque inde aquis insurgentibus tantum. Cataclysmus ergo ille

 VI. Quod autem requiem pedibus columba illa, sicut superius diximus, invenire non poterat, hoc significabat vestigia negantium, hoc est, sacrificatoru

 VII. Ecce, quam gloriosos, quam Domino charos, schismatici isti ligna, foenum, stipulam appellare non 1210D Qui me negaverit coram hominibus, negabo e

 VIII. Respondebimus eis ad istam pronuntiationem Domini, quam male intelligant et male sibi interpretentur. Quod enim ait: Qui me negaverit coram homi

 IX. Quaenam est tua, Novatiane, dementia, ut illa quae ad exitium salutis pertineant, tantum legas: et quae ad misericordiam, praetereas? clamante Scr

 X. Adeo quia multae miserationis est Dominus, audivimus: audiamus quid per David contestatur Spiritus sanctus: Si dereliquerint filii ejus legem meam,

 XI. Denique hoc in Evangelio comprobatur, ubi (Luc. VII) illa mulier peccatrix describitur, quae venit 1212D ad domum cujusdam Pharisaei, ubi erat Dom

 XII. Erubesce jam nunc, si fieri potest, Novatiane: desine argumentis tuis impiis incautos decipere: desine unius capituli praescriptione terrere. Leg

 1214A XIII. Oro, non legisti: Nolite gloriari, et nolite loqui excelsa, et ne exeat magniloquentia ex ore vestro quoniam erigit a terra pauperem, a s

 XIV. O te impium scelestumque, haeretice Novatiane, qui post tot et tanta in Ecclesia, a quibusdam retro voluntarie commissa crimina, quae et tu ipse

 XV. Quis ista loquitur? Utique ille qui relictis nonaginta novem ovibus, quaesivit illam quae de suo erraverat grege, sicut David dicit: Erravi velut

 XVI. Excitemus itaque nos quantum possumus, fratres dilectissimi, et abrupto inertiae et securitatis somno, ad observanda Domini praecepta vigilemus.

 XVII. His similia et Daniel: Vidi, inquit, thronum positum, et Vetustus dierum sedebat super eum, et vestitus ejus erat tamquam nix, et capilli capiti

 XVIII. Demus igitur totis viribus fidei nostrae Deo laudem, demus plenam confessionem: quandoquidem super poenitentia nostra gaudeant virtutes coeloru

3. And I, beloved brethren,—as I not heedlessly meditate these things, and not in harmony with human wisdom, but as it is permitted to our minds by the condescension of the heavenly Lord, needfully and pertinently to conceive,—say that that dove signifies to us of itself a double type. Formerly, that is, from the beginning of the divine administration, it suggests its own figure, the first indeed and chief—that is, the figure of the Spirit. And by its mouth the sacrament of baptism which is provided for the salvation of the human race, and that by the heavenly plan it is celebrated in the Church only.13    This passage is altogether corrupt and unintelligible: some force is necessary even to give it an appearance of meaning. Moreover, three times sent forth from the ark, flying about through the air over the water, it already signified the sacraments of our Church. Whence also the Lord Christ charges upon Peter, and moreover also upon the rest of His disciples, “Go ye and preach the Gospel to the nations, baptizing them in the name of the Father, and of the Son, and of the Holy Ghost.”14    Matt. xxviii. 19. [For the next sentence see Acts ii. 33.] That is, that that same Trinity which operated figuratively in Noah’s days through the dove, now operates in the Church spiritually through the disciples.

III. Et ego quidem, fratres dilectissimi, non temere ista cogitans, nec humana sapientia conspirans, sed ut coelestis Domini dignatione necessarie et pertinenter mentibus nostris concipere permittitur; dico illam, id est, columbam, duplicem nobis per semetipsam significare figuram. Primam quidem et principalem, suam, hoc est spiritalem, olim, id est, ab initio divinae administrationis insistit, et sacramentum Baptismatis quod in salutem generis humani provisum, et soli Ecclesiae coelesti ratione celebrare, per os suum praeostendit. Ter enim emissa ex arca, volitans per aerem super aquam, significabat jam 1209B tunc Ecclesiae nostrae sacramenta. Unde et Dominus Christus Petro, sed et caeteris discipulis suis mandat, dicens: Euntes evangelizate gentibus, baptizantes eos in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti (Matth. XXVIII, 19). Hoc est, ut Trinitas illa quae sub Noe per columbam figuraliter operata est, haec nunc in Ecclesia per hos spiritaliter operetur.