OPUSCULUM II. SOLILOQUIUM DE QUATUOR MENTALIBUS EXERCITIIS

PROLOGUS.

1. Flecto genua mea ad Patrem Domini nostri Iesu Christi, a quo omnis paternitas in caelo et in terra nominatur, ut det vobis secundum divitias gloriae suas virtute corroborari per spiritum eius in interiori homine, Christum per fidem habitare in cordibus vestris: in caritate radicati et fundati, ut possitis comprehendere eum omnibus Sanctis, quae sit longitudo, latitudo, sublimitas et profundum, scire etiam supereminentem scientiae caritatem Christi, ut impleamini in omnem plenitudinem Dei, ad Ephesios tertio .

Paulus apostolus, vas aeternae electionis, sacrarium divinae sanctificationis, speculum et exemplar supernae contemplationis, in verbis praemissis ostendit nobis mentalis exercitationis ortum, obiectum et fructum. - Mentalis enim exercitatio, si debet esse pia et salutifera, oportet, quod habeat potentiam supernaturaliter confortantem, sapientiam regulantem et clementiam consolantem. Flectat igitur anima devota, divinae contemplationis amore accensa , genua mentis ante thronum beatissimae et incomprehensibilis Trinitatis, pulset humiliter et postulet sapienter Dei Patris confortatricem potentiam, ne labore depressa succumbat: Dei Filii regulatricem sapientiam, ne errore seducta a veritate deviet ; Dei Spiritus sancti consolatricem pietatem et clementiam, ne taedio devicta deficiat. Omne enim datum optimum et omne donum perfectum desursum est, descendens

a Patre luminum, Iacobi primo ; et secundum Augustinum, " omne bonum nostrum aut Deus est, aut a Deo est ". Unde non immerito in omni boni operis initio ille est invocandus, a quo omne bonum originaliter progreditur, per quem omne bonum exemplariter producitur, et ad quem omne bonum finaliter reducitur. Haec est illa ineffabilis Trinitas, Pater, Filius et Spiritus sanctus, quam tangit Apostolus, cum dicit : Flecto genua mea etc., usque ibi: ut possitis. 2. Secundo ostendit istius salutiferae mentalis exercitationis obiectum. Obiectum vero exercitationis devotae mentis debent esse interiora et exteriora, inferiora et superiora. - Debet enim anima devota per mentale exercitium contemplationis radium reflectere primo ad interiora sua, ut videat, qualiter sit formata per naturam, deformata per culpam, reformata per gratiam. - Secundo debet convertere radium contemplationis ad exteriora, ut cognoscat, quam instabilis sit mundana opulentia, quam mulabilis mundana excellentia, et quam miserabilis mundana magnificentia. - Debet etiam tertio radium contemplationis convertere ad inferiora, ut intelligat humanae mortis inevitabilem necessitatem, iudicii finalis formidabilem austeritatem, poenae infernalis intolerabilem poenalitatem. - Debet quarto convertere radium contemplationis ad superiora, ut cognoscat et sapiat caelestis gaudii inaestimabilem pretiositatem, ineffabilem delitiositatem et interminabilem aeternitatem. - Haec est illa crux beata, quatuor finibus terminata, in qua, o anima devota, cum tuo dulcissimo sponso Iesu Christo debes iugiter mei dltando pendere. Hic est ille currus igneus , quatuor rotis consummatus, in quo debes post tuum fidelissimum amicum assidue contemplando caeli palatium conscendere . Haec est illa quadruplex regio, videlicet orientalis, occidentalis, aquilonaris et meridionalis , quam tu, o anima, quotidie debes peregrinando intrare et tuum dilectum specialissimum in ea speculando quaerere et investigare, ut possis dicere cum sponsa : In lectulo meo quaesivi per noctem quem diligit anima mea. Haec quatuor tangit Apostolus, cum subiungit: Ut possitis comprehendere cum omnibus Sanctis, quae sit longitudo, latitudo, sublimitas et profundum.

3. Tertio ostendit fructum salntiferae exercitationis. Fructus autem istius salutiferae exercitationis, si digne et laudabiliter exsequatur, est felicitas aeterna, quae est quid optimum et pulcherrimum et per se sufficientissimum, nullo extra se indigens: in qua " videbimus et amabimus, vacabimus et laudabimus " in aeternum et ultra eum qui est benedictus in saecula. Hunc fructum promittit Apostolus, quando sermonem concludit dicens: Ut impleamini

in omnem plenitudinem Dei. Hanc plenitudinem tunc inveniemus, quando " Deus erit voluntati multitudo pacis, rationi plenitudo lucis, memoriae continuatio aeternitatis ". Tunc enim Deus erit omnia in omnibus , " cum a ratione omnis error, a voluntate omnis dolor et a memoria omnis timor recesserit, et successerit illa quam speramus mira serenitas, divina iucunditas, aeterna securitas ".

4. Hunc tractatum, instigante conscientia, propter simpliciores quosque simplicibus verbis de Sanctorum dictis compilavi per modum cuiusdam dialogi, in quo anima devota, veritatis aeternae discipula, meditando interrogat, et homo interior mentaliter loquendo respondet . - Ut autem ad istius mentalis exercitationis inaestimabilem contemplationem perveniamus, ab exordio incipiamus et Patrem luminum humiliter invocando accedamus, genua cordis devote flectamus ante thronnm aeteraae Maiestatis, et ante solium individuae Trinitatis lacrymis et gemitibus incessanter clamemus, ut Deus Pater per suum benedictum Filium in Spiritu sancto donet nobis gratiam exercitandi mentaliter, ut possimus cognoscere, quae sit longitudo, latitudo, sublimitas et profundum, ut per hanc pertingamus ad eum qui est omnis desiderii finis et complementum. Amen.