θρόνου καὶ τῆς πόλεως ἐλαύνουσι φυγάδα. ὁ δὲ σημάνας ἐν γραφῇ ταῦτα τῇ βασιλίδι ἐπικουρίας τε τυχεῖν ἐκ ταύτης ἱκετεύσας, ὡς ἔγνω πάντα μάταια τεχνώμενος καὶ πράττων καὶ γράφειν τὸ λεγόμενον ἐπιχειρῶν εἰς ὕδωρ, καὶ πανταχόθεν ἀπογνοὺς προσφεύγει τῷ Καρούλῳ (ἦν δὲ τῶν Φράγγων φύλαρχος ὁ Κάρουλος ἐκεῖνος· ῥῆγας τοὺς σφῶν κατάρχοντας οἴδασι Φράγγοι λέγειν) καὶ δεῖται τούτου τῆς χειρὸς ὡς μεγαλοδυνάμου, ὡς ἐπαρκέσειεν αὐτῷ κατὰ τῶν ἀδικούντων. δέχεται τοῦτον Κάρουλος (ἦν γὰρ παπποπατρόθεν ὑπὸ Χριστοῦ καλούμενος καὶ σέβων Χριστοῦ νόμους), αἰδεῖται λιταζόμενον τὸν ἱεροθυτοῦντα, δίδωσι τούτῳ σύμμαχον μεγασθενῆ παλάμην, καὶ πάλιν ἐγκαθίστησι τῇ πόλει καὶ τῷ θρόνῳ. ἐντεῦθεν ἀμειβόμενος τὸν Κάρουλον ὁ Λέων ἀναγορεύει κράτορα τῆς παλαιτέρας Ῥώμης, καὶ στέφος περιτίθησιν ὡς οἱ Ῥωμαίων νόμοι. οὐ μὴν ἀλλὰ χρησάμενος καὶ νόμοις Ἰουδαίων ἐκ κεφαλῆς μέχρι ποδῶν ἐλαίῳ τοῦτον χρίει, οὐκ οἶδα τίσι λογισμοῖς ἢ ποίαις ἐπινοίαις. οὕτως ὁ πρώην σύνδεσμος τῶν πόλεων ἐρράγη· οὕτω μητρὸς καὶ θυγατρὸς μέσον ἐπέπτη σπάθη, διχάζουσα καὶ τέμνουσα μετὰ θυμοῦ ῥομφαίας νεᾶνιν τὴν εὐπρόσωπον, τὴν νεωτέραν Ῥώμην, ἐκ τῆς ῥυσσῆς καὶ παλαιᾶς καὶ τριπεμπέλου Ῥώμης. Καὶ ταῦτα μὲν τετύχηκε τοιουτοτρόπου τέλους· ἡ βασιλὶς Εἰρήνη δὲ πολλὰ προθυμουμένη μανίαν τὴν τριβάρβαρον ἐκείνην ἀφανίσαι καὶ μύσος ὅπερ δέδρακεν εἰς τὸν υἱὸν ἐκπλῦναι, χρημάτων ὅλους θησαυροὺς ἐκένωσε τῇ πόλει, καὶ τὸν χειμῶνα τῶν χρεῶν ἔτρεψεν εἰς εὐδίαν, ἔαρ χρυσοῦν ἐκχέασα τῆς μεγαλοδωρίας. πλὴν ἀλλ' ὁ βλέπων τὰ κρυπτὰ καὶ συνιεὶς εἰς πάντα, ὁ παντεπόπτης ὀφθαλμός, ὁ τὰς καρδίας κρίνων προσέσχεν, εἶδεν, ἔβλεψεν, ἐζήλωσεν, ἠχθέσθη, καὶ πρὸς βραχὺ τῆς ἡδονῆς τοῦ κράτους γευσαμένῃ ἀψινθιάζοντα πικρὸν ἐκέρασε κρατῆρα, καὶ τὸν τρυγίαν τῆς ὀργῆς τῇ παρανομησάσῃ. ἐπαναστάντος γὰρ αὐτῇ τινὸς τῶν τῆς συγκλήτου, τῶν περιλάμπρων καὶ γνωστῶν, τοὔνομα Νικηφόρου, ἐκβάλλεται τοῦ τῆς ἀρχῆς ἀγλαοδένδρου κήπου, ἀντὶ τρυφῆς καρπίζεται δακνοκαρδίους πόνους, πόνους οὐ πόνους τοκετοῦ, τῶν συμφορῶν δὲ κέντρα, ἅλμην τε πίνει θλίψεως ὡς πένησσα χερνῆτις. τοιαῦτα τὸ παλίνστροφον ἐργάζεται τοῦ βίου· οὕτως ἀνταποδίδωσι θεὸς τοῖς ἀδικοῦσι. μόνη μὲν οὖν τετύχηκεν ἐπὶ μικρὸν τοῦ κράτους, σὺν Κωνσταντίνῳ δὲ υἱῷ χρόνοις ἑπτὰ πρὸς δέκα. Τοῦ κράτους τοίνυν ὁ τροχὸς ἐξ ἄλλων εἰς ἑτέρους κυλινδηθεὶς καὶ συστραφεὶς ἐν δρόμοις ἀνωμάλοις φθάνει ποτὲ μετέωρον ἄρας καὶ Νικηφόρον, ἄνθρωπον φονικώτατον, δύστροπον, κακοήθη, δοῦλον χρυσοῦ χρυσομανῆ, κίμβικα σμικρολόγον, ἄντικρυς Μίδαν τὸν ποτὲ κατάρξαντα Φρυγίας, ὃς τὰς ἀρχὰς τῶν πόλεων ὠνίους ἐποιεῖτο, οὐκ ἀριστίνδην τὰς τιμὰς ἀλλὰ πλουτίνδην νέμων. εἶχε χρυσὸν ἐν χείλεσι, βοῦν ἐπὶ γλώττης εἶχε, χρυσὸν ἐπιτραπέζιον, χρυσὸν ὠνειροπόλει. καὶ τοῖς μὲν ἄλλοις σκυθρωπὸς καὶ κατηφὴς ἐῴκει, ἂν δὲ χρυσοῦ τις ἔφερεν ὁλκὴν ἐπικολπίαν, τότε δὴ τότε προσηνὲς τὸ βλέφαρον ἐδείκνυ, καὶ σκυθρωπότητος ἀχλὺς οὐκ ἦν ἐν τοῖς προσώποις. ἐντεῦθεν πάσας μηχανὰς ὑπώρυττε καὶ τρόπους, καὶ πάντας ὑπεβόθρευεν εὑρεσικάκους δόλους, ὡς εἴ που παρευρίσκοιτο χρυσίον κενωθείη καὶ πρὸς αὐτὸν μετενεχθῇ. τῆς φιλοχρηματίας! οὗτος ἐπέθηκε βαρὺ τοῖς Βυζαντίοις ἄχθος, οὐ κοῦφον οὐδ' εὐάγκαλον, οὐδ' ἐλαφρὸν βαστάσαι, ἀνανεώσεως τειχῶν χάριν τῶν γηρασάντων, ὃ λέγουσι δικέρατον οἱ τούτου τελωνάρχαι. σφίγγων δὲ πάντα ταῖς κλεισί, καὶ θύραζε μὴ φέρων οὐκ ἄργυρον οὐδὲ χρυσόν, οὐκ εὐυφάντους πέπλους, καὶ τοῦτο τὸ λεγόμενον ἐν μύθοις Αἰσωπείοις, πλεῖστα μὲν ἴχνια δεικνὺς χρημάτων εἰσιόντων, ἐξερχομένων δ' οὐδαμῶς οὐδ' ἀποκενουμένων, ἐστέρησε καὶ τὸν στρατὸν τῶν ἐποφειλομένων. ἐντεῦθε θροῦς δυσκέλαδος καὶ στάσις ὀλεθρία καὶ λαλαγὴ κακόχαρτος καὶ δυσφημοῦσαι γλῶσσαι. καὶ συνδραμόντες εἰς ταὐτὸ μετὰ κραυγῆς ἀσήμου αὐτάνακτα Βαρδάνιον τὸν τότε στραταρχοῦντα γενέσθαι

56