S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI, DE PECCATORUM MERITIS ET REMISSIONE, ET DE BAPTISMO PARVULORUM, Ad Marcellinum libri tres .

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 10. Imitantur quidem Adam, quotquot per inobedientiam transgrediuntur mandatum Dei: sed aliud est quod exemplum est voluntate peccantibus, aliud quod

 CAPUT X.

 12. Attende etiam quae sequuntur. Cum enim dixisset, In quo omnes peccaverunt secutus adjunxit, Usque ad legem enim peccatum in mundo fuit: Si enim d

 CAPUT XI.

 14. Sed non, inquit, sicut delictum, ita et donatio. Si enim ob unius delictum multi mortui sunt, multo magis gratia Dei et donum in gratia unius homi

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 17. Si enim ob unius delictum mors regnavit per unum, multo magis qui abundantiam gratiae et justitiae accipiunt, in vita regnabunt per unum Jesum Chr

 18. Itaque sicut per unius delictum in omnes homines ad condemnationem, ita et per unius justificationem in omnes homines ad justificationem vitae. Ho

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 20. Lex autem subintravit, ut abundaret delictum. Hoc ad originale homines addiderunt jam propria voluntate, non per Adam: sed hoc quoque solvitur san

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 25. Dicet aliquis: Quomodo ergo et ipsi vocantur in poenitentiam? Numquid tantillos potest aliquid poenitere? Huic respondetur: Si propterea poenitent

 CAPUT XX.

 0124 27. An vero quisquam etiam hoc dicere audebit, quod ad parvulos haec sententia non pertineat, possintque sine participatione corporis hujus et sa

 28. Hinc est etiam illud, Pater diligit Filium, et omnia dedit in manu ejus. Qui credit in Filium, habet vitam aeternam: qui autem incredulus est Fili

 CAPUT XXI.

 30. Nam et hi quibus videtur injustum ut parvuli sine gratia Christi de corpore exeuntes, non solum regno Dei, quo et ipsi fatentur nisi per Baptismum

 CAPUT XXII.

 32. Multa enim dici possunt de miris vocationibus hominum, sive quas legimus, sive quas experti sumus, quibus eorum opinio subvertatur, qui credunt an

 33. Cedamus igitur et consentiamus auctoritati sanctae Scripturae, quae nescit falli nec fallere: et sicut nondum natos ad discernenda merita eorum al

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV.

 35. Ego, inquit, lux in saeculum veni, ut omnis qui crediderit in me, non maneat in tenebris

 CAPUT XXV.

 36. Quamvis eos nonnulli mox natos illuminari credant, sic intelligentes quod scriptum est, Erat lumen verum, quod illuminat omnem hominem venientem i

 0130 37. Itaque illud quod in Evangelio positum est. Erat lumen verum, quod illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum, ideo dictum est, quia nu

 38. Cur autem, cum dixisset, quod illuminat omnem hominem addiderit, venientem in hunc mundum Sortitus sum animam bonam, et veni in corpus incoinqui

 CAPUT XXVI.

 CAPUT XXVII.

 41. Hanc doctrinam suscipientes Apostoli, vide quanta contestatione declarent. Petrus in prima Epistola: Benedictus, inquit, Deus et Pater Domini nost

 42. Ex Epistola etiam Joannis haec mihi occurrerunt, quae huic quaestioni necessaria visa sunt. Quod 0133 si in lumine, ambulaverimus, sicut et ipse e

 43. Jam nunc attende in hanc rem Pauli apostoli testimonia, tanto utique plura, quanto plures Epistolas scripsit, et quanto diligentius curavit commen

 44. Item ad Corinthios: Tradidi enim vobis in primis, inquit, quod et accepi, quia Christus mortuus est pro peccatis nostris secundum Scripturas Chari

 45. Item ad Galatas: Gratia vobis et pax a Deo Patre, et Domino Jesu Christo, qui dedit semetipsum pro peccatis nostris, ut eximeret nos de praesenti

 46. Ad Ephesios etiam: Et vos cum essetis mortui delictis et peccatis vestris, in quibus aliquando ambulastis secundum saeculum mundi hujus, secundum

 47. Ad Colossenses etiam ita loquitur: Gratias agentes Patri idoneos facienti nos in partem sortis sanctorum in lumine, qui eripuit nos de potestate t

 48. Et ad Timotheum: Humanus, inquit, sermo et omni acceptione dignus, quia Christus Jesus venit in mundum peccatores salvos facere, quorum primus ego

 49. Ad Titum etiam: Exspectantes, inquit, illam beatam spem et manifestationem gloriae magni Dei, et salvatoris nostri Jesu Christi, qui dedit semetip

 50. Ad Hebraeos quoque Epistola, quanquam nonnullis incerta sit , tamen quoniam legi quosdam huic nostrae de Baptismo parvulorum sententiae contraria

 51. Apocalypsis etiam Joannis has laudes Christo per canticum novum testatur offerri: Dignus es accipere librum, et aperire signacula ejus quoniam oc

 52. Item in Actibus Apostolorum, inceptorem vitae Petrus apostolus dixit esse Dominum Jesum, increpans Judaeos quod occidissent eum, ita loquens: Vos

 53. Hoc tanto aggere testimoniorum, cujus adversus veritatem Dei elatio non prematur? Et multa quidem alia reperiri possunt, sed et finiendi hujus ope

 0139 54. Verumtamen commodius est, etiam ex ipso Vetere Testamento testimonia pauca depromere, quae vel ad supplementum, vel potius ad cumulum valere

 CAPUT XXVIII.

 56. Consideratis autem omnibus divinis testimoniis quae commemoravi, sive singillatim de unoquoque disputans, sive acervatim multa congestans, vel qua

 CAPUT XXIX.

 CAPUT XXX.

 59. Erat autem homo, inquit, ex Pharisaeis Nicodemus nomine, princeps Judaeorum. Hic venit ad Jesum nocte, et dixit ei: Rabbi, scimus quia a Deo venis

 CAPUT XXXI.

 CAPUT XXXII.

 CAPUT XXXIII.

 CAPUT XXXIV.

 64. Quamobrem vides quantum jam distet inter eos, contra quos in hoc opere diu jam multumque disserui, quorum etiam unius legi librum ea continentem,

 CAPUT XXXV.

 66. Vellem tamen, quisquis hoc sapit, diceret, quod peccatum viderit vel putarit infantis recentis ab utero, cui redimendo fatetur jam Baptismum neces

 CAPUT XXXVI.

 CAPUT XXXVII.

 CAPUT XXXVIII.

 CAPUT XXXIX.

 LIBER SECUNDUS.

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 6. Repellamus itaque ab auribus et mentibus nostris eos qui dicunt, accepto semel liberae voluntatis arbitrio, nec orare nos debere, ut Deus nos adjuv

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 9. Ac per hoc in eo quod scriptum est, Qui natus est ex Deo, non peccat, et non potest peccare, quia semen ejus in ipso manet (I Joan. III, 9) et si

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 13. Daniel vero post orationem quam fudit Deo, de se ipse dicit: Cum orarem, et confiterer peccata mea, et peccata populi mei Domino Deo meo (Dan. IX,

 14. Job autem post tam magnum de illo justitiae testimonium Dei, quid dicat ipse videamus. In veritate, inquit, scio quia ita est. Quemadmodum enim ju

 15. Fragilitatem quoque ipsam, vel potius damnationem carnalis generationis ostendens ex originalis transgressione peccati, cum de peccatis suis agere

 16. Quid quod ipse Dominus, qui ei perhibuerat testimonium, cum etiam Scriptura, hoc est, Dei Spiritus dixerit, in omnibus quae contigerunt ei, non eu

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 19. Nam de Zacharia et Elisabeth, qui nobis saepe in hujus quaestionis disputationibus objiciuntur, quid dicamus, nisi quod evidenter Scriptura testat

 20. Quid autem de Zacharia et Elisabeth laudabile dictum est, quod non in eo comprehendatur, quod de se Apostolus, cum in Christum nondum credidisset,

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 24. Sed ecce, inquiunt, Apostolus dicit, «Bonum certamen certavi, fidem servavi, cursum consummavi superest mihi corona justitiae, quod non diceret,

 25. Sint licet homines tanta excellentes justitia, ut ad eos de columna nobis loquatur Deus, qualis Moyses et Aaron in sacerdotibus ejus, et Samuel in

 CAPUT XVII.

 0168 27. Nullius proinde culpae humanae in Deum referas causam. Vitiorum namque omnium humanorum causa superbia est. Ad hanc convincendam atque aufere

 CAPUT XVIII.

 29. Namque illud Apostoli quod commemoravi, sic defendere quidam voluerunt, ut dicerent, «ideo quidquid etiam bonae voluntatis habet homo, Deo tribuen

 0169 30. Quapropter nisi obtineamus, non solum voluntatis arbitrium, quod huc atque illuc liberum flectitur, atque in eis naturalibus bonis est, quibu

 31. Quocirca quoniam quod a Deo nos avertimus, nostrum est, et haec est voluntas mala quod vero ad Deum nos convertimus, nisi ipso excitante atque ad

 0170 32. Quare autem illos velit convertere, illos pro aversione punire: quanquam et in beneficio tribuendo nemo juste reprehendat misericordem, et in

 CAPUT XIX.

 33. Cum autem ab illo illius adjutorium deprecamur ad faciendam perficiendamque justitiam, quid aliud deprecamur, quam ut aperiat quod latebat, et sua

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV.

 CAPUT XXV.

 40. Sed ne quis dicat, propterea recte potuisse Abrahae filios decimari, quamvis jam fuissent in lumbis patris sui decimati, quia decimatio talis res

 41. At enim Apostolus ait, Filii vestri immundi essent, nunc autem sancti sunt (I Cor. VII, 14): et ideo, fidelium filii jam baptizari minime debuerun

 42. Nostrae autem, imo ipsius Apostoli sententiae, qui dixit, Ex uno omnes ad condemnationem et, Ex uno omnes ad justificationem vitae Alioquin filii

 CAPUT XXVI.

 CAPUT XXVII.

 44. Objectio Pelagianorum. Neque illud fallat, quod nec parenti post conversionem obsunt propria peccata: «Quanto enim magis,» inquiunt, «filio ejus o

 CAPUT XXVIII.

 46. Nec mireris, quod dixi, manente concupiscentialiter 0179 lege peccati reatum ejus solvi per gratiam Sacramenti. Sicut enim facta et dicta et cogit

 CAPUT XXIX.

 48. Idem ipse itaque Salvator est parvulorum atque majorum, de quo dixerunt Angeli, Natus est vobis hodie salvator (Luc. II, 11): et de quo dictum est

 CAPUT XXX.

 CAPUT XXXI.

 51. Hinc et ipse Dominus mori voluit, ut, quemadmodum de illo scriptum est, per mortem evacuaret eum qui potestatem habebat mortis, id est, diabolum,

 CAPUT XXXII.

 CAPUT XXXIII.

 CAPUT XXXIV.

 55. Caro enim quae primo facta est, non erat caro peccati, in qua noluit homo inter delicias paradisi servare justitiam. Unde statuit Deus, ut post ej

 56. Tale aliquid nobis insinuatum est de patriarcha 0184 David in libro Regnorum, ad quem propheta cum missus esset, eique propter peccatum quod admis

 CAPUT XXXV.

 CAPUT XXXVI.

 59. De anima vero, utrum et ipsa eodem modo propagata, reatu qui ei dimittatur obstricta sit (neque enim possumus dicere, solam carnem parvuli, non et

 LIBER TERTIUS, SEU AD EUMDEM MARCELLINUM EPISTOLA,

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 3. Postremo ad id quod intellectu perspicacissimo assequi non valemus, auctoritate divina consentire cogamur. Bene quod ipsi nos admonent, justitiam C

 0188 4. Jam caeteris, quae Pelagius insinuat eos dicere, qui contra originale peccatum disputant, in illis duobus prolixi mei operis libris satis, qua

 CAPUT III.

 6. Videsne, obsecro, quemadmodum hoc totum Pelagius, non ex sua, sed ex aliorum persona indiderit scriptis suis, usque adeo sciens hanc nescio quam es

 CAPUT IV.

 8. Ac per hoc si ambigui aliquid habent verba apostolica quibus dicit, Per unum hominem peccatum intravit in mundum, et per peccatum mors, et ita in o

 9. Quanquam toto ipso loco, ubi per unius peccatum multorum condemnationem, et per unius justitiam multorum justificationem Apostolus loquitur, nihil

 CAPUT V.

 11. Vides quanta fiducia ex antiqua et indubitata fidei regula vir tantus ista loquatur? Qui haec documenta certissima ideo protulit, ut illud quod er

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 14. Haec non ideo commemoravi, quod disputatorum quorumlibet sententiis tanquam canonica auctoritate nitamur sed ut appareat, ab initio usque ad prae

 CAPUT VIII.

 16. Sed si Baptismus, inquiunt, mundat antiquum illud delictum, qui de duobus baptizatis nati fuerint, debent hoc carere peccato. Non enim potuerunt a

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 20. Quanquam etiam ibi ad Corinthios locum ipsum de resurrectione diu tractatum sic in fine concluserit, ut nos dubitare non sineret, mortem quoque co

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 23. Illud autem quod dicunt, sine ullo peccato aliquos 0200 homines jam ratione utentes, in hoc saeculo vixisse vel vivere: optandum est ut fiat, cona

Chapter 60 [XXXI.]—Christ, the Head and the Body; Owing to the Union of the Natures in the Person of Christ, He Both Remained in Heaven, and Walked About on Earth; How the One Christ Could Ascend to Heaven; The Head, and the Body, the One Christ.

Now when Nicodemus understood not what was being told him, he inquired of the Lord how such things could be. Let us look at what the Lord said to him in answer to his inquiry; for of course, as He deigns to answer the question, How can these things be? He will in fact tell us how spiritual regeneration can come to a man who springs from carnal generation. After noticing briefly the ignorance of one who assumed a superiority over others as a teacher, and having blamed the unbelief of all such, for not accepting His witness to the truth, He went on to inquire and wonder whether, as He had told them about earthly things and they had not believed they would believe heavenly things. He nevertheless pursues the subject, and gives an answer such as others should believe—though these refuse—to the question that he was asked, How these things can be? “No man,” says He, “hath ascended up to heaven, but He that came down from heaven, even the Son of man which is in heaven.”212    John iii. 13. Thus, He says, shall come the spiritual birth,—men, from being earthly, shall become heavenly; and this they can only obtain by being made members of me; so that he may ascend who descended, since no one ascends who did not descend. All, therefore, who have to be changed and raised must meet together in a union with Christ, so that the Christ who descended may ascend, reckoning His body (that is to say, His Church) as nothing else than Himself, because it is of Christ and the Church that this is most truly understood: “And they twain shall be one flesh;”213    Gen. ii. 24. concerning which very subject He expressly said Himself, “So then they are no more twain, but one flesh.”214    Mark x. 8. To ascend, therefore, they would be wholly unable, since “no man hath ascended up to heaven, but He that came down from heaven, even the Son of man which is in heaven.”215    John iii. 13. For although it was on earth that He was made the Son of man, yet He did not deem it unworthy of that divinity, in which, although remaining in heaven, He came down to earth, to designate it by the name of the Son of man, as He dignified His flesh with the name of Son of God: that they might not be regarded as if they were two Christs,—the one God, the other man,216    This was the error which was subsequently condemned in the heresy of Nestorius.—but one and the same God and man,—God, because “in the beginning was the Word, and the Word was with God, and the Word was God;”217    John i. 1. and man, inasmuch as “the Word was made flesh and dwelt among us.”218    John 1. 14. By this means—by the difference between His divinity and His humiliation—He remained in heaven as Son of God, and as Son of man walked on earth; whilst, by that unity of His person which made His two natures one Christ, He both walked as Son of God on earth, and at the same time as the very Son of man remained in heaven. Faith, therefore, in more credible things arises from the belief of such things as are more incredible. For if His divine nature, though a far more distant object, and more sublime in its incomparable diversity, had ability so to take upon itself the nature of man on our account as to become one Person, and whilst appearing as Son of man on earth in the weakness of the flesh, was able to remain all the while in heaven in the divinity which partook of the flesh, how much easier for our faith is it to suppose that other men, who are His faithful saints, become one Christ with the Man Christ, so that, when all ascend by His grace and fellowship, the one Christ Himself ascends to heaven who came down from heaven? It is in this sense that the apostle says, “As we have many members in one body, and all the members of the body, being many, are one body, so likewise is Christ.”219    1 Cor. xii. 12. He did not say, “So also is Christ’s”—meaning Christ’s body, or Christ’s members—but his words are, “So likewise is Christ,” thus calling the head and body one Christ.

CAPUT XXXI.

0144

60. Christus caput et corpus. Christus ob personae unitatem et in coelo manebat, et in terra deambulabat. Unus Christus quomodo ascendat in coelum. Caput et corpus unus Christus. Cum ergo Nicodemus ea quae dicebantur non intelligeret, quaesivit a Domino quomodo possent ista fieri. Videamus quid Dominus ad hoc respondeat. Profecto enim si ad interrogata respondere dignabitur, Quomodo possunt ista fieri? hoc dicturus est, quomodo possit fieri regeneratio spiritualis venientis hominis ex generatione carnali. Notata itaque paululum ejus imperitia, qui se caeteris de magisterio praeferebat, et omnium talium incredulitate reprehensa, quod testimonium non acciperent veritatis; addidit etiam, se illis terrena dixisse, nec eos credidisse, quaerens vel admirans quomodo essent coelestia credituri. Sequitur tamen et respondet, quod alii credent , si illi non credunt, ad illud quod interrogatus est, quomodo possint ista fieri: Nemo, inquit, ascendit in coelum, nisi qui de coelo descendit, Filius hominis, qui est in coelo. Sic, inquit, fiet generatio spiritualis, ut sint coelestes homines ex terrenis; quod adipisci non poterunt, nisi membra mea efficiantur, ut ipse ascendat qui descendit; quia nemo ascendit, nisi qui descendit. Nisi ergo in unitatem Christi omnes mutandi levandique concurrant, ut Christus qui descendit ipse ascendat, non aliud deputans corpus suum, id est, Ecclesiam suam, quam se ipsum; quia de Christo et Ecclesia verius intelligitur, Erunt duo in carne una (Gen. II, 24); de qua re ipse dixit, Itaque jam non duo, sed una caro (Marc. X, 8): ascendere omnino non poterunt; quia nemo ascendit in coelum, nisi qui de coelo descendit, Filius hominis, qui est in coelo. Quamvis enim in terra factus sit filius hominis, divinitatem tamen suam qua in coelo manens descendit ad terram, non indignam censuit nomine filii hominis, sicut carnem suam dignatus est nomine filii Dei, ne quasi duo Christi ista accipiantur , unus Deus, et alter homo: sed unus atque idem Deus et homo; Deus, quia in principio erat Verbum, et Verbum erat apud Deum, et Deus erat Verbum; homo, quia Verbum caro factum est, et habitavit in nobis (Joan. I, 1, 14). Ac per hoc per distantiam divinitatis et infirmitatis filius Dei manebat in coelo, filius hominis ambulabat in terra: per unitatem vero personae, qua utraque substantia unus Christus est, et filius Dei ambulabat in terra, et idem ipse filius hominis manebat in coelo. Fit ergo credibiliorum fides ex incredibilioribus creditis. Si enim divina substantia longe distantior atque incomparabili diversitate sublimior, potuit propter nos ita suscipere humanam substantiam, ut una persona fieret, ac sic filius hominis qui erat in terra per carnis infirmitatem, idem ipse esset in coelo per participatam carni divinitatem: quanto credibilius alii homines 0145 sancti et fideles ejus fiunt cum homine Christo unus Christus, ut omnibus per ejus hanc gratiam societatemque ascendentibus, ipse unus Christus ascendat in coelum, qui de coelo descendit? Sic et Apostolus ait: Sicut in uno corpore multa membra habemus, omnia autem membra corporis cum sint multa, unum est corpus; ita et Christus (I Cor. XII, 12). Non dixit, Ita et Christi, id est, corpus Christi, vel membra Christi: sed, ita et Christus; unum Christum appellans caput et corpus.