ἀκρώρειαν ὑψῶν ἐκ τῶν χθαμαλωτέρων πατέρα καὶ προφύλακα ποιεῖ τῆς βασιλείας. καὶ πλέον ἐφελκόμενος τὸν Ῥωμανὸν εἰς φίλτρον ἐχέγγυα προγάμια νέμει τῇ τούτου κόρῃ. ἤδη δὲ γαμοδαίσια μέλλων τῆς νύμφης θύειν, καὶ τὸν γυναικοπάτορα κράτορος στέφει στέφει. ταῦτα μὲν οὖν ὁ βασιλεὺς εἰς Ῥωμανὸν ἐποίει, ἐκεῖνον ἐφελκόμενος, ὡς ᾤετο, πρὸς φίλτρον. ὁ δὲ βαθύνους Ῥωμανὸς πολλὰ βυσσοδομεύσας καὶ κρατυνάμενος αὑτῷ πάντοθεν τὰ τοῦ κράτους, ὡς βασιλεῖ ὡς ἄνακτι ζεύξας τὴν θυγατέρα, ἐκ τοῦ τετρώρου τῆς ἀρχῆς φεῦ τῆς παπποπατρῴας τὸν πορφυρόβλαστον γαμβρὸν κύμβαχον ἐκδιφρίζει, καὶ μόνον χαρισάμενος ὄνομα βασιλείας τῷ δυστυχεῖ καὶ δυστυχῶς αὐτὸν προσλαβομένῳ αὐτὸς ἐπιλαμβάνεται τῆς ἡνιοστροφίας, καὶ βασιλεὺς ὁ Ῥωμανὸς κἀν ταῖς ἁπάντων γλώσσαις, ὁ Κωνσταντῖνος δ' οὐδαμοῦ· τύχη γὰρ ἐνεκότει καὶ κατεκάλυπτεν αὐτὸν ὥσπερ ἀστέρα νέφος. ναὶ μὴν εἰς κόρον μετασχὼν τοιαύτης ἀμβροσίας οὐ μέχρι τούτων ἔστησε τὸ λαιμαργὸν τῆς γνώμης, ἀλλ' ὅλον τὸν ἀλλότριον ἄρτον κακῶς ἁρπάσας ἐψώμισε τοὺς ἑαυτοῦ, τὸν ἔχοντα τὸν ἄρτον καταλιπὼν λιμώττοντα· τοὺς γὰρ ἰδίους παῖδας καὶ Χριστοφόρου τὸν υἱὸν παιδὸς τοῦ πρωτοσπόρου κράτορας ἀνεκήρυξεν ἄνακτας αὐσονάρχας. τὸ δέ γε θυμαλγέστερον καὶ μεῖζον εἰς πικρίαν καὶ τῶν ὀστῶν ἁπτόμενον αὐτῶν καὶ τῆς καρδίας, ἐπίπροσθεν ἐτίθετο πάντας τοῦ Κωνσταντίνου ἐν ταῖς ἀνακηρύξεσιν, ἐν γράμμασιν, ἐν θρόνοις. ἦν οὖν μυριοκέφαλος ἐν βασιλείοις ὕδρα, καὶ λήϊον ἀνέβαινεν ἄντικρυς βασιλέων, ὡς τοὺς σπαρτοὺς τοὺς γηγενεῖς ὁ μῦθος ἀναπλάττει, πλασθέντας ἀπὸ δράκοντος ἄνδρας ὀδοντοφύτους, καὶ μέσον ἦν ὁ τληπαθὴς τῆς ἁλουργίδος στάχυς ὡς ῥόδον συμπνιγόμενον ἀκάνθαις ὀξυκέντροις. Ἀλλ' ὅτε πάνθ' ὁ Ῥωμανὸς ἔφθη κατοχυρώσας καὶ τεῖχος Σεμιράμιδος ἄντικρυς κρηπιδώσας ἢ πύργον γιγαντόκτιστον χαλάνης ἀσφαλτώσας, τότε πεσὼν ἐπὶ βρεχμὸν καὶ νῶτα κατεάγη καὶ τῆς ἀρχῆς ἐκκυλισθεὶς τάλας ἐταρταρώθη. ὁ γὰρ πορφυροφύτευτος αὐτάναξ Κωνσταντῖνος ἤδη σφριγώσης ἐπιβὰς ἀνδρώδους ἡλικίας, ὅτε πυρσὸς φρονήσεως ἀνθρώποις ἐπιλάμπει, προβόλους προσλαβόμενος ἄνδρας ἀγαθοτρόπους ὡς Ἡρακλῆς Ἰόλεων, ὡς ὁ Θησεὺς Πειρίθουν, τὰς ὀφιώδεις κεφαλὰς τῆς ὕδρας ἐκθερίζει καὶ πρὸς ἀλλήλων τοὺς σπαρτοὺς πεσεῖν παρασκευάζει, τὸ δὲ παχὺ καὶ θολερὸν ἀπορραπίσας νέφος καθαρωτέρας τῆς ἀρχῆς ἀκτῖνας ἀποστίλβει. πρῶτα μὲν οὖν ὁ Ῥωμανὸς ἤδη πρὸς γῆρας φθάσας, ἤδη τριγέρων γεγονὼς κατὰ τοὺς μακρογήρως, καὶ πλεῖστον μὲν διηνυκὼς ἐπὶ τῷ κράτει χρόνον καὶ πέντε πρὸς τοῖς εἴκοσι χρόνους σκηπτροκρατήσας, πάντας δὲ πλήσας δωρεῶν καὶ πάντας εὖ ποιήσας, ὑπὸ τῶν παίδων ἑαυτοῦ ῥιπτάζεται τοῦ θρόνου καὶ τρίχας ἀποκείρεται τὰς πρὶν στεφοκοσμήτους, εἴποι τις ἄν, ὑπὸ ∆ιὸς πρεσβυγενὴς ὁ Κρόνος. εἶτα τοὺς παῖδας Ῥωμανοῦ τοὺς κακεντρεχεστάτους ὁ πορφυρόρπηξ συλλαβών, ὁ κράτωρ Κωνσταντῖνος, ἐξοστρακίζει θέμενος ἀθρόον νησιώτας. καὶ τότε πρῶτον ἔβλεψε τὴν γραῦν τὴν βασιλείαν ὡς κόρην χρυσοσπάταλον, ὡς μαργαροφοροῦσαν, ὡς ἁβροχίτωνα στιλπνήν, ὡς τρυφερευομένην, καὶ προσγελῶσαν καπυρὸν καὶ προσλαλοῦσαν τούτῳ, καὶ συνιοῦσαν νυμφικῶς ἐπὶ παιδογονίᾳ. Οὗτος τὸν Βάρδαν τὸν Φωκᾶν στρατάρχην καθιστάνει, ὃν τῶν σχολῶν δομέστικον εἴποιεν ἂν Ῥωμαῖοι, τομίαν δὲ Βασίλειον, ἕνα τῶν ἀποκόπων, φυέντα τῷ Λακαπηνῷ σκοτίων ἐκ σπερμάτων παράκοιτον καὶ φύλακα τῆς βασιλείου κλίνης. ἐπεὶ δ' ὁ Βάρδας ἔσβεστο τὴν πρὸς τὰς μάχας θέρμην καὶ τὴν ὀξύρροπον ὁρμὴν (ἔψυχε γὰρ τὸ γῆρας), εἰς Νικηφόρον τὸν Φωκᾶν τὴν στραταρχίαν τρέπει, εἴποι τις ἄν, ἐκ λέοντος εἰς τὸν ἐκείνου σκύμνον. υἱὸν δ' ἰδεῖν εὐτυχηκὼς ἰδίας ἐξ ὀσφύος, ὃς ἐξ Ἑλένης Ῥωμανοῦ τῆς θυγατρὸς ἐξέφυ, κατονομάζει Ῥωμανόν. ἐλάσαντα δ' εἰς ἥβην καὶ γαμετῇ συζεύγνυσι, καὶ βλέψας υἱοῦ γόνον Βασίλειον τὸν μέγιστον ἐπὶ τροπαιουχίαις, καὶ βρέφος ἐπαγκάλιον βαστάσας τὸν τοσοῦτον, καὶ πέντε χρόνους μετασχὼν τοῦ
69