Venantius Fortunatus, Episcopus Pictaviensis, d. nach 600.
66. (1. ) In Honore sanctae Crucis. Carra. C. III, n. 2.
67. (2) Hymnus in Honore sanctae Crucis.
69. (4. ) Tersus de Resurrectione Domini.
1. Pange, lingua, gloriosi proelium certaminis
Et super crucis tropaeo, dic triumphum nobilem,
Qualiter redemptor orbis immolatus vicerit.
2. De parentis protoplasti fraude factor condolens,
Quando pomi noxialis morte morsu corruit,
Ipse lignum tunc notavit, damna ligni ut solveret.
3. Hoc opus nostrae salutis ordo depoposcerat,
Multiformis perditoris arte ut artem falleret
Et medelam ferret inde, hostis unde laeserat.
4. Quando venit ergo sacri plenitudo temporis,
Missus est ab arce patris natus orbis conditor
Atque ventre virginali carae factus prodiit.
5. Vagit infans inter arta conditus praesaepia,
Membra pannis involuta virgo mater adligat,
Et pedes manusque, crura stricta pingit fascia.
6. Lustra sex qui iam peracta tempus implens corporis,
Se volente, natus ad hoc, passioni deditus,
Agnus in crucis levatur immolandus stipite.
7. Hic acetum, fel, arundo, sputa, clavi, lancea
Mite corpus perforatur, sanguis, unda profluit,
Terra, pontus, astra, mundus quo lavantur flumine.
8. Crux fidelis, inter omnes
arbor una nobilis, Nulla talem silva profert
flore, fronde, germine, Dulce lignum dulce clavo
dulce pondus sustinens.
9. Flecte ramos, arbor alta,
tensa laxa viscera Et rigor lentescat ille,
quem dedit nativitas, Ut superni membra regis
mite tendas stipite.
10. Sola digna tu fuisti
ferre pretium saeculi
Atque portum praeparare nauta mundo naufrago,
Quem sacer cruor perunxit fusus agni corpore.
Nach Str. 10 schiebt C ein:
11. Tenebrae et umbrae mortis patefactus inferus,
Praevidens ruina mundi gustataque vetito
Inde salvat, quod perierat, crucis fructus exhibens.
12. Viso redemptore mundi mox infernus tremuit, Bella vincla damnatorum, quos perversus perdidit, Ascendit sedem et celsam salutemque reddidit.
13. Quaesumus, salva damnatos agmina lugentium; Te prophetae cecinerunt redemptorem omnium, Tropaeumque mortis gustans, dans vexillum frontibus.
14. Quem totus mundus non portat, monumento clauditur,
Tertia die resurgit, saxum retro volvitur,
Tellus, pontum, polum, astra, adest auctor omnium.
An gleicher Stelle fugt U die Strophe zu:
Quem totus mundus non capit, uno saxo clauditur Atque morte iam peracta claustra inferni adiit, Sic Deus trinus et unus die surgit tertia.
Am Schlusse die Doxologie: Gloria et honor Deo usque quo altissimo etc. CILMNOUW; Gloriam patri melodis personemus vocibus etc. K; statt derselben in
FGO
Sit patri natoque summo gratia cum spiritu,
Sempiternae trinitati laus, salus et gloria,
Quae creavit, quae redemit quaeque nos illuminat.
BSU
Gloria aeterno patri, qui creavit omnia,
Gloria unico eius, pro salute posito,
Spiritui [quo]que sancto in aeterna saecula,