0875

 EPISTOLA PRIOR, INTER AUGUSTINIANAS CCXIV.

 EPISTOLA POSTERIOR, INTER AUGUSTINIANAS CCXV.

 S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI DE GRATIA ET LIBERO ARBITRIO AD VALENTINUM ET CUM ILLO MONACHOS Liber unus .

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 3. Sed sunt homines qui etiam de ipso Deo se excusare conantur, quibus dicit apostolus Jacobus: Nemo cum tentatur, dicat, Quoniam a Deo tentor . Deus

 4. Quid illud, quod tam multis locis omnia mandata sua custodiri et fieri jubet Deus? quomodo jubet, si non est liberum arbitrium? Quid beatus ille, d

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 7. Proinde, charissimi, sicut superioribus testimoniis sanctarum Scripturarum probavimus, ad bene vivendum et recte agendum esse in homine liberum vol

 8. De ipsa quoque pudicitia conjugali nempe Apostolus ait, Quod vult faciat, non peccat si nubat (I Cor. VII, 37, 36): et tamen etiam hoc Dei donum es

 9. Propter quod dicit et coelestis Magister, Vigilate, et orate, ne intretis in tentationem (Matth. XXVI, 41). Ergo unusquisque contra suam concupisce

 CAPUT V.

 11. Item quod scriptum est in libro secundo Paralipomenon, Dominus vobiscum, cum vos estis cum eo, et si quaesieritis eum, invenietis si autem reliqu

 12. Meritum enim fuit quidem in apostolo Paulo, sed malum, quando persequebatur Ecclesiam: unde dicit, Non sum idoneus vocari Apostolus, quia persecut

 CAPUT VI.

 14. Ergo redeamus ad apostolum Paulum, quem certe invenimus sine ullis meritis bonis, imo cum multis meritis malis, Dei gratiam consecutum reddentis b

 15. Sed cum dicunt Pelagiani hanc esse solam non secundum merita nostra gratiam, qua homini peccata dimittuntur illam vero quae datur in fine, id est

 CAPUT VII.

 17. Postremo dixit, Fidem servavi sed ille hoc dixit, qui alibi ait, Misericordiam consecutus sum, ut fidelis essem ut fidelis essem: Gratia salvi fa

 18. Homines autem non intelligentes, quod ait ipse Apostolus, Arbitramur justificari hominem per fidem sine operibus legis (Rom. III, 28) putaverunt

 CAPUT VIII.

 20. Ista ergo quaestio nullo modo mihi videtur posse dissolvi, nisi intelligamus et ipsa bona opera nostra quibus aeterna redditur vita, ad Dei gratia

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 26. Dicunt etiam gratiam Dei, quae data est per fidem Jesu Christi, quae neque lex est neque natura, 0897 ad hoc tantum valere, ut peccata praeterita

 CAPUT XIV.

 28. Jam quidem de fide, hoc est, de voluntate credentis superius disputavi (Supra, nn. 16-18), usque adeo eam demonstrans ad gratiam pertinere, ut Apo

 29. Nam si fides liberi est tantummodo arbitrii, nec datur a Deo, propter quid pro eis qui nolunt credere, oramus ut credant? Quod prorsus faceremus i

 30. Nam et alio loco per eumdem prophetam Deus manifestissime ostendit, non propter eorum aliqua bona merita, sed propter nomen suum ista facere, ubi

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 0902 34. Istam charitatem, id est divino amore ardentissimam voluntatem commendans Apostolus, dicit: Quis nos separabit a charitate Christi? tribulati

 35. Et apostolus Petrus: Ante omnia, inquit, mutuam inter vos charitatem perpetuam habentes, quia charitas cooperit multitudinem peccatorum Si tamen l

 36. Dicit etiam ipse Dominus Jesus, in duobus praeceptis dilectionis Dei et dilectionis proximi totam Legem Prophetasque pendere (Matth. XXII, 40). De

 CAPUT XVIII.

 38. Nemo ergo vos fallat, fratres mei: quia nos non diligeremus Deum, nisi nos prior ipse diligeret. Idem Joannes apertissime hoc ostendit, et dicit,

 39. Et ad Timotheum dicit: Non enim dedit nobis Deus spiritum timoris, sed virtutis et charitatis et continentiae (II Tim. I, 7). In quo sane Apostoli

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

 43. His et talibus testimoniis divinorum eloquiorum, quae omnia commemorare nimis longum est, satis, quantum existimo, manifestatur, operari Deum in c

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV.

On Grace and Free Will, to Valentinus and the Monks with Him

S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI DE GRATIA ET LIBERO ARBITRIO AD VALENTINUM ET CUM ILLO MONACHOS Liber unus .

Docet cavendum esse, ne vel gratia negato libero arbitrio, vel negata gratia liberum arbitrium defendatur: nam liberum voluntatis arbitrium inesse homini, constare ex Scripturarum testimoniis; de ipsa etiam gratia Dei, sine qua nihil boni agere possumus, data esse in iisdem Scripturis divina documenta. Postea contra Pelagianos probat gratiam non secundum merita nostra dari. Explicat quomodo vita aeterna, quae bonis operibus redditur, vere sit gratia. Tum vero monstrat quod neque scientia legis, neque natura, neque sola remissio peccatorum sit illa gratia quae per Jesum Christum Dominum nostrum datur, sed ipsa gratia faciat ut lex impleatur, ut natura liberetur, ne peccatum dominetur. Expugnat vanum illud Pelagianorum perfugium, quo dicunt, «gratiam, etsi non secundum merita bonorum operum detur, tamen dari secundum merita bonae voluntatis, quae praecedit, credentis et orantis.» Incidit in quaestionem, cur Deus jubet quod ipse daturus est; et an jubeat aliqua quae non possumus. Charitatem, sine qua praecepta non implentur, non in nobis nisi ex ipso Deo esse convincit. Ostendit operari Deum in cordibus hominum ad inclinandas eorum voluntates quocumque voluerit, sive ad bona pro sua misericordia, sive ad mala pro meritis eorum, judicio utique suo aliquando aperto, aliquando occulto, semper tamen justo. Tandem gratuitae gratiae nec meritis redditae luculentum exemplum suppetere in iis parvulis qui salvantur, dum alii unam cum ipsis causam habentes pereunt.