EPISTOLA AD VALERIUM COMITEM , CUI AUGUSTINUS TRANSMITTIT NUNCUPATUM IPSI LIBRUM PRIMUM DE NUPTIIS ET CONCUPISCENTIA.

 S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI DE NUPTIIS ET CONCUPISCENTIA Ad Valerium comitem LIBRI DUO.

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 4. Quid ergo dicimus, quando et in quibusdam impiis invenitur pudicitia conjugalis? utrum eo peccare dicendi sunt, quod dono Dei male utantur, non id

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 13. Omne itaque nuptiarum bonum impletum est in illis parentibus Christi, proles, fides, sacramentum. Prolem cognoscimus ipsum Dominum Jesum: fidem, q

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 15. Itaque et Apostolus cum hinc loqueretur, ait: Hoc autem dico, fratres: tempus breve est reliquum est et ut qui habent uxores tanquam non habentes

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 26. Hoc generi humano inflictum vulnus a diabolo, quidquid per illud nascitur, cogit esse sub diabolo, tanquam de suo frutice fructum jure decerpat: n

 CAPUT XXIV.

 CAPUT XXV.

 CAPUT XXVI.

 CAPUT XXVII.

 CAPUT XXVIII.

 CAPUT XXIX.

 32. Deinde adjungit Apostolus: Scio enim quia non habitat in me, hoc est in carne mea, bonum: velle enim adjacet mihi, perficere autem bonum non inven

 CAPUT XXX.

 34. Verum illud quod ait, Video autem aliam legem in membris meis repugnantem legi mentis meae ipsa est ista de qua loquimur concupiscentia, lex pecc

 CAPUT XXXI.

 36. Subjungit autem Apostolus, et dicit: Igitur ego ipse mente servio legi Dei, carne autem legi peccati. Quod sic intelligendum est: mente servio leg

 CAPUT XXXII.

 CAPUT XXXIII.

 CAPUT XXXIV.

 CAPUT XXXV.

 LIBER SECUNDUS .

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 3. Verba ergo de libro meo tibi a me misso tibique notissimo ista posuit, quae refutare conatus est. «Damnatores nos esse nuptiarum operisque divini,

 4. Deinde alia mea verba subtexuit, ubi dixi: «Nec advertunt quod ita nuptiarum bonum malo originali, quod inde trahitur, non potest accusari sicut a

 5. Deinde ad nostra superiora verba revertitur, quae nescio cur repetat: «Eos autem qui de tali commixtione nascuntur, dicimus trahere originale pecca

 6. Post haec illud nostrum posuit, ubi diximus: «Haec enim quae ab impudentibus impudenter laudatur pudenda concupiscentia, nulla esset, nisi homo ant

 CAPUT III.

 8. Non est ita ut loqueris, quicumque ista dixisti non est ita: multum falleris, vel fallere meditaris: non liberum negamus arbitrium sed, Si vos Fi

 9. Audi ergo breviter, quid in ista quaestione versetur. Catholici dicunt humanam naturam a creatore Deo bono conditam bonam, sed peccato vitiatam med

 CAPUT IV.

 11. Quae sequuntur ergo, ita praenotavit, qui tuae Dilectioni chartulam misit: «Contra eos,» inquit, «qui nuptias damnant, et fructus earum diabolo as

 12. Attende et caetera, quibus se existimat adversus nos huic praemisso titulo consonare. «Deus,» inquit, «qui Adam ex limo fuerat fabricatus, Evam co

 13. Post haec quae veraciter et catholice dicta sunt, imo in divinis libris veraciter scripta, non autem ab isto catholice dicta sunt, quia non intent

 CAPUT V.

 15. Sed adjungit, et dicit: «Per quid igitur sub diabolo sunt, quos Deus fecit?» Sibique veluti ex nostra voce respondet: «Per peccatum,» inquit, «non

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 18. Verum nunc, obsecro te, paulo attentius intuere, quod nomen invenerit, quo rursus operiret quod erubescit aperire. «Genuerat enim eum,» inquit, «A

 CAPUT VIII.

 20. Neque hoc ideo dixerim, quod alius putandus sit praeter summum et verum Deum, vel humani seminis, vel ipsius hominis creator ex semine : sed hoc t

 CAPUT IX.

 22. Voluptatem tamen iste et hic dixit, quia potest voluptas et honesta esse non dixit carnis concupiscentiam, vel libidinem, quae pudenda est: sed i

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 27. Attende caetera «Hoc etiam,» inquit, «Apostoli confirmat auctoritas. Cum enim beatus Paulus de mortuorum resurrectione loqueretur, ait: Insipiens,

 CAPUT XIV.

 29. De qua fraude quid adjuvaretur ejus intentio, cum aliquanto attentius cogitarem, nihil potui reperire, nisi quia testem voluit adhibere Apostolum,

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV.

 CAPUT XXV.

 CAPUT XXVI.

 42. Ad haec responsurus, prius volo esse intentum lectorem, nihil agere istos, nisi ut salvator non sit parvulis necessarius, quos peccata prorsus a q

 43. Quid est ergo quod ait, «Ex fructibus suis arbor agnoscitur,» quia hoc in Evangelio dixisse Dominum legimus? Numquid inde Dominus loquebatur, et n

 CAPUT XXVII.

 45. Ad omnia ista huic respondet Apostolus, qui neque voluntatem arguit parvuli, quae propria in illo nondum est ad peccandum neque nuptias in quantu

 46. Quid autem aliud indicant etiam sequentia verba apostolica? Cum enim hoc dixisset, adjunxit, Usque enim ad legem peccatum in mundo fuit: id est, q

 47. Adhuc quaerat, «per quid peccatum inveniatur in parvulo.» Respondeant ei paginae sanctae: Per unum hominem peccatum in hunc mundum intravit, et pe

 CAPUT XXVIII.

 48. «Si peccatum,» inquit, «ex voluntate est, mala voluntas quae peccatum facit: si ex natura, mala natura.» Cito respondeo, Ex voluntate peccatum est

 CAPUT XXIX.

 50. Quod autem iste sibi quasi religiose dicere visus est, «Si natura per Deum est, non potest in ea esse originale malum:» nonne religiosius sibi ali

 51. Quid autem dicam de ipsis divinarum Scripturarum tractatoribus, qui in catholica Ecclesia floruerunt, quomodo haec non in alios sensus conati sunt

 CAPUT XXX.

 CAPUT XXXI.

 CAPUT XXXII.

 CAPUT XXXIII.

 56. Quodlibet autem de pudenda concupiscentia carnis iste sentiat, de parvulis, pro quibus laboramus, ut salvatore indigere credantur, ne sine salute

 CAPUT XXXIV.

 58. Hoc autem peccatum, quod ipsum hominem in paradiso in pejus mutavit, quia multo est grandius quam judicare nos possumus, ab omni nascente trahitur

 CAPUT XXXV.

 60. Sed, ut dixi, sentiat de ista libidine iste quod libet, praedicet ut libet, laudet quantum libet (sicut enim multis locis significat, multum libet

Chapter 27.—The Pelagians Argue that God Sometimes Closes the Womb in Anger, and Opens It When Appeased.

Carefully consider the rest of his remarks: “This likewise,” says he, “is confirmed by the apostle’s authority. For when the blessed Paul spoke of the resurrection of the dead, he said, “Thou fool, that which thou sowest is not quickened.”197    1 Cor. xv. 36. And afterwards, ‘But God giveth it a body as it pleaseth Him, and to every seed its own body.’ If, therefore, God,” says he, “has assigned to human seed, as to every thing else, its own proper body, which no wise or pious man will deny, how will you prove that any person is born guilty? Do, I beg of you, reflect with what a noose this assertion of natural sin is choked. But come,” he says, “deal more gently with yourself, I pray you. Believe me, God made even you: it must, however, be confessed, that a serious error has infected you. For what profaner opinion can be broached than that either God did not make man, or else that He made him for the devil; or, at any rate, that the devil framed God’s image, that is, man,—which clearly is a statement not more absurd than impious? Is then,” says he, “God so poor in resources, so lacking in all sense of propriety, as not to have had aught which He could confer on holy men as their reward, except what the devil, after making them his dupes, might infuse into them for their vitiation?198    The translation adopts the conjecture of the Benedictine editors: in vitium, instead of in vitio or initio, as the mss. read. Would you like to know, however, that even in the case of those who are no saints, God can be proved to have bestowed this power of procreation of children? When Abraham, struck with fear among a foreign nation, said that Sarah, his wife, was his sister, it is said that Abimelech, the king of the country, abducted her for a night’s enjoyment of her. But God, who had the holy woman’s honour in His keeping, appeared to Abimelech in his sleep, and restrained the royal audacity; threatening him with death if he went to the length of violating the wife. Then Abimelech said: ‘Wilt thou, O Lord, slay an innocent and righteous nation? Did they not tell me that they were brother and sister? Therefore Abimelech arose early in the morning, and took a thousand pieces of silver, and sheep, and oxen, and men-servants, and women-servants, and gave them to Abraham, and sent away his wife untouched. But Abraham prayed unto God for Abimelech; and God healed Abimelech, and his wife, and his maid-servants.’”199    See Gen. xx. 2, 4, 5, 8, 14, 17. Now why he narrated all this at so great a length, you may find in these few words which he added: “God,” he says, “at the prayer of Abraham, restored their potency of generation, which had been taken away from the wombs of even the meanest servants; because God had closed up every womb in the house of Abimelech.200    Gen. xx. 18. Consider now,” says he, “whether that ought to be called a natural evil which sometimes God when angry takes away, and when appeased restores. He,” says he, “makes the children both of the pious and of the ungodly, inasmuch as the circumstance of their being parents appertains to that nature which rejoices in God as its Author, whilst the fact of their impiety belongs to the depravity of their desires, and this comes to every person whatever as the consequence of free will.”

27. Attende caetera «Hoc etiam,» inquit, «Apostoli confirmat auctoritas. Cum enim beatus Paulus de mortuorum resurrectione loqueretur, ait: Insipiens, tu quod seminas non vivificatur. Et infra: Deus autem dat illi corpus prout vult, et unicuique seminum proprium corpus (I Cor. XV, 36-38). Si ergo Deus,» inquit, «humano semini, quod nemo negat vel prudentium vel piorum, proprium sicut omnibus rebus corpus attribuit, unde quemquam reum natum probabis? Tandem oro respicias, quibus laqueis peccati naturalis suffocetur assertio. Verum age,» inquit, «tecum, precor, mitius. Mihi crede, etiam te Deus fecit: sed, quod fatendum est, gravis error infecit. Quid enim potest profanius dici, quam quod Deus hominem aut non fecerit, aut, ut dicis, diabolo fecerit, aut certe diabolus Dei sit imaginem, hoc est, hominem fabricatus; quod non minus stultum dignoscitur esse, quam impium? Ergo tam inops,» inquit, 0452 «tam inverecundus Deus est, ut non habuerit quod in praemium sanctis hominibus daret, nisi quod deceptis diabolus infudit in vitio ? Vis autem scire, quod etiam in his qui sancti non sunt, hanc generationum potentiam Deus tribuisse probetur? Eo igitur tempore cum Abraham metu perculsus gentis barbarae, Saram quae uxor erat, sororem suam dixit, refertur Abimelech rex illius provinciae abduxisse eam in noctis usum. Sed Deus cui curae erat honor sanctae mulieris, in somnis Abimelech veniens regiam frenavit audaciam, comminatus interitum, si pergeret violare conjugium. Tunc Abimelech ait: Numquid, Domine, gentem ignorantem et justam perdes? Nonne ipsi dixerunt se germanitate conjunctos? Surrexit ergo mane Abimelech, et accepit mille didrachmas argenti, et oves, et vitulos, et pueros, et ancillas, et dedit Abrahae, atque a se mulierem remisit intactam. Oravit vero Deum Abraham pro Abimelech: et sanavit Deus Abimelech, et uxorem, et ancillas ejus.» Cur autem haec tanta prolixitate narraverit, accipe breviter in his quae secutus adjunxit: «Deus,» inquit, «orante Abraham curavit potentia dispensationis secreta , quae amota est verendis vilium feminarum; quia clauserat Deus aforis omnem vulvam in domum Abimelech.» (Gen. XX). «Vide ergo,» inquit, «utrum naturaliter malum dici debet, quod interdum aufert exasperatus Deus, redditque placatus. Ipse,» inquit, «facit et piorum filios et impiorum: quoniam quod fiunt parentes, ad naturam pertinet, quae Deo gaudet auctore; quod autem impii sunt, ad studiorum pravitatem, quae unicuique de libera voluntate contingit.»