164 YENTIMILIEN.

ex par te mulieris non inveniri , praeprimis ex defectu plenae evolutionis criterii eius.

Hunc evolutionis defectum argui t ex ipsius Cathar inae aetate « quae decimum ter t ium annum nondum expleverat . Animadver t i t enim, quod etsi quidam adsint, qui credant evolutionem intellectivam ex physica ac sensitiva individui, post aliquod spatium aetat is , puta post 12 annos, incipere generali ter v im intellectivam perfectam ; a t tent is tamen tardi ta te intelligendi derivata a temperamento speciali cor- poris, vel a carentia instructionis, aliisque similibus cir- cumstanti is , potest quidem deduci atque credi, expectandum fore aliud spatium aetat is , ut moralis pubertas habeatur .

Id quod rei na tu ra dictat , confirmari inquit nedum ab agendi ratione parochi, qui nuptias benedicere renuebat; n e - dum ex confessione ipsius Catharinae eiusque patr is et ma t r i s : verum etiam ex concordi depositione plurium test ium, qui ad rem percontat i , unanimiter re tu lerunt Ca thar inam non habuisse discretionem tempore, quo matr imonium contraxi t , nec proinde verum exercitium l iber tat is ; imo aliqui deposue- run t , ipsam esse pene fatuam.

Quod si Vicarius generalis censuit ri te ad matr imonium procedi posse, ideo egisse subdit, quia investigationi ae ta t i s , non autem actualis intelligentiae mulieris at tendebat .

Verum, praeter defectum plenae evolutionis cri teri i , con- sensum Cathar inae abfuisse contendit, quia morali vi ex tor tus fuit. Quod ut evincat, perpendit testes omnes deposuisse mat rem incredibili studio filiae matrimonium desiderasse, et omnibus artibus omnimode usam fuisse, ut filia talibus nupt i i s assentiretur ; ac proinde moralem coactionem filiae dedisse.

Quod a testibus deponitur, ab ipsamet puella confirmari, quae de se fatetur, quod flebat dum ante al tare sistebat, ut matr imonium celebraret, et si possibile ipsi foret, a tal i actu se subtrahere voluisset.

Hisce in vado positis, unanimem canonistarum sentent iam esse asserit , quod lacrymae, aversio, lamentatio mulierum circa matr imonium vel contrahendum vel contractum, s igna