Homiliae in Lucam 1.3 Ὥσπερ ἐν τῷ πάλαι λαῷ πολλοὶ προφητείαν ἐπηγγέλλοντο, ἀλλὰ τού των τινὲς μὲν ἦσαν ψευδοπροφῆται, τινὲς δὲ ἀληθῶς προφῆται, καὶ ἦ

 ἐπιγνώσεταί τις, «περὶ ὧν κατηχήθη λόγων τὴν ἀσφά λειαν», συνεὶς τὸν λόγον τοῦ εὐαγ γελίου. 2.12 «Ἦσαν δὲ δίκαιοι», φησίν, «ἀμ φότεροι». Οἱ θέλοντες σ

 ὤφθη» τῷ Ζαχαρίᾳ, καὶ μὴ θέλων οὐκ ἂν «ὤφθη» αὐτῷ. Ἀλλὰ καὶ μετὰ τὸν «ἐνεστῶτα αἰῶνα», ἐὰν ἐξέλθωμεν, ἴσθι, ὅτι οὐ παντὶ φαίνεται ὁ θεὸς ἢ οἱ ἄγγελοι,

 ἄλαλος εἶναι, ἐκβαλὼν τὸν λόγον ἀφ' ἑαυτοῦ 5.31 καὶ μὴ δυνάμενος περὶ μηδενὸς λόγον ἀποδοῦναι νομικοῦ ἢ προφητικοῦ λόγου; 6.32 <Οὐ> πᾶς καιρὸς δέδοται

 «ἀγγέλοις». Κατάβα τῷ λόγῳ εἰς τὴν ἄβυσσον [καὶ ὡσαύτως]· κατέβη γὰρ κἀκεῖ. «Καταβὰς γὰρ αὐτός ἐστιν καὶ ὁ ἀναβάς, ἵνα πληρώσῃ τὰ πάντα», «ἵνα ἐν τῷ ὀ

 κύριος οὔτε μείζων γίνεται οὔτε ἐλάττων, ἀλλ' ὅ ἐστιν, ἐστίν· πῶς οὖν δύναται ψυχὴ μεγαλῦναι τὸν κύριον; Ὅτι «εἰκών ἐστι τοῦ θεοῦ τοῦ ἀοράτου», οὐ γεν

 παριστᾷ ἡ προφητεία· «Ἀμπελὼν γὰρ ἐγεννήθη ἐν κέρατι». Τίνι κέ ρατι; Τῷ Χριστῷ τούτῳ, περὶ οὗ λέγει· «ἤγειρεν κέρας ἡμῖν». «Ἤγειρε», φησίν, ἡμῖν ὁ θεὸ

 αὐξανόμενον τὸ πνεῦμα ἐν ἑαυτῷ ἔμεινεν, ὁποῖον ἦν ἀπ' ἀρχῆς, ἀλλὰ ηὔξανεν τὸ πνεῦμα ἑαυτῷ, οὗ αὐξά νοντος καὶ ὁσημέραι πλείονος γε νομένου καὶ ἡ ψυχὴ

 τα[ς] εἰς τὸν καταρτισμὸν τῶν ἁγίων». Ταῦτα μὲν ἐπὶ τὸ εὐχερέστερον. Εἰ δὲ δεῖ ἀναβῆναι καὶ ἐπὶ λόγον μυστικώτερον, λέγω, ὅτι ἦσάν τινες 12.74 ποιμένε

 τοῦ κυρίου αὐτοῦ, ἤγουν ὁ ἐξ Ἰσραήλ, ἀλλὰ τὸ ἀκάθαρτον ζῷον, τὸ ἀπὸ τῶν ἐθνῶν. 14.83 «<Ὃ> ἀπέθανεν» Χριστός, «τῇ ἁμαρτίᾳ ἀπέθανεν», οὐχ ὅτι ἥμαρ τεν-»

 θέλων, ἀλλ' «ἐν εἰρήνῃ» κατὰ τὸ λεχθὲν τῷ Ἀβραάμ· «ἀπε λεύσῃ πρὸς τοὺς πατέρας σου μετ' εἰρήνης». Τίς δέ ἐστιν ὁ «μετ' εἰρήνης» ἀπαλλασσόμενος ἢ ὁ νοή

 ρίαν, μετὰ τὴν ἀπόρρητον γνῶ σιν τῆς θείας συλλήψεως, μετὰ τὴν μεγάλην τῶν θαυμάτων ἐπίδειξιν, 17.107 καὶ σοῦ οὖν αὐτῆς τῆς ἄνωθεν δεδιδαγμένης τὰ περ

 μόνον τοὺς φύσει, ἀλλὰ καὶ τοὺς θέσει, καὶ ποιῶσιν, ὅσα ἐπιτάσσουσι. 20.123 Ἡ οὖν Μαρία ὡς θησαυροὺς «ἐτήρει πάντα» ὡς τῶν πραγμάτων ἐπιστήμων· οὐ γὰρ

 σκολιὰ εἰς εὐθεῖαν». Ἕκαστος γὰρ ἡμῶν σκολιὸς ἦν· ἐν μὲν τοίνυν τῇ Χριστοῦ ἐπιδημίᾳ τῇ γενομένῃ εἰς τὴν ψυχὴν γίνεται «τὰ σκολιὰ εἰς εὐθεῖαν». Καὶ πάλ

 κόσμου καθεζό μενοι οἱονεὶ τελωνοῦσι ἡμᾶς καὶ κατέχουσι, μή τι αὐτῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν. ∆ιὸ γέγραπται· «ἔρχεται ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου τούτου, καὶ ἐν ἐμοὶ εὑρ

 βαπτίσματος, καὶ τῇ γενεαλογίᾳ ἀνα βαίνει οὐ διὰ Σολομῶντος, ἀλλὰ διὰ Ναθὰν τοῦ ἐλέγξαντος τὸν πατέρα ἐπὶ τῇ γενέσει Σολομῶντος καὶ τῇ τοῦ Οὐρίου ἀναι

 θεόν. ∆ιὰ τοῦτο, ἐπειδὴ θεός, οὐκ ἐπει ράζετο· οἱ δὲ ἄλλοι, ὡς τὰ ἀνθρώ 29.171 πινα διηγούμενοι τοῦ σωτῆρος, εἰσ άγουσιν αὐτὸν καὶ πειραζόμενον. 30.17

 χήρα τὸν Ἡλίαν «λιμοῦ γενομέ νου» ἐν τῷ Ἰσραὴλ «τοῦ ἀκοῦσαι λό γον θεοῦ». Περὶ ταύτης τῆς χήρας ὁ προφήτης φησίν, ὅτι «πολλὰ τὰ τέκνα τῆς ἐρήμου μᾶλλο

 ἀποστῆσαί σε ἐκείνου τοῦ σοῦ ἄρχοντος-ἕως οὖν «ὑπάγεις μετὰ τοῦ ἀντιδίκου σου ἐπ' ἄρχον τα», πρὶν ἀπελθεῖν «πρὸς τὸν κριτήν», πρὶν ἄξιον γενέσθαι τῆς

 38.216 Ἐὰν γὰρ τὰ ἐξ ἁγίου πνεύματος λελαλημένα μοι μισθοῦ πιπράσκω, τί ἄλλο ποιῶ ἢ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον μισθοῦ πιπράσκω; 39.217 Ἐρωτῶσι τοίνυν· «ἐν τῇ

χήρα τὸν Ἡλίαν «λιμοῦ γενομέ νου» ἐν τῷ Ἰσραὴλ «τοῦ ἀκοῦσαι λό γον θεοῦ». Περὶ ταύτης τῆς χήρας ὁ προφήτης φησίν, ὅτι «πολλὰ τὰ τέκνα τῆς ἐρήμου μᾶλλον ἢ τῆς ἐχούσης τὸν ἄνδρα» καὶ πάλιν ἡ ἑτέρα γραφή, ὅτι «στεῖρα ἔτεκεν ἑπτὰ καὶ ἡ πολλὴ ἐν τέκνοις ἠσθένησεν». 34.188 Σαφῶς ἐν τούτοις παρίσταται, ὅτι ἡ κατὰ τὸν δημιουργὸν τοῦ κόσμου θεὸν καὶ τὰς ἀπ' αὐτοῦ γραφὰς πα λαιὰς κηρυσσομένη ζωὴ ἡ αἰώνιός ἐστιν, ἣν καὶ ὁ σωτὴρ καταγγέλλει. Πυθομένου γοῦν τοῦ νομικοῦ· «τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω», ἐπὶ τὸν νόμον αὐτὸν ἀναπέμπει, ἵν' ἐκεῖθεν συναγάγῃ ἐντολὰς τὰς προσαγούσας τὸν ποιοῦντα αὐτὰς τῇ αἰωνίῳ ζωῇ, 34.189 εἰπὼν αὐτῷ· «ὀρθῶς ἀπεκρίθης· τοῦ το ποίει καὶ ζήσῃ», δηλονότι τὴν ζωὴν τὴν αἰώνιον, περὶ ἧς κἀκεῖνος ἐπύθετο καὶ ὁ σωτὴρ διδάσκει. Μαρτυρεῖ γοῦν τῷ ἀπὸ τοῦ νόμου εἰληφότι ἀπὸ μὲν τοῦ ∆ευτερονομίου τό· «ἀγαπήσεις κύριον τὸν θεόν σου» καὶ τὰ ἑξῆς, ἀπὸ δὲ τοῦ Λευϊτικοῦ τό· «τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν». Καὶ ὁ σωτὴρ δὲ ἀπεφήνατο περὶ τῶν δύο ἐντολῶν τούτων λέγων, ὅτι ἐν αὐταῖς «ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται κρέμανται». ∆ιδάσκει δὲ ὁ λόγος· οὐ γὰρ ἄλλος τοῦ τηροῦντος τὴν ἐντολὴν ὁ 34.190 γινόμενος πλησίον, ἕκαστος δὲ ἑαυ τὸν ποιεῖ τοῦ δεομένου βοηθείας πλησίον. Τοῦτο γάρ ἐστιν τὸ ἐπιλεγόμενον τῇ παραβολῇ, τό· «τίς τούτων τῶν τριῶν δοκεῖ σοι γεγονέναι πλησίον τοῦ ἐμπεσόντος εἰς τοὺς λῃστάς;» Καὶ γὰρ καὶ ὁ νομικὸς τοῦτό φησιν, ὅτι «ὁ ποιήσας τὸ ἔλεος μετ' αὐτοῦ», καὶ ἀκούει τό· «πορεύου καὶ σὺ ποίει ὁμοίως». Ἀνάγεται ὁ ἄνθρωπος εἰς τὸν Ἀδάμ· ἡ δὲ Ἱερουσαλὴμ εἰς τὸν παράδεισον· ἡ δὲ Ἱεριχὼ εἰς τὸν κόσμον· οἱ δὲ λησταὶ εἰς τὰς ἀντι κειμένας ἐνεργείας· ὁ ἱερεὺς εἰς τὸν νόμον· ὁ λευίτης εἰς τὸν προ φητικὸν λόγον· ὁ Σαμαρείτης εἰς Χριστὸν τὸν ἐκ Μαρίας σάρκα φο 34.191 ρέσαντα· τὰ τραύματα εἰς τὴν παρα κοήν· τὸ κτῆνος εἰς τὸ σῶμα Χρι στοῦ· τὸ πανδοχεῖον εἰς τὴν ἐκκλη σίαν· τὰ δύο δηνάρια εἰς τὴν περὶ πατρὸς καὶ υἱοῦ γνῶσιν· ὁ πανδοχεὺς εἰς τοὺς τῆς ἐκκλησίας ἐπιστατοῦν τας ἀγγέλους· ἡ ἐπάνοδος τοῦ Σαμα ρέως ἡ δευτέρα Χριστοῦ ἐπιφάνεια. τοὺς πρὸ Χριστοῦ ἐλθόντας ψευδο διδασκάλους· τὰ τραύματα εἰς ... τὰς ἁμαρτίας 34.192 ὁ μὲν ἱερεὺς τὸν νόμον δηλοῖ· Λευί της δὲ τὸν προφητικὸν λόγον· ὁ Σαμαρείτης τοίνυν ὁδεύων ὃ ἑρμη νεύεται φύλαξ, ὅς ἐστι Χριστός· ὃς οὐ νυστάζει οὐδὲ ὑπνοῖ ἐν τῷ φυλάσ σειν τὸν Ἰσραήλ, εἶδεν τὸν κείμενον τὸν ἡμιθνῆτα 34.193 ἐπὶ τοῦ ἰδίου κτήνους τοῦτ' ἔστι τοῦ σώματος ἐπαναπαῦσαι διενοήθη διὰ φιλανθρωπίαν, ᾗ «πάντες οἱ κο πιῶντες καὶ πεφορτισμένοι» ἐπανα παύονται· 34.194 πανδοχεῖον δὲ καὶ τὴν ἐκκλησίαν φησί, τὴν πάντων γενομένην δεκτι κὴν καὶ χωρητικήν· ὅθεν καὶ πανδοχέας ... νοήσαιμεν ... τοὺς ἀγγέλους τῶν ἐκκλησιῶν· τούτοις εἰς οὐρανοὺς ἀνιὼν ὁ σωτὴρ «δέδωκε δύο δηνάρια», προνοεῖν ἐπι μελῶς τοῦ ἠρρωστηκότος ἐγκελευ σάμενος· τινὲς δὲ «δύο δηνάρια» τὴν περὶ πατρὸς καὶ υἱοῦ δόκιμον γνῶσιν ἔφασαν· 34.195 καὶ προσθεὶς ὡς «ὅ τι ἐὰν προσδα πανήσῃς, ἐγὼ ἐν τῷ ἐπανέρχεσθαί με ἀποδώσω σοι». 35.196 Σὺ δέ μοι ἐπισήμηναι, ὅτι ἐν τῷ κατὰ Ματθαῖον παραλέλειπται ἓν τῶν προσώπων καὶ ἐνήλλακται ἕν. Παραλέλειπται μὲν ὁ «ἄρχων», ἐνήλ λακται δὲ ἀντὶ τοῦ «πράκτορος» ὁ «ὑπηρέτης»· τετήρηται δὲ ὁ «ἀντίδι 35.197 κος» καὶ ὁ «κριτής». «∆ύο γάρ εἰσιν ἄγγελοι», ὥς φησιν ὁ Ποιμήν, «μετὰ τοῦ ἀνθρώπου, εἷς τῆς δικαιοσύνης καὶ εἷς τῆς ἀδικίας». 35.198 Ἄλλοι μὲν τῶν ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ μι κρῶν ἄγγελοι «θεωροῦσι τὸ πρόσω πον τοῦ πατρὸς τοῦ ἐν οὐρανοῖς»· οἱ δὲ τῶν ἔξω τῆς ἐκκλησίας οὐκ εἰσὶ ἄξιοι τούτου, ἑτέρῳ τινὶ ἐξυπ ηρετούμενοι. 35.199 Καὶ ἄρχων μέν ἐστιν ὥς τινες ἔφα σαν ὁ ἑκάστου ἔθνους ἡγούμενος, οἷον βασιλείας Περσῶν ἢ Μήδων, 35.200 ὥς φησι ∆ανιήλ· ἀντίδικος δὲ εἷς τῶν ὑπ' αὐτοὺς ἀγγέλων. Τήρει δέ, ὅτι «ἄρχων» μὲν χωρὶς ἄρθρου ὡς ἂν εἷς τῶν πολλῶν, «ἀν τίδικος» δὲ μετὰ τοῦ ἄρθρου, καὶ ὅτι ἔχει τὸ «σοῦ»· οὐ γὰρ ἀόριστοι οἱ ἀντίδικοι· ἕκαστος δ' ἔχει τὸν συν όντα. 35.201 «Ὡς τοίνυν», φησίν, «ὑπάγεις μετὰ τοῦ ἀντιδίκου σου», ὅστις σε τῷ ἄρχοντι προσαγαγεῖν βούλεται τῷ ἰδίῳ καὶ