▾
Alexander of Hales, Summa Theologica
⎗←→⎘
▾
SUMMA THEOLOGICA LIBER PRIMUS.
QUAESTIO I. DE DOCTRINA THEOLOGIAE.
CAPUT IV. DE MODO TRADITIONIS SACRAE SCRIPTURAE.
QUAESTIO II. DE COGNITIONE DEI IN VIA.
MEMBRUM I. De cognitione Dei in via ex parte cognoscibilis.
MEMBRUM II. De cognitione Dei in via ex parte cognoscentis.
CAPUT V. DE COGNITIONE NATURALI QUAM DE DEO HABUIT HOMO IN PRIMO STATU.
Articulus I. Utrum homo in primo statu cognosceret per creaturas Deum.
MEMBRUM III. De cognitione Dei in via ex parte medii cognoscendi.
LIBRI PRIMI PARS PRIMA (251,000)
INQUISITIO PRIMA. DE SUBSTANTIA DIVINAE UNITATIS
TRACTATUS PRIMUS. DE DIVINA ESSENTIALITATE IMMUTABILITATE ET SIMPLICITATE
QUAESTIO I. DE DIVINAE SUBSTANTIAE ESSENTIALITATE.
CAPUT II. QUOD NON POTEST COGITARI DEUM NON ESSE.
QUAESTIO II. DE IMMUTABILITATE DIVINAE ESSENTIAE.
CAPUT I. AN DIVINA ESSENTIA SIT OMNINO INCOMMUTABILIS.
CAPUT III. AN SIT PROPRIUM DIVINAE ESSENTIAE QUOD SIT INCOMMUTABILIS.
QUAESTIO III. DE SIMPLICITATE DIVINAE ESSENTIAE.
TRACTATUS SECUNDUS. DE IMMENSITATE DIVINAE ESSENTIAE
QUAESTIO I. DE IMMENSITATE DEI QUANTUM AD SE
CAPUT II. UTRUM SIT PROPRIUM DIVINAE ESSENTIAE QUOD SIT INFINITA.
QUAESTIO II. DE IMMENSITATE DEI QUANTUM AD INTELLECTUM SEU DE INCOMPREHENSIBILITATE EIUS.
QUAESTIO III. DE IMMENSITATE DEI QUANTUM AD LOCUM.
TITULUS I. DE INCIRCUMSCRIPTIBILITATE DIVINAE ESSENTIAE.
TITULUS II. DE LOCALITATE DIVINAE ESSENTIAE.
TITULUS III. DE EXISTENTIA DEI IN REBUS.
MEMBRUM I. De existentia Dei in rebus generaliter.
MEMBRUM II. De existentia Dei in rebus per inhabitantem gratiam.
QUAESTIO IV. DE IMMENSITATE DEI QUANTUM AD DURATIONEM SEU DE AETERNITATE EIUS.
MEMBRUM I. Quid sit aeternitas et quomodo de Deo probetur.
CAPUT I. QUID SIT AETERNITAS SECUNDUM NOMEN.
MEMBRUM II. De proprietatibus aeternitatis.
MEMBRUM III. De comparatione aeternitatis ad aevum.
CAPUT IV. DE COMPARATIONE AEVI AD TEMPUS.
MEMBRUM IV. De comparatione aeternitatis ad tempus.
TRACTATUS TERTIUS. DE DIVINA UNITATE VERITATE ET BONITATE
QUAESTIO I. DE UNITATE DIVINAE NATURAE.
MEMBRUM I. De unitate in genere.
CAPUT IV. QUAE SIT OPPOSITIO UNIUS AD MULTA.
MEMBRUM II. De unitate divina in specie.
MEMBRUM III. De comparatione aliarum unitatum ad divinam.
CAPUT III. DE COMPARATIONE UNITATIS DIVINAE QUANTUM AD REPRAESENTATIONEM.
Articulus ii. An unitas divina magis repraesentetur in unitate universalis quam particularis.
QUAESTIO II. DE VERITATE DIVINAE NATURAE.
MEMBRUM I. De existentia et natura veritatis.
MEMBRUM II. De proprietatibus veritatis.
MEMBRUM III. De falsitate veritati opposita.
CAPUT II. AN CAUSA PROXIMA FALSITATIS SIT IN SENSU VEL IN INTELLECTU.
CAPUT III. AN CAUSA PROXIMA FALSITATIS SIT IN RE AN IN REI SIMILITUDINE.
CAPUT V. AN PRIMAE VERITATI OPPONATUR FALSUM.
QUAESTIO III. DE BONITATE DIVINAE NATURAE.
MEMBRUM I. De bonitate in genere.
CAPUT I. QUID SIT BONUM SECUNDUM RATIONEM SUAE INTENTIONIS.
CAPUT I. DE MODO SPECIE ET ORDINE QUIBUS DETERMINATUR BONUM IN CREATURIS.
CAPUT II. AN BONUM CREATUM SIT BONUM IN QUANTUM EST ET PER ESSENTIAM.
CAPUT V. DE BONO UNIVERSITATIS.
MEMBRUM IV. De oppositione mali ad bonum.
CAPUT II. QUOMODO OPPONITUR MALUM BONO GRATIAE ET NATURAE.
CAPUT III. QUOMODO MALUM HABEAT SUBSISTENTIAM IN BONO NATURAE.
TRACTATUS QUARTUS. DE POTENTIA DIVINA
QUAESTIO I. DE INTENTIONE POTENTIAE.
MEMBRUM I. De intentione potentiae absolute.
MEMBRUM II. De intentione potentiae relative.
QUAESTIO II. DE CONDITIONIBUS DIVINAE POTENTIAE.
MEMBRUM I. De divinae potentiae universalitate.
MEMBRUM II. De divinae potentiae immensitate.
MEMBRUM III. De divinae potentiae perfectione.
MEMBRUM IV. De divinae potentiae invariabilitate. 150
QUAESTIO III. DE POSSIBILI DIVINAE POTENTIAE.
CAPUT II. UTRUM QUOD EST CONTRA NATURAM SIT DEO POSSIBILE.
Articulus ii. Utrum in creatura sit aliqua ratio ad miracula.
QUAESTIO IV. DE DERIVATIONE POTENTIARUM CREATARUM A DEO.
TRACTATUS QUINTUS. DE SCIENTIA DIVINA.
SECTIO I. De scientia Dei absolute spectata.
QUAESTIO UNICA. DE NATURA ET CONDITIONIBUS SCIENTIAE DIVINAE.
MEMBRUM Ii. Per quid sit scientia divina.
MEMBRUM III. Cuius sit divina scientia.
MEMBRUM IV. De modo scientiae Dei.
SECTIO II. De scientia Dei relative spectata.
QUAESTIO I. DE SCIENTIA DEI RELATE AD FUTURA
QUAESTIO II. DE SCIENTIA DEI RELATE AD FACIENDA
CAPUT V. SECUNDUM QUID SIT DISPOSITIO.
QUAESTIO III. DE SCIENTIA DEI RELATE AD REGENDA.
TITULUS I. DE PROVIDENTIA DIVINA.
CAPUT III. QUOMODO SIT PROVIDENTIA.
CAPUT IV. QUORUM SIT PROVIDENTIA.
Articulus II. Utrum providentia sit casualium.
CAPUT V. PER QUID SIT PROVIDENTIA.
CAPUT VII. DE EFFECTU PROVI DENTIAE.
Articulus II. Utrum providentia inducat necessitatem rebus.
CAPUT VIII. DE FIDE PROVIDENTIAE.
CAPUT V. DE CONCORDIA LIBERI ARBITRII ET FATI.
QUAESTIO IV. DE SCIENTIA DEI RELATE AD SALVANDA.
MEMBRUM I. Quid sit praedestinatio.
MEMBRUM II. Quorum sit praedestinatio.
CAPUT III. UTRUM PRAEDESTINATIO POSSIT ESSE REPROBORUM.
CAPUT IV. UTRUM PRAEDESTINATIO SIT RESPECTU BEATORUM ANGELORUM.
MEMBRUM III. An praedestinationis sit causa vel ratio.
CAPUT II. UTRUM ALIENA MERITA SINT CAUSA PRAEDESTINANTIS.
MEMBRUM IV. De causalitate praedestinationis.
CAPUT II. AN PRAEDESTINATIO PONAT ALIQUEM EFFECTUM IN PRAEDESTINATO.
TITULUS II. DE REPROBATIONE DIVINA.
CAPUT V. DE EFFECTU REPROBATIONIS QUI EST OBDURATIO.
Articulus I. Quid sit obduratio.
Articulus II. Cui per se opponitur obduratio.
TITULUS III. DE ELECTIONE DIVINA.
CAPUT II. AD QUID SIT ELECTIO DIVINA EX PARTE NOSTRA.
CAPUT IV. SECUNDUM QUID SIT ELECTIO EX PARTE DEI.
CAPUT V. SECUNDUM QUID SIT ELECTIO EX PARTE NOSTRA.
TITULUS IV. DE DILECTIONE DIVINA.
MEMBRUM I. De dilectione Dei erga creaturas generaliter.
CAPUT III. UTRUM DEUS AEQUE DILIGAT OMNEM CREATURAM.
MEMBRUM II. De dilectione Dei erga rationalem creaturam.
MEMBRUM I. Quid sit liber vitae.
MEMBRUM II. Quid dicatur liber vitae.
MEMBRUM III. Quorum sit liber vitae.
MEMBRUM IV. Quomodo se habeat liber vitae.
CAPUT I. QUOMODO SE HABEAT LIBER VITAE QUANTUM AD SCRIPTIONEM.
CAPUT II. QUOMODO SE HABEAT LIBER VITAE QUANTUM AD DELETIONEM.
CAPUT III. QUOMODO SE HABEAT LIBER VITAE QUANTUM AD LECTIONEM.
Articulus I. Utrum in eo legatur uniformiter et indistincte.
TRACTATUS SEXTUS. DE VOLUNTATE DIVINA
QUAESTIO I. DE INTENTIONE VOLUNTATIS DIVINAE.
QUAESTIO II. DE CAUSALITATE VOLUNTATIS DIVINAE.
QUAESTIO III. DE DIFFERENTIIS VOLUNTATIS DIVINAE.
TITULUS I. DE DIFFERENTIIS VOLUNTATIS DIVINAE IN GENERALI .
TITULUS II. DE DIFFERENTIIS VOLUNTATIS DIVINAE IN SPECIALI.
MEMBRUM I. De voluntate beneplaciti .
MEMBRUM II. De voluntate signi.
CAPUT I. DE PRAECEPTIONE ET PROHIBITIONE DIVINA.
CAPUT III. DE OPERATIONE DIVINA.
QUAESTIO IV. DE SUBIECTIS VOLUNTATI DIVINAE.
QUAESTIO V. DE IMPLETIONE VOLUNTATIS DIVINAE.
QUAESTIO VI. DE CONFORMATIONE HUMANAE VOLUNTATIS AD DIVINAM.
CAPUT I. UTRUM POSSIT ESSE TALIS CONFORMATIO .
CAPUT IV. AN TENEAMUR VELLE QUOD VULT VOLUNTAS DIVINA .
INQUISITIO SECUNDA. DE PLURALITATE DIVINAE TRINITATIS
QUAESTIO I. DE PLURALITATE PERSONARUM.
TITULUS I. DE GENERATIONE FILII A PATRE.
CAPUT II. QUID SIT GENERARE IN DIVINO ESSE
CAPUT III. CUIUS SIT GENERATIO.
Articulus I. An generare vel generari sint essentiae aut personae
Articulus II. Cuius personae sit generare et cuius generari
CAPUT IV. DE QUO SIT GENERATIO DIVINA.
CAPUT V. QUOMODO SIT GENERATIO DIVINA.
TITULUS II. DE PROCESSIONE SPIRITUS SANCTI .
CAPUT II. CUIUS SIT PROCEDERE .
CAPUT III. QUOMODO SIT PROCESSIO SPIRITUS SANCTI.
QUAESTIO II. DE VERITATE PERSONARUM
QUAESTIO III. DE NUMERO PERSONARUM.
QUAESTIO IV. DE ORDINE PERSONARUM.
QUAESTIO V. DE AEQUALITATE PERSONARUM.
LIBRI PRIMI PARS SECUNDA (143,000)
INQUISITIO PRIMA. DE DIVINIS NOMINIBUS IN GENERALI
QUAESTIO I. DE NOMINIBUS DIVINIS ABSOLUTE SPECTATIS.
CAPUT II. QUOMODO DEUS SIT NOMINABILIS.
QUAESTIO II. DE NOMINIBUS DIVINIS COMPARATE SPECTATIS.
CAPUT III. AN IN DEO SIT ACCIPERE INTENTIONES PRAEDICAMENTORUM SUBSTANTIAE ET RELATIONIS.
CAPUT IV. QUALITER CIRCA DIVINA SIT ACCIPERE INTENTIONES ALIORUM PRAEDICAMENTORUM.
INQUISITIO SECUNDA. DE DIVINIS NOMINIBUS IN SPECIALI
TRACTATUS PRIMUS. DE NOMINIBUS ESSENTIALIBUS
QUAESTIO I. DE NOMINIBUS DESIGNANTIBUS ESSE DIVINUM ABSOLUTE.
MEMBRUM I. De nominibus ' essentia' et 'existentia'.
MEMBRUM II. De nominibus ' ens ' et 'qui est'.
CAPUT II. DE NOMINE ''' qui est'.''
MEMBRUM III. De significatione pronominali.
QUAESTIO II. DE NOMINE OPERATIONIS.
MEMBRUM I. De significatione huius nominis 'Deus'
MEMBRUM II. De consignificatione huius nominis ' Deus'.
MEMBRUM III. De suppositione huius nominis 'Deus'.
CAPUT I. UTRUM HOC NOMEN ' DEUS ' SUPPONAT PRO ESSENTIA VEL ETIAM PRO PERSONA.
CAPUT II. UBERIUS EXPONITUR QUOD HOC NOMEN ' DEUS ' SUPPONAT ETIAM PRO PERSONA.
QUAESTIO III. DE NOMINIBUS PRIVATIVIS.
QUAESTIO IV. DE NOMINIBUS CONSEQUENTIBUS NATURAM.
QUAESTIO V. DE NOMINIBUS RESPECTIVIS.
MEMBRUM I. De nominibus connotantibus respectum ad creaturam.
CAPUT IV. UTRUM RESPECTUS CONNOTATUS SIT IN CREATORE VEL IN CREATURA.
MEMBRUM II. De nominibus designantibus respectum personae ad personam.
CAPUT I. DE NOMINIBUS RELATIVE LOGICE DESIGNANTIBU.
QUAESTIO VI. De Nominibus Symbolicis
TRACTATUS SECUNDUS. DE NOMINIBUS PERSONALIBUS
SECTIO I. De nominibus personalibus propriis.
QUAESTIO I. DE NOMINIBUS PERSONALIBUS ABSOLUTIS.
MEMBRUM I. De nomine ' persona'.
CAPUT IV. DE COMMUNITATE HUIUS NOMINIS ' PERSONA '.
CAPUT VII. DE COMPARATIONE ' PERSONAE' AD ' ESSENTIAM'.
MEMBRUM II. De nomine ' subsistentia'.
MEMBRUM III. De nomine ' hypostasis '.
QUAESTIO II. DE NOMINIBUS PERSONARUM PROPRIIS ET RELATIVIS.
MEMBRUM II. De nomine 'Filius'.
MEMBRUM III. De nomine ' Imago'.
CAPUT II. QUID SIT IMAGO IN DIVINIS PERSONALITER.
CAPUT III. QUOMODO IMAGO ESSE CONVENIT SOLI FILIO.
MEMBRUM IV. De nomine 'Verbum'.
CAPUT I. DE SIGNIFICATIONE VERBI.
MEMBRUM V. De nomine ' Spiritus'.
MEMBRUM VI. De nomine 'Donum'.
QUAESTIO III. DE NOMINIBUS PERSONALIBUS DISTINCTIVIS.
CAPUT I. QUAE NOMINA DISTINCTIVA SINT RECIPIENDA IN DIVINIS ET QUAE NON.
CAPUT II. DE NOMINIBUS PARTITIVIS.
CAPUT III. DE NOMINIBUS EXCLUSIVIS.
QUAESTIO IV. DE NOMINIBUS PERSONALIBUS COLLECTIVIS.
MEMBRUM I. De nomine ' Trinitas'.
MEMBRUM II. De nomine ' trinus'.
SECTIO II. De nominibus personalibus appropriatis.
QUAESTIO I. DE APPROPRIATIONE AETERNITATIS, SPECIEI ET USOS.
QUAESTIO II. DE APPROPRIATIONE UNITATIS, AEQUALITATIS ET CONCORDIAE.
QUAESTIO III. DE APPROPRIATIONE POTENTIAE, SAPIENTIAE ET VOLUNTATIS.
MEMBRUM II. De sapientia quae appropriatur Filio.
CAPUT VII. DE INFUSIONE SUMMAE SAPIENTIAE.
QUAESTIO IV. DE APPROPRIATIONE VERBORUM APOSTOLI: EX IPSO ETC.
TRACTATUS TERTIUS. DE NOMINIBUS NOTIONALIBUS
SECTIO I. De nominibus notionalibus in generali.
MEMBRUM I. De positione notionum.
MEMBRUM III. De numero notionum, proprietatum et relationum.
MEMBRUM V. De comparatione notionum.
CAPUT VI. DE COMPARATIONE IN DIFFERENTI ASSIGNATIONE NOTIONUM.
SECTIO II. - De nominibus notionalibus in speciali.
QUAESTIO I. DE NOTIONIBUS NON CONNOTANTIBUS EFFECTUM IN CREATURA.
TITULUS I. DE INNASCIBILITATE.
TITULUS II. DE COMMUNI SPIRATIONE.
CAPUT I. DE INTENTIONE ' PRINCIPII'.
CAPUT II. DE INTENTIONE ' PRINCIPII' DICTA ESSENTIALITER.
CAPUT III. DE INTENTIONE ' PRINCIPII' SUMPTA NOTIONALITER.
QUAESTIO II. DE NOTIONIBUS CONNOTANTIBUS EFFECTUM IN CREATURA.
TITULUS I. DE MISSIONE COMMUNITER DICTA.
TITULUS II. DE MISSIONE ACTIVE DICTA.
TITULUS III. DE MISSIONE PASSIVE DICTA.
MEMBRUM I. De missione invisibili.
CAPUT II. CUIUS SIT MISSIO INVISIBILIS.
CAPUT III. AD QUOS DICATUR FIERI MISSIO.
CAPUT IV. SECUNDUM QUID SIT MISSIO PASSIVE DICTA.
MEMBRUM II. De missione visibili.
TRACTATUS PRIMUS. DE MALO ABSOLUTE CONSIDERATO
QUAESTIO III. A QUO SIT MALUM.
MEMBRUM I. A quo sit malum in genere .
MEMBRUM III. A quo sit malum actionis .
QUAESTIO IV. DE PERMISSIONE MALI.
CAPUT I. UTRUM DEUS PERMITTAT MALA FIERI
QUAESTIO V. IN QUO SIT MALUM .
CAPUT I. UTRUM MALUM SIT IN BONO VEL IN MALO.
CAPUT III. IN QUO SIT MALUM QUOD EST DEFECTUS NATURAE.
QUAESTIO VI. DE DIVISIONE MALI.
CAPUT I. UTRUM MALUM DIVIDATUR PER MALUM CULPAE ET POENAE.
QUAESTIO VIII. DE OPPOSITIONE MALI.
CAPUT I. UTRUM MALUM OPPONATUR BONO INCREATO .
QUAESTIO IX. UTRUM MALUM SIT CAUSA ALICUIUS.
TRACTATUS SECUNDUS. DE TRIPLICI EFFECTU MALI CULPAE
QUAESTIO I. DE SPOLIATIONE GRATUITORUM.
QUAESTIO II. DE VULNERATIONE NATURALIUM .
CAPUT III. DE SINGULIS VULNERIBUS QUAE ENUMERAT BEDA.
QUAESTIO III. DE PRIVATIONE MODI, SPECIEI ET ORDINIS.
TRACTATUS TERTIUS. DE TRIPLICI DIFFERENTIA MALI CULPAE
QUAESTIO I. DE MALO CULPABILI EX GENERE ACTUS .
CAPUT III. DE COMPARATIONE MALITIAE IN PROPORTIONALITATE HABITUS AD ACTUM.
QUAESTIO II. DE MALO CULPABILI EX CIRCUMSTANTIA.
MEMBRUM I. De malo circumstantiae in communi.
CAPUT II. UTRUM MALUM EX GENERE DICATUR MALUM EX CIRCUMSTANTIA.
CAPUT III. DE COMPARATIONE MALI EX CIRCUMSTANTIA RESPECTU MALI EX GENERE.
MEMBRUM II. De malo circumstantias in particulari.
QUAESTIO III. DE MALO EX INTENTIONE.
MEMBRUM I. De intentione in genere.
MEMBRUM II. De intentione bona.
MEMBRUM III. De intentione mala.
INQUISITIO SECUNDA. DE PECCATO ANGELI ET HOMINIS
TRACTATUS PRIMUS. QUID SIT PECCATUM
CAPUT II. EXPLANATIO SINGULARUM DEFINITIONUM PECCATI.
TRACTATUS SECUNDUS. DE PECCATO ANGELI
SECTIO I. De peccato angeli et pertinentibus ad ipsum.
QUAESTIO I. DE PECCATO ANGELI IN SE.
CAPUT III. QUOD FUERIT LUCIFERO MOTIVUM AD PECCANDUM .
CAPUT VII. DE HOC QUOD DIABOLUS DICITUR CAPUT MALORUM .
QUAESTIO II. DE POENA PECCATI ANGELORUM.
MEMBRUM I. De poena daemonum quae est ligatio potestatis.
CAPUT I. DE LIGATIONE POTESTATIS DIABOLI QUOAD TENTANDUM.
CAPUT II. DE LIGATIONE POTESTATIS DIABOLI QUOAD ALIA OPERA.
MEMBRUM II. De poena daemonum quae est obscuratio intellectus.
CAPUT I. DE PRIVATIONE COGNITIONIS DAEMONUM QUOAD DEUM .
CAPUT III. DE PRIVATIONE COGNITIONIS DAEMONUM QUANTUM AD VIRTUTES.
MEMBRUM III. De poena daemonum quae est vermis conscientiae.
MEMBRUM IV. De poena daemonum ex parte voluntatis.
CAPUT I. DE POENA DAEMONUM QUAE EST GAUDIUM.
SECTIO II. - De peccato angeli in comparatione ad hominem seu de tentatione.
QUAESTIO I. DE TENTATIONE IN COMMUNI.
CAPUT VI. DE DIFFERENTIIS SIVE SPECIEBUS TENTATIONUM.
Articulus VI. De sexti membri divisione tentationis.
CAPUT VII. QUO MODO FIAT UNAQUAEQUE TENTATIO.
Articulus I. De tentatione exteriori quae est ab hoste.
Articulus II. De tentatione interiori quae est ex carne.
Articulus III. De tentatione interiori quae fit ab hoste.
CAPUT III. UTRUM DIABOLUS OMNI MOTU SUO PECCET.
Articulus II. De quibusdam motibus diaboli in speciali.
QUAESTIO II. DE TENTATIONE PRIMORUM PARENTUM.
TRACTATUS TERTIUS. DE PECCATO HOMINIS
QUAESTIO I. DE PECCATO PRIMORUM PARENTUM.
CAPUT IV. DE COMPARATIONE PECCATI ADAE AD PECCATUM EVAE .
CAPUT VII. DE GRADIBUS ILLIUS PECCATI.
MEMBRUM I. De poenis generalibus peccati primorum parentum.
Articulus I. Utrum mors sit poena pro peccato inflicta.
MEMBRUM II. De poenis specialibus peccati primorum parentum.
CAPUT II. DE POENIS PECCATI EX PARTE VIRI.
QUAESTIO II. DE PECCATO ORIGINALI.
MEMBRUM II. Quid sit originale peccatum.
CAPUT III. DE VARIIS DEFINITIONIBUS PECCATI ORIGINALIS .
MEMBRUM III. De causa originalis peccati.
MEMBRUM IV. Qualiter traducatur originale peccatum.
MEMBRUM V. In quo sit originale peccatum.
MEMBRUM VI. De deletione originalis peccati.
MEMBRUM VII. De concupiscentia quae est sequela originalis peccati.
CAPUT III. IN QUO SIT CONCUPISCENTIA.
CAPUT VII. DE CESSATIONE CONCUPISCENTIAE SEU FOMITIS.
MEMBRUM IX. De quantitate originalis peccati.
MEMBRUM X. De poena originalis peccati.
Articulus I. Utrum nocturna pollutio sit poena tantum vel etiam culpa.
QUAESTIO III. DE PECCATO ACTUALI.
CAPUT II. EXPLANATIO SINGULARUM DEFINITIONUM PECCATI ACTUALIS.
INQUISITIO TERTIA. DE SPECIEBUS PECCATI ACTUALIS
TRACTATUS PRIMUS. DE PECCATO VENIALI ET MORTALI
QUAESTIO I. DE PECCATO VENIALI IN GENERE.
CAPUT I. QUID SIT PECCATUM VENIALE .
ARTICULUS I. Utrum peccatum veniale sit macula.
CAPUT VIII. CUI OPPONATUR VENIALE PECCATUM.
QUAESTIO II. DE PECCATO VENIALI IN SPECIALI.
MEMBRUM II. De delectatione non morosa .
SECTIO II. - De peccato mortali in genere.
TRACTATUS SECUNDUS DE DELICTO ET COMMISSO
QUAESTIO I. DE DELICTO IN GENERE.
QUAESTIO II. DE DELICTO IN SPECIE.
TRACTATUS TERTIUS. DE PECCATIS CORDIS, ORIS ET OPERIS
QUAESTIO I. DE PECCATO CORDIS PER COGITATIONEM.
QUAESTIO II. DE PECCATO CORDIS PER IUDICIUM.
DISTINCTIO I. DE IUDICIO SUSPICIOSO.
DISTINCTIO II. DE IUDICIO USURPATO.
MEMBRUM I. De usurpatione iudicii divini.
MEMBRUM II. De usurpatione iudicii humani.
CAPUT I. DE USURPATIONE IUDICII AB ILLO QUI NON HABET IURISDICTIONEM.
CAPUT II. DE IUDICIO USURPATO AB EO QUI HABET POTESTATEM DISPARATAM.
CAPUT III. DE IUDICIO USURPATO PROUT EST INTER ECCLESIASTICAS PERSONAS.
ARTICULUS I. De iudicio usurpato in foro poenitentiae.
MEMBRUM II. De triplici differentia acceptionis personarum .
CAPUT I. DE ACCEPTIONE PERSONARUM IN PROMOTIONE AD DIGNITATES.
CAPUT III. DE ACCEPTIONE PERSONARUM CUM EXHIBITIONE HONORIS.
QUAESTIO III. DE PECCATO CORDIS PER CONSENSUM.
CAPUT I. QUID SIT CONSENSUS ET QUAE EIUS DIFFERENTIAE .
CAPUT III. DE IIS QUAE FIUNT CONTRA CONSCIENTIAM RECTAM.
CAPUT IV. DE PERPLEXITATE CONSCIENTIAE.
Articulus II. Casus de perplexitate conscientiae.
SECTIO II. - De peccatis oris.
QUAESTIO I. DE PECCATO TACITURNITATIS.
CAPUT VI. DE MENDACIIS SECUNDUM DIFFERENTIAS PERSONARUM VETERIS TESTAMENTI .
CAPUT VII. DE SPECIEBUS MENDACII .
CAPUT III. DE COMPARATIONE MULTILOQUII AD ALIA PECCATA LOCUTIONIS.
CAPUT I. quid sit contumelia et utrum sit idem quod convitium.
ARTICULUS II. Quae sit differentia istarum rationum.
CAPUT II. AN POSSIT ALIQUIS REVELARE MALUM ALTERIUS OCCULTE SINE PECCATO .
CAPUT VI. UTRUM DETRACTOR TENEATUR AD RESTITUTIONEM .
CAPUT V: DE COMPARATIONE PECCATI BLASPHEMIAE AD QUAEDAM ALIA PECCATA.
SECTIO III. De peccato operis.
QUAESTIO I. DE RISU ET IOCULATIONE.
QUAESTIO III. DE ORNATU CORPORIS.
TRACTATUS QUARTUS. DE SEPTEM CAPITALIBUS PECCATIS
SECTIO I. De ratione divisionis capitalium peccatorum.
SECTIO II. De singulis capitalibus et de filiabus eorum.
QUAESTIO I. DE SINGULIS CAPITALIBUS.
Articulus iv. De comparatione aliarum divisionum superbiae.
CAPUT XI. DE OPPOSITIONE SUPERBIAE.
DISTINCTIO II. DE INANI GLORIA.
CAPUT III. QUID SIT MOTIVUM IN HOC PECCATO.
CAPUT V. DE COMPARATIONE INANIS GLORIAE AD SUPERBIAM ET INFIDELITATEM.
CAPUT VII. DE SUBIECTO INVIDIAE.
CAPUT II. DE DILECTIONE TEMPORALIUM.
CAPUT VII. UTRUM ALIA PECCATA, QUAE SUNT CIRCA AMOREM TEMPORALIUM, SUB AVARITIA CONTINEANTUR.
CAPUT IX. DE MAGNITUDINE PECCATI AVARITIAE.
DISTINCTIO I. DE IMMODERATO APPETITU CIBI.
DISTINCTIO II. DE IMMODERATO APPETITU POTUS SEU DE EBRIETATE.
CAPUT II. UTRUM EBRIETAS SIT PECCATUM MORTALE.
CAPUT VI. DE AGGRAVATIONE PECCATI EBRIETATIS SECUNDUM CONDITIONEM PERSONARUM.
CAPUT II. UTRUM COIRE SIT MALUM SECUNDUM SE ET PECCATUM .
CAPUT IX. DE DIFFERENTIIS PECCATI LUXURIAE .
CAPUT X. de effectu peccati luxuriae.
QUAESTIO II. DE FILIABUS SINGULORUM CAPITALIUM .
CAPUT I. DE FILIABUS INANIS GLORIAE.
CAPUT II. DE FILIABUS INVIDIAE.
CAPUT IV. DE FILIABUS ACIDIAE .
CAPUT V. DE FILIABUS AVARITIAE.
CAPUT VII. DE FILIABUS LUXURIAE .
TRACTATUS QUINTUS. DE PECCATIS EX INFIRMITATE, IGNORANTIA ET INDUSTRIA
SECTIO I. De hac trimembri divisione in genere.
SECTIO II. De hac trimembri divisione in specie.
QUAESTIO I. DE PECCATIS EX INFIRMITATE .
CAPUT III. IN QUIBUS CASIBUS CONTINGAT PECCARE RATIONE HUIUS VEL ILLIUS.
QUAESTIO II. DE PECCATO EX IGNORANTIA
QUAESTIO III. DE PECCATO EX INDUSTRIA SEU IN SPIRITUM SANCTUM.
CAPUT III. DE DIFFERENTIIS PECCATI IN SPIRITUM SANCTUM.
CAPUT VI. DE COMPARATIONE DESPERATIONIS AD ALIA PECCATA ET DE COMPARATIONE PARTIUM INTER SE.
TRACTATUS SEXTUS. DE PECCATIS EX TIMORE MALE HUMILIANTE ET AMORE MALE ACCENDENTE
QUAESTIO I. DE PECCATIS EX TIMORE ET AMORE IN GENERE.
QUAESTIO II. DE PECCATIS EX TIMORE ET AMORE IN SPECIE.
CAPUT II. UTRUM TIMOR MALUS SIT PECCATUM ET QUALE.
TRACTATUS SEPTIMUS. DE PECCATO EX TRIPLICI CONCUPISCENTIA
QUAESTIO I. DE CONCUPISCENTIA GENERALITER DICTA.
QUAESTIO II. DE TRIPLICI CONCUPISCENTIA IN SPECIE.
CAPUT II. DE CONCUPISCENTIA OCULORUM.
CAPUT III. DE SUPERBIA VITAE .
SECTIO I. - De peccatis in Deum.
QUAESTIO I. DE PECCATIS QUIBUS DEHONORATUR OMNIPOTENTIA DIVINA.
CAPUT VI. DE TEMPORE IDOLOLATRIAE ET CESSATIONE EIUS.
MEMBRUM I. De observantia ritus iudaici.
MEMBRUM II. De conversatione Christianorum cum Iudaeis et paganis.
CAPUT II. UTRUM SCHISMA CONTINEAT HAERESIM ET DE COMPARATIONE EIUS IN QUANTITATE.
CAPUT IV. DE SACRAMENTIS SCHISMATICORUM.
CAPUT VII. DE POENA SCHISMATICORUM.
CAPUT II. QUIS DICENDUS SIT APOSTATA.
QUAESTIO II. DE PECCATIS QUIBUS DEHONORATUR DIVINA SAPIENTIA
MEMBRUM II. Quae sint differentiae divinationis .
MEMBRUM VI. De quibusdam pertinentibus ad aliquas differentias divinationis.
QUAESTIO III. DE PECCATIS QUIBUS DEHONORATIO DIVINA BONITAS.
CAPUT III. DE MOTIVO PECCATI HYPOCRISIS.
CAPUT V. DE GRAVITATE ET COMPARATIONE PECCATI HYPOCRISIS.
CAPUT VI. UTRUM ALIQUIS POSSIT SIMULARE SE ESSE MALUM VEL HYPOCRITAM.
CAPUT III. QUIBUS MODIS SIMONIA CONTRAHATUR
Articulus I. De munere a manu.
ARTICULUS II. De munere ab obsequio.
Articulus iii. De munere a lingua.
CAPUT IV. DE MATERIALIBUS DIFFERENTIIS SIMONIAE.
ARTICULUS I. De ipso spirituali.
ARTICULUS II. De annexo spirituali.
Articulus III. De iis quae sunt spiritualia et annexa spiritualibus.
CAPUT II. QUAE SINT DIFFERENTIAE SACRILEGII .
CAPUT III. QUANDO COMMITTITUR SACRILEGIUM.
SECTIO II. - De peccatis in proximum.
CAPUT VI. QUID SIT DIMITTENDUM PROPTER SCANDALUM
INQUISITIO PRIMA. DE CREATURA IN COMMUNI
TRACTATUS PRIMUS: DE CREATURA SECUNDUM FIERI
SECTIO I. - De creatura secundum causam.
QUAESTIO I. DE CAUSA PRIMA SECUNDUM SUBSTANTIAM.
CAPUT I. SI EST PRINCIPIUM PRIMUM .
CAPUT II. QUID SIT PRINCIPIUM PRIMUM .
CAPUT III. UTRUM SINT PLURA PRINCIPIA.
ARTICULUS I. Utrum sint duo principia, unum boni et alterum mali
Articulus II. Utrum sint duo principia, unum boni spiritualis et alterum boni corporalis.
ARTICULUS III. Utrum boni corporalis sint duo principia
QUAESTIO II. DE CAUSA PRIMA SECUNDUM RATIONEM CAUSAE.
TITULUS I. DE CAUSA PRIMA UT CAUSA HABITUALITER DICTA.
MEMBRUM I. De ratione causae habitualiter dictae in communi.
CAPUT I. UTRUM RATIONES EFFICIENTIS, EXEMPLARIS ET FINALIS SINT AB AETERNO .
CAPUT II. UTRUM HAE RATIONES SINT IN EADEM ESSENTIA AN DIFFERENTES.
CAPUT III. DE ORDINE ISTARUM RATIONUM INTER SE .
MEMBRUM II. De causa exemplari.
CAPUT I. UTRUM CAUSA EXEMPLARIS SIT DE NECESSITATE.
CAPUT II. SI EST UNA CAUSA EXEMPLARIS AUT PLURES.
CAPUT III. UTRUM CAUSA EXEMPLARIS DICATUR RESPECTU POSSIBILIUM.
CAPUT IV. UTRUM CAUSA EXEMPLARIS DICATUR RESPECTU MALORUM.
CAPUT V. QUID SIT ESSE VITAM IN IPSO.
CAPUT I. UTRUM SIT UNA CAUSA FINALIS PRIMA .
CAPUT II. UTRUM ISTA CAUSA FINALIS SIT IDEM QUOD ESSENTIA DIVINA.
MEMBRUM IV. De causa efficiente.
TITULUS II. DE CAUSA PRIMA UT CAUSA ACTUALITER DICTA.
MEMBRUM I. De ratione causae in actu prout dicitur: Ex ipso etc.
MEMBRUM II. De ipsa actione qua causa est in actu suo primo.
SECTIO II. - De creatura secundum proprietates.
QUAESTIO I. DE PROPRIETATIBUS CREATURAE RELICTIS EX RATIONIBUS CAUSARUM.
MEMBRUM I. De mensura, numero et pondere.
QUAESTIO II. DE IPSO FIERI ET CONCOMITANTIBUS ILLUD.
MEMBRUM I. De ipso fieri seu creari.
CAPUT V. UTRUM CREARI CONVENIAT REBUS QUAE FIUNT A NATURA ET A VOLUNTATE CREATA.
CAPUT VII. UTRUM CREARI CONVENIAT UNI REI PRIUS QUAM ALII.
MEMBRUM II. De concomitantibus ipsum fieri.
CAPUT II. QUALITER ACCIPIATUR HOC IPSUM ' NIHIL '.
TRACTATUS SECUNDUS DE CREATURA SECUNDUM ESSE
QUAESTIO I. DE CREATURA SECUNDUM SUBSTANTIAM.
QUAESTIO II. DE CREATURA SECUNDUM QUANTITATEM.
TITULUS I. DE UNITATE ET MULTITUDINE CREATI.
TITULUS II. DE SIMPLICITATE ET COMPOSITIONE CREATI.
CAPUT III. DE COMPOSITIONE PRIMA EX ' QUOD EST' ET 'QUO EST '.
TITULUS III. DE MUTABILITATE CREATI.
TITULUS IV. DE TEMPORALITATE CREATI.
CAPUT I. UTRUM AETERNITAS CONVENIAT MUNDO .
TITULUS V. DE LOCALITATE CREATI.
QUAESTIO III. DE CREATURA SECUNDUM QUALITATEM
CAPUT III. CUI REI CONVENIT PULCRUM.
CAPUT VI. QUAE CONFERANT AD PULCRITUDINEM UNIVERSI.
QUAESTIO IV. DE CREATURA SECUNDUM RELATIONEM
QUAESTIO V. DE PERFECTIONE UNIVERSI.
CAPUT III. UTRUM ALIQUIBUS BONIS DEFICIENTIBUS SIT PERFECTIO.
INQUISITIO SECUNDA. DE ANGELIS
TRACTATUS PRIMUS DE ANGELIS SECUNDUM FIERI
CAPUT I. UTRUM ANGELI PRIUS CREATI SINT QUAM ALIAE CREATURAE
CAPUT II. UTRUM ANGELI CONDITI SINT IN NATURALIBUS TANTUM VEL ETIAM IN GRATUITIS.
CAPUT III. DE LOCO IN QUO ANGELI CREATI SUNT.
TRACTATUS SECUNDUS. DE ANGELIS SECUNDUM ESSE SUBSTANTIALE
CAPUT II. QUID SIT ANGELUS GENERE.
CAPUT III. QUID SIT ANGELUS SECUNDUM RATIONEM.
CAPUT IV. DE PERSONALITATE ANGELI.
CAPUT VI. DE DIFFERENTIA ANGELORUM INTER SE.
TRACTATUS TERTIUS. DE ANGELIS SECUNDUM POTENTIAS ET ACTUS
SECTIO I. - De angeli potentia in genere.
SECTIO II. - De angeli potentiis et actibus in specie.
QUAESTIO I. DE ANGELI POTENTIA COGNITIVA ET HUIUS ACTU PROPRIO.
TITULUS I. DE POTENTIA COGNITIVA ANGELI.
TITULUS II. DE ACTU PROPRIO POTENTIAE COGNITIVAE ANGELI.
MEMBRUM I. De modis cognoscendi.
MEMBRUM II. De differentiis cognoscibilium.
CAPUT V. UTRUM ANGELI PRAESCIERINT SUAM CONFIRMATIONEM VEL CASUM.
CAPUT VII. QUAM COGNITIONEM HABUERINT ANGELI DE REBUS ORDINIS NATURALIS.
TITULUS III. DE POTENTIA COGNITIVA ANGELI IN ACTU CONSEQUENTI SEU DE LOCUTIONE.
CAPUT II. UTRUM LOCUTIO DICATUR MULTIPLICITER.
QUAESTIO II. DE POTENTIA MOTIVA ANGELI.
TITULUS I. DE POTENTIA MOTIVA INTERIORI ANGELI ET EIUS ACTU.
DISTINCTIO I. DE DIFFERENTIIS MOTIVAE INTERIORIS ANGELI.
MEMBRUM I. De motiva secundum naturam.
MEMBRUM II. De motiva secundum electionem.
CAPUT I. DE LIBERO ARBITRIO IN SE.
DISTINCTIO II. DE ACTU VIRTUTIS MOTIVAE INTERIORIS.
MEMBRUM I. De dilectione naturali angeli.
CAPUT I. DE DILECTIONE NATURALI IN PRIMO STATU.
Articulus ii. De ordine diligendorum.
Articulus III. De ratione naturalis dilectionis in angelo.
MEMBRUM II. De dilectione electiva angeli.
TITULUS II. DE ACTU POTENTIAE MOTIVAE EXTERIORIS ANGELI.
MEMBRUM I. De motu angeli in se, non assumpto corpore.
CAPUT I. DE LOCALITATE ANGELI.
CAPUT II. DE MOTU LOCALI ANGELI.
Articulus I. Utrum angelus moveatur localiter .
MEMBRUM II. De motu angeli assumpto corpore.
CAPUT I. DE ASSUMPTIONE CORPORIS.
Articulus VI. Utrum angelus assumat corpus ad omnem actum corporis
CAPUT II. DE ACTIBUS ANGELI PER CORPUS ASSUMPTUM.
TITULUS III. DE MISSIONE ANGELI.
QUAESTIO III. DE PRAESIDENTIA ANGELORUM.
TITULUS I. DE PRAESIDENTIA ANGELI SUPER ANGELUM.
CAPUT II. DE ACTU ANGELORUM PRAESIDENTIUM QUI EST REVELARE.
MEMBRUM I. De praesidentia angeli super partem sensitivam animae.
MEMBRUM II. De praesidentia angeli super partem intellectivam animae.
MEMBRUM III. De praesidentia angeli super motivam sive de custodia angelica.
CAPUT III. UTRUM ANGELUS SUPERIOR HABEAT POTESTATEM CUSTODIENDI ANGELUM INFERIOREM .
CAPUT IV. UTRUM CUSTODIA ANGELICA SIT CIRCA OMNES HOMINES.
CAPUT VI. UTRUM ALIQUANDO ANGELUS PECCET CIRCA CUSTODIAM HOMINIS.
CAPUT II. CUI CONVENIAT RATIO MIRACULI.
CAPUT V. DE RATIONIBUS SECUNDUM QUAS FIUNT MIRACULA f.
CAPUT VI. DE IMPETRATIONE MIRACULORUM.
MEMBRUM II. De miraculis magorum.
INQUISITIO TERTIA. DE CREATURA CORPORALI
TRACTATUS PRIMUS. DE RERUM CORPORALIUM CREATIONE
QUAESTIO I. DE CORPORALIUM CREATIONE IN COMMUNI.
QUAESTIO II. DE CORPORALIUM CREATIONE IN SPECIALI.
TRACTATUS SECUNDUS. DE RERUM CORPORALIUM DISTINCTIONE ET ORNATU SEU DE OPERE SEX DIERUM
QUAESTIO I. DE CORPORALIUM DISTINCTIONE ET ORNATU IN COMMUNI.
CAPUT V. SECUNDUM QUID FIEBAT TUNC DIES ET QUARE TOT
QUAESTIO II. DE RERUM CORPORALIUM DISTINCTIONE IN SPECIALI.
TITULUS I. DE DISTINCTIONE LUCIS A TENEBRIS
CAPUT I. DE LUCE CORPORALI SPARSA IN CAELO EMPYREO.
CAPUT II. DE LUCE CORPORALI COADUNATA.
MEMBRUM II. De luce spirituali .
CAPUT II. DE ORDINE VERBORUM GENESEOS 1,1.
TITULUS II. DE DISTINCTIONE AQUARUM SUPERIORUM AB INFERIORIBUS
CAPUT VI. DE ORDINE VERBORUM GENESEOS.
QUAESTIO III. DE RERUM CORPORALIUM ORNATU IN SPECIALI.
TITULUS I. DE ORNATU FIRMAMENTI
CAPUT II. AD QUEM USUM FACTA SINT LUMINARIA.
MEMBRUM I. De animantibus terrestribus irrationalibus.
MEMBRUM II. De animante rationali.
CAPUT VI. DE ORDINE VERBORUM GENESEOS 1,1.
QUAESTIO I. DE GUBERNATIONE RERUM CORPORALIUM.
QUAESTIO II. DE MULTIPLICATIONE ET COLLOCATIONE RERUM CORPORALIUM.
CAPUT III. DE MULTIPLICATIONE ANIMANTIUM RATIONALIUM .
CAPUT IV. DE MULTIPLICATIONE ANIMANTIUM IRRATIONALIUM.
TRACTATUS PRIMUS. DE ANIMA RATIONALI
SECTIO I. - De anima secundum substantiam.
QUAESTIO I. DE ANIMA SECUNDUM ENTITATEM ET QUIDDITATEM.
QUAESTIO II. DE ANIMA SECUNDUM CAUSAS.
MEMBRUM II. Utrum anima sit de materia spirituali.
CAPUT III. UTRUM ANIMA SIT EX ANIMA.
TITULUS II. DE CAUSA FORMALI, EFFICIENTE ET FINALI ANIMAE.
QUAESTIO III. DE PROPRIETATIBUS ANIMAE.
TITULUS I. DE PROPRIETATIBUS ANIMAE SECUNDUM ESSE ABSOLUTUM.
CAPUT IV. DE LOCALITATE ANIMAE.
CAPUT V. DE ANIMA UT EST AD IMAGINEM DEI.
CAPUT I. DE ANIMA QUANTUM AD CONIUNCTIONEM.
SECTIO II. - De anima secundum potentias.
QUAESTIO I. DE ANIMAE POTENTIIS IN GENERE.
CAPUT II. DE POTENTIARUM DISTINCTIONE.
TITULUS I. DE VI SENSIBILI COGNITIVA.
MEMBRUM I. De vi sensibili cognitiva exteriori.
MEMBRUM II. De vi sensibili cognitiva interiori.
CAPUT IV. DE DISTINCTIONE VIRIUM SENSITIVARUM INTRINSECUS COGNOSCENTIUM .
TITULUS II. DE VI SENSIBILI MOTIVA.
MEMBRUM I. De vi sensibili motiva irrationali.
QUAESTIO III. DE VI RATIONALI.
TITULUS I. DE VI RATIONALI COGNITIVA.
MEMBRUM I. De comparatione harum divisionum.
MEMBRUM II. De singulis divisionibus et earum differentiis.
CAPUT II. DE DIVISIONE ARISTOTELIS.
Articulus iii. De intellectu possibili.
CAPUT III. DE SECUNDA DIVISIONE AUGUSTINI.
CAPUT IV. de divisionibus damasceni.
MEMBRUM III. De sensu interiori.
TITULUS II. DE VI RATIONALI MOTIVA IN GENERE.
TITULUS III. DE LIBERO ARBITRIO.
MEMBRUM II. Quid sit liberum arbitrium.
CAPUT I. QUID SIT LIBERUM ARBITRIUM SECUNDUM REM.
CAPUT II. QUID SIT LIBERUM ARBITRIUM SECUNDUM DEFINITIONEM .
Articulus I. De singulis definitionibus.
CAPUT III. QUID SIT LIBERUM ARBITRIUM SECUNDUM NOMEN.
MEMBRUM III. In quibus sit liberum arbitrium.
MEMBRUM IV. De aequalitate liberi arbitrii et de coactione.
MEMBRUM VI. Respectu quorum actuum sit liberum arbitrium.
CAPUT IV. QUORUM ACTUUM SIT PROPRIE LIBERUM ARBITRIUM.
TITULUS IV. DE SYNDERESI ET CONSCIENTIA.
TRACTATUS SECUNDUS. DE CORPORE HUMANO
SECTIO I. - De corpore humano quoad fieri.
QUAESTIO I. DE CAUSA EFFICIENTE CORPORIS ADAE.
CAPUT II. UTRUM CORPUS ADAE POTUIT FORMARI A CREATURA SPIRITUALI .
QUAESTIO II. DE CAUSA FORMALI CORPORIS ADAE.
QUAESTIO III. DE CAUSA MATERIALI CORPORIS ADAE.
TITULUS I. DE CORPORE ADAE QUOAD COMPOSITIONEM EX ELEMENTIS.
TITULUS II. DE CORPORE ADAE QUOAD AEQUALITATEM ELEMENTORUM IN COMPOSITO.
MEMBRUM II. De aequalitate virtutis et potentiae elementorum in corpore Adae.
CAPUT II. DE AEQUALITATE QUALITATUM CONSEQUENTIUM, SCILICET GRAVITATIS ET LEVITATIS.
MEMBRUM III. De aequalitate a iustitia in corpore Adae.
QUAESTIO IV. DE CAUSA FINALI CORPORIS ADAE.
SECTIO II. - De corpore humano quoad esse.
QUAESTIO I. DE CORPORE VIRILI.
TITULUS I. DE CONDITIONIBUS INTRINSECIS CORPORIS ADAE.
MEMBRUM I. De unitate corporis Adae.
MEMBRUM II. De veritate corporis Adae.
CAPUT II. DE VERITATE PROPAGATA CORPORIS ADAE.
MEMBRUM III. De dignitate et nobilitate corporis Adae.
MEMBRUM IV. De animalitate corporis Adae.
TITULUS II. DE CONDITIONIBUS EXTRINSECIS CORPORIS ADAE.
MEMBRUM Ii De tempore conditionis corporis Adae.
MEMBRUM II. De loco conditionis corporis Adae.
CAPUT I. UTRUM CORPUS ADAE FUERIT CONDITUM IN PARADISO .
QUAESTIO II. DE CORPORE MULIEBRI.
TRACTATUS TERTIUS. DE CONIUNCTO HUMANO
QUAESTIO I. DE PASSIBILITATE NATURAE.
TITULUS I. DE QUATUOR PRIMIS MODIS PASSIBILITATIS.
TITULUS II. DE PASSIBILITATE PER ANIMAE SEPARATIONEM.
CAPUT II. QUID EST VITA SECUNDUM REM.
Articulus III. Utrum vita sit aliquid animae.
CAPUT I. A QUO SIT VITA EFFECTIVE.
ARTICULUS I. De causa efficiente vitae rationabilium.
CAPUT II. A QUO SIT VITA ORIGINALITER.
MEMBRUM III. Cuius est vita ut subiecti proprii.
DISTINCTIO II. DE MORTALITATE PRIMI HOMINIS.
QUAESTIO II. DE PROLIS PROPAGATIONE.
MEMBRUM I. De modo propagationis.
MEMBRUM II. De prole propagata.
CAPUT I. QUALES FILIOS GENUISSENT PRIMI PARENTES QUANTUM AD IUSTITIAM.
QUAESTIO III. DE PRIMO HOMINE QUANTUM AD GRATIAM
TITULUS I. DE GRATIA PRIMO HOMINI IN CONDITIONE DATA.
CAPUT II. UTRUM PRIMUS HOMO POTERAT STARE EX ACCEPTO IN SUI CONDITIONE.
CAPUT III. UTRUM PRIMUS HOMO EX ACCEPTO IN PRIMA CONDITIONE PROFICERE POTUIT IN BONUM.
TITULUS II. DE GRATIA HOMINI POST CONDITIONEM SUPERADDITA.
MEMBRUM II. De quantitate gratiae et virtutum primi hominis.
CAPUT I. DE QUANTITATE DONORUM, VIRTUTUM ET GRATIARUM QUANTUM AD NUMERUM.
CAPUT II. DE QUANTITATE GRATIARUM ET VIRTUTUM QUANTUM AD EFFICACIAM.
QUAESTIO IV. DE PRIMO HOMINE QUANTUM AD SCIENTIAM.
MEMBRUM II. De cognitione primi hominis quantum ad cognoscibilia.
CAPUT I. DE COGNITIONE CREATORIS.
CAPUT II. DE COGNITIONE CREATURARUM.
QUAESTIO V. DE PRIMI HOMINIS DOMINIO PRAESIDENTIAE.
LIBRI TERTII PARS TERTIA DE GRATIA ET VIRTUTIBUS
TRACTATUS PRIMUS. DE GRATIA GRATUM FACIENTE
QUAESTIO I. DE EXISTENTIA ET NECESSITATE GRATIAE.
CAPUT II. QUID SIT GRATIA SECUNDUM RATIONEM .
QUAESTIO III. DE DIFFERENTIIS GRATIAE.
MEMBRUM II. De differentiis gratiae in specie.
CAPUT III. DE DIFFERENTIA ORATIAE QUANTUM AD VARIOS STATUS.
QUAESTIO IV. DE SUBIECTO GRATIAE.
CAPUT II. QUO MODO GRATIA SIT IN SUBIECTO.
MEMBRUM II. Utrum prima gratia cadat sub merito.
CAPUT I. UTRUM ALIQUIS POSSIT SIBI MERERI PRIMAM GRATIAM.
QUAESTIO VI. DE EFFECTIBUS GRATIAE.
QUAESTIO VII. DE COGNITIONE GRATIAE.
CAPUT III. DE COGNITIONE GRATIAE IN PARTICULARI.
QUAESTIO VIII. DE GRATIA COMPARATIVE SPECTATA.
TRACTATUS SECUNDUS DE GRATIA GRATIS DATA
QUAESTIO I. DE GRATIA GRATIS DATA IN GENERALI.
QUAESTIO II. DE GRATIIS GRATIS DATIS IN SPECIALI.
MEMBRUM V. De effectu fidei informis in hominibus.
CAPUT II. DE FIDEI INFORMIS EFFECTU IN OPERE EXTERIORI.
ARTICULUS I. Utrum fide informi bonis operibus mereatur quis bona temporalia.
CAPUT III. DE ACTU ET CERTITUDINE SPEI INFORMIS.
INQUISITIO SECUNDA. DE FIDE FORMATA
TRACTATUS PRIMUS DE FIDE QUA CREDITUR
CAPUT IV. DE ACTU MATERIALI FIDEI, QUOD EST COGNOSCERE.
MEMBRUM VII. De obiecto fidei.
MEMBRUM VIII. De subiecto fidei.
MEMBRUM IX. De consequentibus fidem.
TRACTATUS SECUNDUS. DE EO QUOD FIDE CREDITUR SEU DE ARTICULIS FIDEI
QUAESTIO I. DE ARTICULIS FIDEI IN GENERE.
CAPUT III. DE SUFFICIENTIA CREDIBILIUM SECUNDUM DISTINCTIONES TEMPORUM.
CAPUT IV. DE SUFFICIENTIA ARTICULORUM QUANTUM AD FIDEM SIMPLICIUM.
QUAESTIO II. DE DISTINCTIONE ET EXPOSITIONE ARTICULORUM .
LIBRI TERTII PARS SECUNDA DE LEGIBUS ET PRAECEPTIS
INQUISITIO PRIMA. DE LEGE AETERNA
QUAESTIO UNICA. DE EXISTENTIA ET CONDITIONIBUS LEGIS AETERNAE.
CAPUT VII. DE DERIVATIONE LEGUM A LEGE AETERNA.
CAPUT VIII. DE SUBIECTIS LEGI AETERNAE.
INQUISITIO SECUNDA. DE LEGE NATURALI
QUAESTIO I. AN SIT LEX NATURALIS.
QUAESTIO II. QUID SIT LEX NATURALIS.
QUAESTIO III, QUO MODO SIT LEX NATURALIS.
QUAESTIO IV. QUORUM SIT LEX NATURALIS.
MEMBRUM I. De differenti assignatione eorum quae ponuntur esse legis naturalis.
MEMBRUM II. An lex naturalis habeat praecepta ordinantia rationalem creaturam ad Deum.
MEMBRUM III. De iis per quae ordinat lex naturalis ad proximum.
CAPUT I. DE MATRIMONIO IN LEGE NATURALI.
INQUISITIO TERTIA. DE LEGE MOYSI
TRACTATUS PRIMUS. DE LEGE MOYSI IN GENERALI
QUAESTIO I. DE LATIONE LEGIS MOSAICAE.
QUAESTIO II. DE CONTINENTIA LEGIS MOSAICAE.
CAPUT II. DE CONTINENTIA LEGIS QUANTUM AD QUALITATEM CONTENTORUM.
QUAESTIO III. DE IMPLETIONE LEGIS MOYSI PER CHRISTUM.
QUAESTIO IV. DE ONERE OBSERVANTIAE LEGIS MOSAICAE.
QUAESTIO V. DE IUSTIFICATIONE PER LEGEM.
TRACTATUS SECUNDUS. DE LEGE MOYSI IN SPECIALI
SECTIO I. De praeceptis moralibus Decalogi.
QUAESTIO I. DE PRAECEPTIS MORALIBUS IN GENERALI.
CAPUT IV. DE RADICE VIRTUTUM ET PRAECEPTORUM MORALIUM IN COMPARATIONE.
MEMBRUM I. De numero praeceptorum Decalogi.
MEMBRUM II. De distinctione praeceptorum Decalogi.
QUAESTIO II. DE SINGULIS PRAECEPTIS DECALOGI.
DISTINCTIO I. DE ADORATIONE DEI.
MEMBRUM I. Quid dicatur adoratio Dei.
MEMBRUM III. De unitate et differentia adorationis.
CAPUT II. DE DIFFERENTIA ADORATIONIS.
DISTINCTIO III. DE ADORATIONE CREATURAE.
CAPUT I. DE ADORATIONE CREATURAE ANGELICAE.
CAPUT II. DE ADORATIONE HOMINIS.
CAPUT III. DE ADORATIONE CREATURAE IRRATIONALIS.
DISTINCTIO I. DE SECUNDO PRAECEPTO GENERALITER.
CAPUT II. DE CONTINENTIA ET INTENTIONE SECUNDI MANDATI.
DISTINCTIO II. DE SECUNDO PRAECEPTO QUANTUM AD IURAMENTUM .
MEMBRUM IV. An licitum sit iuramentum recipere.
MEMBRUM VII. De forma iuramenti.
CAPUT II. DE FORMA IURANDI NON CONCESSA.
CAPUT III. DE FORMA IURANDI PARTIM CONCESSA, PARTIM NON CONCESSA.
MEMBRUM VIII. De comitibus iuramenti et obligatione.
CAPUT IV. DE OBLIGATIONE IURAMENTI.
CAPUT III. DE CIRCUMSTANTIIS TERTII PRAECEPTI.
CAPUT V. DE OBSERVANTIA SABBATI.
CAPUT V. DE OBSERVANTIA DIEI DOMINICAE.
CAPUT II. QUANTUM AD QUID INTELLIGATUR HONOR IN HOC PRAECEPTO.
CAPUT III. DE FORMA HUIUS PRAECEPTI.
CAPUT IV. DE OBLIGATIONE HUIUS PRAECEPTI.
MEMBRUM I. Quid prohibeatur occidi.
MEMBRUM II. Quis prohibeatur occidere.
CAPUT II. AN NON HABENTES POTESTATEM UNIVERSALITER PROHIBEANTUR MALEFICUM OCCIDERE.
CAPUT VII. UTRUM HIC PROHIBEATUR BIGAMIA.
CAPUT VIII. DE COITU CONIUGALI .
CAPUT IV. UTRUM HIC PROHIBEATUR USURA.
CAPUT V. QUALITER FURTUM ET RAPINA INTERPRETATIVA SINT HIC PROHIBITA.
SECTIO II. - De praeceptis iudicialibus.
QUAESTIO I. DE PRAECEPTIS CIRCA IPSA IUDICIA.
DISTINCTIO I. DE PRAECEPTIS CIRCA PERSONAM ET OFFICIUM IUDICIS.
MEMBRUM I. De persona iudicis.
MEMBRUM II. De officio iudicis.
CAPUT I. DE OFFICIO IUDICIS IUXTA ILLUD ' IUDICES ET MAGISTROS CONSTITUES '.
CAPUT II. DE OFFICIO IUDICIS IUXTA ILLUD ' UT IUDICENT POPULUM '.
CAPUT III. DE OFFICIO IUDICIS IUXTA ILLUD: 'NEC IN ALTERAM PARTEM DECLINENT'.
DISTINCTIO II. DE PERSONA REI.
CAPUT IV. UTRUM INNOCENTES ET INVOLUNTARII CIRCA ACTUS SINT IUDICANDI.
CAPUT III. DE INQUISITIONIBUS ET PURGATIONIBUS.
DISTINCTIO I. DE LEGIBUS PERMISSIONIS.
DISTINCTIO II. DE LEGIBUS PUNITIONIS.
MEMBRUM III. De lege impugnationis seu bellorum.
CAPUT II. DE CIRCUMSTANTIIS BELLI.
MEMBRUM IV. De lege occisionis.
MEMBRUM V. De legibus punitionis per damnum rerum.
QUAESTIO II. DE PRAECEPTIS IUDICIALIBUS AD CONSERVATIONEM IUSTITIAE.
MEMBRUM I. De legibus circa personam regis et sacerdotis.
CAPUT III. DE COMPARATIONE POTESTATIS REGALIS AD SACERDOTALEM.
MEMBRUM II. De legibus circa servos.
MEMBRUM III. De legibus circa virum et uxorem.
QUAESTIO III. DE PRAECEPTIS IUDICIALIBUS CIRCA DECIMAS, PRIMITIAS ET OBLATIONES.
CAPUT IV. DE QUIBUS DEBEAT DARI DECIMA.
CAPUT IV. QUIBUS DANDA SIT DECIMA.
CAPUT VII. QUINAM TENEANTUR DARE DECIMAM.
CAPUT VIII. DE EMPTIONE ET REDEMPTIONE DECIMARUM.
SECTIO III. - De praeceptis caerimonialibus.
QUAESTIO I. DE INTELLECTU PRAECEPTORUM CAERIMONIALIUM.
QUAESTIO II. DE RATIONE CAERIMONIALIUM PRAECEPTORUM.
QUAESTIO III. DE NUMERO ET DIFFERENTIA PRAECEPTORUM CAERIMONIALIUM.
CAPUT I. DE NUMEROSITATE CAERIMONIALIUM.
QUAESTIO IV. DE OBSERVANTIA CAERIMONIARUM DE IMMUNDITIIS .
CAPUT I. QUID DICATUR ORIGO IMMUNDITIAE.
CAPUT II. DE IMMUNDITIIS SECUNDUM DIFFERENTIAM STATUUM.
QUAESTIO V. DE RITU SACRIFICIORUM LEGALIUM .
CAPUT I. UTRUM SACRIFICIA LEGALIA FUERINT VERA SACRIFICIA .
CAPUT VI. DE PERSONIS OFFERENTIUM.
CAPUT VIII. DE DIFFERENTIIS SACRIFICIORUM.
QUAESTIO VI. DE CESSATIONE CAERIMONIALIUM PRAECEPTORUM.
CAPUT I. UTRUM CAERIMONIALIA SEMPER SINT IN PRAECEPTO.
CAPUT II. DE CESSATIONE SACRIFICIORUM, CIRCUMCISIONIS ET SABBATI.
INQUISITIO QUARTA. DE LEGE EVANGELICA
TRACTATUS PRIMUS. DE LATIONE ET CONDITIONIBUS LEGIS EVANGELICAE
QUAESTIO I. AN UNA SOLA LEX SIT DANDA RATIONALI CREATURAE.
QUAESTIO II. UTRUM PRAETER LEGEM MENTI INDITAM SIT PONERE LEGEM SCRIPTAM.
QUAESTIO III. UTRUM PRAETER DICTAS LEGES REQUIRATUR LEX EVANGELII.
QUAESTIO IV. UTRUM LEX EVANGELII SIT EADEM CUM LEGE NATURAE.
QUAESTIO V. UTRUM LEX EVANGELII SIT EADEM CUM LEGE MOYSI.
QUAESTIO VI. DE DIFFERENTIA LEGIS ET EVANGELII.
CAPUT IV. DE DIFFERENTIA LEGIS ET EVANGELII QUANTUM AD BONITATEM.
QUAESTIO VII. DE CONTINENTIA EVANGELII IN LEGE.
QUAESTIO VIII. DE ADDITIONE EVANGELII AD LEGEM .
QUAESTIO IX. DE IMPLETIONE LEGIS PER EVANGELIUM.
QUAESTIO X. DE LATIONE LEGIS ET EVANGELII.
CAPUT I. DE LATORE NOVAE LEGIS.
TRACTATUS SECUNDUS. DE PRAECEPTIS LEGIS EVANGELII
QUAESTIO I. DE PRAECEPTIS CIRCA MOTUM IRASCIBILIS.
CAPUT I. UTRUM ORDINE PRIUS SIT PRAECEPTUM ORDINANS IRASCIBILEM.
CAPUT IV. DE PRAECEPTIS RECONCILIATIONIS ET CONCORDIAE.
QUAESTIO II. DE PRAECEPTIS CIRCA MOTUM CONCUPISCIBILIS.
QUAESTIO III. DE PRAECEPTIS CIRCA MOTUM RATIONALIS.
CAPUT II. DE PRAECEPTIS PATIENTIAE RESPECTU ABLATIONIS RERUM.
MEMBRUM I. De praecepto erogationis.
CAPUT I. QUID PRAECIPIATUR DARI.
MEMBRUM II. De praecepto mutui.
MEMBRUM I. De rectitudine intentionis.
MEMBRUM II. De simplicitate intentionis.
MEMBRUM III. De discretione intentionis.
CAPUT II. DE OBLIGATIONE HUIUS PRAECEPTI.
INQUISITIO UNICA. DE VERBO INCARNATO
TRACTATUS PRIMUS. DE INCARNATIONE ET ASSUMPTIONE
QUAESTIO I. DE NECESSITATE INCARNATIONIS.
CAPUT I. UTRUM HUMANA NATURA SIT LAPSA AB ILLO STATU IN QUO FUIT CONDITA .
CAPUT II. UTRUM HUMANA NATURA SIT LAPSA REPARABILITER VEL IRREPARABILITER.
CAPUT V. UTRUM HUMANA NATURA POSSIT REPARARI PER SE AN PER ALIUM .
Articulus I. Utrum possit homo satisfacere de aliquo peccato
Articulus II. Utrum homo possit per se satisfacere pro originali peccato
CAPUT VI. UTRUM SATISFACTIO POSSIT FIERI PER ALIAM CREATURAM.
Articulus I. Utrum satisfactio possit fieri per angelicam naturam
CAPUT VII. UTRUM REPARATIO HUMANI GENERIS DEBEAT FIERI PER HOMINEM DEUM .
QUAESTIO II. DE CONVENIENTIA INCARNATIONIS.
DISTINCTIO I. DE CONVENIENTIA INCARNATIONIS A PARTE UNIBILIUM IN GENERAUI.
DISTINCTIO II. DE CONVENIENTIA INCARNATIONIS A PARTE UNIBILIUM IN SPECULI.
MEMBRUM I. De convenientia unibilitatis ex parte divinae naturae.
CAPUT II. UTRUM ABSTRACTIS PERSONIS SIT UNIBILIS DIVINA NATURA .
CAPUT IV. IN QUA PERSONA DIVINA NATURA SIT UNIBILIS HUMANAE.
MEMBRUM II. De convenientia unibilitatis ex parte humanae naturae.
CAPUT II. DE UNIBILITATE PER COMPARATIONEM AD UNIVERSUM .
CAPUT III. UTRUM HUMANITAS ASSUMPTA DEBUIT ESSE NOSTRI GENERIS .
QUAESTIO III. DE PRAEDESTINATIONE INCARNATIONIS .
QUAESTIO IV. DE ACTU INCARNATIONIS.
DISTINCTIO II. DE IPSO ASSUMPTO.
DISTINCTIO III. DE COASSUMPTIS.
MEMBRUM I. An Christus assumpserit humanam naturam cum passibilitate et defectu.
MEMBRUM II. Quos defectus Christus assumpserit et quos non.
CAPUT I. DE DEFECTIBUS EX PARTE ANIMAE.
ARTICULUS I. Utrum Christus assumpserit ignorantiam ex parte intellectus
MEMBRUM III. Ad quid Christus assumpserit defectus.
MEMBRUM IV. De constituto per assumptionem.
CAPUT II. DUBITATIONES CIRCA OPINIONEM PRIMAM.
CAPUT III. DUBITATIONES CIRCA OPINIONEM SECUNDAM.
Articulus v. Utrum in Christo sit ponere intentionem totius et partis.
CAPUT VII. DE EFFECTU UNIONIS.
TRACTATUS SECUNDUS. DE CONCEPTIONE ET NATIVITATE
QUAESTIO I. DE CONCEPTIONE CHRISTI.
MEMBRUM I. De tempore incarnationis.
MEMBRUM III. De principio et ratione conceptionis.
QUAESTIO II. DE SANCTITATE CONCEPTIONIS.
MEMBRUM I. Quorum sit sanctificatio.
MEMBRUM II. De sanctificatione B. Virginis in conceptione sua.
CAPUT I. IN QUO STATU POTUERIT B. VIRGO SANCTIFICARI.
MEMBRUM III. De sanctificatione B. Virginis in conceptione filii.
CAPUT II. A QUO B. VIRGO FUERIT SANCTIFICATA.
MEMBRUM IV. De sanctitate conceptionis ex parte concepti filii.
QUAESTIO III. DE NATIVITATE CHRISTI.
CAPUT VI. DE FILIATIONE PER ADOPTIONEM.
TRACTATUS TERTIUS. DE GRATIA SCIENTIA ET POTESTATE CHRISTI
QUAESTIO I. DE GRATIA CHRISTI.
CAPUT II. DE GRATIA UNIONIS COMPARATIVE CONSIDERATA.
MEMBRUM II. De gratia Christi secundum quam est caput.
CAPUT I. SECUNDUM QUAM RATIONEM CHRISTUS DICITUR CAPUT.
CAPUT II. QUORUM CHRISTUS SIT CAPUT.
CAPUT III. DE UNIONE CAPITIS AD MEMBRA.
ARTICULUS I. De unione capitis ad corpus.
Articulus II. De influentia capitis ad corpus.
QUAESTIO II. DE SCIENTIA CHRISTI.
QUAESTIO III. DE POTENTIA CHRISTI.
TRACTATUS QUARTUS. DE VOLUNTATE ORATIONE ET MERITO CHRISTI
QUAESTIO I. DE VOLUNTATE CHRISTI.
QUAESTIO II. DE ORATIONE CHRISTI.
CAPUT I. UTRUM CHRISTUS ORAVERIT SECUNDUM AFFECTUM RATIONIS VEL SENSUALITATIS .
CAPUT II. UTRUM CHRISTUS IN OMNI ORATIONE SUA FUERIT IN OMNIBUS EXAUDITUS .
QUAESTIO III. DE MERITO CHRISTI.
MEMBRUM I. Utrum proprie ponendum sit in Christo meritum .
MEMBRUM II. De tempore merendi quantum ad Christum.
MEMBRUM III. De causa merendi.
MEMBRUM IV. De effectu meriti Christi.
CAPUT I. QUID SIBI PER PASSIONEM MERUIT CHRISTUS.
CAPUT II. QUID CHRISTUS MERUIT NOBIS ET MAXIME PER PASSIONEM.
TRACTATUS QUINTUS. DE PASSIONE ET MORTE CHRISTI
QUAESTIO I. DE PASSIONE CHRISTI.
MEMBRUM II. De generalitate passionis Christi.
CAPUT I. DE GENERALITATE PASSIONIS CHRISTI RESPECTU PASSIBILIUM.
CAPUT II. DE GENERALITATE PASSIONIS CHRISTI RESPECTU PASSIONUM.
MEMBRUM III. De necessitate passionis Christi.
MEMBRUM IV. De convenientia passionis Christi.
CAPUT I. DE CONVENIENTIA PASSIONIS QUOAD DEUM.
MEMBRUM V. De quantitate passionis Christi.
MEMBRUM VI. De causalitate et effectu passionis Christi.
CAPUT I. DE EFFECTU PASSIONIS CHRISTI.
Articulus ii. De effectu reconciliationis ad Deum.
QUAESTIO II. DE MORTE CHRISTI.
CAPUT V. DE QUIETE CHRISTI IN SEPULCRO .
TRACTATUS SEXTUS. DE RESURRECTIONE CHRISTI ET DEMONSTRATIONE RESURRECTIONIS
QUAESTIO I. DE RESURRECTIONE CHRISTI.
MEMBRUM I. De veritate resurrectionis Christi.
MEMBRUM II. De causalitate et effectu resurrectionis.
CAPUT IV. DE MODO CAUSANDI RESURRECTIONIS.
MEMBRUM III. De tempore resurrectionis Christi.
QUAESTIO II. DE DEMONSTRATIONE RESURRECTIONIS CHRISTI.
MEMBRUM I. De argumentis apparitionis in generali.
MEMBRUM II. De argumentis apparitionis in speciali.
CAPUT II. DE ARGUMENTO APPARITIONIS QUANTUM AD TACTUM.
TRACTATUS SEPTIMUS. DE ASCENSIONE CHRISTI AD CAELOS ET AD DEXTERAM PATRIS SESSIONE
QUAESTIO I. DE ASCENSIONE CHRISTI.
CAPUT VI. DE TERMINO ASCENSIONIS.
CAPUT VII. PROPTER QUID SIT ASCENSIO.
Articulus II. Quis fuit fructus ascensionis quantum ad nos.
QUAESTIO II. DE SESSIONE CHRISTI AD DEXTERAM PATRIS.
MEMBRUM I. De signis praecedentibus adventum Christi ad iudicium.
CAPUT I. DE SIGNIS PROXIMIS ADVENTUS CHRISTI AD IUDICIUM.
MEMBRUM II. De loco et tempore iudicii.
MEMBRUM III. De persona venturi iudicis.
An generare vel generari sint essentiae aut personae .
Ad primum ergo, quod generare vel generari non sint essentiae, sic arguitur: a. Cum enim essentia divina una sit et eadem et omnino simplex, ergo si essentia in Deo generat essentiam, ergo idem generat se; sed, sicut dicit Augustinus : "Nulla res generat se ipsam ", et hoc est etiam communis animi conceptio et dicit etiam Anselmus quod " nec intellectus capit nec natura permittit illum, qui de alio est, esse illum de quo est"; ergo impossibile est idem esse generans et genitum, masculine dico ; sed si essentiae est generare, idem est generans et genitum, quia si generat, non generat nisi essentiam, cum sit generatio univoca; ergo generat se. Et sic generatio, sive active sive passive dicta, nullo modo convenit essentiae.
b. Secunda ratio. Si essentia generat, aut generat essentiam aut personam. Si essentiam: ergo essentiam aliam a se, quia generans et genitum non sunt idem ; sed hoc est inconveniens. Similiter si generat personam, sicut Filium: ergo alia est persona ab essentia et essentia alia a persona per eamdem rationem ; sed hoc est falsum, quia idem est in Deo essentia et persona, natura et res naturae: tunc vero esset dicere quod Filius non esset essentia: ergo essentia non potest generare essentiam nec personam: ergo non generat, pari ratione nec generatur.
c. Tertia ratio. Si essentia generat vel generatur, ergo essentia relative dicitur, quia ' generans, genitum ' relationem dicunt ; sed omne tale dicitur ' ad aliquid '; sed nihil quod dicitur 'ad aliquid; indicat essentiam, ut dicit Augustinus : ergo essentia non indicaret essentiam: quod est inconveniens.
d. Quarta ratio. In eis quae dicuntur de formis, ita est quod si volumus eis attribuere actum, hoc non est nisi in quantum dicuntur concretive, sicut caliditas non calefacit, sed calidum ; ergo similiter 'generare, generari' non dicuntur de essentia, prout significatur ita abstractive, scilicet per hoc nomen 'essentia', immo in quantum per modum concretionis significatur, scilicet in habente formam, sicut per hoc nomen ' Deus'; ergo erit dicere 'Deus generat Deum' et non 'essentia generat essentiam'.
e. Quinta ratio. Cum essentia dicat quid indistinctum, 'generare, generari' distinguant, consequitur necessario quod indistinctum sit distinctum, si dicamus essentiam generare vel generari: quod est impossibile et intelligibile .
f. Sexta ratio. ' Generare' dicit proprietatem incommunicabilem, quia unius solius, videlicet generantis, et ' generari' similiter incommunicabilem proprietatem geniti ; essentia vero dicit communicabile et commune generanti et genito, Patri et Filio et etiam Spiritui Sancto. Si ergo diceretur quod essentia generaret et generaretur, consequeretur quod commune esset incommunicabile: quod est impossibile.
Ad oppositum: 1. Augustinus, in XI De civitate Dei : " Ideo Deus simplex dicitur, quia idem est habens et quod habet excepto quod una persona dicitur relative ad aliam ". Ergo habens divinitatem et divinitas sunt idem; sed habens divinitatem est Deus, divinitas est essentia ; ergo idem est Deus et essentia; si ergo Deus generat Deum, ergo essentia generat essentiam.
Nec ex hoc sequitur quod essentia generet se, sicut nec sequitur quod Deus generet se. Nam Ioachim , cuius fuit haec opinio, ita argumentatur contra Magistrum Sententiarum: "Petre, tu dicis quod si essentia generat essentiam, cum non sit nisi una essentia, ergo idem generat se ". Ergo a simili, cum non sit nisi unus Deus, sequitur: 'Deus generat Deum, ergo idem generat se'; sed hoc est falsum, quia non sequitur: ergo nec illud.
2. Secunda ratio. In Deo non differt ' quod est' et 'quo esf' ; 'quod est' significatur per hoc nomen ' Deus ' quo est' vero per hoc nomen ' deitas'; ergo non differt 'Deus' et 'deitas' sig. in rei veritate; ergo quidquid est dicere in veritate de Deo, et de deitate: si ergo generare et generari dicuntur de Deo, ergo et de deitate, et ita deitas generat deitatem . sive essentiam: quod idem est.
3. Si dicatur quod ' hoc quod est Deus' et ' deitas' faciunt differentiam quoad intellectum tantum 1. et ratione huius differentiae erit dicere generare et generari de Deo et non de essentia - contra: vanus est intellectus cui non respondet aliquid in re vel veritas ; si ergo ' Deus' et 'deitas' non facit differentiam in re, ergo nec in intellectu; ergo intellectus non facit quin possit dici quod si hoc generat, et illud.
4. Quarta ratio. Pater generat Filium; non ex nihilo: ergo generat ipsum de aliquo. Constat quod haec praepositio ' de' non dicit .ibi habitudinem causae materialis, quia cum in Deo concurrat ratio triplicis causae, non tamen ratio causae materialis concurrit in eo, et hoc est quia nihil in eo possibile est nec defectivum; de' ergo non dicit ibi causam materialem . Similiter non dicit ibi ordinem, sicut facit cum dicitur ' de mane fit meridies ', id est post mane succedit meridies hunc ordinem non potest dicere, quia sic in Deo esset ordo successionis, nec esset ibi convenientia in re vel identitas quando diceretur ' Pater generat Filium de aliquo'; ergo ' de' dicit ibi habitudinem causae originalis: sed hoc, quod est 'de aliquo', supponit essentiam sive substantiam, quia Pater generat Filium de sua substantia sive essentia: ergo essentia se habet in ratione causae originalis in Patre respectu Filii: sed ordo originalis in Patre respectu Filii est secundum habitudinem generantis et geniti; ergo essentia in Patre se habet in ratione generantis, essentia in Filio in ratione geniti.
5. Quinta ratio . Pater Filii est essentia: demonstrato enim eo qui est Pater, possum dicere ' iste est essentia'; ergo essentia est Pater Filii ; et si sic, ergo essentia generat Filium.
6. Sexta ratio. Pater est essentia et essentia est Pater; sed non potest dici Pater nullius, quia Pater dicitur 'ad aliquid'; ergo est Pater alicuius: nonnisi Filii: essentia ergo generat Filium.
7. Septima ratio. Pater est essentia et Pater est Pater, Filius est essentia et Filius est Filius; essentiam autem habet Filius a Patre ratione essentiae Patris, filiationem autem ratione paternitatis : Pater enim, in quantum est, est principium ad Filium in quantum est: Pater , in quantum Pater, est principium Filii in quantum Filius; non solum in quantum Pater est principium Filii in quantum Filius sed Pater in quantum est essentia: ergo in Patre habet rationem principii respectu Filii, sed nonnisi rationem principii generantis, quia secundum hanc habitudinem se habet unus ad alium, secundum vero rationem spirantis ad Spiritum Sanctum; essentia ergo in Patre generat Filium.
8. Octava ratio. Hilarius, in libro De Trinitate : " Nihil habet Filius nisi natum ", id est nisi quod nascendo accepit. Si ergo Filius habet essentiam, ergo nascendo accepit essentiam: sed quidquid accepit nascendo, accepit per generationem: ergo essentiam accepit per generationem:
sed omne tale est genitum, quia omne quod est terminus generationis est genitum, cum generatio sit ab hoc toto in hoc totum ; ergo essentia in Filio est genita; sed nonnisi ab essentia in Patre; ergo essentia habet rationem generantis et geniti.
9. Nona ratio. Philosophus : "Generato Sorte, generantur omnia quae sunt in Sorte, et corrupto Sorte, corrumpuntur omnia quae sunt in Sorte: generato enim Sorte, generatur homo qui est in Sorte, generatur etiam rationale in Sorte ". Ergo similiter generato Filio, generantur omnia quae sunt in Filio , scilicet potentia, sapientia, bonitas, essentia: ergo essentia in Filio est generata, sed nonnisi ab essentia Patris.
10. Decima ratio. Quidquid est principium in divinis aut est principium per generationem aut per processionem ; sed " Pater est principium totius divinitatis", sicut dicit Augustinus, in IV De Trinitate ; ergo aut per generationem aut per spirationem vel processionem, quod idem est: ergo ipsa divinitas est generata vel spirata: sed divinitas ipsa est essentia: ergo essentia est genita, sicut in Filio, vel spirata, sicut in Spiritu Sancto: essentia igitur est genita.
11. Undecima ratio. Bene sequitur : 'homo est res currens, ergo homo currit'; sed essentia est res generans; ergo essentia generat, a simili.
12. Duodecima ratio. Magis convenit Deo actus aeternus quam actus qui est ex tempore: sed generare in divinis est actus aeternus, creare vero est actus ex tempore; ergo multo magis convenit Deo actus generandi quam actus creandi; si ergo actus creandi convenit divinae essentiae, ergo multo magis actus generandi.
13. Decima tertia ratio. Aliquando in compositis praedicationibus potest inferri divisim, sicut quando illud quod additur diminuens non est
unde bene sequitur: ' Sortes est homo albus, ergo Sortes est albus'
aliquando autem non potest ita inferri, sicut quando illud quod additur diminuens est: sed cum dicitur 'essentia est persona generans' , haec propositio vera est et bona est praedicatio et compositio , et haec additio ' generans' non diminuit de persona: ergo bene sequitur: 'essentia est persona generans, ergo essentia est generans'.
14. Decima quarta ratio. Cum bene dicatur ' Deus de Deo, sapientia de sapientia', ergo similiter 'essentia de essentia' .
Si dicatur quod hoc non 1. est verum propter abstractionem quae significatur in hoc nomine ' essentia' - s e d contra: similiter hoc quod est 'sapientia' dicitur per abstractionem; ergo male diceretur 'sapientia de sapientia'.
15. Decima quinta ratio. Hilarius, in IX libro De Trinitate : " Dicamus Filium naturaliter in se gignentem habere naturam ". Ergo naturae est generare .
16. Decima sexta ratio. Hilarius in V libro De Trinitate : " Nativitas Dei non potest eam, ex qua perfecta est, non tenere naturam ". Ergo ipsa nativitas, id est Filius perfectus est ex natura: ergo natura gignit .
17. Decima septima ratio. Augustinus, in libro De fide ad Petrum : " Christum Dei Filium, unam in Trinitate personam, Deum verum crede, ita ut divinitatem eius de natura Patris esse natam non dubites ". Ergo divinitas sive divina essentia genita est.
18. Decima octava ratio. Augustinus, in eodem : " Deus Pater, qui verissime se indicare animis cognituris et potuit et voluit, hoc ad se ipsum indicandum genuit quod est ipse qui genuit "; sed hoc quod est ipse, est divina essentia: ergo divina essentia est genita.
19. Decima nona ratio. In VII libro De Trinitate , Augustinus: " Pater et Filius sunt una sapientia, quia una essentia, et sigillatim sapientia de sapientia sicut essentia de essentia "; sed cum dicitur essentia esse de essentia, hoc non dicitur 9 materialiter nec dicitur causaliter sicut creatura de Deo: ergo dicitur originaliter: ergo essentia est origo essentiae, quia aut per generationem aut per processionem: essentia ergo est generans et genita, vel spirans et spirata.
20. Vicesima ratio . Si dicatur quod essentia non est gignens nec genita, et ita est etiam dicere quod non est procedens - secundum hoc obicitur: divina essentia non est gignens nec genita nec procedens: ergo est res quae nec est gignens nec genita nec procedens ; ergo cum res gignens et res genita et res procedens sint tres res, et est res aliqua in Trinitate quae nec est gignens nec genita nec procedens, ergo sunt quatuor res in Trinitate.
21. Item, vicesima prima ratio. Constat res gignens non est res quae est nongignens, quia Pater non est Filius, nec res procedens est res genita, et ita de aliis ; ergo, cum sit res quae non est gignens nec genita nec procedens, non erit res trium personarum: ergo erit quaternarius in Trinitate. Relinquitur igitur quod essentia est gignens etc.
22. Vicesima secunda ratio. Gignere et gigni sunt opposita relative, similiter gignere et nongignere opponuntur secundum contradictionem ; ergo res, quibus attribuuntur, sunt oppositae: si ergo res gignens non est res genita propter oppositionem secundum relationem, multo magis res nongignens non erit res gignens propter oppositionem secundum contradictionem; ergo res quae non est gignens nec genita nec procedens non erit res trium personarum: ergo erit res quarta: quod est inconveniens. Relinquitur ergo quod essentia est gignens et genita et procedens.
23. Vicesima tertia ratio. Divina essentia est summum bonum et summum bonum est diffusivum sui esse et summe, sicut supra ostensum est; sed diffusio substantiae est generare, ut dictum es , quia generatio sola est productio de substantia generantis vel producentis ; ergo divinae essentiae est generare.
24. Vicesima quarta ratio. Plenitudo bonitatis est causa quare Deus generat: ergo cum plenitudo bonitatis intelligatur in divina essentia, eius erit generare.
25. Vicesima quinta ratio . Primum principium agendi agit
quod patet in natura creata: ponderositas movet grave deorsum et albedo disgregat visum ; et in. increata natura, quia illa verissime operatur et creat et gubernat omnia
similiter primum principium generandi generat. Cum ergo divina essentia sit primum principium generandi, sicut patet in Psalmo : Ex utero ante luciferum genui te , Glossa : " Ex secreta mea substantia ", relinquitur ergo quod divina essentia generat.
Solutio: Ad evidentiam praesentis quaestionis praeintelligendum est quod cum in divino esse intelligatur natura et ordo naturae, et secundum hoc quod intelligitur in Deo 1. natura et ordo naturae, variantur locutiones et modus dicendi. Ex hoc enim quod natura intelligitur in habente illam et cum ordine , intelligitur quod in uno est natura non ab alio, scilicet in Patre, in alio est ab alio per generationem, scilicet in Filio, in tertio, scilicet in Spiritu Sancto, est per spirationem
ab utroque. Et hoc generat triplicem modum dicendi in divinis et quaerendi, scilicet quid, quis, quomodo, quia in divino esse est habens divinam naturam et est ibi ipsa natura quae habetur et est ibi modus habendi, scilicet notio sive habitudo seu proprietas, quia sub ea habet habens naturam.' Quid' ergo quaerit ipsam naturam communem: unde ' quid est Pater' ? Deus vel deitas, ' Quis' vero quaerit habentem naturam sub discreta et incommunicabili proprietate, et iste habens dicitur persona: unde 'quis est' quaerit personam vel hypostasim ; unde dicendo 'quis est iste'? dicetur: Pater vel Filius vel Spiritus Sanctus. Quia vero est ibi modus habendi naturam, scilicet cum aliqua habitudine vel cum ordine, ideo de illo modo quaeritur per ' quomodo '; unde cum quaeritur ibi ' quomodo se habet Pater ad Filium' ? respondetur: ut generans, quia generans et genitum dicunt habitudinem ordinis naturae. Per 'quid' ergo quaeritur ipsa divina essentia, per ' quis' ipsa persona, per ' quomodo ' ipsae habitudines notionales, quae distinguunt personas. Breviter ergo dicendum pro regula quod de omnibus nominibus significantibus divinam essentiam ut 'quis est', hoc est substantiam incommunicabilem sub discreta proprietate et incommunicabili, possunt dici verba significantia habitudines notionales, sicut generare et generari, spirare et spirari ; et hoc est quia nomina illa proprie supponunt personam, hae autem habitudines personales sunt et proprie ad personam referuntur. Si autem sunt nomina significantia divinam essentiam ut 'quid est', hoc est substantiam communicabilem, distinguendum est, quia divina essentia ut ' quid est' multipliciter significatur. Significatur enim aliquando ut 'quo est', aliquando ut 'quod est' id est prout significatur ut in habente illam: et sic significatur per hoc nomen 'Deus'. Et iste duplex modus significandi venit ex duplici comprehensione intellectus nostri: quia intellectus noster comprehendit divinam essentiam ut in se, et sic significat eam ut 'quo est'; item, comprehendit divinam essentiam ut in habente illam, et ex hoc movetur ad significandum eam sic, et tunc significatur ut 'quod est'; in Deo autem idem est ' quod est' et 'quo est ', tamen modus designandi distinguit. Unde hoc vocabulum ' Deus' significat divinam essentiam sive deitatem de sua significatione: tamen ex modo significandi significat eam ut in habente: habens autem divinam essentiam est persona divina, et inde est quod tale nomen naturaliter supponit personam. Et ideo generalis regula est quod de nominibus divinis significantibus divinam essentiam ut ' quod est' possunt dici verba notionalia, sicut generare, generari et huiusmodi , quae dicunt habitudines notionales personae ad personam: ideo potest dici: ' Deus generat Deum, Deus spirat Deum'.
Essentia autem prout in se significatur, hoc est non prout est in habente, dupliciter significatur, quia significatur absolute, significatur etiam cum connotatione ordinis naturae, qui est ordo originis. Absolute significatur divina essentia per hoc nomen ' deitas', per hoc nomen ' essentia'. Generalis ergo regula est, quod de illis nominibus divinis, quae significant divinam essentiam absolute, non possunt dici verba notionalia sive personalia, quae dicunt habitudines personales, quia essentia sic designata absolute significatur absque designatione ordinis naturae: et ideo nunquam convenit ei modus comparatus, qui est modus ordinis, quia modo opposito significatur, scilicet absolute; ideo nullo modo dicitur essentia generare nec generari, nec deitas, quia verba ista dicunt habitudines ordinis naturae in personis: et ideo non sunt haec vocabula extendenda nisi ubi significatur essentia cum ordine naturae, qui est ordo personalis.
Nomina autem designantia vel significantia divinam essentiam cum designatione ordinis naturae sunt multa, et generaliter de omnibus illis possunt dici verba notionalia, scilicet generare, generari, spirare, spirari: huiusmodi autem nomina sunt natura, virtus, sapientia, lux sive lumen, potentia, bonitas, caritas. Unde potest dici natura de natura, lumen de lumine, virtus de virtute et huiusmodi: et hoc est quia huiusmodi nomina significant divinam essentiam ut ' quo est' cum connotatione ordinis naturae: et ideo de ipsis dici possunt generare, generari, procedere et huiusmodi, quae sunt verba dicentia habitudines illius ordinis: nomina enim illa significant divinam essentiam cum connotatione ordinis naturae, qui est ordo principii ad illud quod est de principio.
Quod patet: virtus enim dicit divinam essentiam, sed connotando respectum ad aliquem actum cuius est principium: et sic virtus dicit divinam essentiam cum connotatione ordinis ad id quod ex ipsa producitur. Similiter natura idem dicit quod essentia, tamen connotat in ratione dicendi virtutem producentem
simile ex se: natura enim est vis rebus insita ex similibus similia procreans. Similiter lux significat divinam essentiam ut in quadam diffusione, similiter bonitas et caritas: in hac autem diffusione intelligitur habitudo principii ad illud cuius est principium vel ad illud quod est de principio: unde illa diffusio importat ordinem. Similiter sapientia significat divinam essentiam ut habitum, et ita dicit divinam essentiam cum ordine ad aliquid sicut principium, scilicet ad aliquem actum. Similiter potentia dicit divinam essentiam connotando ordinem ad actum cuius est principium. Et ideo de omnibus istis nominibus dicuntur proprietates notionales.
Fuit autem deceptus Ioachim credens omnia vocabula circa istam materiam esse eiusdem ponderis ; sed quia verbum notionale semper est alicuius ordinis, ideo nunquam dicitur de essentia, quae significat quid absolutum ab omni ordine in ratione dicendi, sed de aliis . Tamen propter vitandum intellectum erroneum, non sunt extendendae huiusmodi locutiones quae dicuntur quasi per abstractionem, sed ubi inveniuntur a Sanctis, exponendae. De essentia autem nullo modo recipiendae sunt determinationes notionales sive ordinis naturae: huiusmodi enim ordo semper introducit distinctionem. Nunquam autem ut essentia dicitur absolute, intelligitur in ea distinctio, quia sic sequeretur quod esset differens; ubi autem est designatio ordinis naturae, bene est recipere huiusmodi locutiones. Unde Sancti semper respexerunt in huiusmodi locutionibus si esset designatio ordinis: et si aliquando propter convenientiam vocabulorum inveniatur ' essentia de essentia', hoc semper sic est exponendum quod scilicet Filius est a Patre eadem essentia. Et haec est ratio dicendi in talibus, non quod ratio generandi attribuatur ipsi essentiae.
1. Ad primam ergo rationem in contrarium dicendum quod, licet sit idem in Deo essentia et persona, tamen alius modus significandi est in essentia et persona, quia ex parte naturae intelligitur ordo qui est principii ad illud quod est de principio; et quia istae proprietates notionales sunt ipsius personae et faciunt alium et alium, ideo de persona vel de nominibus personalibus possunt dici, non de essentia. Nec tamen isti modi aliquid addunt essentiae vel mutant vel minuunt. Unde sicut dextrum nihil addit ad Sortem nec mutat , sed differentiam, quam ponit, ponit ad suum correlativum : sic isti modi nihil addunt ad essentiam nec mutant. Unde persona non differt ab essentia, sed ab alia persona,
sicut dextrum a sinistro. Quamvis ergo idem sint, nihilominus In persona intelligitur modus, qui est ipsius veritatis ordinis naturae, faciens differentiam in personis: non autem sic est in essentia, et ideo non possunt dici de essentia verba significantia notionales proprietates, quae faciunt differentiam sive distinctionem alicuius ad alium: quod non potest esse in essentia sicut in habente essentiam sive in persona propter ordinem naturae.
2. Ad secundam rationem dicendum quod licet idem sit in Deo 'quod est' et 'quo est', tamen dicendo ' quod est' admittitur aliquis modus qui non est essentiae prout absolute dicitur: ratione cuius de nomine significante ' quod est' dicuntur notionales proprietates, quae non dicuntur de essentia, quae nulla distinguitur proprietate.
3. Ad tertiam rationem dicendum quod ita est in re sicut in intellectu ; licet enim ' Deus' et 'deitas' idem sint, tamen ultra hoc per hoc nomen ' Deus' connotatur respectus alius, scilicet ad habentem essentiam ; iste autem respectus est secundum ordinem principii ad illud quod est de principio, quia habens deitatem vel habet non ab alio vel ab alio etc. Unde licet eadem res significetur per utrumque, tamen aliter de eadem re significatur per hoc nomen ' Deus ' et ' deitas', quia unum significat divinam essentiam ut in habente illam, habens autem est divina persona: ideo de illo nomine dicuntur personales proprietates.
4. Ad quartam rationem dicendum quod haec praepositio ' de' aliquando notat ordinem vel successionem in tempore: ut cum dicitur 'de mane fit meridies'; aliquando vero notat causam, sed hoc multipliciter: aliquando enim notat causam materialem, aliquando causam originalem, aliquando convenientiam cum ratione principii materialis'' sive originis, ut cultellus est de ferro. Cum ergo dicitur ' Pater generat Filium de aliquo ', ''non notat ibi habitudinem causae materialis nec ordinem successionis, sed notat ordinem originis, qui est principii ad illud quod est de principio.
Et ad i 11 ud quod obicitur, quod ly 'aliquo ' supponit ibi essentiam Patris: d i c e n d u m quod sicut cum dicitur ' cultellus est de ferro', haec, praepositio ' de' notat convenientiam et cum hoc notat rationem principii originalis de quo est cultellus: sic cum dicitur ' Filius est de substantia Patris', notat ibi illa duo, quia cum dicitur 'de substantia Patris', ibi dicitur substantia quae est Pater: ex hoc quod dicitur ' de substantia', notatur convenientia per hanc praepositionem 'de':
ex hoc quod dicitur ' Pater vel Patris', notatur ratio principii vel originis per ipsam. Unde sensus est: Filius est a Patre sicut de principio, conveniens cum eodem sive eadem essentia cum illo: et ex hoc non sequitur . quod substantia sit origo respectu Filii, sicut cum dicitur ' Filius est de substantia Patris', non denotatur originale principium ex parte essentiae Patris respectu Filii, sed magis notatur hic quod sit convenientia Patris ad Filium in substantia .
5. Ad quintam rationem dicendum quod haec est duplex: ' essentia est Pater Filii'. Nam hoc quod dico ' Pater' potest sumi adiective vel substantive. Si sumatur substantive: tunc supponit hypostasim vel personam quae habet Filium: et hoc modo est vera et est sensus: essentia est Pater Filii, id est essentia est persona habens Filium, id est illa persona quae habet Filium. Similiter etiam si dicatur e converso Pater Filii est essentia', id est illa persona quae habet Filium est essentia: sed tamen non sequitur: 'essentia est persona quae habet Filiurn, ergo essentia habet Filium ', immo ibi est commutatio praedicamenti ' quid ' in 'quomodo ' sive in 'ad aliquid '. Si vero hoc quod est ' Pater' sumatur adiective: tunc haec est falsa ' essentia est Pater Filii' et e converso, quia sensus est: essentia se habet ad Filium ut Pater eius sive ut generans: tunc enim hoc quod dico ' Pater' dicit solum ' ad aliquid', non hypostasim vel personam, et ideo secundum illum sensum est haec falsa, quia ' esse ad aliquid ' non convenit essentiae, sed solum personae.
6. Per hoc patet solutio ad aliam rationem.
7. Ad septimam dicendum quod Pater est Pater, Pater est essentia. Dico ergo quod Pater, in quantum est utrumque, est principium ad Filium, scilicet in quantum essentia et in quantum Pater, intelligendo coniunctim, non divisim. Cum enim dicitur ' Filius habet essentiam a Patre ' duo significantur vel dicuntur: dicitur enim essentia in Filio, item dicitur habitudo Filii ad Patrem tamquam ad suum principium. Ex parte eius quod dicitur 'essentia' est ratio convenientiae Filii ad Patrem, quia si non conveniret cum Patre in substantia, iam non esset Filius, et hoc quia ratio generationis hoc ponit: aliter enim non esset generatio nisi esset de substantia. Et propter hoc dicendo 'Filium' dico convenientiam Filii ad Patrem, dico etiam habitudinem eius quod est de principio ad suum principium; et Pater, in quantum est Pater et in quantum est essentia, est principium ad Filium: alioquin non esset Filius nisi de substantia produceretur ; sed non per hoc ponitur essentia generare, cum essentia non se habet in ratione principii respectu geniti, immo per hoc determinatur quod Filius est a Patre per generationem.
8. Ad octavam rationem dicendum quod haec est duplex ' nihil habet Filius nisi quod nascendo accepit' quia hoc gerundivum ' nascendo' potest ibi dicere causam vel concomitantiam. Si dicat causam: sic est falsa, quia dicendo causam, haec est falsa 'essentiam nascendo accepit ', quia per hoc significatur quod nasci sit causa ad essentiam. Si vero dicat concomitantiam: haec est vera ' essentiam nascendo accepit', et tunc non sequitur quod essentia sit nata, sed quasi concomitans nativitatem Filii, ut sit sensus quod in nascendo cum sua nativitate a Patre essentiam habuit. Unde sicut in creaturis videmus quod illa quae concomitantur nativitatem non dicuntur nasci
i unde quantitas non dicitur nata, nec qualitas nec huiusmodi dicuntur nasci
sic divina essentia non dicetur nata licet nativitatem Filii concomitetur.
9. Ad nonam rationem potest dici quod in creatura, sicut in Sorte, non repugnat essentia ipsi generationi, quia generatio in creatura est exitus de nonesse ad esse ; essentia autem, quae est in Sorte, prius est in potentia et nonens, possibile tamen ad esse et ideo generabile. Sed generatio in divinis dicit habitudinem alicuius ad alium, sicut principii ad illud quod est de principio: divina autem essentia, prout sic dicitur, in ultima absolutione dicitur, et ideo non convenit dicere generare, generari' de ipsa divina essentia: et ita, cum ratio generationis in divinis repugnet ipsi essentiae, non autem in creaturis, ideo non est simile.
10. Ad decimam rationem dicendum quod Pater dicitur principium totius divinitatis, hoc est quia est principium ad divinas personas, quae sunt ipsa deitas vel essentia: ad alia enim est ipse Pater principium, quae non sunt de substantia ipsius, et sic est principium ad creaturas. Est autem principium ad divinas personas, quia sunt de substantia ipsius, immo etiam sunt tota essentia ipsius: quaelibet enim persona est ipsa divina essentia: et sic dicitur Pater principium totius divinitatis, non quia sit principium essentiae, sed ad divinas personas, ad hoc ut sint in perfecta divinitate.
11. Ad undecimam rationem dicendum quod hic est commutatio praedicamenti ' essentia est res, id est persona generans, ergo essentia generat ', quia commutatur 'quid ' in ' quomodo se habet' vel in ' ad aliquid'.
12. Ad duodecimam rationem dicendum quod ' generare, generari'in divinis dicunt habitudines ordinis naturae, qui est principium ad illud quod est de principio: et ideo semper ponunt distinctionem rei ad rem, hoc est principii ad illud quod de principio. Quia ergo ex parte essentiae nullo modo potest esse distinctio, ideo non possunt convenire essentiae, sed personis aeternis: sed actus qui est ex tempore, scilicet creare, non ponit distinctionem in creante nisi dicatur distinctio ab ipsa re creata, quia creare est producere aliquid non de sua substantia: sed in divinis personis generans et genitum non differunt in substantia: ideo de essentia non potest dici 'generare', sed ' creare' quia non ponit quod essentia divina sit differens vel distincta in diversis, sicut poneret ' generare, generari' circa ipsam.
13. Ad decimam tertiam rationem dicendum quod ' persona' dicit habentem essentiam, et hoc designat ordinem originis, qui est principii, ad illud quod est de principio vel e converso. Ordo autem ille non convenit essentiae, cum ipsa sit in ultima absolutione. Et propter hoc notionales habitudines, quae dicunt illum ordinem, licet praedicentur de personis, non tamen poterunt de essentia praedicari: tale autem est generans, genitum, spirans, spiratum. Ideo non sequitur in tali praedicatione composita quod fiat praedicatio divisa pro utroque, quia solum convenit ratione alterius:'generare enim nihil aliud dicit quam naturam suam alii dare, ' generari' vero accipere naturam ab alio: hoc nunquam dicitur de essentia, immo solum de persona.
14. Ad decimam quartam rationem dicendum quod essentia dicitur ad se, generare et generari dicuntur ad aliquid, sive genitum et ingenitum: sicut ergo non est aliquo modo vere dicere quod illud quod dicitur ad se dicatur ad aliquid vel quod absolutum sit relativum, ita non erit vere dicere quod essentia sit generans vel genita ; quare autem de sapientia et virtute possunt dici, causa dicta est .
15-19. Ad omnes auctoritates quae videntur dicere quod generare' convenit essentiae, generalis est responsio, quod omnes Illae sunt impropriae locutiones et emphaticae, id est expressivae; unde exponendae sunt . In illis enim auctoritatibus non significatur quod generare sit essentiae vel generari, quamvis dicatur generans vel genita vel huiusmodi ; sed per hoc exprimitur quod ille, cuius est generare, sit essentia divina, sicut est Pater, et similiter ille cuius est generari. Exponendae ergo sunt hoc modo: ' natura generans', id est ille qui est generans, est natura: ita ' deitas nata', id est ille qui est natus , est deitas. Secundum ergo figuram loquendi, quae dicitur emphasis, id est expressio sunt huiusmodi locutiones, sicut et nos propter maiorem expressionem affectus vel dignitatis dicimus 'rogo excellentiam vestram' vel paternitatem vestram', et non est plus dicere nisi 'vos, qui pater estis' vel 'excellens'. Sic igitur patet responsio ad quinque auctoritates inductas.
20. Ad vicesimam rationem dicendum quod haec est concedenda ' divina essentia non est gignens nec genita nec procedens, ergo est res nec gignens' etc.
Sed si obiciatur ulterius: ' aliqua res' - non sequitur: nam hoc, quod dico ' aliqua' trahit hoc quod dico ' res ' ad personam proprie, et ita non est quaternarius rerum Nam cum dico essentiam 'rem ' et personam 'rem ' non geminatur res rei, sicut cum dico ' homo et hic homo, ergo duo homines ', non sequitur ; ideo dicendo essentiam 'rem' et tres personas tres ' res' non sequitur:' ergo quatuor res ', quia 'commune' quando cum singulari dicitur, non connumeratur cum illo, sic nec divina essentia cum persona, cum dicitur de essentia 'res neque gignens' etc.
21. Ad aliud dicendum quod non sequitur quod, quamvis essentia sit res nongignens etc, quod non sit res trium personarum sive res quae sunt personae ; et est hic mutatio praedicamenti a negatione ipsius relationis personalis ad negationem ipsius personae: unde quae' vel ' quomodo ' commutatur in ' quis '. Non enim sequitur, quamvis relatio personalis removeatur ab essentia, quod propterea persona, immo ipsa essentia est persona et persona essentia: tamen relationes personales non conveniunt essentiae.
22. Ad aliud dicendum quod non sequitur, quamvis gignens et genitum referantur ad res oppositas, quod gignens et nongignens, quae dicunt oppositionem secundum contradictionem, referantur ad res oppositas, sed quod referuntur ad oppositos modos. Unde ibi est deceptio ex hoc quod abnegatio modi putatur esse abnegatio rei. Et est simile si quis argueret: 'homo non est genus, et animal est genus, ergo homo non est animal': cum enim dicitur Animal est genus', refertur ad modum dicendi sive intentionem, quae quidem intentio non convenit homini, quamvis res, cuius est haec intentio, conveniat: similiter cum dico ' generare, generari', dico existendi modos ipsarum personarum Patris et Filii, sicut dicit Ioannes Damascenus . Quamvis ergo iste modus negetur de essentia, non sequitur quod propter hoc negetur res cuius est ille modus, id est persona.
23. Ad aliud dicendum quod summum bonum sive divina essentia potest considerari dupliciter: ut in se vel ut in persona quae non habet esse ab alio. Secundum quod consideratur in se: sic consideratur absolute et absque ratione diffusionis, quia si hoc modo intelligeretur ratio diffusionis in ea, consequeretur quod esset diffusio ipsius substantiae in infinitis personis, et quod non esset status in aliqua: propterea manifestum est quod essentia secundum se, sive summum bonum, consideratur absque ratione diffusionis sui. Si vero consideratur in persona, quae non habet esse ab alio, ut in Patre: secundum hoc est ratio diffusionis ex summa bonitate in Patre sive ex essentia in Patre per generationem, et in Filio cum Patre per processionem, sicut patebit . Non ergo sequitur ex hoc quod essentiae attribuatur generare, sed magis ipsi personae habenti essentiam; licet igitur non sit diffusivum sui ut in se consideratur, nihilominus est diffusivum prout est in persona nonente ab alio.
24. Ad aliud dicendum quod plenitudo bonitatis est causa, id est ratio, generationis quare Pater generet: et hoc secundum quod ipsa bonitas intelligitur in Patre, id est in persona quae quidem est et non ab alia, non secundum quod consideratur in se, sicut dictum est .
25. Ad aliud dicendum quod haec est falsa essentia est principium generandi'. Supposito tamen hoc, dicendum quod non sequitur: primum principium agendi agit, ergo primum principium generandi generat' quia quod dico 'generare, generari' dicunt ad aliquid ' sive respectum personae ad personam, agere vero dicit respectum causae ad effectum. Id autem quod dicit respectum causae ad effectum convenit essentiae et etiam Trinitati personarum, quia sicut una essentia, ita virtus, ita operatio: ea vero quae dicunt respectum personae ad personam nullo modo conveniunt essentiae, sicut patet ex dictis. Quod etiam patet ex ratione eius quod est generare: generare enim est naturam, quam habet quis, alii dare ; generari vero est naturam ab alio accipere. Si ergo non potest dici quod natura habeat naturam vel accipiat, nullo modo potest dici quod essentia generet vel generetur. Generat autem convenienter persona et proprie: cum enim sit res habens naturam, ei convenit naturam quam habet, alii dare, sicut personae Patris, vel naturam ab alio accipere, sicut personae Filii.