S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI DE ANIMA ET EJUS ORIGINE LIBRI QUATUOR .

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII

 9. Sed quid dicit, cui hoc quod praelocutus est, contigit? Namque ut istam quaestionem sibi proponeret, ait: «Alia substruuntur opprobria querulis mur

 CAPUT IX.

 11. Unde et latro ille, non ante crucem Domini sectator , sed in cruce confessor, de quo nonnunquam praejudicium captatur, sive tentatur, contra Bapti

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 14. Inveniat ergo, si potest, iste quid dicat, cum ab illo quaeritur, quid meruerit anima, sine ullo peccato, vel originali, vel proprio, sic ad subeu

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 18. Unde etiam scit, utrum repetitio sententiae sit, Qui dat flatum populo super eam, et spiritum calcantibus eam: ut de una re utrumque dictum intell

 19. Quod autem graecus dicit πνοήν, hoc Latini varie interpretati sunt aliquando flatum, aliquando spiritum, aliquando inspirationem. Nam hoc verbum

 20. Sunt etiam qui haec verba prophetica sic intelligant, ut quod ait, Dedit flatum populo super eam, id est, super terram, non nisi animam velint acc

 21. Eadem ratione etiam quod dicit Deus, Spiritus enim a me exiet, et omnem flatum ego feci (Isai. LVII, 16): de Spiritu quidem sancto accipiendum est

 22. Adjecit etiam tertium testimonium, quia scriptum est, Qui fingit spiritum hominis in ipso (Zach. XII, 1). Quasi hoc negetur: sed unde eum fingat,

 0487 23. Novimus etiam Machabaeorum juvenum matrem, fecundiorem virtutibus quando filii passi sunt, quam fetibus quando nati sunt, eos sic fuisse adho

 CAPUT XV.

 25. Qui utinam in tanta profunditate quaestionis, quamdiu quid dicat ignorat, imitaretur Machabaeorum matrem: quae cum sciret de viro se filios concep

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 28. «Sed dicendo,» inquit, «Apostolus, Et ipse det omnibus vitam et spiritum deinde addendo, Fecitque ex uno sanguine omne genus hominum ex uno sangu

 CAPUT XVIII.

 30. Cum itaque isti sic inter se alternante sermone certaverint ego inter eos sic judico, ut ne incognitis fidant, et temere audeant affirmare quod n

 31. Quapropter, cum his testimoniis, quod ad hanc rem pertinet, utique ambiguis, non solvatur haec quaestio illud tamen scio, sic argumentari homines

 CAPUT XIX.

 33. Animarum autem novarum sine propagine insufflationem, defendi quidem minime prohibemus, sed ab eis qui potuerint aliquid invenire, vel in canonici

 34. Quamobrem, quicumque volunt defendere quod dicuntur animae novae nascentibus insufflari, non de parentibus trahi, aliquid illorum quatuor quae sup

 CAPUT XX.

 LIBER SECUNDUS. AD PETRUM PRESBYTERUM.

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 3. Itemque alios esse corporis, alios autem animae sensus, miror si iste te docuit et tu homo id aetatis et honoris, antequam istum audires, unum atq

 4. At si forte ante hujus doctrinam, quam modo te invenisse laetaris, animae naturam Dei putabas esse portionem hoc plane cum horrendo periculo falsu

 CAPUT III.

 6. Si haec cum catholico loquor, magis commonens quam docens. Neque enim esse tibi arbitror nova, vel audita quidem et antea, non tamen credita: sed,

 7. Quod si dicis, Hoc me ille non docuit, nec huic errori ejus ullo modo, quamlibet diserti et ornati sermonis illectus suavitate consensi: ago ingent

 CAPUT IV.

 8. Nam illud quod rectissime et valde salubriter credit, judicari animas cum de corporibus exierint, antequam veniant ad illud judicium, quo eas oport

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 17. Novellos haereticos Pelagianos justissime conciliorum catholicorum et Sedis Apostolicae damnavit auctoritas, eo quod ausi fuerint non baptizatis p

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 20. Item quod scriptum est, ex uno sanguine Deum fecisse omne genus hominum Hoc nunc os ex ossibus meis, et caro de carne mea. ex uno sanguine, ex uno

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 LIBER TERTIUS. AD VINCENTIUM VICTOREM.

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 5. In te ipso tibi proba ipse quod dico: emitte spiritum flando, et vide utrum dures, si non receperis: recipe respirando, et vide quas patiaris angus

 6. Haec debuisti considerare, cum scriberes et non ista similitudine utrium inflatorum vel inflandorum introducere nobis Deum, aut ex alia natura qua

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 10. Noli credere, nec dicere, nec docere, «Animam per carnem reparare habitudinem priscam et per illam renasci, per quam meruerat inquinari» (Supra, l

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 14. Noli credere, nec dicere, nec docere, «De infantibus (Sup. lib. 2, n. 13), qui priusquam renascantur in Christo, praeveniuntur occiduo, scriptum e

 CAPUT XI.

 16. Sed forte dicas, omnia quidem pertinere ad Dei regnum, quia regnat in coelis, regnat in terris, in abyssis, in paradiso, in inferno, (ubi enim non

 17. Hoc qui dicunt, videntur quidem sibi dicere aliquid, quia Scripturas negligenter attendunt, et quomodo regnum Dei dicatur, unde oramus dicentes, V

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 21. Nimis longum est, omnia quae in tuis libris, vel potius in te ipso volo emendari, pertractare atque discutere, et saltem brevem tibi de singulis c

 CAPUT XV.

 23. Haec interim undecim multum aperteque perversa, et fidei catholicae adversa, nunc jam nihil cuncteris exstirpare atque abjicere ab animo, a verbo,

 LIBER QUARTUS. AD VINCENTIUM VICTOREM.

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 3. Ista tua nostrae ignorantiae disertissima et luculentissima castigatio, omnia quae ad naturam hominis pertinent, sic te scire compellit, ut si eoru

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 8. Et quisquis fuerit conatus haec discere, non frustra ei dicitur, Altiora te ne quaesieris, et fortiora te ne scrutatus fueris. Neque enim altiora s

 CAPUT VII.

 10. Saepe nos praesumimus aliquid memoria retenturos, et cum id putamus, non scribimus nec nobis postea cum volumus venit in mentem, nosque poenitet

 11. Sed me contemnis forsitan confitentem, et propter hoc quoque pecoribus comparabis. Ego autem monere, vel si non dignaris, certe admonere non desin

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 16. Non itaque displiceat praesumptioni tuae juvenili meus senilis timor, fili. Ego enim, si hoc quod de animarum origine quaerimus, nec Deo, nec aliq

 CAPUT XII.

 18. Sed utrum aliquid tale sit anima, scrupulosissime ac subtilissime quaeritur. Verumtamen tu, unde tibi maxime gratulor, Deum corpus non esse confir

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 22. Dicis etiam, «Cessare illic nomina, ubi non distinguitur forma et nihil illic agere appellationem nominum, ubi nulla est designatio personarum.»

 CAPUT XVI.

 24. Quod vero «illum Abrahae sinum» existimas «esse corporeum, et per ipsum» asseris «totum corpus ejus agnosci,» vereor ne in re tanta joculariter at

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 27. Quid si tale aliquid apud inferos geritur, et in eis se, non corporibus, sed corporum similitudinibus animae agnoscunt? Cum enim tristia patimur,

 28. Jam illud quale est, dicere quod «anima formam de corpore accipiat, et cum incremento corporis protendatur et crescat » et non attendere quam mons

 CAPUT XIX.

 30. Post mortem vero quam vim cognitionis corruptibilibus exoneratae corporibus animae accipiant etiam non bonae ut vel pariter malas, vel etiam bona

 CAPUT XX.

 32. Nam illa masculinae vel femininae animae forma, membris virilibus muliebribusque distincta, si non corporis similitudo, sed corpus est, velis noli

 33. Quod enim de phoenice loqueris, ad rem de qua agitur omnino non pertinet. Resurrectionem quippe illa significat corporum, non sexum destruit anima

 CAPUT XXI.

 35. Prolixioris autem sermonis est, de isto genere similitudinum corporalium diligentissima disputatio, utrum et Angeli, seu boni, seu mali sic appare

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV.

 39. Si qua sane alia, quae plurima in tuis libris emendanda mihi videntur, scire fortasse desideras, venire tibi non sit onerosum, non tanquam discipu

Chapter 9 [V.]—How Could the Incorporeal God Breathe Out of Himself a Corporeal Substance?

In that he believes God to be truly incorporeal, I congratulate him that herein, at all events, he has kept himself uninfluenced by the ravings of Tertullian. For he insisted, that as the soul is corporeal, so likewise is God.65    See Tertullian’s treatise On the Soul in The Ante-Nicene Christian Fathers, vol. iii. p. 181 sq. See also Augustin, On Heresies, 86, and Epistles, No. 190. It is therefore specially surprising that our author, who differs from Tertullian in this point, yet labours to persuade us that the incorporeal God does not make the soul out of nothing, but exhales it as a corporeal breath out of Himself. What a wonderful learning that must be to which every age erects its attentive ears, and which contrives to gain for its disciples men of advanced years, and even presbyters! Let this eminent man read what he has written, read it in public; let him invite to hear the reading well-known persons and unknown ones, learned and unlearned. Old men, assemble with your younger instructors; learn what you used to know nothing about; hear now what you had never heard before. Behold, according to the teaching of this scribe, God creates a breath, not out of something else which exists in some way or other, and not out of that which absolutely has no existence; but out of that which He is Himself, perfectly incorporeal, He breathes a body so that He actually changes His own incorporeal nature into a body, before it undergoes the change into the body of sin. Does he say, that He does not change something out of His own nature, when He creates breath? Then, of course, He does not make that breath out of Himself: for He is not Himself one thing, and His nature another thing. What is this insane man thinking of? But if he says that God creates breath out of His own nature in such a way as to remain absolutely entire Himself, this is not the question. The question is, whether that which comes not of some previously created substance, nor from nothing, but from Him, is not what He is, that is, of the same nature and essence? Now He remains absolutely entire after the generation of His Son; but because He begat Him of His own nature, He did not beget a something which was different from that which He is Himself. For, putting to one side the circumstance that the Word took on Himself a human nature and became flesh, the Word who is the Son of God is another but not another thing: that is, He is another person but not a different nature. And whence does this come to pass, except from the fact that He is not created out of something else, or out of nothing, but was begotten out of Himself; not that He might be better than He was, but that He might be altogether even what He is of whom He is begotten; that is, of one and the same nature, equal, co-eternal, in every way like, equally unchangeable, equally invisible, equally incorporeal, equally God; in a word, that He might be altogether what the Father is, except that He actually is Himself the Son, and not the Father? But if He remains Himself the same God entire and unimpaired, but yet creates something different from Himself, and worse than Himself, not out of nothing, nor out of some other creature, but out of His very self; and that something emanates as a body out ofthe incorporeal God; then God forbid that a catholic should imbibe such an opinion, for it does not flow from the divine fountain, but it is a mere fiction of the human mind.

CAPUT V.

9. Incorporeum sane Deum esse quod credit, gratulor eum hinc saltem a Tertulliani deliramentis esse discretum. Ille quippe sicut animam, ita etiam Deum corporeum esse contendit . A quo iste in hoc dissentiens, mirabiliora persuadere molitur, Deum incorporeum, non de nihilo facere, sed de semetipso flatum exhalare corporeum. O doctrinam cui omnis aetas aures subrigat, quae homines annosos, quae denique presbyteros mereatur habere discipulos! Legat, legat in concione quod scripsit, notos atque ignotos, doctos atque indoctos recitaturus invitet. Seniores, cum junioribus convenite, quod nesciebatis discite, quod nunquam audieratis audite. 0500 Ecce isto docente, non aliunde quod aliquo modo est, nec ex eo quod omnino non est, Deus flatum creat; sed ex eo quod ipse est, cum sit incorporeus, corpus sufflat. Naturam ergo suam, antequam mutetur in peccati corpore, ipse mutat in corpus. An dicit, quod ex sua natura non mutat aliquid, cum flatum facit? Non ergo eum de se ipso facit: non enim aliud est ipse, aliud natura ejus. Quis hoc insanissimus opinetur? Quod si dicit, ita Deum de sua natura facere flatum, ut ipse integer maneat; non inde quaestio est; sed utrum quod non aliunde, nec de nihilo, sed de illo est: non hoc sit quod ille, id est, ejusdem naturae et essentiae. Nam et Filio genito integer manet; sed quia eum genuit de se ipso, non aliud genuit quam id quod ipse est. Excepto enim quod hominem assumpsit, et Verbum caro factum est, alius est quidem Verbum Dei Filius, sed non est aliud: hoc est, alia persona est, sed non diversa natura. Et unde hoc, nisi quia non creatus ex alio, vel ex nihilo, sed natus ex ipso est; non ut melior quam erat esset, sed omnino ut esset, et quod est ille, unde natus est, esset, hoc est, unius ejusdemque naturae, aequalis, coaeternus, omni modo similis, pariter immutabilis, pariter invisibilis, pariter incorporeus, pariter Deus; hoc omnino quod Pater, nisi quod Filius est ipse, non Pater? Si autem manet quidem ipse integer Deus, nec tamen de nullo, vel de alio, sed de se ipso diversum aliquid in deterius creat, et de incorporeo Deo corpus emanat; absit ut hoc catholicus animus bibat: non enim est fluentum fontis divini, sed figmentum cordis humani.