VATICANI CONCILII. 53

(1) Romanus Pontifex alludere hie

videtur ad doctrinam alias palam signi-

ficatam et traditam ab Episcopis iisdem

sive in innumeris realis obsequii prote-

s t a t i o n e s ad eundem missis, sive in

solemnibus litteris communi Episcopo-

rum suffragio subscriptis, sive in propo-

sitionibus ex animo prolatis quum defi-

niendum erat Dogma de Immaculata Con-

cept ione, sive in doctrina in synodis

provincialibus tradita, sive in pastorali-

bus epistolis. Haec omnia, quae trade-

bantur pacato animo, continere sole-

bant catholicam doctrinam de infalli-

bilitate Romani Pontificis, ita ut iure

merito credi debebat , eiusmodi doctri-

nam, si in synodo oecumenica definienda

proponeretur ad sollemniorem eiusdem

promulgationem in fidelium utilitatem,

nullam prorsus ex parte Episcoporum

excitaturam esse difficultatem: erat enim

communis Ecclesiae catholicae doctrina

per Episcopatum hac aetate nostra pa-

lam expressa. Inde apparet, quam im-

merito nonnulli acriter redarguerint ca-

tholicos scriptores, qui hanc doctrinam

et definitionem promoverunt; quasi vero

id effecissent animo contradicendi Epi-

scopis. Vix enim id in mentem venire

poterat, quum ex publicis documentis

abunde constaret, non esse aetate nostra

ecclesiarum Angelos, qui adversam er-

roneam doctrinam animo nutrirent.

« Summa ista Romani Pontificis auctoritas, Venerabiles Fra- tres, non opprimit sed adiuvat, non destruit sed aedificat, et sae- pissime confirmat in dignitate, unit in charitate, et Fratrum, scilicet Episcoporum, iura firmat atque tuetur. Ideoque illi, qui nunc iudicant in commotione, sciant non esse in commotione Dominum. Meminerint, quod paucis abhinc annis, oppositam te- nentes sententiam abundaverunt in sensu Nostro et in sensu ma- ioris partis huius amplissimi Consessus (1); sed tunc iudicaverunt in spiritu aurae lenis. Numquid in eodem iudicio iudicando duae oppositae possunt existere conscientiae? Absit. Illuminet ergo Deus sensus et corda; et quoniam Ipse facit mirabilia magna solus, illuminet sensus et corda, ut omnes accedere possint ad sinum Patris, Christi Iesu in terris indigni Vicarii, qui eos amat, eos diligit, et exoptat unum esse cum illis. Et ita simul in vin- culo charitatis coniuncti proeliare possimus proelia Domini, ut non solum non irrideant nos inimici nostri, sed timeant potius, et aliquando arma malitiae cedant in conspectu veritatis, sicque omnes cum D. Augustino dicere valeant: Tu vocasti me in admi- rabile lumen tuum et ecce video. Deus vos benedicat.»

Hinc novi plausus illico editi sunt. Accedentibus inde ad Pon- tificis solium Protonotariis et Concilii Promotoribus, hi illos roga- runt, ut Instrumenta conficerent ex omnibus in sessione gestis; illique, testibus nuncupatis, facturos spoponderunfc'