5 4 EX ACTÎS

Inde Pontifex hymnum, Te Deum, cantu incepit: quo tempore meridies septem circiter horae momentis transactus erat, adeo ut et Apostolica confirmatio contigerit instante meridie (qui est ini- tium secundae partis diei, quo ad vesperas declinamus); et gratiar rum actio, brevissimo interiecto temporis intervallo, post meridiem successerit.

Modus autem, quo haec gratiarum actio per angelicum hymnum processerit, praeter omnium expectationem, fuit pariter singularis. Cantores enim pontificii prosecuti sunt de more versiculum a Pon- tifice inceptum. Nescio quomodo contigerit, omnis popidus Cantori- bus praevaluit, adeo ut, id, quod cecinere debuissent soli Cantores, cecinebat populus cum Cantoribus, quorum voces vittae ipsum po^ pulum sequi coactae sunt; et sic populo respondebat synodus: quam- quam populus synodo respondere putaret, et synodus in cantu pri- mas partes habere videretur (1).

Ita alternatim hymnus maiestate summa prosecutus est usque ad exitum, cui, tamquam communis gaudii corona, solemnis Apo- stolica Benedictio successit: atque sessio soluta est. Exeuntibus Epi- scopis, fideles certatim annulum sacrasque eorum vestes deosculati sunt gratias simul agentes.

Haec enucleate describere curavi, propterea quod de actu Ec- clesiae catholicae solemnissimo agatur, atque maximi momenti pro universa christiana republica.

In comperto iam omnibus est quae inde in rebus publicis praeci- pitanter contigerint. Namque sequente die 19 Iulii notitia vulgatur Gubernium Gallicum bellum Borussico Gubernio indicere: brevi

(1) Quod meo sensu puto ita in

universa Ecclesia esse eventurum, statim

ac meridies pulsaverit, quo omnes po-

puli iterum ad nuptias Agni invitentur

non tantum rore, sed pluvia graüae Dei.

Hi enim populi sibi trahent Ecclesiae

Praesules et Gubernia et Reges, quam-

quam in externa forma videantur iidem

populi a Praesulibus, Guberniis et Regi-

bus duci. Harum rerum quaedam initia

iam conspicere nobis videmur, de qui-

bus nonnulla scripsimus, in Vol. IV

pag. 5 40, dum dies 11 Aprilis 1869 in

universo orbe et sine sufficiente humana

causa praeter hominum memoriam sole-

mnissime celebraretur.Ineptiaesunt,quae

cor hominis non aiunt, ea, quae insani

huius saeculi homines agunt suis sophi-

smatibus innixi, quibus incautos populos

alliciunt, unitatem nationum sub uno

gubernio cupientes, iura populorum ex-

tollentes, illimitatam libertatem verbis

profundentes. Faciet, faciet quidem Deus

veram nationum unitatem in fide sub

uno universali Pastore: vera populorum

iura ipse excitabit , ut eam consequan-

tur libertatem in quam filii [Dei sunt

vocati.