MATRIMONII. 107

pugnaret cum illo alterius Parochi, qui matrimonium celebravit: Curiamque Episcopalem errasse in sententia edenda, eo quod debuisset peritos deputare, qui libros parochiales inspicerent de- que eorum statu deponerent. Rationem nullam suadere, recentio- ris Parochi dictum, illi antiquioris esse praeferendum: tanti enim huius valere adsertionem, quanti illius valeret negatio.

Dubium

« An constet de nullitate matrimonii in casu.» RESOLUTIO. S. Congregatio Concilii causa cognita die 18 Au-

gusti 1870 respondere censuit: affirmative. Ex QUIBUS COLLIGES:

I. Matrimonialis contractus substantiam in libero contrahen- tium consensu consistere.

II. Quare gravi interveniente vi et metu vel coactione reve- rentiali, quae reluctantes ad actum contractus omnimode cogat, matrimonium invalide celebrari.

III. Contrahentes in quarto consanguinitatis gradu constituti, qui per Apostolicam dispensationem a lege irritante non fuerint exempti, nullum matrimonium contrahere.

IV. Nec tale matrimonium convalescere per temporis spatium neque causa ignorati impedimenti validum censeri: leges enim irritantes actum, ex quibus impedimenta quae dirimentia appel- lantur derivant, in eo statu contrahentes constituunt, in quo in- habiles sunt ad matrimonium inter se contrahendum (1).

(1) Adsunt Auctores, praesertim theo-

logiae moralis, qui ab impedimentis di-

rimentibus excipiunt impedimentum cri-

minis , contendentes hoc criminis im-

pedimentum non contrahi ab i l l is , qui

impedimentum ignorent. Hanc senten-

tiam tradunt saltem tamquam probabi-

lem: non difiitentur tamen contrariam

sententiam esse communem.

Ita hi Auctores solent arguere: im-

pedimentum criminis habet rationem poe-

nae : poenas autem ignorantes non in-

currunt. S ic ex . gr. qui peccat in legem

prohibentem, quae simul sit puniens,

puta per censuras, si eiusmodi punitio-

nem ignoret, in censuras a lege inflictas non incurrit.

Sed mihi videtur, hoc principium (quod verum est, quando agitur de hisce legibus prohibentibus et de hoc poenarum genere , in foro interno; in foro enim externo ignorantia legum excusare non solet) non posse saltem indiscriminatim applicari quando agitur de lege irritante actum, quamvis legislator moveatur ad irritandum actum, ut crimen vindicet. Hisce enim in casibus militat regula iu- ris 64 in 6: Quae contra ius fiunt debent utique pro infectis haberi. Praesertim vero quando vindicta criminis non sit