gravissimum supremi Nostri Aposto- latus munus implemus loquendi, do- cendi et damnandi quaecumque Deus Eiusque Ecclesia docet et damnat, ut ita cursum Nostrum consumme- mus, et ministerium verbi , quod accepimus a Domino Iesu, testificari Evangelium gratiae Dei.

» Itaque si iniusta a Nobis pe- tantur, praestare non possumus: si vero postuletur venia , illam ultro libenterque, uti nuper declaravimus, imperliemur. Ut autem huiusce ve- niae verbum eo proferamus modo, qui Pontificiae Nostrae dignitatis san- ctitatem omnino decet, flectimus ante Deum genua , et triumphale nostrae redemptionis amplectentes vexillum, Ghristum Iesum humillime deprecamur, ut Nos eadem sua re- pleat charitate, ut eo prorsus modo ignoscamus, quo Ipse suis pepercit inimicis , antequam sanctissimum suum spiritum in aeterni Patris Sui traderet manus. Atque ab Ipso im- pensissimo exposcimus, ut quem- admodum post veniam ab Eo tri- butam, inter densas tenebras, qui- bus universa terra fuit obducta, ini- micorum suorum mentes illustravit, qui horrendi facinoris poenitentes revertebantur percutientes pectora sua, ita in hac tanta nostrae aetatis caligine velit ex inexhaustis infinitae suae misericordiae thesauris caele- stis ac triumphatricis suae gratiae effundere dona , quibus omnes er- rantes ad unicum suum ovile re- deant. Quaecumque autem futura sint investigabilia divinae suae pro-

I X i v . 181

videntiae consilia , ipsum Christum Iesum Ecclesiae suae nomine roga- mus , ut Vicarii sui causam, quae Ecclesiae suae causa est, iudicet, eamque contra hostium suorum co- natus defendat, ac gloriosa victoria exornet et augeat. Ipsum item exo ramus, ut perturbatae societati or- dinem tranquillitatemque restituat, et optatissimam pacem tribuat ad iustitiae triumphum, quem ab Eo unice exspectamus. In tanta enim trepidatione Europae totiusque ter- rarum orbis, et eorum, qui arduo funguntur munere moderandi popu- lorum sortes, Deus unus est, qui Nobiscum et pro Nobis pugnare pos- sit: Iudica nos tyeus, et discerne cau- sam nostram de gente non sancta: da

pacem Domine in diebus nostris, quia

non est alius qui pugnet pro nobi$t nisi tu Deus Noster.

ALLOCUTIO HABITA IN CONSISTORIO

SECRETO DIE 30 S E P T . 1861.

Venerabiles Fratres

« Meminit unusquisque vestrum, Venerabiles Fratres, quanto animi Nostri doiore in hoc amplissimo ve- stro consessu saepissime lamentati simus gravissima et nunquam satis deploranda damna catholicae Eccle- siae , huic Apostolicae Sedi, Nobis- que cum maximo ipsius civilis so- cietatis detrimento illata a Subalpino Gubernio, atque a funestissimae re- bellionis auctoribus et fautoribus in