Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Operum Quae In Hoc Tertio Tomo Continentur.
Elenchus Operum Quae In Hoc Tertio Tomo Continentur.
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Quaestionum Evangeliorum Libri Duo
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Quaestionum Evangeliorum Libri Duo
Tituli Quaestionum Libri Primi In Evangelium Secundum Matthaeum .
Tituli Quaestionum Libri II In Evangelium Secundum Lucam.
Liber Primus. Quaestiones in Evangelium secundum Matthaeum.
Quaest. I. ((Matth. c. XI, V 27.))
XVIII. ((Ib. VIII, 13 XV, 28.))
XXXIV. ((Ib. XXXIII, 17, 19.))
XXXV. ((Ib. XXIII, 23 et 24.))
XLVII. ((Ib. XXVI, 39, 42, 44.))
Liber Secundus. Quaestiones in Evangelium secundum Lucam.
Quaest. I. ((Luc. cap. I, V . 13, 20.))
XXXII. ((Ib. XIV, 34, 35, XV, 4-10.))
Admonitio In Librum Septemdecim Quaestionum Super Matthaeum.
Admonitio In Librum Septemdecim Quaestionum Super Matthaeum.
Quaestionum Septemdecim In Evangelium Secundum Matth.
Quaestionum Septemdecim In Evangelium Secundum Matth.
Quaest. I. ((Matth. cap. II, V 16.))
XI. ((Ib. XIII, 25-30, 36-43.))
XVI. ((Ib. XIII, 51, 52, 44.))
Admonitio De Subsequentibus In Joannem Tractatibus.
Admonitio De Subsequentibus In Joannem Tractatibus.
Praefatio Incerti Auctoris.
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi In Joannis Evangelium Tractatus CXXIV .
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi In Joannis Evangelium Tractatus CXXIV .
Tractatus III Ab eo quod scriptum est, Joannes testimonium perhibet de ipso, etc., usque ad id, Cap.
Tractatus XII. Ab eo Evangelii loco, Quod natum est de carne, caro est, etc., usque ad id, Cap.
Tractatus XIV. Ab eo Evangelii loco, Hoc ergo gaudium meum impletum est, etc., usque ad id, Cap.
Tractatus XXVIII. Ab eo loco Evangelii, Et post haec ambulabat Jesus in Galilaeam usque ad id, Cap.
Tractatus XXXVII. Ab eo quod scriptum est, Dicebant ergo. Ubi est pater tuus? usque ad id. Cap.
Tractatus XXXIX. Ab eo quod scriptum est, Multa habeo de vobis loqui et judicare usque ad id, Cap.
Tractatus XL. Ab eo loco, Dixit ergo eis Jesus: Cum exaltaveritis Filium hominis usque ad id, Cap.
Tractatus XLI. Rursum in illud, Dicebat autem Jesus ad eos qui crediderunt usque ad id, Cap.
Tractatus XLVI. Ab eo quod scriptum est, Ego sum pastor bonus, etc., usque ad id, Cap.
Tractatus XLVIII. Ab eo loco, Facta sunt Encaenia in Jerosolymis usque ad id, Cap.
Tractatus XLIX. Ab eo quod legitur, Erat autem quidam languens, Lazarus usque ad id, Cap.
Tractatus L. Ab eo loco, Proximum erat Pascha Judaeorum usque ad id, Cap. et cap.
Tractatus LII. Ab eo quod scriptum est, Nunc anima mea turbata est et quid dicam? usque ad id, Cap.
Tractatus LVI. Ab eo quod scriptum est, Venit ergo ad Simonem Petrum, etc., usque ad id, Cap.
Tractatus LVII. Quonam modo Ecclesia timeat inquinare pedes, dum pergit ad Christum.
Tractatus LVIII. Ab eo quod Dominus dicit, Et vos mundi estis, sed non omnes usque ad id, Cap.
Tractatus LX. In illud, Cum haec dixisset Jesus turbatus est spiritu. Cap.
Tractatus LXII. Ab eo quod scriptum est, Et cum tinxisset panem, dedit Judae usque ad id, Cap.
Tractatus LXIII. De eo quod Dominus ait, Nunc clarificatus est Filius hominis usque ad id, Cap.
Tractatus LXVI. De eo quod sequitur, Dicit ei Simon Petrus: Domine, quo vadis? usque ad id, Cap.
Tractatus LXVII. De eo quod Dominus dicit, Non turbetur cor vestrum usque ad id, Cap.
Tractatus LXVIII. In eamdem lectionem.
Tractatus LXIX. In id quod Dominus dicit, Et quo ego vado scitis, et viam scitis usque ad id, Cap.
Tractatus LXXII. In eamdem lectionem.
Tractatus LXXIII. Item in eamdem lectionem.
Tractatus LXXIV De eo quod ait, Si diligitis me, mandata mea servate usque ad id, Cap.
Tractatus LXXV. De eo quod ait Jesus, Non relinquam vos orphanos usque ad id. Cap.
Tractatus LXXVI. De eo quod sequitur, Dicit ei Judas, non ille Iscariotes, etc., usque ad id, Cap.
Tractatus LXXVII. De eo quod sequitur, Haec locutus sum vobis apud vos manens usque ad id, Cap.
Tractatus LXXVIII. In id quod Dominus dicit, Non turbetur cor vestrum, neque formidet, etc. Cap.
Tractatus LXXIX. De eo quod ait, Et nunc dixi vobis priusquam fiat, etc., usque ad id, Cap.
Tractatus LXXX. De eo quod dicit, Ego sum vitis vera, et Pater meus agricola est usque ad id, Cap.
Tractatus LXXXI. De eo quod ait, Manete in me, et ego in vobis usque ad id, Cap.
Tractatus LXXXVI. De eo quod Dominus ait, Vos autem dixi amicos usque ad id, Cap.
Tractatus LXXXVII. De eo quod dicit Jesus, Haec mando vobis, ut diligatis invicem usque ad id, Cap.
Tractatus LXXXVIII. De eo quod ait Jesus, Mementote sermonis mei, etc., usque ad id, Cap.
Tractatus XC. In illud, Qui me odit, et Patrem meum odit. Cap.
Tractatus XCI. In haec verba, Si opera non fecissem in eis, quae nemo alius fecit usque ad id, Cap.
Tractatus XCVII. In eamdem lectionem.
Tractatus XCVIII. In eamdem lectionem.
Tractatus XCIX. In illud, Non enim loquetur a semetipso, sed quaecumque audiet, loquetur. Cap.
Tractatus C. In ejusdem lectionis verba postrema. Cap. XVI, V . 13-15.
Tractatus CI. De eo quod Dominus dicit, Modicum et jam non videbitis me usque ad id, Cap.
Tractatus CV. Ab eo quod Dominus ait, Ut Filius tuus clarificet te usque ad id, Cap.
Tractatus CVI. De eo quod Dominus dicit, Manifestavi nomen tuum hominibus usque ad id, Cap.
Tractatus CVII. De eo quod dicit Jesus, Ego pro eis rogo, etc., usque ad id, Cap.
Tractatus CVIII. De eo quod ait Jesus, Ego dedi eis sermonem tuum usque ad id,
Tractatus CX. De eo quod sequitur, Ut omnes unum sint, etc., usque ad id, Cap.
Tractatus CXIII. Ab eo quod legitur, Et adduxerunt eum ad Annam primum usque ad id, Cap.
Tractatus CXIV. Ab eo loco, Adducunt ergo Jesum ad Caipham in praetorium usque ad id, Cap.
Tractatus CXV. De eo quod dicitur, Introivit ergo iterum in praetorium Pilatus usque ad id, Cap.
Tractatus CXIX. Ab eo quod sequitur, Et milites quidem haec fecerunt usque ad id, Cap.
Tractatus CXXI. De eo quod sequitur, Abierunt ergo iterum ad semetipsos discipuli usque ad id, Cap.
Tractatus CXXIII. De eo quod dicit Jesus, Venite, prandete usque ad id, Cap.
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi In Epistolam Joannis Ad Parthos Tractatus Decem .
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi In Epistolam Joannis Ad Parthos Tractatus Decem .
Tractatus III. De eo quod sequitur, Pueri, novissima hora est usque ad id, Cap.
Tractatus IV. De eo quod sequitur, Et verax est, et non est mendax usque ad id, Cap. et cap.
Tractatus V. In id quod sequitur, Omnis qui natus est ex Deo, non facit peccatum usque ad id, Cap.
Tractatus VI. In illud, Et in hoc cognoscimus quia ex veritate sumus usque ad id, etc. Cap. et cap.
Tractatus VII. Ab eo quod sequitur, Jam vos ex Deo estis filioli usque ad id, Cap.
Tractatus VIII. De eo quod sequitur, Si diligamus invicem, Deus in nobis manebit usque ad id, Cap.
Tractatus IX. De eo quod sequitur, In hoc perfecta est dilectio in nobis usque ad id, Cap.
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Expositio Quarumdam Propositionum Ex Epistola Ad Romanos.
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Expositio Quarumdam Propositionum Ex Epistola Ad Romanos.
Propositio Prima. ((Rom. cap. 1, V . 4.))
VII-VIII. ((Ib. I, 32 II, 1.))
LXXI. ((Ib. XII, 20, 14, 17.))
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Epistolae Ad Romanos Inchoata Expositio.
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Epistolae Ad Romanos Inchoata Expositio.
Liber unus . In quo salutatio tantummodo expeditur, et disputatur de peccato in Spiritum sanctum.
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Epistolae Ad Galatas Expositionis liber unus
S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Epistolae Ad Galatas Expositionis liber unus
Appendix tertii tomi Operum S. Augustini Complectens Aliquot In Scripturam Tractatus Ipsi Olim Falso Adscriptos, Nimirum: De Mirabilibus S. Scripturae
Admonitio In Proxime Subjectum Opusculum.
Admonitio In Proxime Subjectum Opusculum.
De Mirabilibus Sacrae Scripturae Libri Tres.
De Mirabilibus Sacrae Scripturae Libri Tres.
Liber Primus. De Moysi Pentateucho.
Caput Primum.— De Deo Creatore et constitutione creaturarum.
Caput II.— De rationabilium naturarum dissimili peccato.
Caput III.— De Abel et Enoch primatum tenentibus in hominum justitia.
Caput IV.— De eo quod terrena tantum animalia in diluvio mortificata sunt.
Caput VI.— De eruptione aquarum diluvii.
Caput VII.— De recessu aquarum diluvii.
Caput VIII.— De cursu solis et lunae in diluvio.
Caput IX.— De dispersione linguarum.
Caput X.— De Sodomitica vindicta.
Caput XI.— De uxore Loth in statuam salis mutata.
Caput XII.— De Sara nonagenaria pariente filium.
Caput XIII.— De puteo quem vidit Agar ejecta cum filio.
Caput XIV.— De ariete quem Abraham obtulit pro filio.
Caput XV.— De Jacob et Joseph quare unus in terra repromissionis, alter in Aegypto sepelitur.
Caput XVI.— De Moyse et rubo in Oreb.
Caput. XVII.— De duobus signis, id est manu in sinum conversa, et virga in colubrum mutata.
Caput XVIII.— De aqua in sanguinem versa.
Caput XIX.— De caeteris plagis Aegyptiorum.
Caput XX.— De recedente et siccato mari Rubro.
Caput XXI.— De carmine consono filiorum Israel.
Caput XXII.— De aquis indulcatis in Marath.
Caput XXIII.— De manna pluente de coelo.
Caput XXIV.— De petra percussa in Oreb.
Caput XXV.— De filiis Moysi, quare ducatu Sacerdotum privati sunt.
Caput XXVI.— De jejunio quadraginta dierum.
Caput XXVII.— De populo carnes postulante.
Caput XXVIII.— De Aethiopissa uxore Moysi, et lepra murmuratricis Mariae.
Caput XXIX.— De Chore et Dathan et Abiron.
Caput XXX.— De plaga, quae descendit in populum, quando Moyses fugit in Tabernaculum.
Caput XXXI.— De virga Aaron, quae fronduerat.
Caput XXXII.— De petra bis percussa in Cades.
Caput XXXIII.— De serpente aeneo.
Caput XXXIV.— De Balaam et asina ejus.
Caput XXXV.— De Moyse pergente in montem Abarim.
Caput Primum.— De Jesu filio Nun, et dirempto Jordane in transitu populi.
Caput II.— De calceamentis et vestibus filiorum Israel.
Caput III.— De subversione Jericho.
Caput IV.— De sole et luna stantibus ad imperium Josue.
Caput V.— De Gedeone et duobus signis.
Caput VI.— De Samsonis fortitudine in capillis.
Caput VII.— De arca Domini in terra Philistiim.
Caput VIII.— De coeli fragore quo territi sunt Allophyli.
Caput IX.— De vocibus et pluviis quando Saül ordinatus est.
Caput X.— De Saül prophetante inter prophetas.
Caput XI.— De Samuele suscitato a Pythone.
Caput XII.— De percussione Ozae.
Caput XIII.— De David numerante populum.
Caput XIV.— De duobus signis juxta altare Bethel.
Caput XV.— De trium annorum et sex mensium siccitate.
Caput XVI.— De vidua in Sarepta Sidoniorum.
Caput XVII.— De mortuo unico viduae filio quem suscitavit Elias.
Caput XVIII.— De holocausto in monte Carmeli.
Caput XIX.— De quadraginta dierum jejunio.
Caput XX.— De igne descendente super quinquagenarios.
Caput XXI.— De transeuntibus Jordanem Elia et Elisaeo.
Caput XXII.— De ascensione Eliae.
Caput XXIII.— De virtutibus Elisaei.
Caput XXIV.— De lepra Naaman curata, et adhaerente Giezi.
Caput XXV.— De ferri supernatatione.
Caput XXVI.— De victoria per Elisaeum.
Caput XXVII.— De captivitate populi, et Sennacherib veniente in Judaeam.
Caput XXVIII.— De infirmitate et signo Ezechiae.
Caput XXIX.— De captivitate Babylonica.
Caput XXX.— De Daniele clarente in Babylone.
Caput XXXI.— De tribus pueris qui ignis tormentum sine laesura evaserunt.
Caput XXXII.— De Daniele quiescente in lacu leonum.
Caput XXXIII.— De Esdra restituente Legem.
Caput XXXIV.— De bellis praecipuis quae Domini auxilio peracta sunt.
Liber Tertius. De Novo Testamento.
Caput Primum.— De visione Zachariae et nativitate Joannis Baptistae.
Caput II.— De Incarnatione Domini nostri Jesu Christi, et nativitate ex Maria Virgine.
Caput III.— De pastoribus quibus Angeli natum infantem nuntiaverunt.
Caput IV.— De Magis ab Oriente et stella duce.
Caput V.— De baptismate Christi.
Caput VI.— De Christi tentatione et jejunio.
Caput VII.— De virtutibus Evangelii usque ad ambulationem super mare.
Caput VIII.— De ambulante Domino super undas.
Caput IX.— De caeteris virtutibus Domini nostri Jesu Christi.
Caput X.— De panibus et piscibus saturantibus millia populorum.
Caput XI.— De visione Domini in monte cum Moyse et Elia colloquentibus.
Caput XII.— De Lazaro et caeteris resuscitatis mortuis.
Caput XIII.— De solis eclipsi in passione Domini.
Caput XIV.— De corporibus sanctorum venientibus de monumentis suis post resurrectionem Domini.
Caput XV.— De cibo Domini post resurrectionem.
Caput XVI.— Petrus paralyticum restituit.
Admonitio De Sequenti Opusculo.
Admonitio De Sequenti Opusculo.
De Benedictionibus Jacob Patriarchae.
De Benedictionibus Jacob Patriarchae.
Admonitio In Librum Quaestionum Veteris Et Novi Testamenti.
Admonitio In Librum Quaestionum Veteris Et Novi Testamenti.
Elenchus Quaestionum.
Quaestiones Veteris Testamenti.
Quaestiones Ex Veteri Testamento.
Quaestiones Ex Veteri Testamento.
Quaestio Prima.—Quid est Deus.
III.—Quid opus erat per Moysen postea, et non ante, exordium mundi et ordinem creaturae exponere.
IV.—Quare Deus Legem non in primordio dedit?
V.—Utquid Abel sacrificium acceptatum est, et Cain refutatum ?
VI.—Si Lamech occidit Cain, sicut putatur?
VII.—Quae decem verba in tabulis data sint aut singulae tabulae, quae et quot verba habuerint?
VIII.—Utquid Moyses descendens de monte cum tabulis vultum splendidum habuit et into lerabilem?
XII.—Quare Abraham fidei suae signum, circumcisionis accepit sacramentum (Gen. XVII, 10) ?
XIX.—Quaerendum est, si Adam factus, corpus immortale habuit, an mortale?
XXIII.—An ex traduce sint animae sicut et corpora?
XXIV.—Quid est, ut cum vir et mulier una sint caro, vir imago Dei sit, et non femina?
XXIX.—Quare octavo die mandatum est circumcidi (Gen. XVII, 12) ?
XXX.—In Proverbiis, Justus, ait, accusator est sui in primordio sermonis
XXXIII.—Salomon, Anni, inquit, impiorum minuentur
XLII.—Cur angelus missus loqui ad Moysen, in igne et in rubo apparuit in monte (Exod. III, 1, 2) ?
XLVI .—Utrum Samuel fuerit de filiis Aaron, et utrum sacerdos fuisse existimandus sit?
XLVII .—Quomodo hoc quod in Isaia dicitur, Et apprehendent septem mulieres,
Quaestiones Ex Novo Testamento.
Quaestiones Ex Novo Testamento.
LXIV.—Quomodo probatur post tres dies et noctes resurrexisse Salvatorem ex mortuis?
LXXXVI.—Quid est quod probet Mariam matrem Domini ex tribu et semine esse David?
XCV.—Unde orta sit observatio Pentecostes, vel qua ratione?
XCVI.—Quaerendum si Pascha transitus interpretetur, sicut Graecis videtur.
XCVII.—Qua ratione responderi possit Arii impie tati simpliciter ex Lege?
Quaestiones Ex Utroque Mixtim .
Quaestiones Ex Utroque Mixtim .
De Jactantia Romanorum Levitarum .
De Lingua Hebraica, Ex Quo Nomen Acceperit.
Unum Opus Differre Secundum Personas In Laudem Sive Condemnationem.
De Eo Qui Fidem Christi Percepit .
In Quaestiones Veteris Et Novi Testamenti Post Vulgatas Admonitio.
In Quaestiones Veteris Et Novi Testamenti Post Vulgatas Admonitio.
Quaestionum Ex Veteri Testamento Pars Secunda.
Quaestionum Ex Veteri Testamento Pars Secunda.
Adversum Eos Qui Negant Ad Deum Aliquid Pertinere.
IV .—Cur Adam in mundo positus mandatum vel legem accepit, cum ipse dominium caeterorum haberet.
VI .—Quid continet benedictio Jacob, quam dedit filiis suis (Gen. XLVIII, XLIX) .
VII .—Cur angelus missus loqui ad Moysen in igne et rubo apparuit?
VIII .—Non fuit aliud signum quod fieret a Moyse palam Pharaoni, nisi serpens (Exod. VII, 10) ?
XIII .—Quid est ut missa mors in Jacob, venerit in Israel cum Jacob ipse sit Israel?
XVI .— Benedicat terra Dominum, Numquid confitebitur tibi, pulvis, aut annuntiabit virtutem tuam?
XVII .— In sole, posuit tabernaculum suum Flagellum non appropinquabit tabernaculo tuo
XX .—In Sapientia, Qui creavit, orbem ex materia invisa: ex nihilo facti sumus
Quaestionum Ex Novo Testamento Pars Secunda.
Quaestionum Ex Novo Testamento Pars Secunda.
VIII .—Cur Salvator tentanti se diabolo non aliter quam exemplis Legis resistit (Matth. IV, 4-10) ?
XVII .—Quid est ut Salvator mulieri alienigenae,
XXXIV .—Quid est quod Salvator ait, Ego sum janua qui ante me fuerunt, fures sunt et latrones
XLI .—Certe qui filius Dei non est, diaboli
XLII .—Quaerendum an Spiritum sanctum habuerint Apostoli tempore illo quo fuerunt cum Domino, etc.
XLIII .—Qua ratione responderi possit Arianae impietati simpliciter ex Lege.
XLIX .—Quem spiritum Apostolus salvandum Tradidi hujusmodi hominem satanae in interitum carnis,
LII .—Quid est quod dicit Apostolus, Tentatio vos non apprehendat nisi humana
LIII .—Quid est quod dicit Apostolus, Nemo potest dicere, Dominus Jesus, nisi in Spiritu sancto
LVI .—Apostolus ait, Nos natura Judaei.
LXII .—Si in Christo omnes thesauri sapientiae et scientiae sunt absconditi
Quaestionum Ex Utroque Mixtim Pars Secunda.
III .—Vetus Lex Deum jurasse allegat: sic enim dicit, Per memetipsum juravi, dicit Dominus
VIII .—In Tobia, Opera, Dei revelare et confiteri, honorificum est Nulli, dixeris
Admonitio De Subsequenti Expositione In Apocalypsim.
Admonitio De Subsequenti Expositione In Apocalypsim.
Expositio In Apocalypsim B. Joannis.
Expositio In Apocalypsim B. Joannis.
Index Rerum Quae In Hoc Tertio Volumine Continentur.
Tractatus CXXI. De eo quod sequitur, Abierunt ergo iterum ad semetipsos discipuli; usque ad id, Beati qui non viderunt et crediderunt. Cap. XX, V\. 10-29.
1. Sublatum esse Dominum de monumento, discipulis ejus Petro et Joanni nuntiaverat Maria Magdalene: quo illi venientes, invenerunt sola linteamina, quibus corpus fuerat involutum; et quid aliud credere potuerunt, nisi quod dixerat, quod etiam ipsa crediderat? Abierunt ergo iterum ad semetipsos discipuli: id est, ubi habitabant, et unde ad monumentum cucurrerant. Maria autem stabat ad monumentum foris plorans. Viris enim redeuntibus, infirmiorem sexum in eodem loco fortior figebat affectus. Et oculi qui Dominum quaesierant et non invenerant, lacrymis jam vacabant, amplius dolentes quod fuerat de monumento ablatus, quam quod fuerat in ligno occisus; quoniam magistri tanti, cujus eis vita subtracta 1956 fuerat, nec memoria remanebat. Tenebat itaque ad monumentum jam dolor iste mulierem. Cum ergo fleret, inclinavit se et prospexit in monumentum. Cur hoc fecerit nescio. Non enim nesciebat non ibi esse jam quem quaerebat; quandoquidem inde sublatum et discipulis ipsa nuntiaverat; et illi ad monumentum venerant, et non solum intuendo, sed etiam intrando corpus Domini quaesierant, nec invenerant. Quid sibi ergo vult quod ista cum fleret, rursum in monumentum inclinata prospexit? Utrum quod nimium dolebat, nec suis nec illorum oculis facile putabat esse credendum? An potius divino instinctu in animo ejus effectum est ut prospiceret? Prospexit enim, Et vidit duos angelos in albis, sedentes, unum ad caput, et unum ad pedes, ubi positum fuerat corpus Jesu. Quid est quod unus ad caput, et ad pedes alter sedebat? An, quoniam qui graece Angeli dicuntur, latine sunt nuntii, isto modo Christi Evangelium velut a capite usque ad pedes, ab initio usque in finem significabant esse nuntiandum? Dicunt ei illi: Mulier, quid ploras? Dicit eis: Quia tulerunt Dominum meum, et nescio ubi posueruut eum. Angeli lacrymas prohibebant: ubi quid aliud quam futurum quodammodo gaudium nuntiabant? Ita enim dixerunt, Quid ploras? ac si dicerent, Noli plorare. At illa eos putans interrogasse nescientes, causas prodit lacrymarum. Quia tulerunt, inquit, Dominum meum: Dominum suum vocans corpus exanime Domini sui, a toto partem significans; sicut omnes confitemur Jesum Christum Filium Dei unicum Dominum nostrum, quod utique simul est et Verbum et anima et caro, crucifixum tamen et sepultum, cum sola ejus sepulta sit caro. Et nescio, inquit, ubi posuerunt eum. Haec erat causa major doloris, quia nesciebat quo iret ad consolandum dolorem. Sed hora jam venerat qua id quod nuntiatum quodammodo fuerat ab angelis flere prohibentibus, gaudium succederet fletibus.
2. Denique «haec cum dixisset, conversa est retrorsum, et vidit Jesum stantem, et non sciebat quia Jesus est. Dicit ei Jesus: Mulier, quid ploras? Quem quaeris? Illa existimans quia hortulanus esset, dicit ei: Domine, si tu sustulisti eum, dicito mihi ubi posuisti eum, et ego eum tollam. Dicit ei Jesus: Maria. Conversa illa dicit ei, Rabboni; quod dicitur Magister.» Nemo calumnietur mulieri quod hortulanum dixerit dominum, et Jesum Magistrum. Ibi enim rogabat, hic agnoscebat: ibi honorabat hominem a quo beneficium postulabat; hic recolebat doctorem a quo discernere humana et divina discebat. Appellabat dominum cujus ancilla non erat, ut per eum perveniret ad Dominum cujus erat. Aliter ergo Dominum dixit, Sustulerunt Dominum meum; aliter autem, Domine, si tu sustulisti eum. Nam et Prophetae appellaverunt dominos eos qui homines erant; sed aliter illum de quo scriptum est, Dominus nomen ei (Psal. LXVII, 5) . Sed ista mulier quae jam fuerat conversa retrorsum ut videret Jesum, quando eum putavit esse hortulanum, et cum illo utique loquebatur, quomodo rursus conversa dicitur, ut ei diceret, Rabboni; 1957 nisi quia tunc conversa corpore, quod non erat, putavit, nunc corde conversa, quod erat agnovit?
3. «Dicit ei Jesus: Noli me tangere, nondum enim ascendi ad Patrem meum: vade autem ad fratres meos, et dic eis, Ascendo ad Patrem meum et Patrem vestrum, Deum meum et Deum vestrum.» Est in his verbis quod breviter quidem, sed tamen attentius pertractare debemus. Jesus quippe mulierem quae illum magistrum agnovit et appellavit, cum haec ei responderet, fidem docebat: et hortulanus ille in ejus corde, tanquam in horto suo granum sinapis seminabat. Quid est ergo, Noli me tangere? Et tanquam hujus prohibitionis causa quaereretur, adjunxit, nondum enim ascendi ad Patrem meum. Quid est hoc? Si stans in terra non tangitur, sedens in coelo quomodo ab hominibus tangeretur? Qui certe antequam ascenderet, discipulis se tangendum obtulit dicens, sicut Lucas evangelista testatur, Palpate, et videte, quia spiritus carnem et ossa non habet, sicut me videtis habere (Luc. XXIV, 39) : vel quando dixit discipulo Thomae, Infer digitum tuum huc, et vide manus meas, et affer manum tuam, et mitte in latus meum. Quis autem tam sit absurdus, ut dicat eum a discipulis quidem antequam ad Patrem ascendisset, voluisse se tangi; a mulieribus autem noluisse, nisi cum ascendisset ad Patrem? Sed nec sic, qui vellet, desipere sineretur. Leguntur enim etiam feminae post resurrectionem antequam ad Patrem ascenderet, tetigisse Jesum, in quibus erat etiam ipsa Maria Magdalene, narrante Matthaeo quod occurrerit illis Jesus dicens, Avete. Illae autem accesserunt, inquit, et tenuerunt pedes ejus et adoraverunt eum (Matth. XXVIII, 9) . Hoc a Joanne praetermissum est, sed a Matthaeo verum dictum. Restat ergo ut aliquod in his verbis lateat sacramentum; quod sive inveniamus, sive invenire minime valeamus, inesse tamen nullo modo dubitare debemus. Aut ergo sic dictum est, Noli me tangere, nondum enim ascendi ad Patrem meum, ut in illa femina figuraretur Ecclesia de Gentibus, quae in Christum non credidit, nisi cum ascendisset ad Patrem: aut sic in se credi voluit Jesus, hoc est, sic se spiritualiter tangi, quod ipse et Pater unum sint. Ejus quippe intimis sensibus quodammodo ascendit ad Patrem, qui sic in eo profecerit ut Patri agnoscat aequalem: aliter non recte tangitur, id est, aliter non recte in eum creditur. Poterat autem sic credere Maria, ut eum putaret imparem Patri, quod utique prohibetur cum ei dicitur, Noli me tangere: id est, Noli in me sic credere, quemadmodum adhuc sapis; noli tuum sensum huc usque pertendere quod pro te factus sum, nec transire ad illud per quod facta es. Quomodo enim non carnaliter adhuc in eum credebat, quem sicut hominem flebat? Nondum enim ascendi, inquit, ad Patrem meum: ibi me tanges, quando me credideris Patri non imparem Deum. Vade autem ad fratres meos, et dic eis, Ascendo ad Patrem meum et Patrem vestrum. Non ait, Patrem nostrum: aliter ergo meum, aliter vestrum; natura meum, gratia vestrum. Et Deum meum, et Deum vestrum. Neque hic dixit, Deum 1958 nostrum: ergo et hic aliter meum, aliter vestrum; Deum meum sub quo et ego homo sum, Deum vestrum inter quos et ipsum mediator sum.
4. «Venit Maria Magdalene annuntians discipulis, Quia vidi Dominum, et haec dixit mihi. Cum esset ergo sero die illa una sabbatorum, et fores essent clausae, ubi erant discipuli congregati propter metum Judaeorum, venit Jesus, et stetit in medio, et dicit eis: Pax vobis. Et cum hoc dixisset, ostendit eis manus et latus.» Clavi enim manus fixerant, lancea latus ejus aperuerat: ubi ad dubitantium corda sananda, vulnerum sunt servata vestigia. Moli autem corporis ubi divinitas erat, ostia clausa non obstiterunt. Ille quippe non eis apertis intrare potuit, quo nascente virginitas matris inviolata permansit. Gavisi sunt ergo discipuli, viso Domino. Dixit ergo eis iterum: Pax vobis. Iteratio confirmatio est; ipse quippe dat per prophetam promissam pacem super pacem (Isai. XXVI, 3) . Sicut misit me Pater, inquit, et ego mitto vos. Aequalem Patri Filium novimus, sed hic verba Mediatoris agnoscimus. Medium quippe se ostendit dicendo, Ille me, et ego vos. Hoc cum dixisset, insufflavit, et dixit eis: Accipite Spiritum sanctum. Insufflando significavit Spiritum sanctum non Patris solius esse Spiritum, sed et suum. Quorum remiseritis, inquit, peccata, remittuntur eis; et quorum retinueritis, relenta sunt. Ecclesiae charitas quae per Spiritum sanctum diffunditur in cordibus nostris, participum suorum peccata dimittit: eorum autem qui non sunt ejus participes, tenet. Ideo posteaquam dixit, Accipite Spiritum sanctum; hoc continuo de peccatorum remissione ac detentione subjecit.
5. «Thomas autem unus ex duodecim, qui dicitur Didymus, non erat cum eis quando venit Jesus: Dixerunt ergo ei alii discipuli: Vidimus Dominum. Ille autem dixit eis: Nisi videro in manibus ejus fixuram clavorum, et mittam digitum meum in locum clavorum, et mittam manum meam in latus ejus, non credam. Et post dies octo iterum erant discipuli ejus intus, et Thomas cum eis. Venit Jesus januis clausis, et stetit in medio, et dixit: Pax vobis. Deinde dicit Thomae: Infer digitum tuum huc, et vide manus meas, et affer manum tuam, et mitte in latus meum; et noli esse incredulus, sed fidelis. Respondit Thomas et dixit ei: Dominus meus et Deus meus.» Videbat tangebatque hominem, et confitebatur Deum quem non videbat neque tangebat; sed per hoc quod videbat atque tangebat, illud jam remota dubitatione credebat. Dicit ei Jesus: Quia vidisti me, credidisti. Non ait, tetigisti me; sed, vidisti me: quoniam generalis quodammodo sensus est visus. Nam et per alios quatuor sensus nominari solet: velut cum dicimus, Audi et vide quam bene sonet, olfac et vide quam bene oleat, gusta et vide quam bene sapiat, tange et vide quam bene caleat. Ubique sonuit, Vide, cum visus proprie non negetur ad oculos pertinere. Unde et hic ipse Dominus, Infer, inquit, digitum tuum huc, et vide manus meas: quid aliud ait quam, Tange et vide? Nec tamen oculos ille habebat in digito. Ergo sive 1959 intuendo, sive etiam tangendo, Quia vidisti me, inquit, credidisti. Quamvis dici possit non ausum fuisse discipulum tangere, cum se offerret ille tangendum: non enim scriptum est, Et tetigit Thomas. Sed sive aspiciendo tantum, sive etiam tangendo viderit et crediderit, illud quod sequitur, magis gentium fidem praedicat atque commendat, Beati qui non viderunt, et crediderunt. Praeteriti temporis usus est verbis, tanquam ille qui quod erat futurum, in sua noverat praedestinatione jam factum. Sed jam sermo iste a prolixitate cohibendus est: donabit Dominus ut de his quae restant alias disputemus.