Caput XXXV.

Quintodecimo itaque sui regni anno, ut beatitudini suae responderet et gratiae, tanto rerum secundarum successu levatus, ad pietatem intendit: et ut se gratum coelestibus in se supra modum fluentibus beneficiis demonstraret, templum ornavit: omnemque illum circa templum loci ambitum circumvallavit muro, geminatisque spatiis inclusit immenso aedificandi sumptu et exquisito decore. Indicio erant magnae circa sacrarium porticus, quas exstruxit 2000A ex fundamentis: nec minor tuendi quam ornandi intentio. Siquidem castrum Aquiloni subjacens communivit, quod appellavit Antonii gratiam, nullo inferius superiorum palatiorum. Addidit etiam in ipsa arce regiae domus gemina habitacula, maximi ambitus et mirabilis pulchritudinis, quorum gratiae nihil conferendum arbitreris. Unum eorum Caesarium, alterum Agrippium nuncupabatur, ut in suis aedibus tantorum amicorum diuturna memoria celebraretur. Urbem quoque Sebasten non solum rex aedificavit, sed etiam replevit inhabitantibus. Ac ne singula persequar, haud ullum facile praeteriit locum vetustarum urbium, quem non renovaret labentem, aut additis quae deesse videbantur, aedificiis ornaret. Liberalitates quoque suas usque ad quinquennalia 2000B diffundens certamina: unde illud hominum genus effusis divitiis locupletavit. Templum etiam Caesari de marmore albo condidit ad fontes Jordanis, adeo immemor factus religionis, ut homini templum sacraret, usumque gentium in Judaeam induceret. Loco nomen Panium est: ubi mons altitudinis excelsae vertice summo in sublime porrigitur, cujus in latere umbrosum aperitur antrum, per quod graveolentis praecipitii profundum saevam exhalat mephitim. Intus aquarum congregatio, et sine ullo motu multa vis inerat, ut aestimatio profundae altitudinis non comprehenderetur. Foris autem circa ipsius antri radices fontes scaturiunt: unde ortum illic Jordanis plerique aestimavere: nobis tamen, quid veritas habeat, in posterioribus aperiendum videtur. Erat in 2000C maritimis civitas, quae Stratonis turris appellabatur, jam fessa bellis frequentibus, et vetustate ipsa inclinata in ruinam: opportunitate tamen et gratia loci praeeminens, quam renovavit lapide albo, et variis ornavit aedificiis, atque in ea magnanimitatis suae virtutem et elegantiam operis expressit. Inter duas enim maritimas urbes, Doram atque Joppen sita in medio: utraque ex parte perstringitur importuoso littore, ut omnes quicumque ex Aegypto Phoenicen praetermeare desiderant, in salo fluctuent, quia frequenter illic mare ventis excitatur, et maxime Lybico spiramine, cujus etiam moderatiore flatu fluctus attollitur: denique illisus praecurrentibus saxis, et fracto repercussus impetu, efferum mare cadendo exasperat. Itaque rex nullum impensis statuens modum, 2000D magnanimitate vicit naturam, portumque majorem Pyreo constituit; atque in eo penetrata rupium vastitate, stationes tutas composuit. Mensus quoque spatium quod magnitudini portus conveniret, saxa ingentia in mare jecit, quibus inesset plerisque altitudo pedum quinquaginta, aliis etiam excelsior. Distinxit ipsum maximis turribus portum, quarum unam Drusion vocavit, ut Drusi nomen, qui de Caesaris majoribus fuit, insignibus sui operis intexeret. Gradus etiam breviores locis interposuit frequentioribus, per quos sine gravi labore navigia 2001A subducerentur. Tribus etiam colossis ingentibus totam portus illius gratiam venustavit. Iterum templum Caesaris editiori fundavit loco, et templi medio colossum constituit Augusti nomine, velut simulacrum ipsius, quod non minoris magnitudinis foret simulacro Olympii Jovis aut Junonis Argivae. Nescias pulchritudinem in tantis difficultatibus, an validitatem operis; ac munimentum in tanto decore praestare amplius putes, quandoquidem insolubile maneat opus, et mari et vetustati. Accessit itaque in eo opere multiplex gratia. Nam et urbs maxima accrevit provinciae, et portus navigantibus, et honor Caesari, cujus ex nomine Caesarea in hoc tempore vocatur.