Patrologiae Cursus Completus

 Patrologiae Cursus Completus

 Elenchus Operum Quae In Hac Primi Tomi Parte Continentur.

 Elenchus Operum Quae In Hac Primi Tomi Parte Continentur.

 In Psalmi CXVIII Expositionem Admonitio.

 In Psalmi CXVIII Expositionem Admonitio.

 Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi In Psalmum David CXVIII Expositio.

 Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi In Psalmum David CXVIII Expositio.

 Prologus.

 Sermo Primus. Aleph.

 Sermo Secundus. Beth.

 Sermo Tertius. Gimel.

 Sermo Quartus. Daleth.

 1018 Sermo Quintus. He.

 1033 Sermo Sextus. Vau.

 Sermo Septimus. Zain.

 Sermo Octavus. Heth.

 Sermo Nonus. . Theth.

 Sermo Decimus. Iod.

 1103 Sermo Undecimus. Caph.

 Sermo Duodecimus. Lamed.

 Sermo Decimus Tertius. Mem.

 Sermo Quartus Decimus. Nun.

 Sermo Decimus Quintus. Samech.

 Sermo Decimus Sextus. Ain.

 Sermo Decimus Septimus. Phe.

 Sermo Decimus Octavus. Sade.

 Sermo Decimus Nonus. Koph.

 Sermo Vigesimus. Resch.

 Sermo Vigesimus Primus. Schin.

 Sermo Vigesimus Secundus. Tau.

 In Expositionem Evangelii Secundum Lucam Admonitio.

 In Expositionem Evangelii Secundum Lucam Admonitio.

 Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Expositio Evangelii Secundum Lucam Libris X Comprehensa.

 Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Expositio Evangelii Secundum Lucam Libris X Comprehensa.

 Prologus.

 Liber Primus.

 1265 (Cap. I. — Vers. 1) . Quoniam, multi conati sunt ordinare narrationem rerum.

 (Vers. 2.) Sicut tradiderunt, inquit, nobis qui ab initio ipsi viderunt, et ministri fuerunt Verbi.

 (Vers. 3) . Visum est, inquit, et mihi.

 (Vers. 5, 6) . Fuit, in diebus Herodis regis Judaeae, sacerdos quidam nomine Zacharias de vice Abia: et uxor ejus de filiabus Aaron, et nomen ejus Eli

 (Vers. 8, 9, 10.) Factum est autem, cum sacerdotio fungeretur Zacharias in ordine vicis suae ante Dominum Deum, secundum consuetudinem sacerdotii, sor

 (Vers. 11.) Apparuit autem illi Angelus Domini stans a dextris altaris incensi.

 (Vers. 13, 14.) Ne timeas Zacharia, quoniam ecce oratio tua exaudita est: et uxor tua Elizabeth pariet filium, et vocabis nomen ejus Joannem: et erit

 (Vers. 15.) Et erit magnus coram Domino.

 (Vers. 15.) Et Spiritu, inquit, sancto replebitur adhuc in utero matris suae.

 (Vers. 16.) Multos, inquit, filiorum Israel convertet ad Dominum Deum ipsorum.

 (Vers. 17.) Praeibit in conspectu Domini in spiritu et virtute Eliae.

 (Vers. 18, 19, 20.) Et dixit Zacharias ad angelum: Unde hoc sciam? Ego enim sum senex, et uxor mea processit in diebus suis. Et respondit ei angelus d

 (Vers. 22.) Erat annuens illis, et remansit mutus.

 (Vers. 24, 25.) Post hos autem dies concepit Elizabeth uxor ejus, et occultabat se mensibus quinque dicens: Quid mihi sic fecit Dominus in diebus, qui

 Liber Secundus.

 1281 (Vers. 26, 27.) Eodem autem tempore missus est Angelus Gabriel a Domino in civitatem Galilaeae, cui nomen Nazareth, ad Virginem desponsatam viro

 (Vers. 28, 29.) Et ingressus ad eam angelus dixit: Ave. gratia plena, Dominus tecum, benedicta tu inter mulieres. Ipsa autem ut vidit eum, mota est in

 (Vers. 30, 31, 32.) Et ait angelus ad eam: Ne timeas, Maria, invenisti enim gratiam apud Deum, et ecce concipies in utero, et paries filium, et vocabi

 (Vers. 34.) Dixit autem Maria ad angelum: Quomodo fiet istud quoniam virum non cognovi?

 (Vers. 36.) Ecce, inquit, ancilla Domini, contingat mihi secundum verbum tuum.

 (Vers. 39, 40.) Exsurgens autem Maria in diebus illis, abiit in montana cum festinatione in civitatem Judae, et intravit in domum Zachariae, et saluta

 (Vers. 41.) Simul enim ut audivit salutationem Mariae Elizabeth, exsultavit infans in utero ejus. Et repleta est Spiritu sancto.

 (Vers. 42, 43.) Benedicta tu inter mulieres, et benedictus fructus ventris tui. Et unde hoc mihi ut veniat mater Domini mei ad me?

 (Vers. 44, 45.) Ecce enim ut facta est vox salutationis tuae in auribus meis, exsultavit gaudio infans in utero meo: et beata quae credidisti.

 (Vers. 56.) Mansit autem Maria cum illa mensibus tribus: et reversa est in domum suam.

 (Vers. 60, 64.) Et respondit mater ejus, et dixit: Non, sed vocabitur Joannes. Et responderunt ad illam: Nemo est in cognatione tua qui vocetur hoc no

 (Vers. 67.) Et Zacharias pater ejus impletus est Spiritu sancto, et prophetabat dicens.

 (Vers. 76.) Et tu puer propheta Altissimi vocaberis.

 (Cap. II. — Vers. 1.) Factum est autem, in diebus illis exiit edictum a Caesare Augusto, ut censum profiteretur universus orbis terrae.

 (Vers. 2.) Haec, inquit, professio prima facta est.

 (Vers. 6, 7.) Factum est autem, cum essent ibi, impleti sunt dies ut pareret. Et peperit filium primogenitum, et pannis eum involvit, et posuit in pra

 (Vers. 9.) Ecce angelus Domini stetit ante illos.

 (Vers. 13, 14.) Et facta est cum angelo multitudo exercitus coelestium laudantium Deum, et dicentium: Gloria in altissimis Deo, et in terra pax homini

 (Vers. 15, 16.) Transeamus usque Bethlehem, et videamus hoc Verbum quod factum est, sicut Dominus ostendit nobis. Et venerunt festinantes.

 (Vers. 19.) Maria autem conservabat omnia verba haec, conferens in corde suo.

 (Vers. 25.) Et ecce homo erat in Hierusalem, cui nomen Simeon: et homo iste justus, et timoratus, exspectans consolationem Israel.

 (Vers. 29.) Nunc, inquit, dimitte servum tuum.

 (Vers. 35.) Et tuam, inquit, ipsius animam pertransibit gladius.

 (Vers. 42.) Et cum facti essent illi anni duodecim.

 (Vers. 49.) Quid est quod me quaerebatis? Nesciebatis quia in propria patris mei oportet me esse?

 (Vers. 51.) Et venit Nazareth, et erat subditus illis.

 (Cap. III. — Vers. 2.) Factum est verbum Domini super Joannem Zachariae filium in deserto.

 (Vers. 4.) Vox clamantis in deserto.

 (Vers. 7, 8.) Generatio viperarum, quis ostendit vobis fugere a ventura ira? Facite ergo fructus dignos poenitentiae. Et ne coeperitis dicere: Pater n

 (Vers. 9.) Quia jam securis ad radices arborum posita est.

 (Vers. 15, 16.) Aestimante autem populo et cogitante in cordibus suis de Joanne, ne forte ipse esset Christus respondit dicens: Ego quidem vos baptiz

 (Vers. 17.) Ipse vos baptizabit in Spiritu sancto, et igni: habens ventilabrum in manu sua, et purgabit aream suam, et congregabit triticum in horreum

 (Vers. 21, 22.) Factum est autem, cum baptizatus esset omnis populus, et Jesu baptizato, et orante, apertum est coelum, et descendit Spiritus sanctus

 Liber Tertius.

 1313 (Vers. 23.) Et ipse Jesus erat incipiens fere annorum triginta, qui putabatur esse filius Joseph.

 Liber Quartus.

 (Cap. IV. — Vers. 1.) Tunc Jesus ductus est in desertum ab Spiritu, ut tentaretur a diabolo.

 (Vers. 2.) Quadraginta autem dies.

 (Vers. 3.) Dixit autem illi diabolus: Si Filius Dei es, dic lapidi huic ut panis fiat.

 (Vers. 4.) Scriptum est quoniam non in pane solo vivit homo, sed in omni verbo Dei.

 (Vers. 9.) Et duxit illum, inquit, in Hierusalem, et statuit eum supra pinnam templi.

 (Vers. 5.) Et duxit illum diabolus iterum in montem altissimum, et ostendit illi omnia regna orbis terrae in momento temporis.

 (Vers. 13.) Et consummata omni tentatione, diabolus recessit ab illo usque ad tempus.

 (Vers. 14.) Et regressus est Jesus in virtute Spiritus, in Galilaeam.

 (Vers. 18.) Spiritus Domini super me.

 (Vers. 24.) Amen dico vobis quod nemo propheta acceptus est in patria sua.

 (Vers. 25.) In veritate dico vobis: Multae viduae fuerunt in diebus Eliae.

 (Vers. 27.) Et multi leprosi erant in Judaea temporibus Elisaei prophetae: et nemo eorum mundatus est, nisi Naaman Syrus.

 (Vers. 28, 29.) Et repleti sunt ira omnes in synagoga, haec audientes: et surrexerunt, et ejecerunt illum extra civitatem.

 (Vers. 33, 38.) Et in synagoga erat homo habens spiritum immundum. Et infra: Surgens autem de synagoga intravit in domum Simonis et Andreae. Socrus au

 (Cap. V. — Vers. 3.) Ascendens autem in unam navim, quae erat Simonis, rogavit ut inducerent a terra aliquantulum.

 (Vers. 5.) Praeceptor, inquit, per totam noctem laborantes nihil cepimus: sed in verbo tuo laxabo retia.

 (Vers. 8.) Exi, inquit, a me, Domine quia homo peccator sum.

 Liber Quintus.

 1355 (Vers. 12, 13.) Et factum est cum esset in una civitatum, ecce vir plenus lepra, procidens in faciem, rogavit eum dicens: Domine, si vis, potes m

 (Vers. 13.) Et continuo lepra ejus discessit ab eo.

 (Vers. 18, 19.) Et ecce viri portantes in lecto hominem qui fuerat paralyticus, et quaerentes eum inferre et ponere ante eum et non invenientes qua p

 (Vers. 20.) Quorum fidem, ut vidit.

 (Vers. 23.) Quid est facilius dicere: Dimissa sunt tibi peccata tua aut dicere: Surge, et ambula?

 (Vers. 30.) Quare cum Publicanis et peccatoribus manducat et bibit?

 (Vers. 31.) Non egent qui sani sunt, medico sed qui male habent.

 (Vers. 35.) Venient autem dies, cum auferetur ab illis sponsus.

 (Vers. 36.) Dixit enim similitudinem ad illos: Quia nemo commissuram de vestimento novo immittit in vestimentum vetus.

 (Vers. 37.) Et nemo mittit vinum novum in utres veteres.

 (Cap. VI. — Vers. 1.) Factum est autem in sabbato secundo primo cum transiret per seminata, vellebant discipuli ejus spicas, et manducabant, confrica

 (Vers. 12.) Factum est autem in illis diebus, exiit in montem orare, et erat pernoctans in orations Dei.

 (Vers. 13.) Vocavit, inquit, discipulos suos, et elegit duodecim ex ipsis:

 (Vers. 17.) Et descendit, inquit, cum illis, et stetit in loco pede plano.

 (Vers. 20, 21, 22.) Beati, pauperes spiritu, quia vestrum est regnum Dei. Beati qui nunc esuriunt et sitiunt, quia saturabuntur. Beati, qui nunc fleti

 (Vers. 24.) Vae vobis divitibus, qui habetis consolationem vestram!

 (Vers. 26.) Vae cum bene vobis dixerint omnes homines!

 (Vers. 12-14.) Cum autem appropinquaret portae civitatis, ecce efferebatur defunctus filius unicus matris suae: et haec erat vidua: et turba multa civ

 (Vers. 19.) Et convocavit duos de discipulis suis Joannes, et misit ad eum dicens: Tu es qui venturus es, an alium exspectamus?

 (Vers. 22.) Ite, inquit, nuntiate Joanni quae audistis, et vidistis. Caeci vident, claudi ambulant, surdi audiunt, leprosi mundantur, mortui resurgunt

 (Vers. 23.) Beatus, inquit, qui in me non fuerit scandalizatus.

 (Vers. 24.) Quid existis in desertum videre? Arundinem vento moveri?

 (Vers. 24, 25.) Sed quid existis in desertum videre? Arundinem vento moveri? Quid existis videre? Hominem mollibus vestimentis indutum?

 (Vers. 25.) Ecce qui in veste pretiosa sunt in domibus regum sunt.

 (Vers. 26.) Sed quid existis videre? Prophetam? Utique dico vobis, et plus quam propheta hic est.

 (Vers. 28.) Nam qui minor est, inquit, in regno coelorum, major est eo.

 Liber Sextus,

 1383 (Vers. 29, 30.) Et omnis populus audiens, et Publicani justificaverunt Deum, baptizati baptismo Joannis: Pharisaei autem et legisperiti consilium

 (Vers. 32.) Cantavimus vobis, et non saltastis: lamentavimus, et non plorastis.

 (Vers. 37.) Et ecce mulier quae erat in civitate peccatrix.

 (Vers. 44.) Lacrymis suis rigavit pedes meos, et capillis suis tersit.

 (Vers. 45.) Ex quo intravi, non cessavit osculari pedes meos.

 (Vers. 41.) Duo, inquit, debitores erant cuidam feneratori: unus debebat denarios quingentos, et alius quinquaginta.

 (Cap. VIII. — Vers. 21.) Mater et fratres mei hi sunt, qui verbum Dei audiunt, et faciunt.

 (Vers. 24.) At ille surgens, increpavit ventum.

 (Vers. 27.) Qui multis, inquit, temporibus agebatur.

 (Vers. 34.) Viderunt, hoc magistri gregum, et fugerunt.

 (Vers. 37.) Quia timore magno tenebantur

 (Vers. 44.) Accessit retro.

 (Vers. 46.) Tetigit me aliquis nam ego cognovi virtutem de me exisse.

 (Vers. 49.) Venerunt, inquit, servi dicentes principi: Noli vexare illum, filia tua mortua est.

 (Cap. IX. — Vers. 5.) Et quicumque non receperint vos, exeuntes de civitate illa, etiam pulverem de pedibus vestris excutite in testimonium supra illo

 (Vers. 13.) Ait autem ad eos: Date illis vos manducare. At illi dixerunt: Non sunt nobis plusquam quinque panes.

 (Vers. 20.) Dixit autem illis: Vos quem me esse dicitis? Respondit Simon Petrus, Christum Dei.

 (Vers. 22.) Oportet Filium hominis multa pati, et reprobari a principibus sacerdotum, et senioribus, et scribis, et occidi, et die tertio resurgere.

 Liber Septimus.

 1411 (Vers. 27) . Dico autem vobis, vere sunt aliqui hic stantes qui non gustabunt mortem, donec videant regnum Dei.

 (Vers. 31.) Dicebant excessum ejus quem completurus erat in Hierusalem.

 (Vers. 34.) Et inter haec verba facta est nubes, et obumbravit eos.

 (Vers. 35.) Hic est filius meus dilectus, ipsum audite.

 (Vers. 36.) Et dum fit vox, inventus est Jesus solus.

 (Vers. 58.) Vulpes foveas habent, et volucres coeli nidos, ubi requiescant: nam Filius hominis non habet ubi caput suum reclinet.

 (Vers. 48.) Quicumque receperit puerum istum in nomine meo.

 (Vers. 50) . Sinite eos, et nolite prohibere qui enim non est adversum vos, pro vobis est.

 (Vers. 60.) Sine, mortui sepeliant mortuos suos: tu autem vade, annuntia regnum Dei.

 (Cap. X. — Vers. 3.) Ecce ego mitto vos sicut agnos inter lupos.

 (Vers. 4.) Nolite portare sacculum, neque peram, neque calceamenta.

 (Vers. 4.) Et neminem salutaveritis in via.

 (Vers 30.) Homo quidam ex Hierusalem descendebat in Hiericho, et incidit in latrones.

 (Vers. 34.) Et alligavit vulnera ejus, infundens oleum et vinum.

 (Vers. 35.) Altero die.

 (Vers. 35.) Quodcumque supererogaveris, revertens reddam tibi.

 (Cap. XI. — Vers. 5.) Quis vestrum habens amicum, ibit ad illum media nocte, et dicit illi: Amice, commoda mihi tres panes.

 (Vers. 17.) Omne regnum in seipsum divisum desolabitur, et domus supra domum cadet.

 (Vers. 20) . Quod si in Spiritu Dei ego ejicio daemonia, profecto pervenit in vos regnum Dei.

 (Vers. 24) . Cum immundus spiritus exierit de homine, ambulat per loca arida quae non habent aquam, quaerens requiem, et non inveniens.

 (Vers. 29, 30.) Generatio haec, generatio nequam est: signum quaerit, et signum non dabitur ei, nisi signum Jonae prophetae. Nam sicut Jonas fuit sign

 (Vers. 33.) Nemo lucernam accendit et in abscondito ponit, neque sub modio, sed supra candelabrum.

 (Vers. 39.) Nunc vos, Pharisaei, prius quod deforis est calicis et catini mundatis.

 (Vers. 41.) Date eleemosynam, et ecce omnia munda sunt vobis.

 (Cap. XII. — Vers. 6, 7.) Nonne quinque passeres veneunt dipondio, et unus ex illis non est in oblivione coram Domino? Sed et capilli capitis vestri o

 (Vers. 9, 10.) Qui autem negaverit me coram hominibus, negabitur coram angelis Dei. Et omnis qui dicit verbum in Filium hominis, remittetur ei: in Spi

 (Vers. 13, 14.) Et ait quidam de turba: Magister, dic fratri meo ut dividat mecum haereditatem. At ille dixit ei: Homo, quis me constituit judicem aut

 (Vers. 22, 23.) Nolite solliciti esse animae quid manducetis: neque corpori quid vestiamini. Anima plus est quam esca: et corpus plus quam vestimentum

 (Vers. 27, 28.) Considerate lilia quomodo crescunt. Et infra: Si autem fenum quod hodie est, et cras in clibanum mittitur, Deus sic vestit: quanto mag

 (Vers. 49, 50.) Ignem veni mittere in terram, et quid volo nisi jam accendatur? Baptisma habeo baptizari, et quomodo angor, usque dum perficiatur?

 (Vers. 51-53.) Putatis quod pacem veni dare in terram? Non dico vobis, sed separationem. Erunt autem ex hoc quinque in domo una divisi, tres in duos,

 (Vers. 58, 59.) Dum vadis cum adversario tuo ad magistratum, in via da operam liberari ab illo ne forte condemnet te apud judicem, et judex tradat te

 (Vers. 6.) Arborem fici quidam habuit plantatam in vinea sua.

 (Vers. 7.) Ecce anni tres sunt ex quo veni quaerens fructum in ficulnea hac, et non invenio. Succide ergo illam ut quid etiam terram occupat?

 (Vers. 8.) Remitte illam et hoc anno, usque dum fodiam circa illam, et mittam cophinum stercoris.

 (Vers. 10, 11.) Erat autem docens in Synagoga eorum sabbatis. Et ecce mulier quae habebat spiritum infirmitatis annis decem et octo, et erat inclinata

 (Vers. 15.) Hypocritae, unusquisque vestrum sabbato non solvit bovem suum aut asinum, et ducit adaquare?

 (Vers. 18, 19.) Cui simile est regnum Dei, et cui simile illud aestimabo? Simile est grano sinapis, quod acceptum homo misit in hortum suum, et crevit

 (Vers. 21.) Cui simile aestimabo regnum Dei? Simile est fermento quod acceptum mulier abscondit in farina, donec fermentatum est totum.

 (Cap. XV. — Vers. 4.) Quis ex vobis, inquit, homo qui habet centum oves, et si erraverit una ex illis, nonne dimittit nonaginta novem in deserto, et i

 (Vers. 11, 12.) Homo quidam habuit duos filios, et dixit illi adolescentior: Da mihi portionem substantiae.

 (Vers. 13.) Peregre profectus est in regionem longinquam.

 (Vers. 14.) Facta est fames per regionem illam.

 (Vers. 15.) Abiit itaque, et adhaesit uni civium.

 (Vers. 16.) Et cupiebat, inquit, siliquis implere ventrem suum.

 (Vers. 17.) In se autem reversus dixit: Quantis panibus mercenarii patris mei abundant!

 (Vers. 18.) Pater, peccavi in coelum, et coram te.

 (Vers. 19.) Jam non sum dignus vocari filius tuus.

 (Vers. 24.) Quia filius perierat, et inventus est: mortuus fuerat, et revixit.

 (Vers. 31.) Fili, tu semper mecum fuisti

 (Cap. XVI. — Vers. 13.) Nemo servus potest duobus dominis servire

 (Vers. 9.) Facite vobis amicos de iniquo mammona

 (Vers. 12.) Si in alieno fideles non fuistis, quod vestrum est, quis dabit vobis?

 Liber Octavus.

 1469 (Vers. 16.) Lex et prophetae usque ad Joannem.

 (Vers. 18.) Omnis qui dimittit uxorem suam et ducit alteram, moechatur: et qui dimissam a viro ducit, moechatur.

 (Vers. 19.) Homo autem quidam dives induebatur purpuram.

 (Vers. 4.) Si septies conversus fuerit ad te, dimitte illi?

 (Vers. 6.) Si habueritis fidem sicut granum sinapis, dicetis huic arbori moro: Eradicare, et jactare in mare, et obaudiet vobis.

 (Vers. 31, 32.) In illa hora qui fuerit in tecto, et vasa ejus in domo, ne descendat tollere illa: et qui in agro similiter non redeat retro. Memores

 (Vers. 27.) Edebant enim et bibebant uxores ducebant, et nubebant.

 (Vers. 34.) In illa nocte erunt duo in lecto uno: unus adsumetur, et alter relinquetur.

 (Vers. 35.) Duo in lecto uno. . . . duae molentes in pistrino. . . duo in agro: unus assumetur, et alter relinquetur?

 (Vers. 36) . Et respondentes dixerunt: ubi, Domine?

 (Vers. 37) . Ubi fuerit corpus, ibi congregabuntur et aquilae.

 (Cap. XVIII. — Vers. 16.) Sinite pueros venire ad me, et nolite eos vetare talium est enim regnum Dei.

 (Vers. 18, 19.) Interrogavit autem eum quidam princeps, dicens: Magister bone, quid faciendo vitam aeternam possidebo? Dicit autem ei Jesus: Quid me d

 (Vers. 25.) Facilius camelum per foramen acus transire, quam divitem intrare in regnum Dei.

 (Vers. 20.) Honora patrem et matrem.

 (Vers. 35.) Factum est autem cum appropinquasset Hiericho, quidam caecus sedebat secus viam.

 (Cap. XIX. — Vers. 2.) Et ecce vir nomine Zachaeus.

 (Vers. 4.) Quia illa parte erat transiturus Dominus.

 Liber Nonus

 1495 (Vers. 29, 30.) Et factum est, cum appropinquasset ad Bethphage et Bethaniam, ad montem qui vocatur Oliveti, misit duos discipulos, dicens: Ite i

 (Vers. 40.) Si hi tacuerint, lapides clamabunt.

 (Cap. XX. — Vers. 9.) Vineam plantavit homo.

 (Vers. 24.) Cujus habet imaginem et inscriptionem?

 (Vers. 28.) Si frater alicujus mortuus fuerit.

 Liber Decimus.

 (Cap. XXI. Vers. 6.) Non relinquetur lapis super lapidem qui non destruatur.

 (Vers. 9.) Cum autem audieritis praelia et opiniones praeliorum.

 (Vers. 20.) Cum videritis circumdari ab exercitu Hierusalem.

 (Vers. 23.) Vae illis quae in utero habent, et ubera dant in illis diebus!

 (Vers. 25.) Et erunt signa in sole et luna et stellis.

 (Vers. 26, 27.) Nam virtutes in coelo commovebuntur: et tunc videbunt Filium hominis venientem in nubibus.

 (Vers. 29, 30.) Videte ficulneam et omnes arbores, cum producunt jam ex se fructum, scitis quia prope est aestas.

 (Cap. XXII. — Vers. 10.) Ecce introeuntibus vobis in civitatem, occurret vobis homo amphoram aquae portans.

 (Vers. 29.) Et ego quidem dispono vobis, sicut disposuit mihi Pater meus regnum.

 (Vers. 36.) Qui nunc habet, inquit, sacculum tollat similiter et peram: et qui non habet, vendat tunicam suam, et emat sibi gladium.

 (Vers. 42, 43.) Pater, si possibile est, transfer a me calicem istum.

 (Vers. 42.) Non mea voluntas, sed tua fiat.

 (Vers. 48.) Juda, osculo Filium hominis tradis?

 (Vers. 54, 55.) Petrus vero sequebatur a longe.

 (Vers. 11.) Et indutum illum veste alba remisit.

 (Vers. 43.) Amen, amen dico tibi: Hodie mecum eris in paradiso.

 (Vers. 46.) In manus tuas, Domine, commendo spiritum meum.

 Commentarius In Cantica Canticorum E Scriptis Sancti Ambrosii A Guillelmo, Quondam Abbate Sancti Theoderici, Postea Monacho Signiacensi, Collectus.

 Commentarius In Cantica Canticorum E Scriptis Sancti Ambrosii A Guillelmo, Quondam Abbate Sancti Theoderici, Postea Monacho Signiacensi, Collectus.

 Lectori.

 Prologus.

 Incipit Textus.

 Caput Primum.

 Caput Secundum.

 Caput Tertium.

 Caput Quartum.

 Caput Quintum.

 (Vers. 7.) Invenerunt me custodes qui circumeunt civitatem, percusserunt me, et vulneraverunt me, et tulerunt pallium meum a me custodes murorum. Veni

 Caput Sextum.

 Caput Septimum.

 Caput Octavum.

 Appendix Ad Priorem Tomum Benedictinianae Editionis.

 Appendix Ad Priorem Tomum Benedictinianae Editionis.

 Appendix Ad Priorem Tomum Benedictinianae Editionis. Monitum Editoris.

 Appendix Ad Priorem Tomum Benedictinianae Editionis. Monitum Editoris.

 Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Excidio Urbis Hierosolymitanae Libri Quinque.

 Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Excidio Urbis Hierosolymitanae Libri Quinque.

 Prologus.

 Liber Primus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Caput XXV.

 Caput XXVI.

 Caput XXVII.

 Caput XXVIII.

 Caput XXIX.

 Caput XXX.

 Caput XXXI.

 Caput XXXII.

 Caput XXXIII.

 Caput XXXIV.

 Caput XXXV.

 Caput XXXVI.

 Caput XXXVII.

 Caput XXXVIII.

 Caput XXXIX.

 Caput XL.

 Caput XLI.

 Caput XLII.

 Caput XLIII.

 Caput XLIV.

 Caput XLV.

 Caput XLVI.

 Liber Secundus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Liber Tertius.

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Caput XXV.

 Caput XXVI.

 Liber Quartus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Caput XXV.

 Caput XXVI.

 Caput XXVII.

 Caput XXVIII.

 Caput XXIX.

 Caput XXX.

 Caput XXXI.

 Caput XXXII

 Caput XXXIII.

 Liber Quintus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Caput XXV.

 Caput XXVI.

 Caput XXVII.

 Caput XXVIII.

 Caput XXIX.

 Caput XXX.

 Caput XXXI.

 Caput XXXII.

 Caput XXXIII.

 Caput XXXIV.

 Caput XXXV.

 Caput XXXVI.

 Caput XXXVII.

 Caput XXXVIII.

 Caput XXXIX.

 Caput XL.

 Caput XLI.

 Caput XLII.

 Caput XLIII.

 Caput XLIV.

 Caput XLV.

 Caput XLVI.

 Caput XLVII.

 Caput XLVIII.

 Caput XLIX.

 Caput L.

 Caput LI.

 Caput LII.

 Caput LIII.

 Historiae De Excidio Hierosolymitanae Urbis Anacephalaeosis, Id Est Omnium pene quae in superioribus dicta sunt libris Repetitio.

 Historiae De Excidio Hierosolymitanae Urbis Anacephalaeosis, Id Est Omnium pene quae in superioribus dicta sunt libris Repetitio.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Concordantiae S. Ambrosii Et Joephi De Excidio Urbis Hierosolymitanae.

 Concordantiae S. Ambrosii Et Joephi De Excidio Urbis Hierosolymitanae.

 Elenchus Manuscriptorum Necnon Editorum Codicum Ad Quos Exacta Et Castigata Sunt Ea Sancti Ambrosii Opera Quae In Hoc Primo Tomo Comprehenduntur.

 Elenchus Manuscriptorum Necnon Editorum Codicum Ad Quos Exacta Et Castigata Sunt Ea Sancti Ambrosii Opera Quae In Hoc Primo Tomo Comprehenduntur.

 Libri Hexaemeron. Collati sunt cum mss.

 Liber De Paradiso. Collatus est cum mss.

 Libri De Cain Et Abel. Castigati sunt ad mss.

 Liber De Noe Et Arca. Recensitus est ad mss.

 Libri De Abraham. Collati sunt cum mss.

 Liber De Isaac Et Anima. Castigatus est ad mss.

 Liber De Bono Mortis. Collatus est cum mss.

 De Jacob Et Vita Beata. Recensitus est ad mss.

 De Fuga Saeculi. Castigatus est ad mss.

 De Joseph Patriarcha. Collatus est cum mss.

 De Benedictione Patriarcharum. Castigatus est ad mss.

 De Elia Et Jejunio. Collatus est ad mss.

 De Nabuthe Jesraelita. Recensitus est ad mss.

 Liber De Tobia, Necnon Libri De Interpellationibus Job Et David. Collati sunt cum mss.

 Apologia David Prior. Collata est cum mss.

 Apologia Posterior. Castigata est ad mss.

 Enarrationes In Psalmos XII. Collatae sunt cum mss.

 Enarratio In Psalmum CXVII. Recensita est ad mss.

 Expositio In Lucam. Castigata est ad mss.

 Index Rerum Et Sententiarum.

 Index Rerum Et Sententiarum.

 Index Verborum, Sententiarum, Dogmatum Difficiliorum, Et Rituum Veterum Quae In Notis Explicantur.

 Index Verborum, Sententiarum, Dogmatum Difficiliorum, Et Rituum Veterum Quae In Notis Explicantur.

 Index Materiarum Quae In Hac Primi Tomi Parte Continentur.

 Index Materiarum Quae In Hac Primi Tomi Parte Continentur.

 Expositio Evangelii Secundum Lucam.

 Liber Primus.

 Liber Secundus.

 Liber Tertius.

 Liber Quartus.

 Liber Quintus.

 Anacephalaeosis Historiae De Excidio Urbis Hierosolymitanae.

Caput XIII.

2057D

Fuerunt itaque ex quo egressi sunt ex Aegypto patres, usque ad aedificationem templi quod Salomon condidit, principes sacerdotum XIII qui fiunt anni ducenti et duodecim, quoniam primo qui erat princeps sacerdotum usque ad mortem perseverabat, nec quisquam in locum viventium substituebatur. Postea etiam a viventibus subrogabantur. Ergo isti tredecim per successionem adepti sunt sacerdotium; quibus temporibus et aristocratia fuit et monarchia, Judicum et Regum potestas. Rursus a Salomone usque ad tempora captivitatis, quando in Syriam 2058A populus demigravit, urbe capta temploque exusto, fuerunt sacerdotum principes XVIII per annos quadringentos et sexaginta et menses sex, et dies decem; LXX autem annis post in captivitate fuit populus. Postea Cyrus cum dimitteret populum patrum de regione Assyriorum, et templi aedificandi potestatem daret, etiam sacerdotum principem Josedech qui simul abductus erat, redire permisit, ut ritus veteris solemnitatis per assueti sacerdotis scientiam reformaretur. Ipse igitur et posteri ejus quindecim numero viri, a reditu populi usque ad Antiochum Eupatorem officio functi sunt per ordinem successionis, et principatum sacerdotii repraesentarunt annis Ccccxiv. Primus Antiochus quem supra memoravimus, et dux ejus Lysias, occiso Onia sacerdotum 2058B principe, in locum ejus substituerunt Alchimum in sacerdotium. Qui licet fuerit de Aaron genere, non tamen fuit de ipsa domo. Unde Ananias frater Oniae pergens in Aegyptum, petiit a Ptolemaeo Philometore, et Cleopatra conjuge Philometoris, qui ritus observationis ad Hierosolymitanae solemnitatis similitudinem, in Alexandrinae urbis cultibus inseruerat, ut illic princeps sacerdotum subrogaretur, eo quod Alchimus legitimam non haberet sacerdotii successionem; atque idem tamen exacto triennio defunctus, nec successorem habere meruit, qui abrogaverat legitimae successionis solemnitatem. Fuit itaque septem annis civitas sine principe sacerdotii. Usque ad hoc tempus regressio patrum de terris Assyriorum democratiam tenuit, eo quod per regum iniquitates in 2058C captivitatem sese esse deductum Judaeorum populus recognosceret. Asamonaei postea nacti potestatem populo praesidendi, Jonatham sacerdotum principem constituere, qui per septem annos functus suscepto munere, per insidias Triphonis finem vitae invenit, in cujus locum Simon frater germanus tamquam jure haereditario, per electionem tamen successit, quem generi insidiis inter epulas exstinctum accepimus; a quo ad filium ejus Hyrcanum, quem fuga periculo exemerat, praerogativa sacerdotii demigravit. Hyrcano autem Aristobulus, qui etiam regnum memorato adjunxit muneri, ut utriusque esset particeps, et Aristobulo Alexander substitutus est: Penes Alexandrum et regnum et sacerdotium, usque ad diem vitae ejus mansit supremum, per septem scilicet 2058D et viginti annos, sed plerumque dubio statu: nam et anceps inter ipsum et Demetrium victoria fuit, et odium immane a civibus. Idem moriens Alexander, qui periculosam filiis suis cerneret odiorum suorum haereditatem, Alexandram conjugem suam exercitam usu imperii, et communium assuetudine consiliorum, gratiorem tamen populo quod et adversum viri saevitiam periclitantibus frequenter praesidio fuerit, et conjugi temperamento, regali praeesse voluit gubernaculo: arbitram simul statuens, cuinam potissimum filiorum summum sacerdotium committeretur. Illa Hyrcanum patri substituit in sacerdotium, 2059A vel propter majoris aetatis praerogativam, vel quod leniore quam frater ingenio, nullas super regni negotiis matri videretur molestias excitaturus. Aristobulo nihil publicorum commisit officiorum. Sed ille etiam vivente matre, aegritudinis tamen ejus occasione in remotis et munitioribus locis regem agebat: quo offensa mater, et Hyrcani querelis anxia, vim morbi aluit, nec ultra novem annos imperii progressa, omnium haeredem Hyrcanum reliquit: non quod servaturum praesumeret, sed ne indignum juvaret, aut usurpatoris insolentiam judicio prosperiore accenderet: verum Alexandrae mors etiam Hyrcano sacerdotium regnumque ademit. Nam bello victus, ad munitiora sese contulit, retentisque conjuge et filiis Aristobuli quos in castro invenerat, amplexatus 2059B est mutare conditionem, ut ad Aristobulum potestas omnis transiret, et sacerdotium: ipse privatus in domum Aristobuli concederet. Nec tamen diu contentus fuit aulam regiam privatis mutasse aedibus. Nam excitatus ab Antipatro, primo in Arabiam contendit, velut contestatus pacti iniquitatem. Deinde ubi infirmum sibi adversum Romanos quos in sui societatem per Scaurum Aristobulus illexerat, Arabi Regis auxilium advertit, Pompeio venienti querimoniam detulit, qui eludentem Aristobulum, anno jam tertio imperitantem bello perculit, auctoritate cepit, atque ante victoriam custodiae dedit; superatoque ejus populo et capta urbe, captivum ipsum cum filiis Romam dirigi praecipiens, Hyrcano sacerdotii dignitatem refudit, atque eum praesidem civibus, absque 2059C diademate tamen regnique infulis, statuit. Largus quidem honoris, sed consultor quietis, ne fraternae insolentiae spiritu pax turbaretur. Ita Aristobulus captus licet, Hyrcanum tamen regno exuit; qui quatuor et viginti annos postea majore usu quam nomine in potestate exegit: nec tamen is finis vitae Hyrcano, qui potestatis fuit. Nam reliquum tempus dedecori cessit, ut supra memoravimus: si quidem superatus praelio, Parthis Euphratem transgredientibus, captus, et Antigono et Aristobuli filio in potestatem datus, truncatisque auribus, nec sic quidem aerumnae miserabilis implevit acerbitatem. Nam post illam in Parthiam quoque abductus exsul, debilis, senex, ludibrium de se barbaris praebuit; et cognito postea, quod Herodes imperitaret, cujus conjugio 2059D Mariamne neptis sua potiebatur, in Judaeam revertitur. Ubi primo summa honoris specie susceptus, quod insidiarum velamen obtenderetur, haud multo post afflicto crimine quod potestatem vellet repetere, interemptus est. Nactus igitur Herodes regnum, quod a Romanis pro oppugnatae vel proditae patriae mercede acceperat, in locum Antigoni qui triennio et tribus mensibus tenuerat imperium, substituit successores in sacerdotium, non Asamonaei generis quos clarioris fuisse prosapiae accepimus, sed ignobiles quosque, quos aut libido aut casus dedisset: tamen 2060A fatigatis Alexandrae precibus socrus, vel insimulationibus territus, Jonathan conjugis suae fratrem septem decemque annos agentem sacerdotem creavit, quem mox ipse exitio dedit, suspectum imperii, quod circa eum ingentem populi totius gratiam in dies videret adolescere. Posthabito itaque Ananelo, quem jam ex ignobilibus ante Jonatham in sacerdotium subrogaverat, reliquos per ordinem hujusmodi elegit, de quibus nihil suspectum haberet. Nam quod in affine perpeti non potuerat, quemadmodum non caveret in alienis similia? In hujusmodi ordinationibus Archelaus secutus paternae speciem consuetudinis, angustioris animi tenuit sententiam: more quodam insito mortalibus, ut apud eos minus suspecta sit ignavia hebetiorum, quam gratia bonorum; cum 2060B infirmus animus insolentior sit in rebus secundis, prudentior autem noverit vicem referre beneficiis. Igitur a regno Herodis, usque ad Romanum imperium, quod Archelao dejecto, Judaeam reliquis provinciis associaverat, atque inde usque ad templi excidium et triumphum Titi fuerunt sacerdotum principes viginti et octo, per annos centum et septuaginta. Sane apud plerosque eorum dignitatis sola functio, penes paucos etiam jus potestatis fuit. Liquet igitur in sacerdotium principibus non perseverasse legitimi generis successionem: quia non omnes ex Aaron neque filiis ejus, qui in ejus subrogati locum, formam praescriptae successionis caeteris dereliquere. Itaque cum avaritia aut perfidia suorum corrupta essent majorum instituta, violata jura religionis, convulsa 2060C aequitatis praesidia; non immerito eos divina deseruit opitulatio, eoque tamquam in vacuum populum omni injuriarum genere processum, ut seditionibus domesticis in seipsos manus verterent: latrociniis gravibus afflictarentur, et teterrimos sortirentur judices, ut improbis nequiores succederent: denique Albinus deterrimus habebatur superiorum; sed Floro successore, is inter bonos relatus, qui facem belli extulit, praeliumque inter Judaeos et Romanos accendit; quae causa supremo templi et urbis excidio fuit.