298 URBIS ET ORBIS.

agmini connumeratus est ? Aetate nostra, Decreto immortalis Pon- tificis, quem Deus diutissime sospitet.

» In ea igitur concessione, quam petimus, nulla ratio tempo- ris a Sede Apostolica habetur, nec habita fuit unquam. Unum inspicitur, num ille pro quo nomen petitur Doctoris, hoc reapse* mereatur.» Sic Orator ad animadversionem ex brevitate tempo- ris petitam.

Ad alteram quod attinet animadversionem, quod Ligorii do- ctrina non adeo esset eximia, ut ceteris, qui ante illum floruere, anteferenda sit, inter cetera respondit: nunquam auditum, tanto praestantiorem aliis quempiam esse oportere, quanto recentius post obitum formali Decreto Doctor compelletur: dicendum itaque Bonaventuram doctiorem esse debere Hieronymo, Gregorium, Leo- ne, Bernardum, Hilario, Petrum Damianum, Ambrosio et Augu- stino: Doctores nuncupari non propter ipsos, qui hoc titulo deco- rantur, sed propter Ecclesiam; dum pro varia ratione temporum et qualitate errorum grassantium, expedit modo unius, modo al- terius Scriptoris libros fidelibus commendare, ut sanam doctri- nam sedulo retineant. Atque ostendit Orator S. Álphonsum in suis operibus iam confutasse praecipuos nostrae aetatis errores, quos in percelebri Syllabo SSmus Pater reprobavit.

Ad tertiam animadversionem quam superius exposui, initio respondit: « Quaeram hic primo, quid nomine Ecclesiae universae Censura intelligat. Si multitudini Christianae plebis, quae a Do- ctoribus erudienda est, potissimam partem (uti par est) tribuit, obiectio in ipsum obiicientem retorquetur. Imo Alphonso nostro Doctoris titulus denegandus esset, si a solis doctis et sapientibus scripta illius possent intelligi; tunc enim paria non essent eru- diendae universae Ecclesiae. Sin autem hac locutione Censor si- gnificat viros quosdam doctos et lectissimos, quales nimirum re- sidui sunt in catholica Ecclesia, demptis mulieribus et pueris, ac illis sive ecclesiasticis sive laicis, qui gravioribus disciplinis va- care nequeunt, videat, quaeso, ne vocabulorum vim et significa- tionem intervertat.

* Satis essent haec pauca, ut mole sua collapsa rueret oggesta difficultas; at vero singulas illius propositiones expedit paulisper perpendere. Supponit animadversio nulli usui et compendio esse doctis viris S. Auctoris opera; sed hoc impingit in Litteras Apo-