Epistola IV. Ausonius, cujus ferulam nunc sceptra verentur, Paganum medulis jubeo salvere Theonem.

 

Quid geris, extremis positus telluris in oris,
Cultor arenarum vates? cui littus arandum,
Oceani finem juxta, solemque cadentem:
0916C Vilis arundeis cohibet quem pergula tectis:
Et tingit piceo lacrymosa colonica fumo.
Quid rerum, Musaeque gerunt, et cautor Apollo?
Musae non Helicone satae, nec fonte caballi:
Sed quae fecundo de pectore Clementini
Inspirant vacuos aliena mente poetas.
Jure quidem: nam quis malit sua carmina dici,
Qui te securo possit proscindere risu?
Haec quoque ne nostrum possint urgere pudorem,
Tu recita: et vere poterunt tua dicta videri.
Quam tamen exerces Medulorum in littore vitam?
Mercatusne agitas, leviore nomismate captans,
Insanis quod mox pretiis gravis auctio vendat?
Albentes sevi globulos, et pinguia cerae
Pondera, Naryciamque picem, scissamque papyrum,
0916D Fumantesque olim paganica lumina taedas?
An majora gerens, tota regione vagantes
Persequeris fures, qui te, postrema timentes,
In partem, praedamque vocent? Tu mitis, et osor
Sanguinis humani condonas crimina nummis,
Erroremque vocas, pretiumque imponis abactis
Bobus, et in partem scelerum de judice transis?
An cum fratre vagos dumeta per avia cervos
Circumdas maculis, et multa indagine pinnae?
Aut spumantis apri cursum clamoribus urges,
Subsidisque fero? moneo tamen, usque recuses
Stringere fulmineo venabula cominus hosti.
Exemplum de fratre time, qui veste reducta
Ostentat foedas prope turpia membra lacunas,
0917A Perfossasque nates vicino podice nudat.
Inde ostentator volitat: mirentur ut ipsum
Gedippa, Ursinusque suus, prolesque Jovini,
Taurinusque, ipsum priscis heroibus aequans:
Qualis in Olenio victor Calidonius apro,
Aut Erymantheo pubes fuit Attica monstro.
Sed tu parce feris venatibus, et fuge nota
Crimina silvarum: ne sis Cinyreia proles,
Accedasque iterum Veneri plorandus Adonis.
Sic certe crinem flavus, niveusque lacertos,
Caesariem rutilam per candida colla refundis:
Pectore sic tenero, plana sic junceus alvo,
Per teretes feminum gyros, surasque nitentes
Descendis, talos a vertice pulcher ad imos.
Qualis floricoma quondam populator in Aetna,
0917B Virgineas inter choreas Deoida raptam
Sustulit emersus stygiis fornacibus Orcus.
An quia venatus ob tanta pericula vitas,
Piscandi traheris studio? nam tota supellex
Dumnotini tales solita est ostendere gazas:
Nodosas vestes animantum Nerinorum,
Et jacula, et fundas, et nomina villica lini,
Colaque, et indutos terrenis vermibus hamos.
His opibus confise tumes? domus omnis abundat
Littoreis dives spoliis, referuntur ab unda
Carroco, letalis trygon, mollesque platessae,
Urentes thynni, et male tecti spina elegati,
Nec duraturi post bina trihoria corvi.
An te carminibus juvat incestare canoras
Mnemosynes natas, aut tres, aut octo sorores?
0917C Et quoniam huc ventum, si vis cognoscere, quid sit
Inter doctrinam, deridendasque Camenas:
Accipe congestas mysteria frivola nugas,
Quas tamen explicitis nequeas dependere chartis,
Scillite decies non si purgeris aceto,
Anticipesque tuo Samii Lucumonis acumen:
Aut adsit interpres tuus,
Aenigmatum qui cognitor
Fuit meorum: cum tibi
Cadmi nigellas filias,
Melonis albam filiam,
Notasque furvae sepiae,
Cuidiosque nodos prodidit.
Nunc adsit: et certe modo
Praesul creatus litteris,
0917D Enucleabit protinus,
Quod militantes scribimus.
Notos fingo tibi poeta versus:
Quos scis hendecasyllabos vocari:
Sed nescis modulis tribus moveri.
Istos composuit Phalaecus olim,
Qui penthemimerin habent priorem:
Et post semipedem duos iambos.
Sunt quos hexametri creant revulsi:
Ut penthemimeris prior locetur.
Tum quod bucolice tome relinquit.
Sunt et quos generat puella Sappho:
Quos primus regit Hippius secundus:
Ut claudat Choriambon Antibacchus.
0918A Sed jam non poteris, Theon, doceri:
Nec fas est mihi regio magistro
Plebeiam numeros docere pulpam.
Verum protinus ede, quod requiro.
Nil quaero, nisi quod libris tenetur:
Et quod non opicae tegunt papyri.
Quas si solveris, o poeta, nugas,
Totam trado tibi simul Vacunam,
Nec jam post metues ubique dictum,
Hic est ille Theon poeta falsus,
Bonorum mala carminum taberna.