esse, quo duae sui iuris nationes paribus in circumstantiis uti solent: Bellum! Itane? Bellum? Relinquo auctoribus suis eiusmodi doctrinam; meque iterum ad praxim recipio. Quaero ab iis, an praeter damnum etiam ludibrium Ecclesiae velint. Qui- bus armis cum potente Principe, quibus exercitibus Romanus Ponti- fex dimicabit? Illuditisne etiam Ec- clesiae, eamque non modo oppres- sam, verum etiam derisam cupitis? Gladione, vique brutae iura omnia subiicitis? Age vero, ait alter, alia remedia minime desunt, quibus Ec- clesia adversus Principes iura sua tueatur. Quae? Equidem aliud ego non video praeter excommunicatio- nem. At si cum heterodoxo res erit, si cum eo, qui religionem despicit et contemnit, quid, quaeso, excom- municatio adversus eiusmodi homi- nes valeat? Deinde quinam erunt ex- communicationis effectus? Privatio- nemne inferet eius praerogativae in Concordato concessae, quam revoca- ri Ecclesiae bonum exigit, an non? Negant? Ergo nullum afferet reme- dium. Affirmant? Ergo concedunt, Pontificem Romanum , saltem ex- communicando, Concordata abroga- re posse. At si excommunicando pot- est, cur absque excommunicatione clementiore ac mitiore modo non poterit ?

» Scite ipse animadvertis, in Ec- clesiae regimine Summum Pontificem legislatorem esse, ceteros vero sub- iectos. Id scilicet dixisti, quod Pe- trum alloquens Christus dixit: P ASCE;

tx xi. 541 nimirum Pastoris habe munus: AGNOS MEOS, OYES MEAS: ceteri de grege sunt. Id etiam dixisti, quod illustris qui- dam Galliarum Rex (Ludovicas VII) potenti cuidam Imperatori (Frideri- co I) renuntiari mandavit: An igno- rat praedictus imperator, quod Do-

minus noster Iesus Christus, cum es-

set in terris, B. Petro, et per eum

universis successoribus eius oves suas

pascendas commisit? Nonne audivit

in Evangelio ab eodem Dei Filio

eidem Principi Apostolorum esse di-

ctum: Simon diligis me? Pasce oves meas. Numquid sunt hic Francorum

Reges, vel aliqui Praelati excepti?

Huic porro doctrinae catholicae mi- rum in modum obnituntur, qui cir- ca res spirituales, vel spiritualibus adnexas, cuiusmodi ea sunt, de qui- bus in Concordatis agitur, in pari gradu constituunt, interque se aequi iuris faciunt Romanum Pontificem, et Principes. Rebus quidem in tem- poralibus, iisque ad temporalem fi- nem recte obtinendum ordinatis, iuris sui Principes esse, et nos fa- temur, et Ecclesia Romana docet: at in spiritualibus, vel spiritualibus adnexis eos esse subiectos, dogma fidei est. Hinc merito elementa ipsa iuçis publici repetens animadvertis, absurdum id esse, secumque pugna- re , quod legislator atque subiecti in auctoritate pari statuantur; quod negetur legislatori, eiusque dignita- tis legislatori, qui non a populo, sed a Deo directe potestatem rece- pit, ius mutandi leges, cum reipu- blicae id expedire intellexerit; quod