29 -

Excommunicationes latae sententiae Episcopis sive Ordinariis reservatae.

» Excommunicationi latae sententiae Episcopis sive Ordinariis reservatae subiacere declaramus :

I .

» Clericos in Sacris constitutos vel Regulares aut Moniales post votum solemne castitatis matrimonium contrahere praesumentes; nec non omnes cum aliqua ex praedictis personis matrimonium con- trahere praesumentes ( 1 ) .

communicarent cum notorio Clericorum per- cussore; quum de hac censura nonnisi in hòc et superiori articulo sermo habeatur. Quare hodie sub poena excommunicationis vitandi tantum manent nominatim excommunicati a Papa: atque excommunicationem maiorem, eandemque Romano Pontifici reservatam, in- currunt omnes, qui communicant cum his in crimine criminoso ; et clerici scienter et sponte communicantes in divinis et eos in officiis recipientes: haec sanctio, ad Clericos quod spectat, ipsis verbis desumpta est ex capite significavit, de sententia excom. in quo sic respondit Clemens III: u Verum ole- ricos, qui scienter et sponte participave- runt excommunicatis a nobis, et ipsos in officiis receperunt eadem excommunicatio- nis sententia cum ipsis non dubitamus in- volvit quos etiam pro beneficio absolutionis habendo ad nos volumus cum litterarum tuarum insinuatione remitti.» Prima autem sanctio, quae ad omnes refertur, desumpta est ex cap. Nuper, eod. tit. in quo Innocen- tius III sic inter cetera rescripsit : « In se- cunda vero quaestione credimus distin- guendum, an is, qui nominatim excommu- nicato communicat, scienter in crimine communicet criminoso, ei consilium impen- dendo, auxilium vel favorem; aut alias in oratione vel osculo, aut orando secum aut etiam comedèndo. In primo quidem arti- culo, quum talis communicet crimini et darticipet criminoso, ac per hoc ratione damnati criminis videatur in eum delin-

quere qui damnavit, ab eo vel eius supe- riore merito delicti time erit absolutio re- quirenda, quum facientem et consentien- tem par poena constringat! in secundo vero casu a suo Episcopo, vel a proprio Sacerdote etc. Sed hic secundus casus, de eo qui communicat extra crimen, post Con- stitutionem , Apostolicae Sedis, censuram minorem antea dictam, non amplius secum- fert: manet autem tantum maior excommu- nicatio, et reservata, in omnes, qui in crimine criminoso participent, quum facientem et consentientes par poena constringat ; nec non in Clericos, qui communicent scienter et sponte in administratione et receptione sacramentorum aliisque divinis.

O) Hic quaeri potest, utrum enunciatae personae , si sponsalia sola contraherent, in hanc censuram incurrerent.

Resp. Non incurrerent ; ratio eBt, quod iuridica verba praesumentes contrahere ma- trimonium, non significant, constituentes contrahere matrimonium. Ad incurrendam hanc censuram requiritur et matrimonii ce- lebratio et scientia de eius nullitate, ob le- gem vel votum solemne castitatis, quae scien- tia cum celebratione coniuncta exprimitur per verba praesumentes contrahere.

Item quaeritur: si eiusmodi kinhabiles personae matrimonium dumtaxat civile con- traherent, ubi publicatum est Tridentinum Decretum Tametsi c. 1 sess. 24 de -Ref. matrt incurrerentne in eiusmodi censuram?

Resp. Incurrerent. Ratio est, quia omnes