- 35 -

vit, Nos pariter ita excommunicatos esse declaramus ; excepta ana- thematis poena in Decreto Sess. IV. De editione et usu Sacrorum Li- brorum constituta, cui illos tantum subiacere volumus, qui libros de rebus sacris tractantes sine Ordinarii approbatione imprimunt, aut imprimi faciunt ( 1 ) .

Heic paulisper sistimus, ut inseravnus excommunicationis poenas,

quas inflixit Tridentinum Concilium, quae ad disciplinam referun-

tur cum adiectis ab eo reservationibus, atque inde prosequemur ex-

ponere Constitutionem de qua agimus.

De usurpatoribus quorumcumque bonorum ecclesiasticorum

aut iurium, quorum excommunicatio est Eomano Pontifici

a Concilio Tridentino reservata.

Sess. 22, c. 11 de Refor. u Si quem clericorum vel laicorum qua-

cumque is dignitate, etiam imperiali aut regali, praefulgeat, in tan-

Oy Hic quaeri potest, quinam libri ve- niant sub nomine librorum de rebus sacris tractantium ?

Resp. Nomine librorum de rebus sacris tractantium illi intelligendi sunt, quos Tri- dentina synodus in sess. IV de editione et usu sacrorum librorum intellexit; intellexit autem libros sacrae scripturae et eorundem librorum adnotationes et expositiones.

Tridentina Synodus Decretum illud emi- sit postquam Decretum dogmaticum edidit de canonicis scripturis, quo, sapientia sum- ma, iuxta Ecclesiae traditionem determinavit canonem librorum divinitus inspiratorum : atque praeterea postquam determinavit ex omnibus latinis editionibus sacrae scripturae quae id temporis circumferebantur, vulgatam editionem pro authentica habendam esso; ne autem haec Decreta perverfcerentur districte prohibuit, ne ederentur libri de rebus sacris tractantes sine nomine auctoris. Decretum quod in Constitutione, Apostolicae Sedis, temperatum est ita se habebat.

« Sed et impressoribus modum in hac parte, ut par est, imponere volens (sancta synodus), qui iam sine modo (ae-tate nostra dicendum, cum effrenata licentia), hoc est, putantes sibi licere quicquid libet, sine licen- tia superiorum ecclesiasticorum, ipsos sacrae

scripturae libros, et super illis adnotationes et expositiones quorumlibet indifferenter, sae- pe tacito, saepe etiam ementito praelo (quod ostendit, id temporis non adeo fuisse ejfre- nem impressorum procacitatem, ut aetate nostra), et quod gravius est, sine nomine auctoris imprimunt, alibi etiam impressos libros huiusmodi temere venales habent, de- cernit et statuit, ut posthac sacra scriptura, potissimum vero haec ipsa vetus vulgata editio quam emendatissime imprimatur, nul- lique liceat imprimere- vel imprimi facere quosvis libros de rebus sacris sine nomine Auctoris, neque illos in futurum vendere aut etiam apud se retinere, nisi primum exami- nati probatique fuerint ab Ordinario, sub poena anathematis et pecuniae in canone Concilii novissimi Lateranensis apposita. Et si Regulares fuerint, ultra examinationem et probationem, huiusmodi licentiam quoque a suis superioribus impetrare teneantur reco- gnitis per eos libris iuxta formam suarum ordinationum. Qui autem scripto eos com- municant et evulgant, nisi antea examinati probatique fuerint, eisdem poenis subiaceant quibus impressores. Et qui eos habuerint vel legerint, nisi prodiderint auctores, pro auctoribus habeantur. » Quod Tridentinum Decretum quoad censuram nunc cohibitum