Excommunicatur Magistratus, si ad instantiam Episcopi non prae-

bept auxilium adversus contradictores clausurae monialium :

itemque violantes earum clausuram.

&ess. 2 5 , c. 5 de Regul. u Bonifacii VIII Constitutionem, quae

incipit, Periculoso, renovans Sancta Synodus, universis Episcopis stih

namque deprehendes in eo Artículo III agi de legitima administratione honorum eccle- siasticorum; quae administratio, Episcopis, ceterisque ecclesiasticis vel legitimis personis iure commissa, non adeo protenditur, ut possint eadem bona aliqua ratione alienare, sine Beneplacito Apostolico, exceptis nonnul- lis tantum casibus. Quod si alienatio fieret sine Apostolico Beneplacito, quum non sit usurpatio proprie dicta, non comprehenditur sub dicto Tridentini capite.

Dixi Articulum III per se non esse com- prehensum sub Tridentino Decreto ; namque per accidens posset comprehendi; idest quan- do legitimi administratores bonorum eccle- siae, bona alienarent, ut eadem usurparent, puta ob tenuissimum pretium, quo alienarent, ut aliunde ipsi lucrum perciperent: hoc enim in casu titulo illegitimae alienationis tegere- tur quoque usurpatio: eaque proinde aliena- tio comprehenderetur sub Tridentina censura huius capitis inflicta omnibus usurpatoribus ob quamvis usurpationem bonorum quorum- cumque ecclesiasticorum quacumque arte aut quocumque quaesito colore factam.

Haec Tridentina dispositio adeo ampla est, ut omnia ecclesiastica bona, etiam lo- corum piorum, quae in ministrorum et pauperum necessitates converti debent, com- prehendat, omnesque personas, qui aliquo modo ecclesiastica bona usurpant, vel usur- pata ab aliis sibi retineant, quodcumque fuerit medium per quod ea bona usurpata sibi devenerint, etiam per suppositas per- sonas clericorum vel laicorum, idest, etiam quando eadem bona aliquis sibi retineat, quia derivaverint per medium clericorum vel laicorum, qui sint legitimi eorundem bonorum administratores, puta ex donatione ab eis facta.

Et non tantum comprehendit eos, qui bona redditus etc. aliqua ratione usurpavo- rint, vel impediverint, ne eadem bona et ïedditus ab eis, ad quos iure pertinent, per-

cipiantur; sed etiam qui usurpaverint iuris- dictiones ecclesiasticas ecclesiarum vel Bene- ficiorum etiam piorum locorum, puta usurpa- verint potestatem eadem pia loca gubernandi ordinandi contra leges in fundationibus prae- scriptas independenter a legitima ecclesiastica auctoritate. Idem est sive sint patroni sive non sint. Clerici praeterea, quamquam essent legitimi administratores, etiamsi bona et iu- risdictiones sibi non usurparent, sed essent usurpationis fabricatores vel etiam si tantum suo consensu usurpationem coadiuvarent, iis- dem poenis subiacent.

Hic quaeri facile potest, utrum qui emant ecclesiastica bona usurpata ab usurpatoribus in hanc Tridentinam censuram incidant: ratio dubitandi est, quod in Tridentino capite hic casas non videtur consideratus ; qui enim. per contractum onerosum bona usurpata ac - quirat non videtur stricto sensu usurpa- tori e converso Tridentina dispositio videtur tantum loqui de eis, qui quovis praetextu et quaesito colore bona sibi usurpant, non vero per solutionem pi'étii bonorum venditorum. Eo magis quod quum de censura agitur verba dispositionis protendere non debeamus.

Resp. Comprehenduntur sub sententia Tridentinae dispositionis, quamquam fortasse non comprehendantur sub verbis dispositio- nis eiusdem. Sententia autem legis est, ut quaevis bonorum ecclesiasticorum usurpatio eadem censura plectatur : qui autem emit bona usurpata ab usurpatoribus, actione sua in usurpationem concurrit, atque bona quae acquirit non cessant esse usurpata bona per pretium usurpatori solutum: quum ipse eo- rum dominus vel legitimus saltem admini- strator non sit.

Quod vero censuram non debeamus pro- tendere ultra verba dispositionis, est iuridi- cum sophisma in praesenti casu; namque « certum est, quod is committit in legem, qui legis verba complectens contra legis nititur voluntatem, quae est alia Regula iuris Heg,