0 $ A P P E N D I X I i

haereticorum genus, et non omnes;

et ad Bullam coenae quod attinet, eam non in omnibus catholici Orbis partibus in usu et vigore fuisse.

Sed tamen eiusmodi Auctores facile excusantur ex eo quod initio Appendicis I adnotavi: idest iden- tidem allegari quaedam iuris capita, in quibus non continetur id quod velit ostendi, quae tamen quum com- mémorent aliquod traditionale prin- cipium quod sine controversia est, non inutiliter allegantur. Et hac it) re repeti opportune posset, quod praeclare animadvertit Melchior Ca- nus loquens de Apostatis a fide, cuius verba retuli pag. 67.

Ex animadversionibus hactenus factis evidenter apparet discrimen quod intercedit inter excommunica- tionem in apostatas, haereticos et schismaticos latam et inter eam quae infertur in alios peccatores. Cete- ri enim peccatores natura suorum criminum non se separant ab uni- tate Ecclesiae sive fidei sive com- munionis; manent enim in corpore Ecclesiae tamquam membra vita ca- rentia, quae vivificatione indigent; lo- quor enim de iis qui graviter pec- caverint et in peccato perseverent ; sunt tamen membra Ecclesiae.

Excommunicatio in primos co- haeret cum criminis natura, quo cri- mine manifeste implicatos, Ecclesia uti sua membra complecti non pot- est: excommunicatio in alios tota pendet a voluntate auctoritatis, seu a positiva Ecclesiae lege. Illa inse- quitur recedentes, vel ipsis invitis per suam sententiam recessionem

In his omnibus hactenus recen- sitis criminibus dixi, Ecclesiam eo- rum manifestos auctores damnarê repudiare, execrari, anathematizare per modum habitus, ne scilicet pu- tetur, aliquod fuisse tempus, quo Ec- clesia damnare et anathematizare eiusmodi homines inceperit; quasi vero haec damnatio et anathemati- zatio pertineat ad mutabilem disci- plinam, ita ut tempore aliquo eos damnaverit, alio vero tempore non damnaverit: haec enim hominum da- mnatio, ob naturam criminum di- vinae Ecclesiae constitutioni e fronte adversarium, cum Ecclesia incepit, perseveravit, et usque ad consum- mationem saeculi perseverabit.

Videri possent non bene loqui de hac re aliqui Auctores, qui dum quaerunt ex. gr. an haeretici, qui suam haeresim exterius protulerint, sint excommunicati: respondent qui- dem affirmative, sed id probant al- legantes can. Acutius 24 quaest. 4, cap. Ad abolendam, et cap. Excom- municamus, de Haereticis, et Bul- lam coenae, in qua praeterea excom- municatio Romano Pontifici reser- vatur. Quasi vero, antequam eiusmo- di canones vel capita iuris ederen- tur, haeretici excommunicati non essent. Eo magis, quod si haeretici excommunicati censendi tantum es- sent vi horum canonum, nec dif- ficile esset ostendere (si rigore ali- quo expenderentur, ut fieri solet quando de poenis agitur), eos cano- nes comprehendere tantum quoddam