i 00 APPENDIX ÍÍ.

prohibitio oritur ex naturali divino iure ( 1 ) .

Unde haec distinctio, quae post Constitutionem Martini V invaluit, in hoc disciplinae ecclesiasticae ca-

pite talem mutationem induxit, ut coram Ecclesia, idest in foro externo, cum disparaissent effectus praecipui earum legum, quae excommunica- tionem ipso facto incurrendam san-

cì) Ob dictum perioulum perversionis vel scandali vel participationis in ritu haeretico aut schismatico S. Congregatio S. U. Inquisitionis saepius ad proposita sibi de hisce rebus dubia respondit, non licere. Expedit referre aliquod exemplum. Giraldi in suis adnotatio- nibus quas interseruit in opere Thesauri de Poenis, sub verbo Haeresis hoc refert Decre- tum: « Feria V die 10 Maii 1758 in Congregatione generali S. E. et U. Inquisitionis S. Of- ficii etc.

» Super dubiis propositis a quodam missionario civitatis Tenos in Peloponneso et a S. C. de Propaganda Eide ad S. Officium transmissis per eius E. P. D. Secretarium die 24 Martii eiusdem anni-: Sanctissimus, auditis votis Emorum, decrevit.

» Ad primum nempe: An liceat catholicis latinis concedere vel permittere, ut in eo- rum ecclesiis celebrent Presbyteri graeci ritus, schismatici et haeretici, atque hos admit- tere in funeribus catholicorum defunctorum. Quoad primam partem dicti dubii respon- dendum: non licere: maxime cum Patriarchae Constantinopolitani commemorationem faciant et festum celebrent infamis Palamas: id enim perinde est, ac consentire eorum haereticis ritibus et communicare cum eis in eorum Sacris, schismatico et haeretico farfare pollutis; aut saltem occasionem praebere catholicis ad latinas intervenientibus ecclesias communi- candi cum haereticis in divinis rebus, aut ad minus scandalum concipiendi. Quo vero ad secundam partem eiusdem dubii, quatenus comitantes funera catholicorum, meram praesen- tiam materialem exhibeant causa honoris civilis erga defunctos, non se immiscentes preci- bus ac ritibus catholicis, quibus mos est funera offerre et defunctos ad sepulchrum dedu- cere, tolerari posse: quatenus vero in illa functione proprios ritus adhibeant vel nostris se immisceant, non licere, nec esse permittendum.

» Ad secundum nempe: An liceat catholicis Graeci ritus non habentibus catholicam ecclesiam eiusdem ritus, communicare in divinis cum graecis schismaticis et haereticis: non licere: quia in casu proposito confugere possunt ad ecclesiam catholicam latinorum, et in defectu Sacerdotis catholici ritus Graeci a Sacerdotibus latinis sacramenta suscipere.

» Ad tertium, nempe : An liceat Gonfessariis vel Sacerdotibus latinis administrare Sacramentum Poenitentiae Graecis catholicis, communicandus in divinis cum Graecis schismaticis: non licere extra casum extremae necessitatis.»

Pro maiori vero instructione narrat Giraldius, missum quoque fuisse ad eundem mis- sionarium id, quod scripserat Benedictus XIV in opere d* tynod. dioeces. I. 3 c. 5, ubi ex dictis causis, idest ob periculum perversionis in fide, vel participationis in crimine haeretico aut schismatico, vel scandali, concludit: vix umquam accidere potest, ut in praxi sit in- noxia catholicorum cum haereticis communicatio in divinis. ,

Hanc tamen conclusionem intellige de iis catholicis, qui se immiscent in ritibus haere - ticorum vel schismaticorum, accedentes ad eorum templa, de quo casu loquitur Benedi- ctus XIV; non vero de haereticis vel schismaticis, qui accedant ad templa et ritus catho- licorum, quo in casu dici non potest vix umquam accidere potest, ut in praxi sit innoxia catholicorum cum haereticis communicatio in divinis. Idest commistio in ritibus haeretico- rum vel schismaticorum, qui conventícula sacra comminiscuntur, erit fere semper noxia iure naturali et divino; est enim quaedam participatio in crimine haeretico vel schismatico. Vicissim admissio haereticorum vel ' schismaticorum C qui iam separati ab Ecclesia sectam constituunt) in ritus catholicos, quasi essent membra catholicae Ecclesiae, pari iure est semper illicita et prava. Materialis vero admissio in templa Catholicorum et ad sacros ca- tholicorum ritus permittitur post Constitutionem Martini V. Immo persaepe ipsis haereticis est ad salutem utilis, et catholicis prorsus indifferens. Hic usus Romae viget, ipso Summo Pontifice sacra publice faciente.