144 APPENDIX IH.

Obiectio vero his fere verbis si- gnificata mihi est: Verum quidem est, prima fronte eam responsionem, exclusive acceptam, contextui Tri- dentino videri conformem: sed ta- men in eodem contextu expresse citari Constitutionem Lateranensem: in Constitutione autem Lateranensi sermonem esse de quovis libro im- presso sine Ordinarii adprobatione.

Hinc, qui hanc obiectionem mo- vit, a me quaesivit ut responderem ad duas has dubitandi formulas:

r An auctor de rebus religiosis obligatione teneatur submittendi li- brum suum Ordinarii adprobationi.

2° An eadem obligatione tenea- tur auctor de rebus profanis.

Post ea quae superius scripsi et ex documentis adductis facilis est responsio.

In proponenda eiusmodi obie- ctione consueta confusio commissa est sanctionis, seu censurae excom- municationis de qua Constitutio, Apostolicae Sedis, unice agit, cum ceteris obligationibus aliunde desu- mendis.

Non mihi quaesiveram pag. 35, quaenam scripta universim subicien- da sint Ordinario pro adprobatione ut legitime imprimi evulgarique pos- sint: sed quinam libri, neglecta ad- probatione Ordinarii, imprimi non possint sine excommunicatione in- currenda de qua, loco citato, agit Constitutio.

Constitutio determinavit libros, quos determinaverat Tridentina Syn- odus, idest libros de rebus sacris

r) non excedat: atque ipsam in pios » usus prudenti Episcopi cuiusque » arbitrio erogandam mandamus,»

Quamvis haec iuris mitigatio re- spiciat Episcopos ceterosque in tem- porali R. Pontificis ditione existen- tes, quisque tamen facile intelligit, in aliis locis maiori quoque iure posse aptari, quum aliarum ditionum con- ditio non soleat esse felicior, quoad effrenem librorum ephemeridumque evulgationem, quam Status Romani Pontificis.

Ceterum censurae lata* ipso fa- cto incurrendae atque in hac Con- stitutione confirmatae nunc cessa- runt vi Constitutionis Apostolicae Sedis, atque ea tantum censura re- manet, quae fuit a Concilio Triden- tino inflicta, quaeque mitigata quo- que est; eam enim contrahunt tan- tum illi, qui libros de rebus sacris tractantes, sine Ordinarii adproba- tione imprimunt vel imprimi fa- ciunt: quae quidem censura nulli est reservata.

Altera in scriptis mihi mota est obiectio contra ea quae adnotavi pag. 35. Ibi mihi quaerebam: qui- nam libri veniant sub nomine libro- rum de rebus sacris tractantium: at- que respondi: nomine librorum de

rebus sacris tractantium illi intelli-

gendi sunt, quos Tridentina Synodus

in sess. IV de editione et usu sacro-

rum librorum intellexit; intellexit

autem libros sacrae Scripturae et

eorundem librorum adnotationes et

expositiones. Quam responsionem ex contextu Tridentini Decreti erui.