146 APPENDIX ïlï.

quando ägiftir de poenis strictam fa- non sint, qui libros imprimi faciant ciendam esse interpretationem.

Expresse autem citavit Tridentina Synodus constitutionem lateranen- sem: quod non alia de causa fecit, quam ut m hac parte infligeret ana- thematis poenam et pecuniariam mul- ctam, quam scriptam reperit in Con- stitutione Lateranensi , quae cum suis poenis usu recepta non fue- rat.

Sed quod Tridentina Synodus non- nisi ex parte renovavit, multo am- plius renovavit Regula X Indicis ut vidimus: quam renovationem, pro temporum adiunctis in pontificia di- tione temperavit SSmus Dominus Noster: quod temperamentum mi- tius quoque hodie evasit per cessa- tionem censurarum vi Constitutionis Apostolicae Sedis; non eninraliaman- sit censura, quae respiciat impres- sores librorum seu imprimi facien- tes, quam illa, de qua agimus quoad libros de rebus sacris tractantes.

De universali autem ecclesiastica obligatione submittendi libros Ordi- narii adprobationi, haec ex adductis documentis facile eruuntur: Io Haec obligatio non incumbit in auctores librorum, sed in impressores seu im- primi facientes: quare, si auctores

puta quia sua scripta aliis vendide- rint seu aliqua ratione alienaverit, non ipsi, sed impressores seu qui imprimi faciant, unoque verbo edito- res, dicta obligatione tenentur.

2° Haec universalis ecclesiastica obligatio impressores seu imprimi facientes urget in locis, in quibus saltem Constitutio SSmi Patris edita die 2 Iunii 1848, per locorum Or- dinarios exsecutioni mandetur: nam- que agitur de obligatione ecclesia- stica, quae exigit peculiare Ordina- riorum officium, quo cessante, et ipsa obligatio cessat.

3° Quoad libros de rebus profa- nis, qui scilicet non sint moralis aut religiosi argumenti, iuxta dictam Con- stitutionem, eadem obligatio cessat: quae tamen obligatio non cessat, si de locis agatur extra Pontificiam di- tionem, in quibus Regula X Indicis in suo vigore fortasse servetur.

4° Decretum Urbani VIII, quod obligationem iniunxit in auctores, ne suos libros alio imprimendos trans- mitterent, sine proprii Ordinarii ad- probatione, in desuetudinem vide- tur abiisse (1).

Ex his animadversionibus patet, quid ad utrumque superius propo-

(1) Ratio autem cur ülud Decretum in desuetudinem abiit etiam in locis, in quibus ce- teroquin lex generalis ecclesiastica servatur, haec est: quum mala fides in librorum impres- sione maxime creverit, facile contingere potest, ut, ex. gr. qui Romae degens, suo libro obti- neat imprimatur a/ Magistro S. P. Ä. atque, dum illum alio imprimendum mittit, mutationes substantiales adiungat, quae censuram fortasse non effugissentj edito autem libro cum dicto imprimatur, res censura dignae viderentur permissae a Magistro S. P. A. Inde contingit, ut idem Magister non apponat imprimatur libris extra Urbem imprimendis. Libris autem, qui Romae imprimuntur, priuB apponit suum imprimatur; qui tamen, postquam fuerint im- pressi, non possunt evulgari, nisi ipse addat alterum Decretum evulgetur; quod illico ad- dit, recognita libri identitate. Cura harum rerum ad typographos pertinet.